به نقل از «ایرنا»

بی اعتمادی چرا

تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۳۹۷ | کد خبر: ۱۸۸۲۵۶۰۹

تهران- ایرنا- «اعتماد» اصلی ترین بنیان شکل گیری پیوندهای فردی و اجتماعی در هر جامعه ای به شمار می رود. رابطه دو سویه ای که اگر در آن رگه های اطمینان جریان نداشته باشد، کم دوام بوده و با فراز و نشیب های فراوان به پیش خواهد رفت.

به گزارش گروه تحلیل، تفسیر و پژوهش های خبری ایرنا، پیشترها وعده و سخن یک بازاری یا معتمد محل سند محکمی بود که بسیاری بر آن تکیه کرده و امور اقتصادی یا معنوی خود را به پیش می بردند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

موضوعی که اکنون کمتر با آن روبه رو می شویم. روابط اجتماعی، شغلی، خانوادگی یا دوستانه چنان به سوی بی اعتمادی سوق یافته است که حتی در روابط با نزدیکان درجه یک نیز شکاف اعتماد به روشنی به چشم می خورد چه رسد به روابط در دایره دوستان و آشنایان.
به راستی چه بر سر اعتماد و باورمندی ایرانیان آمده است؟ چرا دیگر مشتری سخن و قسم فروشنده را باور نمی کند؟ چرا برادر نمی تواند به برادر خود در یک معامله اقتصادی اعتماد کند؟ عامل نزول اعتماد در روابط عمومی و افقی در جامعه چیست؟ چرا میزان اعتماد مردم به وعده مسئولان یا نمایندگان خود کاهش یافته است؟
اعتماد عمومی به عنوان اصلی ترین سرمایه های اجتماعی، جامعه را در مسیر توسعه یافتگی قرار می دهد به گونه ای که رشد مفاهیمی چون امید، مشارکت و رضایت مندی، فضای سالم تر و پویاتری را در جامعه برقرار خواهد ساخت.
بنابر اذعان جامعه شناسان و روانشناسان و پژوهش های صورت گرفته اوضاع اعتماد عمومی در جامعه چندان مطلوب نیست. نگاهی به روابط اطراف خود به خوبی این ادعا را ثابت می کند.
نزول سرمایه ای به نام اعتماد عمومی هزینه های اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی به جامعه ایران تحمیل کرده است به گونه ای که برای انجام فعالیت ساده ای که پیشترها بر پایه قول و کلام صورت می پذیرفت باید ضمانت های اجرایی، وثیقه و قراردادهای قانونی محکمی ارائه شود. از هم گیسختگی روابط اجتماعی، رشد فردیت، انزواطلبی، افسردگی، غلبه ابهام و تردید بر پیوندهای اجتماعی و فردی و بسیاری عادت های ناپسند دیگر از پیامدهای کاهش اعتماد در جامعه به شمار می رود.
اعتماد دارای ابعاد گوناگونی است؛ اعتماد مردم به یکدیگر، اعتماد مردم به حکومت و بالعکس، اعتماد نهادهای حکومتی به یکدیگر. خدشه در هر یک از آن ها، بر سایر بخش ها نیز اثرگذار خواهد بود. در جامعه ای که اعتماد مردم به مسئولان و حکومت در آن کم رنگ شود، نهادهای حقوقی و رسمی اثرگذاری خود را از دست خواهند داد و این بی اعتمادی مردم به مسئولان در رفتارهایی مانند فرارهای مالیاتی، دوری از انجام وظایف شهروندی، پرهیز از سرمایه گذاری های داخلی، مهاجرت، اخلاس، کاهش وحدت ملی، بی توجهی به مصالح جمعی و سقوط قانون مداری بروز می یابد.
کاهش اعتماد عمومی میان مردم نیز باعث رواج رفتارهایی چون دروغگویی، بی حرمتی، عدم تحمل دیگران، زورگویی، خودشیفتگی، خودنمایی، عدم تحمل دیگران یا کلاهبرداری های اقتصادی خواهد شد.
به گفته جامعه شناسان، در این شرایط کنشگران اجتماعی به دلیل نبود اعتماد اجتماعی به یکدیگر آسیب رسانده و نظام اجتماعی و فرهنگی را به سوی تخریب هدایت می کنند. در همین شرایط میزان احترام، همبستگی و دگردوستی نسبت به اقلیت ها مانند بیماران، اقشار محروم و فقیر، افراد ناتوان با قابلیت های کمتر اجتماعی یا حتی اقلیت های نژادی، قومی و دینی رنگ می بازند و جای خود را به رفتارهایی چون توهین و خودبرتربینی خواهد داد.
