فریبدادن مردم سخت است
تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۰۴۳۴۵
تهران- ایرنا- در شرایط کنونی نیروهای مترقی و مصلح جامعه که دل در گرو اصلاح امور بهشیوهای تدریجی و عقلانی دارند، بیش از هر زمان دیگری در تنگنا قرار گرفتهاند.
احمد غلامی سردبیر در سرمقاله ای در روزنامه شرق، نوشته است: این مصلحان طیفهای متفاوتیاند که الزاما همه در زیرمجموعه اصلاحطلبان تعریف و گنجانده نمیشوند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مصلحان جامعه صرفا اصلاحطلبانِ در قدرت و خارج دایره قدرت نیستند؛ بیشمار افرادیاند از طیفهای خاموش جامعه که تفکری مصلحانه دارند و خاصه اینکه، این تفکر الزاما نسبتی با جریان سیاسی اصلاحطلبان ندارد. حتی چه بسا در برخی موارد با نگاه اصلاحطلبان هم سر ناسازگاری دارد. این روزها بهعمد این تودههای وسیع که بخش متفاوت و متنوعی از مردم در همه طبقات اجتماعیاند، توانشان نادیده گرفته میشود؛ هم از سوی مخالفان داخلی و هم مخالفان خارجی که چشم به تغییرات اصلاحی دارند.
همواره در جنبشهای اجتماعی ایران در بزنگاهها و اتحادها، اعترافهایی شده که غافلگیرکننده بوده است. اگر اینک اصلاحطلبان، سرمایه اجتماعی و هژمونیشان کاهش یافته است، این به آن معنا نیست که آنها در جنبشهای اجتماعی نقش تعیینکنندهای نداشته باشند؛ اما نکته مهم این است که اتحادها و ائتلافهای سیاسی و اقتصادی دیروز که در قالب واژگان سیاسی و ایدئولوژیک بیان میشد، کارکرد خود را از دست دادهاند و جریانهای سیاسی منفک از این ایدئولوژی، در طبقات اجتماعیِ خود رها شده و مستعد جذب در اتحادها و ائتلافهای تازهاند. همچون اتمهای سرگردانی که در عین بههمریختگی، نظمی خودانگیخته دارند.
به تعبیر دیگر بعید است از آشفتگی این جریانها منظومهای از جنبشهای ساختارشکن شکل بگیرد. از سوی دیگر در شرایط کنونی با اینکه مصلحان جامعه با اصلاحطلبان اشتراک طبقاتی دارند، به دشواری با هم به ائتلاف خواهند رسید. مخالفان داخلی و خارجی اصلاحطلبان در معادلات و محاسباتشان، مصلحان جامعه را حامی خود یا نادیده میانگارند و آنان را طیف خاکستری جامعه مینامند؛ اما در واقع اینگونه نیست. این طبقه متوسط مصلحان جامعه اگرچه در سیاست به معنای قدرت حضور ندارند، اما نقش کلیدی و تعیینکنندهای در سیاست داخلی ایران دارند. اغلب این مصلحان نیز بیش از آنکه نگاهشان به خارج از مرزها باشد، به تغییر از درون میاندیشند.
مخالفان، باز در نگاهی کلیگرایانه جریان اصولگرایی را تمامشده میدانند و آن را چنان نادیده میگیرند که گویی اصولگرایان دود شده و به هوا رفتهاند. هیچ جریان اجتماعی و سیاسیای دود نمیشود که به هوا برود، شاید توان و هژمونیاش را در مقطعی از دست بدهد، اما به آن معنا نیست که این توان قابل بازگشت نباشد؛ خاصه اینکه اگر مخالفان درصدد بنای جامعهای دموکراتیکتر در ایران باشند. آنچه رخ داده جابهجایی در جایگاه سخن است. آنان که تا دیروز صدا و جایگاه سخن نداشتهاند، صاحب صدا شدهاند و کسانی که پرصدا بودهاند، جایگاه سخن خود را از دست دادهاند. همانطورکه خاموشان دیروز ماندند تا صدایشان شنیده شود؛ پس دلیلی وجود ندارد که خاموشان امروز همیشه در سکوت بمانند؛ اما این به آن معنا نیست که این توان قابل بازگشت نباشد.
تاریخ جنبشهای اجتماعی ایران پر است از اتحادها و ائتلافهای شکننده که مهمترین آنها در جنبش مشروطه رخ داده است. جنبش مشروطه و انقلاب اسلامی، طبقات اجتماعی ایران را به این خودآگاهی رسانده که برای تغییر شرایط موجود با هر طیف و جریانی نمیشود ائتلاف کرد. یرواند آبراهامیان در جنبش مشروطه از نیروهای اجتماعی دو طبقه متوسط نام میبرد؛ یکی بازاریان سنتی که بازرگانان، پیشهوران و روحانیان را شامل میشود که آبراهامیان از آنان بهعنوان طبقه «متوسط متمکن» نام میبرد و دیگری طبقه روشنفکران جدید. به اعتقاد او طبقه اول بیش از طبقه دوم قدرت داشته است. اما افشاری، تحلیلگر دیگرِ جنبشهای اجتماعی دیدگاه رادیکالتری دارد. او میگوید: «محور انقلاب مشروطیت را پیشهوران، صنعتگران، بازرگانان کوچک و دکانداران خردهپا تشکیل میداده است». دیدگاه افشاری از آن جهت گامی به جلو است که طبقه متوسط متمکن را به عناصر تشکیلدهندهاش تجزیه میکند. هرچند این گروهها دیدگاهها و منافع همانندی نداشتهاند...
