برپایی نخستین نمایشگاه دستاوردهای احیای دریاچه ارومیه در میاندوآب
تاریخ انتشار: ۱۸ آذر ۱۳۹۷ | کد خبر: ۲۱۸۷۲۰۲۹
این روزها نمایشگاهی با عنوان دستاوردهای احیای دریاچه ارومیه با محوریت پروژه مشارکت مردم در احیای دریاچه در میاندوآب برپاشده که در واقع نخستین گزارش عملکرد میدانی و ملموس دولت در ۵ سال اخیر در مقابل افکار عمومی است. ۱۸ آذر ۱۳۹۷ - ۰۹:۰۶ استانها آذربایجان غربی نظرات - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از ارومیه، اگرچه افکار عمومی و شاهدان عینی دریاچه ارومیه که نظارهگر خشکیدگی آن از نمای کاملاً نزدیک هستند چندانکه بایدوشاید دولت را در احیا دریاچه ارومیه موفق نمیدانند اما دولت با محوریت ستاد احیا دریاچه ارومیه تلاش کرده است در حد وسع و امکان در این راستا حرکت کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خود دولت نیز اذعان کرده که در روند احیا دریاچه ارومیه طبق برنامه به موفقیت دست نیافته و آنچه که رئیسجمهور در سفر به آذربایجان غربی بدان تصریح کرد فقط ناظر بر توفیق نسبی دولت در ادعای تثبیت شرایط دریاچه ارومیه بود که اتفاقاً این ادعا نیز مورد قبول افکار عمومی نیست چراکه شرایط کنونی دریاچه ارومیه اصلاً مشابه 4 سال قبل نیست و به مراتب بدتر شده است.
در این میان برپایی نخستین نمایشگاه دستاوردهای پروژه مشارکت مردم در احیای دریاچه ارومیه میتواند نقطه قوتی برای ستاد احیا دریاچه ارومیه در ارائه عملکرد به افکار عمومی باشد تا خود مردم از نزدیک مشاهده کنند بالاخره دولت برای احیا این دریاچه چه فعالیتهای انجام داده است.
نمایشگاه دستاوردهای ستاد احیا دریاچه ارومیه در میاندوآب
مدیر عامل و رئیس هیئتمدیره شرکت نمایشگاههای دائمی و بینالمللی جنوب استان آذربایجان غربی زمان بازدید از نخستین نمایشگاه دستاوردهای پروژه مشارکت مردم در احیای دریاچه ارومیه را به مدت سه روز از 17 الی 19 آذر ماه در محل دائمی نمایشگاههای بینالمللی میاندوآب و از ساعت 10 تا 16 ویژه متخصصین و از ساعت 16 الی 23 نیز برای عموم مردم اعلام کرده است.
ترکمان غلامی در حالی اعلام کرده که آیین اختتامیه این نمایشگاه که با حضور مقامات خارجی و داخلی برگزار خواهد شد و توسط 20 خبرنگار ملی و بینالمللی پوشش خبری داده خواهد شد که برای پوشش خبری آن از رسانههای مختلف مرکز استان دعوتی به عمل آورده نشده است.
دستاوردهای ستاد احیا دریاچه ارومیه در بخش کشاورزی
مدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران در حاشیه این نمایشگاه گفته است: در این نمایشگاه در قالب 10 غرفه، دستاوردهای پروژه مشارکت مردم برای احیای دریاچه ارومیه در آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی در زمینههای مختلف از جمله کشاورزی پایدار و معیشتهای جایگزین به عرصه نمایش گذاشتهشده است.
به گفته ابوالفضل آبشت در این نمایشگاه صرفاً دستاوردهای این پروژه از جمله انواع روشهای آبیاری، کشتها و محصولات جایگزین، انواع بذرهای کشتهای جایگزین، حفاظت از تنوعهای زیستی و اقتصاد محیطزیست، دستاوردهای فنی صندوق خرد زنان روستایی، مدیریت مصرف آب، دستاوردهای فنی تولید انواع محصولات در فصول مختلف سال به نمایش گذاشته شده است.
کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی راهکار نخست احیا دریاچه ارومیهادامه کشت بی رویه چغندرقند حل بحران دریاچه ارومیه را مختل کردسه برابر شدن اراضی کشاورزی سنتی عامل نخست بحران دریاچه ارومیهمدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران عوامل بسیار متعددی را عامل موفقیت در این پروژه دانسته و میگوید: این پروژه در نتیجه همکاری مشترک برنامه عمران ملل متحد (UNDP) و سازمان حفاظت محیطزیست در قالب طرح حفاظت از تالابهای ایران و حمایت مالی دولت ژاپن بر ارتقای مسئولیت پذیری اجتماعی و جلب مشارکت جوامع محلی در راستای احیای دریاچه ارومیه متمرکز بوده و با تحت پوشش قرار دادن 130 روستای حوضه آبریز دریاچه ارومیه از سال 2014 تاکنون اجرا شده است.
مشارکت 10 هزار نفر از روستائیان در احیا دریاچه ارومیه
بر اساس اعلام وی بیش از 10 هزار نفر از جوامع محلی و کشاورزان حوضه آبریز دریاچه ارومیه در اجرای این پروژه مشارکت و همکاری داشته و دستاوردهای موفق این پروژه حاصل همکاری بین بخشی میان نهادهای مختلف ملی و بینالمللی از جمله دولت ژاپن، برنامه عمران ملل متحد، سازمان جهاد کشاورزی، سازمان محیطزیست، آب منطقهای، سازمانهای مردمنهاد و جوامع محلی در 2 استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی است.
مدیر ملی طرح حفاظت از تالابهای ایران معتقد است: این نمایشگاه با هدف به اشتراکگذاری تجربیات و دستاوردهای موفق پروژه تحت عناوین مشارکت جوامع محلی در مدیریت مصرف آب و نهادههای شیمیایی (کشاورزی پایدار)، استقرار معیشتهای سازگار با منابع آبی، فرهنگسازی و ارتقای آگاهیهای زیست محیطی برگزار و انتشارات طرح حفاظت از تالابهای ایران نیز ارائه و در معرض دید عموم قرار گرفته است.
انتظار افکار عمومی این است که دولت نمایشگاهی در خور و شفاف که نشان دهنده همه توفیقات ستاد احیا دریاچه ارومیه و ریز هزینه کردهای آن باشد در مرکز استان آذربایجان غربی برگزار کند.
گزارش از محمد آقایی پر
انتهای پیام/ش
R41361/P1377/S6,48/CT7منبع: تسنیم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۱۸۷۲۰۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
وضعیت دریاچه ارومیه برخلاف خوشبینیها بحرانی است!
به گزارش تابناک، اعتماد نوشت: هفته اول فروردین، علی سلاجقه، رییس سازمان حفاظت محیط زیست اعلام کرد: «به دنبال رهاسازی آب از سدها در زمان مناسب و زمانی که کشاورزان به آب نیاز نداشتند و همچنین با افزایش حدود ۸۰ تا ۸۵ درصدی میانگین بارشها نسبت به سال قبل، میانگین حجم آب دریاچه حدود ۵۵ تا 60 درصد نسبت به پارسال افزایش یافت و حجم آب دریاچه ارومیه تقریبا به حدود ۱۶ میلیارد لیتر افزایش پیدا کرد که نسبت به سال قبل دو برابر شد.»
جدیدترین خبر را هم سخنگوی صنعت آب در نشست خبری هفته قبل خود گفت و اعلام کرد: «تراز آب دریاچه ارومیه نسبت به سال قبل ۱۲ سانت و نسبت به ابتدای سال آبی (مهر 1402) ۶۰ سانت افزایش داشته و حجم آب موجود در دریاچه ۲.۲ میلیارد مترمکعب تخمین زده میشود.»
این اخبار در حالی منتشر شده که آبان پارسال، مرکز تحقیقات سنجش از دور دانشگاه صنعتی شریف در آخرین گزارش خود اعلام کرد که طبق آخرین تصاویر ماهوارهای، در فاصله آبان 1401 تا آبان 1402، از سطح 878 کیلومتر مربعی آب دریاچه ارومیه، حدود 80 درصد خشک شده و فقط 170 کیلومتر مربع و معادل 4 درصد از سطح آب دریاچه باقی مانده که مساوی با مرگ قطعی دریاچه ارومیه است.