در بررسی ریشه های کاهش اعتماد عمومی در جامعه ایران به عوامل گوناگونی برمی خوریم. سطحی نگری در ارزش های اخلاقی و توجه به ظاهر مادی به جای اهمیت دادن به معنویات و محتوای اخلاقی باعث شده تا انسان ها خود واقعی خود را نشان نداده و خودنمایی و پولی شدن در روابط جایگزین گردد. در این شرایط افراد تنها به دنبال نمودی مثبت و مرفه از ظاهر خود بوده و دیگر به پیامدهای ظاهرسازی و دروغگویی های خود توجه نمی کنند.
در برخی موارد معیارهایی چون ایمان، صداقت و دینداری جای خود را به پول، ماشین و حساب بانکی داده است. روابط براساس پایگاه اقتصادی و شغلی افراد شکل می گیرد. در چنین شرایطی افراد برای رساندن خود به طبقه های بالای جامعه به هر قیمتی هستند. توسل به دروغ و فساد مالی در این شرایط مجال رشد می یابد.
از سویی دیگر، وعده های تحقق نیافته یک مسئول، نماینده یا مدیری که پیش از انتخاب شعارهای خود را بر آن استوار ساخته بود، عامل مهمی در کاهش اعتماد از پایین به بالا در جامعه است. چنین رفتاری، کاهش حس مسئولیت پذیری و قانونمداری را در جامعه رواج خواهد داد چرا که مردم در مقایسه ای که شاید درست به نظر نرسد، این رفتار را به سایر مسئولان و افراد بالادستی خود تعمیم داده و به گونه ای دل بخواهانه در برابر شرع و قانون رفتار می کنند. به این ترتیب، روحیه قانونمندی، شهروندی و هویت ملی در افراد رنگ باخته و جای خود را به نبایدهای اخلاقی دهد.
افزایش اختلالات روحی و روانی مانند بددلی، سوء ظن و بی اعتمادی نیز در حال ریشه دواندن در برخی خانواده های ایرانی است. شوهری که به زن خود سوء ظن دارد یا زنی که مدام در حال آزمودن همسر خود تا مبادا به وی خیانت کند، نمونه هایی در جامعه اند. والدینی که به سخن فرزند خود اعتماد نداشته و مدام در حال بررسی رفت و آمدهای وی هستند یا برعکس فرزندانی که از حمایت های عاطفی و مادی والدین خود اطمینان کامل ندارند همگی ناشی از کاهش اعتماد و اطمینان در روابط درون خانوادگی است.
افزایش جرایم اقتصادی و فساد مالی نیز بر میزان بی اعتمادی در فضای کسب و کار دامن زده و هر معامله تجاری و اقتصادی حتی در حجم اندک نیز نیازمند ضمانت های قانونی و اجرایی محکم است.
بنابراین رشد بی اعتمادی جامعه را به سوی بیماری های اخلاقی سوق خواهد داد. اما نکته امیدبخش و روشن این است؛ همانگونه که بر اساس خاصیت جامعه، بی اعتمادی و پیامدهای آن به شکلی سلسه وار میان افراد جامعه سرایت می کند، خوشبختانه رفتارهای مثبت، اعتماد متقابل، مشارکت، احترام، ادب، دوستی و مهربانی نیز دومینووار در جامعه گسترش می یابد. بنابراین جدا از وظایف نظام های آموزشی و تربیتی، نهادها و سازمان های مسئول در جامعه، تلاش فرد فردِ ما در افزایش و گسترش اعتماد عمومی در جامعه بیش از هر نوع اقدامی اثرگذارتر خواهد بود.
به طور کلی توجه به اخلاقیات مانند صداقت و راستگویی، انعطاف پذیری، تاب آوری، جمع گرایی و زیر پا گذاشتن منافع فردی باعث از بین بردن کنش های منفی خواهد شد چرا که تقابل بسیاری از افراد با ویژگی های مثبت آنان را وادار به رفتارهای درست و کنارگذاشتن بی اخلاقی ها خواهد کرد، به این ترتیب خواسته یا ناخواسته انسان های اطراف خود را در مسیر اعتمادجویی و رعایت اخلاق قرار داده ایم.
اگرچه در این مسیر نباید نقش آگاهی سازی و آموزش مهارت های اخلاقی را نادیده انگاشت. تقویت سازوکارهای شهروندی از طریق آموزش و انتقال ارزش های اخلاقی و معنوی به نوعی ترمیم کننده روابط همبستگی و اعتماد میان افراد خواهد بود. نظام آموزش و پرورش و نهاد خانواده نقش مهمی در انتقال مفاهیم سرمایه های اجتماعی به ویژه اعتماد عمومی و مشارکت دارند.

