به نقل از «ایران آنلاین»

نقش حیاتی قنات‌ها در آبرسانی یزد

تاریخ انتشار: ۲۶ آبان ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۵۵۴۵۶۷

قنات یکی از قدیمی‌ترین روش‌های ابتکاری در زمینه استحصال آب است که در کشور ما ریشه تاریخی دارد؛ این تونل‌های حاوی آب از دیر باز در برخی از نقاط کشور بویژه مناطق کویری و کم‌آب به‌کار گرفته می‌شود، تا حیات روستا و کشاورزی آن را حفظ کند. زهره افشار خبرنگار قنات‌های یزد
 

 مهم‌ترین قنات‌های ایران در استان‌های کویری خراسان، یزد، کرمان، مرکزی و فارس وجود دارند و خشکسالی‌های متوالی در سال‌های اخیر موجب خشک شدن بسیاری از آنها شده، اما مسئولان در این استان‌ها در تکاپو هستند تا با احیا و نگه داشتن قنات‌ها در چرخه آبدهی، تا حدودی از اثرات خشکسالی بکاهند و از مهاجرت روستاییان جلوگیری کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

هرچند در حال حاضر در بیش از 30کشور قنات وجود دارد، اما بررسی‌های تاریخی نشان می‌دهد که فناوری قنات ابتدا در ایران به کار گرفته شده و در مجموع قنات‌های موجود در کشورمان بازهم چند برابر بیش‌‌تر از دیگر کشورهاست.

قنات‌ها و جلوگیری از مهاجرت روستاییان

قنات‌ها در استان یزد به‌دلیل شرایط آب و هوایی که این استان دارد نقش بی‌بدیلی در تأمین آب یکهزار و 200 روستا دارند، تا جایی که گفته می‌شود، حیات این تعداد روستا و ماندگاری ساکنانش در آنها در گرو زنده ماندن قنات‌های این روستاهاست. از سوی دیگر، قنات‌ها در استان یزد به لحاظ تاریخی از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردارند، زیرا نشان دهنده زیستگاه تاریخی زیر زمینی در این استان هستند. بررسی‌های کارشناسی در این استان نشان می‌دهد که بهترین روش برای استحصال کم هزینه، همیشگی و ساده از آب‌های زیرزمینی استفاده از قنات‌هایی است که برخی از آنها قدمت چند صد ساله دارند. در همین حال، روند رو به رشد خشکسالی‌های اخیر و همچنین بحران کمبود آب، اهمیت احیای قنات‌های استان یزد را برای مصارف شرب، کشاورزی و دامپروری و همچنین رونق اقتصادی روستاها دوچندان ساخته است.

لایروبی و حفظ قنات‌ها در اولویت کاری بخش کشاورزی

«سید جمال سجادی»، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد در گفت‌و‌گو با «ایران» توضیح می‌دهد که در این استان در سال 84 بیش از یکهزار رشته قنات و چشمه وجود داشته که میزان آبدهی آنها 420 میلیون متر مکعب بوده، اما در حال حاضر به‌دلیل خشکسالی و کمبود بارش سال‌های اخیر بیش از 60 درصد رشته قنات‌ها و چشمه‌ها خشک شده و میزان آبدهی آنها به 200 میلیون متر مکعب کاهش یافته است. بیشترچشمه‌ها و قنات‌های استان یزد در روستاهای مشرف به ارتفاعات شیر کوه واقع شده است.
سجادی می‌افزاید: 70 درصد آب کشاورزی روستاهای شهرستان‌های تفت و مهریز از چشمه‌ها و قنات‌های موجود در این منطقه تأمین می‌شود که آبدهی این منابع آبی در گرو بارش باران است و به همین جهت لایروبی و حفظ این قنات‌ها در اولویت کاری بخش کشاورزی استان یزد قرار دارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد با اشاره به اینکه در حال حاضر بخش اعظم آب کشاورزی بیش از یکهزارو 200 روستای اطراف شهرهای تفت و مهریز وابسته به حیات قنات‌هاست، تأکید می‌کند: در این راستا زنده نگه داشتن قنات‌ها حائز اهمیت است، زیرا می‌توانیم از این طریق جلوی مهاجرت روستاییان را هم بگیریم. در سال‌های اخیر ساکنان صدها روستا در استان یزد به‌دلیل خشکسالی، خالی از سکنه شده است. از سال 84 هرچند به‌دلیل کاهش بارندگی‌ها 500 رشته قنات در استان از چرخه آبدهی خارج شده، اما سجادی خاطرنشان می‌کند که در 3 سال اخیر با لایروبی و کارهای فنی که انجام شده آبدهی 600 رشته قنات حفظ شده است. سجادی از تزریق 16 میلیارد تومان اعتبار برای احیای قنات‌های استان در این مدت خبر می‌دهد و می‌گوید: خوشبختانه با توجه به اینکه روستاییان ارزش حفظ قنات‌ها را می‌دانند خودشان نیز پای کار هستند و مشکلی برای تأمین نیروی انسانی نداریم.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان یزد می‌گوید: امسال نیز احیای 150 رشته قنات در دستور کار قرار دارد که البته هنوز اعتبارش به استان نرسیده است.