این گزارش واکنشی به ادعای سخنگوی صنعت آب بود که شهریور پارسال خشک شدن دریاچه ارومیه را تکذیب و اعلام کرد: « هم اکنون حجم این دریاچه به یک میلیارد و ۳۶۰ میلیون مترمکعب رسیده در حالی که سال ۱۳۹۴ این عدد یک میلیارد مترمکعب بوده و ارتفاع آب حدود ۹ سانت بیشتر از سال ۱۳۹۴ است .در مهرماه سال ۱۳۹۴ تراز دریاچه ارومیه ۱۲۷۰.۰۴ بود، اما اکنون این عدد به ۱۲۷۰.۱۸ رسیده که نشاندهنده افزایش تراز دریاچه ارومیه است. مساحت دریاچه ارومیه هزار کیلومتر است در حالی که این عدد در سال ۱۳۹۴ حدود ۷۰۰ کیلومتر بوده است.»
در مقابل این ادعا در گزارش مرکز تحقیقات سنجش از دور دانشگاه صنعتی شریف و با استفاده از تصاویر ماهوارهای اعلام شد: «... در آبان 1400 حدود 900 کیلومتر مربع از سطح آب دریاچه کاسته شده که این کاهش در سالهای بعد هم ادامه داشته تا که در آبان 1401، سطح آب دریاچه به کمتر از 880 کیلومتر مربع رسیده است. سطح آب موجود در دریاچه ارومیه در ۷ آبان ۱۴۰۲ به عدد ۱۷۰ کیلومتر مربع رسیده که نسبت به سطح متناظر با تراز اکولوژیک این دریاچه ۴۳۳۳ کیلومتر مربعی، تنها ۴ درصد وسعت آن باقی مانده است. این سطح کمتر از یک چهارم آن مقداری است که پیش از این در سال ۱۳۹۴ به عنوان کمترین سطح دریاچه ثبت شده بوده است. برآورد میشود که حجم آب موجود در دریاچه ارومیه به حدود عدد ۴۵ میلیون متر مکعب رسیده است.»
محمد درویش، عضو هیات علمی موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور در واکنش به اظهارات مسوولان حوزه محیط زیست و صنعت آب و استان آذربایجان غربی درباره بهبود وضع دریاچه ارومیه در فروردین امسال و سرنوشت دریاچه در ماههای آتی سال میگوید: «وضعیت فعلی دریاچه ارومیه، حاصل یک اتفاق طبیعی است.
میزان بارندگی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه تا 31 فروردین ماه امسال در طول 55 سال اخیر بیسابقه بوده و حتی در دوران طلایی و سال 1375 که دریاچه ارومیه 33 میلیارد متر مکعب آب داشت هم، چنین بارشی را حوضه آبریز دریاچه شاهد نبودیم و با یک سال کاملا استثنایی روبهرو هستیم که میزان بارندگیها، حداقل 20 درصد بیش از میانگین 55 ساله بوده و بنابراین، دوستان در این زمینه هیچ هنری به خرج ندادهاند چون دلیل ورود حدود یک و نیم تا دو میلیارد متر مکعب آب به دریاچه، بارشهای مستقیم در سطح دریاچه و سرریز آب سدها به سمت دریاچه است.
مسوولان زمانی میتوانند بگویند که در احیای دریاچه ارومیه موفق بودهاند که در یک سال آبی نرمال و در خشکسالی، اعلام کنند که با پلمب چه تعداد چاه و با تغییر کاربری چند هکتار اراضی و با چه میزان کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی و صنعت و با تصفیه چه میزان پساب، چه میزان آب به دریاچه وارد شده است. اگر این اقدامات انجام شود، در واقع همان 27 بند مصوب ستاد احیای دریاچه ارومیه اجرا شده است؛ مصوباتی که به دریافت اعتبار 1.1 میلیارد دلاری برای احیای دریاچه منجر شد.