پژوهشم**9283**1601**

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي اعتماد عمومي سرمايه اجتماعي جامعه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۸۸۲۵۶۰۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جمع‌آوری ۱۱۹۶ کودک کار در طرح مقابله با کلونی‌های آسیب‌پذیر

به گزارش خبرگزاری مهر، سرهنگ سیدهادی موسوی در خصوص اجرای طرح ساماندهی آسیب‌های اجتماعی گفت: در راستای اجرای تدابیر سلسله مراتب فرماندهی در فراجا و شهردار تهران، این یگان حسب وظیفه ذاتی خود پشتیبانی انتظامی لازم از واحدهای اجرایی و عملیاتی شهرداری تهران را در سازمان مدیریت پسماند و سازمان خدمات اجتماعی در طرح جمع آوری متکدیان، افراد کارتن‌خواب، معتادان متجاهر، کودکان کار و زباله‌گردهای غیرمجاز از سطح مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران در دستور کار خود قرار داد.

فرمانده یگان حفاظت شهرداری تهران در تشریح جزئیات اقدامات این یگان در حوزه برخورد و ساماندهی پدیده کودکان کار بیان کرد: در راستای ساماندهی کودکان کار که افراد زیر ۱۸ سال در این گروه قرار می‌گیرند و بیشتر تکدی‌گری و دستفروشی می‌کنند یا شیشه خودروها را پاک و یا اسپند دود می‌کنند، هزار و ۱۹۶ نفر از سطح مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران جمع‌آوری شدند.

موسوی با تأکید بر اینکه در میان افراد جمع‌آوری شده ۹۸۴ نفر دارای تابعیت کشورهای افغانستان و پاکستان را دارند که شامل ۹۵۱ نفر دارای تابعیت افغانستان و ۳۳ نفر دارای تابعیت پاکستان است، ادامه داد: از میان کل افراد جمع‌آوری شده ۸۹۷ نفر پسر و ۲۹۹ دختر بودند.

وی در ادامه یادآور شد: از مجموع هزار و ۱۹۶ نفر جمع‌آوری شده که ۱۷۵ نفر زیر ۶ سال، ۶۶۲ نفر بین ۶ تا ۱۲ سال، ۲۸۰ نفر بین ۱۲ تا ۱۵ سال و ۷۹ نفر بین ۱۵ تا ۱۸ سال مشغول به فعالیت در سطح شهر بودند که این افراد توسط عوامل یگان حفاظت شهرداری تهران جمع‌آوری شدند.

بر اساس گزارش پایگاه اطلاع رسانی شهر، موسوی با بیان اینکه از تعداد افراد جمع‌آوری شده در پایتخت ۲۱۲ کودک نیز تابعیت ایرانی داشتند، گفت: در جریان عملیات ساماندهی آسیب‌های اجتماعی با محوریت ساماندهی کودکان کار، ۸۳ مورد پدیده مادر و کودک و ۷۵ مورد نیز پدیده پدر کودک مشاهده شد که این تعداد نیز با قرارگیری در گروه آسیب‌های اجتماعی بزرگسالان جمع‌آوری شدند.

کد خبر 6091926