به نقل از «تسنیم»

لرستان|گورستان کهن الیگودرز؛ شیرسنگی نماد دلاورمردی قوم بختیاری

تاریخ انتشار: ۱۹ اسفند ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۷۶۲۰۵۸۷

"شیر سنگی" یا "برد شیر" اشکالی است که مردم الیگودرز در قدیم‌الایام برای سنگ قبرهای متوفیان خود به کار می‌بردند. ۱۹ اسفند ۱۳۹۶ - ۱۴:۲۶ استانها لرستان نظرات

به گزارش خبرگزاری تسنیم از الیگودرز، همانگونه که در زندگی اجتماعی واقعیت‌هایی همچون اختلاف طبقاتی، قشر بندی اجتماعی و جنسیت عامل بسیار تعیین کننده‌ای در زندگی افراد است رد این تفاوت‌ها را می‌توان در گورستان هم دید، جایی که انسان برای ماندگاری نام خود مصالح را به کمک می‌طلبد تا یاد بودی از زندگی پر فراز و نشیبش را به یادگار بگذارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از قدیم الایام سنگ گورهای متنوعی برای مردگان به کار می‌رفته و گاهی نقوش حک شده بر سنگ‌ها، دنیایی از ناگفته‌ها را در دلخود پنهان داشته است؛ قبرستان روستای پز الیگودرز نیز یکی از قبرستان‌های قدیمی است که قدمت مقبره‌های "شیر سنگی" یا "برد شیرهای" آن به اواخر دوره قاجار می‌رسد.

نصب شیر سنگی بر مزار چهره‌های سر شناس

قرار دادن شیر سنگی بر مزار چهره‌های سر شناس و بزرگان ایل یکی از آیین های عشایر بختیاری بوده تا یادآور تاریخ پر فراز و نشیب این قوم باشد؛ شیر در فرهنگ اقوام ایرانی جایگاه ویژه‌ای دارد و مجسمه‌های شیر سنگی الیگودرز که به نماد شجاعت، رشادت، مردانگی این قوم به کار می‌رفته در  گویش بختیاری "برد شیر "گفته می‌شود و با توجه به جایگاه متوفی در نزد ایل در اندازه‌های مختلف ساخته می‌شده است.

از آنجا که مردم این منطقه شیرسنگی‌ها را به نشان دلیر مردی بر روی قبر مردگان نصب می‌کردند این اشکال را تنها برای مردگان مرد به کار می‌بردند و برای متوفیان زن از سنگ قبرهای هم سطح با قبر استفاده می‌کردند.

انصاری کارشناس میراث فرهنگی شهرستان الیگودرز  در رابطه با نماد شیرسنگی هایی قبرستان اظهارداشت: کسی که  بر آرامگاهش شیرسنگی نصب می‌شد ویژگی‌های خاصی داشته به طوری که باید فرد چهل سال به بالا داشته باشد چون در ایل بختیاری مرد چهل ساله را مرد کامل، پخته و جا افتاده می‌دانند.

وی افزود: متوفی در این قوم باید دارای خصلت‌هایی چون کدخدایی، مردانگی، جنگاوری، دلاوری، بزرگی ومنش، افتادگی، مهمان نوازی، اخلاق نیک و ایمان می‌بود تا شیرسنگی بر آرامگاهش نصب شود.

وجود شیر سنگی‌های متعدد در قبرستان پز الیگودرز

خداد حسنی دهیار روستای پز الیگودرز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم اظهارداشت: قبرستان پز یکی از قبرستان‌های قدیمی شهرستان الیگودرز است و مقبره امامزاده شامیان در این قبرستان وجود دارد.

دهیار روستای پز الیگودرز به وجو شیر سنگی‌های متعدد در این قبرستان اشاره کرد و افزود: از سنگ قبرهای شیر سنگی تنها برا مقبره مردکان به کار رفته است و نماد شیرمردانی است که از این دیار فوت کرده‌اند.

عباس جمشیدوند رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری الیگودرز در گفت‌وگو با خبرنگار تسنیم در رابطه قبرستان روستای پز الیگودرز اظهارداشت: شیر سنگی یا برد شیرهای موجود در این منطقه  مربوط به از اواخر دوره قاجار بوده  است.

وی افزود: قدمت قبرستان باتوجه به سنگ نوشته‌های موجود در آن به زیر 300 سال می‌رسدکه نشان می‌دهد قبل از باب وشایع شدن نصب شیر سنگی این قبرستان موجود بوده است.

نصب شیر سنگی برای پاسداشت بزرگان قوم

رئیس میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری الیگودرز عنوان کرد: قبل از شیر سنگی برای پاسداشت بزرگان قوم از اشکال هندسی هرم شکل یا تیر دروازه چوگان از جنس سنگ با ارتفاع 1.80 سانتیمتر برروی قبور خاص استفاده می‌شده است.

وی با اشاره به اینکه قبرستان روستای پز در منطقه رفت آمد وکوچ عشایر منطقه بوده است، بیان کرد: علت بزرگی این قبرستان این است که عشایر سعی می‌کردند مردگان خود را به آن محل انتقال داده تا بتوانند هرساله درحین عبور وکوچ از ییلاق لرستان به قشلاق خوزستان، مسجد سلیمان و دزفول به محل قبرستان مراجعه وبرای مردگان فاتحه ومراسم یادبود به جای آورند.

آیین قوم بختیاری برای مردگان

جمشیدوند گفت: در گذشته مردگان در بین عشایر بختیاری بسیار مورد احترام بوده به نحوی که برای جوانان وبزرگان وافراد خاص علاوه برنصب  شیر سنگی تا 7سال لباس سیاه به تن می‌کردند و بعضا تا آخر عمر  بسیاری پیراهن‌های سیاه خود را عوض نمی‌کردند.