اما با بررسی عملکرد هر طبقه در مشروطیت عیان میشود که انقلاب بیش از همه دستاورد پیشهوران و روشنفکران بوده است. بازرگانان یکپارچه نبودند و تا آخر نیز تزلزل داشتند. در انقلاب اسلامی سال 57 طبقات اجتماعی پایداری بیشتری برای رسیدن به پیروزی نشان دادند؛ اما با پیروزی انقلاب اتحادها و ائتلافها پایدار نماند و در برخی مقاطع شکست این ائتلافها سرنوشت متفاوتی را برای گروههای سیاسی رقم زد. تجربه این جنبشها طبقات اجتماعی را به این آگاهی رسانده که برای تغییر و اصلاح وضع موجود به سهولت تن به هر اقدامی ندهند. این تجربهها نشان داده نباید برای تحلیل هر حادثه و رویدادی به ذکر یک علت و عامل بسنده کرد.
به تعبیر آلتوسر «تعین مرکب» مجموعه عوامل و علتهای گوناگونی هستند که در دوره یا مقطعی خاص با هم تلاقی پیدا میکنند. آنچه این دو جنبش بزرگ را انسجام میبخشد، مفهوم وابستگی بود؛ وابستگی اقتصادی و سیاسیِ حقارتبار ایران به کشورهای قدرتمند بود. این وابستگی مفهومی بود که طبقات اجتماعی را با یکدیگر علیه این نابرابری تحمیلی متحد میکرد و به حرکت مردم جنبه ایدئولوژیک میداد. انقلاب اسلامی با آگاهی از نحوست این وابستگی است که چهار دهه بر استقلال خود پافشاری میکند. آنچه بیش از هر چیز طبقات متفاوت با ایدهها و منافع متناقض را انسجام میبخشید، همین وابستگی و عدم استقلال است. پس امروز هرگونه تغییر و اصلاح در این چارچوب موجود امکانپذیر خواهد بود.
کشوری که توانسته چهار دهه استقلال خود را حفظ کند، مردمش دشوار تن به شیوههای غیردموکراتیک میدهند. خاصه آنکه طیف وسیعی از طبقات متوسط و حتی فرودستان تا حدودی به این آگاهی رسیدهاند که چه میخواهند و این خواسته را باید از چه راههایی به دست بیاورند.برای نوشتن این یادداشت از کتاب «مقاومت شکننده تاریخ تحولات اجتماعی ایران از صفویه تا سالها پس از انقلاب اسلامی»، نوشته جان فوران، ترجمه احمد تدین، مؤسسه خدمات فرهنگی رسا استفاده شده است.
*منبع: روزنامه شرق،1398،1،24
**گروه اطلاع رسانی**1893**9131
منبع: ایرنا
کلیدواژه: سياسي شرق تغيير از درون
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۰۴۳۴۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیگیر اصلاح قانون شوراها در کشور هستیم
به گزارش خبرنگار مهر، موسی الرضا حاجی بگلو ظهر دوشنبه در همایش روز ملی شوراها در نیشابور اظهار کرد: هدف از تشکیل شوراها در روستاها و شهرها واگذاری امور روستایی و شهری به مردم است.
وی افزود: لازم است برخی قوانین در رابطه با اختیارات شوراها تغییر پیدا کند تا نحوه کارکرد این نهاد مردمی تأثیرگذار تر باشد.
نایب رئیس شورای عالی استانهای کشور بیان کرد: ۱۲۰ هزار عضو شورا در کشور داریم و نباید بخاطر تخلف یک عضو شورا در یک منطقه تمام اعضای شورا در استان و کشور را زیر سوال ببریم.
وی ابراز کرد: اعضای شورای روستاها هیچ حق و حقوقی دریافت نمیکند و ما پیگیریهایی در سطح استان و کشور انجام دادیم اما متأسفانه نهادهای مربوطه برای پرداخت حق جلسه اعضای شوراها همکاری نمیکنند.
حاجی بگلو تاکید کرد: امیدواریم بتوانیم قانون شوراها را در سطح کشور اصلاح کنیم و اکنون از سوی شورای عالی استانهای کشور پیگیر اصلاح قانون شوراها در کشور هستیم.
رئیس شورای استان خراسان رضوی گفت: طرحی را از سوی شورای عالی استانهای کشور در حال پیگیری هستیم که هرگونه انتصابی از سوی رئیس جمهور و وزرا در استانها منصوب میشوند باید ابتدا تاییدیه شورای استانها را بگیرند.
احیای اقتصاد روستایی باعث رونق تولید کشور میشود
همچنین محمد رستمی منتخب مردم نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان جلگه در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی در همایش روز ملی شورا در فرهنگسرای سیمرغ نیشابور اظهار کرد: اعضای شورای اسلامی باید انگیزه نوکری و خدمت به مردم را داشته باشند و از سوی دیگر هدفی نیز از خدمت به مردم جهت ارتقای وضعیت منطقه وجود داشته باشد.
وی افزود: احیای اقتصاد روستایی باعث رونق تولید کشور میشود و از این رو نقاط قوت، فرصت و تهدید روستاها پایش شود تا شاهد احیای اقتصاد روستایی باشیم.
منتخب مردم نیشابور، فیروزه، زبرخان و میان جلگه در دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی بیان کرد: امیدواریم بتوانیم با شناسایی مشکلات کارخانجات باعث رونق آنها در سال جدید باشیم و اکنون متأسفانه شاهد تعطیلی و نیمه تعطیلی برخی کارخانجات در نیشابور بزرگ هستیم.
کد خبر 6091895