تولید 790 هزار تن محصول زراعی و باغی در یزد

سطح زیر کشت محصولات کشاورزی استان یزد در مجموع 116هزار هکتار است که همه این میزان به‌صورت آبی آبیاری می‌شود و جالب است بدانید یزد محصول دیم ندارد.
وی در این باره می‌گوید: 38 درصد اراضی زیر کشت استان محصولات زراعی و مابقی باغی است، ضمن اینکه در این استان 250 هزار تن محصول دامی و 350 هزار تن محصول گلخانه‌ای تولید می‌شود.

طولانی‌ترین قنات جهان در یزد زنده شد

در همین حال، «ساشا ریاحی مقدم» معاون اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان یزد نیز تأکید می‌کند: اهمیت قنات‌ها در این استان کمتر از بناهای تاریخی نیست و همان گونه که بناهای تاریخی، مساجد و کاروانسراها برای ما از لحاظ میراث فرهنگی با ارزش هستند، قنات‌ها نیز نشانه تمدن غنی و تاریخی در یزد هستند. وی می‌افزاید: در ایران بیش از 40 هزار رشته قنات داریم که 75 درصد از قنات‌های جهان را شامل می‌شود و از این تعداد بیش از 2 هزار رشته قنات در استان یزد وجود دارد. از این تعداد 2 رشته قنات «زارچ» و «حسن آباد مشیر» درفهرست میراث جهانی یونسکو ثبت شده است.
وی با اشاره به ثبت جهانی شهر یزد می‌گوید: در این راستا حفظ قنات‌ها به‌عنوان جاذبه گردشگری این شهر حائز اهمیت است و به همین دلیل احیای قنات زارچ که چندی است با کاهش آبدهی و ورود فاضلاب روبه‌رو شده بود در دستور کار قرار گرفت. این قنات با قدمت 3 هزار ساله در سال 95 به‌عنوان طولانی‌ترین قنات جهان در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسید.
به گفته وی این میراث جهانی که تا چندی پیش حیاتش مختل شده بود، در حال حاضر احیا شده و آسیاب، آب‌انبار و حمام آن نیز پذیرای گردشگران شده است.

منبع: ایران آنلاین

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۵۵۴۵۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افتتاح ۴ طرح عمرانی در شهرستان کیار

به گزارش خبرگزاری صدا و سیمای چهارمحال و بختیاری، طرح آبرسانی ۳۶۰ هکتاری روستای گل سفید به صورت نمادین افتتاح شد.
مدیر کل جهاد کشاورزی استان گفت: اصلاح حوضچه‌های روستای رحیم آباد، طرح آبرسانی آبشار علیا و سرتنگ محمودی از دیگر طرح‌های آبرسانی کشاورزی در بخش ناغان است.
بهره برداری از طرح گازرسانی روستای کهن دژ با اعتبار ۱۱ میلیارد تومان وآبرسانی به این روستا با بیش از یک میلیارد ۸۰۰ میلیون تومان هزینه با مشارکت قرارگاه محرومیت زدایی نیروی زمینی ارتش از دیگر طرح‌هایی بود که در بخش ناغان بهره برداری شد.
همچنین کلنگ احداث مرحله نخست طرح نهضت ملی مسکن در گهرو به زمین زده شد.
مدیر کل راه و شهرسازی استان گفت: ۱۳ هزار متر مربع برای این طرح پیش بینی شده که در مرحله نخست ۵ هکتار آن با قابلیت ۶۷ پلاک برای احداث ۱۳۴ واحد آغاز شد.
تسریع در تکمیل تونل زره، تهیه طرح هادی روستا‌های بخش ناغان و طرح تفصیلی شهر ناغان، تکمیل چهارخطه شلمزار از جمله مصوبات نشست شورای اداری بخش ناغان بود.
همچنین با حضور مدیران ۲۰ دستگاه اجرایی در سفر استاندار میز خدمت برای پاسخگویی به مشکلات مردم بخش ناغان نیز برگزار شد.