وی تصریح کرد: سنگ تراشانی هم که اقدام به تراش شیر سنگی می‌کردند از خوانسار به این منطقه می‌آمدند ؛ استاد میرزا محمد افروغ از بزرگان وینگ تراسان بنام این دیار بود که ضمن تراش شیرسنگی فنون تراش آنرا به دیگران به ویژه به نوادگان وفرزندان خود آموزش می‌داد به طوری که در حال حاضر نسل‌های بعدی وی همچنان این حرفه را اگرچه با روش های جدید انجام می‌دهند.

گزارش از سکینه بیرانوند

انتهای پیام/م

R41450/P1486/S6,72/CT6

منبع: تسنیم

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۷۶۲۰۵۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ظرفیت آرامستان گرگان تکمیل است/ گورستان جدید سال آینده بهره‌برداری می‌شود

عضو شورای اسلامی شهر گرگان از تکمیل ظرفیت آرامستان گرگان خبرداد و گفت: از سال آینده آرامستان جدید برای شهروندان قابل استفاده خواهد بود.

حجت مقسم در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا اظهار کرد: آرامستان جدید در زمینی به مساحت ۹ هکتار در شمال محدوده شهری گرگان واقع در ابتدای جاده آق قلا در حال احداث است.

عضو شورای اسلامی شهر گرگان افزود: در زمان بیماری کرونا و با اتمام ظرفیت قبرستان فعلی، احداث آرامستان جدید در سال ۹۹ به شکل فوریتی در دستور کار قرار گرفت و در حدود ۷۰۰ قبر را به‌صورت چند طبقه آماده کردند که اگر مرگ‌ومیر ناشی از کرونا شدت گرفت از آن استفاده کنند.

وی عنوان کرد: در طرح تهیه شده ۹ هکتار شامل ۴۷ درصد مساحت مختص عموم، ۲۰ درصد فضای خدماتی و ۳۳ درصد شامل معابر می‌شوند که فاز اول در بخش دوهکتاری معابر مشخص شده است.

مقسم ادامه داد: حدود شش هزار قبر در حال احداث است که ۲۰۰ قبر دو طبقه اجرا و برای یک هزار و ۴۰۰ قبر سه‌طبقه، قرارداد منعقد شده و در دست اقدام است.

به گفته وی، اقدامات زیربنایی برق، آب، گاز، تلفن و تأسیسات در حال انجام است و در فاز بعدی سردخانه و غسالخانه نیز احداث خواهد شد.

عضو شورای اسلامی شهر گرگان بیان کرد: در فاز اول طرح احداث قبور، سردرب، معابر مختلف سواره‌رو و پیاده‌رو، قطعه‌بندی، شماره‌گذاری، فضای سبز، نمازخانه، سرویس بهداشتی، آبخوری، پارکینگ و دیواره‌های پیرامونی انجام خواهد شد.

وی ادامه داد: غیر از خرید زمین تاکنون برای آرامستان جدید افزون بر ۳۰ میلیارد ریال هزینه شده که بیشتر بحث تسطیح و حفر قبرها انجام شده است.

مقسم با بیان اینکه شورای ششم کار خود را ابتدا با بحث آرامستان شروع کرد، گفت: در ابتدا زمین آرامستان با مشکل حقوقی و املاکی بین ورثه و واسطه‌ای که زمین خریداری شده بود، اختلاف مالی وجود داشت که انتقال کامل سند را با مشکل مواجه کرد و موضوع از طریق شکایت در دادگستری مطرح و طرفین وکلا فراخوانده شدند و در نهایت حکم به نفع شهرداری صادر شد.

وی از انعقاد قرارداد آرامستان با پیمانکار خبر داد و افزود: در ماه آینده آرامستان جدید به مرحله اجرا خواهد رفت.

رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر گرگان افزود: از سال آینده آرامستان جدید برای شهروندان قابل استفاده خواهد بود.

مقسم در توضیح اراضی آرامستان امامزاده عبدالله گرگان، گفت: زمین آرامستان فعلی در مالکیت سه طیف اوقاف و وامورخیریه، شهرداری وبنیادشهید است.

وی عنوان کرد: در حال حاضر ظرفیت خود آرامستان و پارکینگ اطراف آن پرشده است و اوقاف هزینه‌های فرهنگی و خدماتی خود را برای آرامستان از فروش قبر با قیمت بالا و پایین تأمین می‌کند.

عضو شورای اسلامی شهر گرگان گفت: آن بخش از زمین‌هایی که مربوط به شهرداری است هزینه‌ای از شهروندان دریافت نمی‌شود و شهرداری تنها برای هزینه کفن، دفن، قبرکردن و شستشو مبلغی را دریافت می‌کند.

وی افزود: نظافت، رفت و روب و بخشی از زیباسازی کل فضای آرامستان فعلی به عهده شهرداری گرگان است.

مقسم با اشاره به مشکل شهرداری با اوقاف وامورخیریه استان بیان کرد: در جنب امامزاده عبدالله از سمت خیابان راه‌آهن (میدان ترمینال) زمین دو هزار متری که مالکیت آن با اداره اوقاف وامورخیریه است و اوقاف بدون هماهنگی باتوجه به اینکه کاربری زمین پارکینگ بوده است، قصد در تغییر آن به قبر داشت که فعلاً در حال مذاکره با اداره اوقاف هستیم.

گفتنی است؛ با توجه به اینکه شهروندان عادت دارند در جوار یک‌امامزاده‌ای دفن شوند، بهتر آن است که شهرداری گرگان قطعه‌ای را برای دفن شهدای گمنام در نظر بگیرد تا به معنویت فضا اضافه کنند.‌

کد خبر 748443