بنابراین، آنچه امروز از بالا آمدن سطح آب دریاچه ارومیه شاهدیم، کار مسوولان نبوده بلکه کار خدا و کار آسمان بوده و مسوولان مطلقا در این زمینه هیچ هنری به خرج ندادهاند. مسوولان اگر میتوانستند، باز هم جلوی رهاسازی سدها را میگرفتند چنان که همین حالا، نمایندگان استان آذربایجان غربی اصرار دارند که دو سد جدید در حوضه آبریز دریاچه ارومیه افتتاح شود در حالی که هم اکنون 101 سد در این حوضه در حال بهرهبرداری است و فقط بهرهبرداری از 4 سد را متوقف کردند.
در کدام کشور سراغ دارید که در یک حوضه آبریز، تعداد سدها را از 11 سد به 105 سد افزایش بدهند و تمام شریانهای ورودی دریاچه را قطع کنند؟ حجم ذخیرهسازی این سدها، 4.5 میلیارد متر مکعب اما حقابه دریاچه ارومیه 3.4 میلیارد متر مکعب است و وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی و استانداری آذربایجان غربی و سازمان حفاظت محیط زیست، زمانی میتوانند بگویند که دریاچه را احیا کردهاند که اعلام کنند این حقابه، هر سال تحت هر شرایطی و به هر قیمتی در اختیار دریاچه قرار میگیرد.»
محمد درویش بابت تبعات خشک شدن دریاچه ارومیه و آسیبهای اقتصادی، اجتماعی و امنیتی این فاجعه برای استانهای همجوار و کشورهای همسایه هشدار میدهد و میگوید: «سه استان کردستان، آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار گرفتهاند. وسعت حوضه آبریز دریاچه ارومیه 5 برابر کشور لبنان است و اثرات راهبردی فروپاشی حوضه آبریز دریاچه بر 10 استان ایران و همچنین، کشورهای همجوار شامل جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق غیر قابل انکار است.
به دنبال خشک شدن دریاچه، برخاستن ذرات غبار و نمک با قطر کمتر از 10 میکرون، نه تنها باعث شیوع سرطان خون و افزایش فشار آسمُزی در انسان میشود، بلکه کیفیت فتوسنتز را مختل میکند و توان ریسک پذیری را در منطقه کاهش میدهد و افزایش مهاجرت را دامن میزند که همین پدیده به تنهایی یک پدیده امنیتی بسیار خطرناک است. با توجه به اینکه یکی از بالاترین تراکمهای جمعیتی کشور در حوضه آبریز دریاچه ارومیه است، اگر قابلیت سکونتگاهی این حوضه به هر دلیل از بین برود، فشار این تخریب به استانهایی همچون قزوین و زنجان و اردبیل منتقل میشود که همین امروز هم با بحران مواجهند و این بحرانها علاوه بر رشد حاشیه نشینی، تبعات امنیتی جبرانناپذیری به دنبال خواهد داشت.»
پیشبینی این کارشناس محیط زیست، نقطه مقابل خوشبینیهای دولت است. درویش 6 ماه آینده را میبیند؛ روزهای گرم شهریور ماه که تصاویری از بستر خشکیده دریاچه ارومیه منتشر خواهد شد و در تکمیل پیشبینی خود میگوید: «با افزایش گرما و افزایش مصرف آب در بخش کشاورزی، حتما دریاچه تا 6 ماه آینده خشک خواهد شد چون مسوولان هیچ تمهیدی برای پلمب چاهها یا رهاسازی آب از سدها یا کاهش مصرف آب در بخش کشاورزی در نظر نگرفتهاند. با وجود اخباری که اخیرا درباره افزایش 12 سانتیمتری سطح آب دریاچه ارومیه منتشر شده، مسوولان در برنامه احیای دریاچه با شکست روبهرو شدهاند و متاسفم که در اثنای انتشار این اخبار، به این فکر نیستند که وقتی 6 ماه بعد و با گرم شدن هوا، همین میزان آب از کف دریاچه ناپدید بشود، چه جوابی به مردم و رسانهها خواهند داد؟»
در این سالها به کرات گفته شد که یکی از دلایل خشک شدن دریاچه ارومیه، کشاورزی غیراصولی و پرآببر و برداشت بیرویه آب در بخش کشاورزی بوده و حتی محمد درویش هم در گفتوگوی خود مصداقهایی از افزایش وسعت زمینهای کشاورزی و رشد تعداد چاههای مجاز و غیرمجاز ارائه داد اما اهالی استان آذربایجان غربی و همسایگان دریاچه، جور دیگری به مساله خشک شدن دریاچه ارومیه نگاه میکنند و معتقدند که باید سیستم «مقصریاب» متوقف شود چون اگر قرار به پیدا کردن مقصران واقعی باشد، آن وقت معلوم خواهد شد که برخلاف تصور عمومی، کشاورزان استان آذربایجان غربی هیچ نقشی در خشک شدن دریاچه نداشتهاند.
یوسفیراد هم مثل کارشناسان واقع بین محیط زیست، خوشبینی پایداری نسبت به استمرار اوضاع این روزهای دریاچه ندارد و میگوید: « افزایش تراز دریاچه به دلیل بارشهای خوب و رها سازی سدها بوده اما مطمئن باشید که شهریور ماه، این تراز حتی بحرانیتر از سالهای گذشته هم میشود. به نظر من رهاسازی این حجم آب شیرین به شورهزار دریاچه ارومیه، یک کار پوپولیستی است.
حقابه دریاچه ارومیه باید تامین شود ولی با رهاسازی آب پشت سدها، گاهی حتی فراتر از حقابه هم عمل کردهایم چون میخواستیم شعارهایمان را اجرا کنیم و مثلا مردم بدانند که این دولت بیشتر از دولت قبل برای احیای دریاچه کار کرده یا آن دولت تراز اب را افزایش داد و... شرایط امروز دریاچه، هنر دست خداست به جای آنکه اقدام قاطعانه و مستمری محسوب شود. فرض کنیم که حال خوب دریاچه مرهون اقدامات این دولت است.
آیا این دولت در اردیبهشت ماه دولت نیست؟ آن زمان وقتی دریاچه به طور کامل خشک شد، مربوط به اقدامات چه کسی خواهد بود؟ به نظر من صادقانهترین تراز آب دریاچه را در شهریورماه خواهیم دید؛ زمانی که بارندگیها قطع شده و حجم آب پشت سدها به نقطه بحرانی رسیده چون بیشتر سدهای استان و از جمله سد شهر چای در ارومیه یا سد مهاباد یا سد بوکان، برای تامین آب شرب شهرها ایجاد شده و به همین سبب، سدهای استراتژیک محسوب میشوند اما مسوولان به بهانه آبیاری تراز دریاچه ارومیه، حتی مصرف آب شهروندان را به خطر میاندازند در حالی که در ایران و جهان، تعداد زیادی دریاچه خشک شده و دریاچه ارومیه، اولین دریاچهای نیست که با بحران خشک شدن روبهرو شده بلکه نمونههای زیادی از دریاچههای نمکی خشک شده در سراسر جهان و حتی در کشورهای همسایه مثل ترکمستان و ازبکستان و حتی در شمال شرق ایران داریم.
ستاد احیای دریاچه ارومیه در همه این سالها میتوانست به این فکر بیفتد که بخشی از دریاچه قابل احیا نیست و مثلا شمال دریاچه و از سلماس تا ارومیه به دلیل محدودیت منابع آبی، ممکن بود با اقداماتی قابل کشت شود و در عوض، باقی مناطق دریاچه احیا شود. جالب است که این بار، آب سدها در نقاط قابل عکسبرداری رهاسازی شده در حالی که وضعیت شمال دریاچه ارومیه، فرقی نکرده و حتما با گرمتر شدن هوا، شاهد تبخیر و عقبنشینی و عقبرفت همین میزان آب موجود در دریاچه خواهیم بود و حتما آب در نقاطی مثل بخشهای شمالی که کمتر از دو یا سه متر عمق دارد، حتی خیلی زودتر از مرداد و شهریور تبخیر میشود و این نقطه به شورهزار تبدیل خواهد شد.»