به نقل از «تابناک»

نقش وزارت علوم در سیاستگذاری

تاریخ انتشار: ۲۸ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۶۷۷۸۵

رئیس پژوهشگاه صنعت نفت گفت: وزارت علوم باید نقش سیاستگذاری داشته و امور دانشگاه ها را به آنها واگذار کند.

به گزارش مهر، جعفر توفیقی در گردهمایی اعضای کارگروه تخصصی برنامه ریزی و گسترش آموزش عالی که در دانشگاه تربیت مدرس در حال برگزاری است، با اشاره به تحلیل نظام سیاستگذاری علم و فناوری کشور گفت: ما در ۴۰ سال گذشته در یک دوران شتاب در سیاستگذاری و تصمیم گیری قرار داریم.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

شتاب به این معنی که شاید ضرورت بعد از انقلاب نیز همین بود و شرایط بعد از انقلاب این وضعیت را ایجاد کرده بود. چرا که فکر می‌کردیم دچار عقب ماندگی‌هایی هستیم که باید به سرعت آن را جبران کنیم.

وی ادامه داد: یکی از این تجربه‌های شتاب در سیاستگذاری همان توسعه کمی آموزش عالی است که امروز چهره توسعه کمی آموزش عالی را شاهد هستیم.

رئیس پژوهشگاه صنعت نفت افزود: این دوره که با شتاب در سیاستگذاری مواجه بود، شرایطی را ایجاد کرد و در این شرایط گاهی مجبور هستیم با دانشی که در جلسات شکل می‌گیرد تصمیم گیری کنیم که این دانش کافی نیست و منجر به سیاست با ثبات نمی‌شود. یکی دیگر از تبعات دوران شتاب در سیاستگذاری این است که تصمیم‌هایی که اتخاذ می‌شود که ثبات نداشته و عمیق نیست. برای همین است که ما تغییر در سیاست‌ها و تصمیم گیری ها داریم.

وی گفت: یکی از ویژگی‌های دوران شتاب در سیاستگذاری این است که عمدتاً تقاضایی برای دانش شکل نمی‌گیرد. رشته‌های مرتبط با سیاستگذاری و برنامه ریزی شکل نمی‌گیرد. یکی از مهمترین رشته‌های ما دکتری آموزش عالی است که ۱۰ تا ۱۵ سال از عمر آن نمی‌گذرد. رشته سیاستگذاری در علم و فناوری نیز به همین صورت است و حدود ۱۰ تا ۱۲ سال از عمر ایجاد آن نگذشته است.

توفیقی اظهار داشت: از دیگر ویژگی‌های این دوران این است که اندیشه ورزی شکل نمی‌گیرد. گفتگو و تفکر انتقادی شکل نمی‌پذیرد و به انجمن‌های علمی رجوع نمی‌شود چون ما در دوران شتاب در سیاستگذاری و تصمیم گیری بودیم که نیازی به آن احساس نمی‌شد و یکی از گله‌هایی که وجود دارد این است که چرا به انجمن‌های علمی رجوع نشده و از آنها استفاده نمی‌شود.

رئیس پژوهشگاه صنعت نفت افزود: یکی دیگر از ویژگی‌های دوران شتاب در تصمیم گیری، روزمرگی است و این شتاب در سیاستگذاری و تصمیم گیری در تمام حوزه‌ها وجود دارد و یکی از شاخص‌های دیگر آن این است که تصمیم گیری های کلان در این دوره با عجله و شتاب صورت می‌گیرد.

وی افزود: یکی از گله‌هایی که امروز مطرح می‌شود ضعف تقاضای دانش است. این مسئله در صنعت نیز وجود دارد. صنعت نیز با شتاب شکل گرفته است بدون اینکه فرصت مراجعه به دانشگاه را داشته باشد. یکی از مبانی ارتباط صنعت و دانشگاه، شتاب صنعت است که فقط به توسعه فکر می‌کند.

توفیقی گفت: این در حالی است که دانشگاه‌هایی که در این دوران در کشورهای پیشرفته شکل گرفته بودند دارای یک آرامش عمیق بودند، علم و برنامه ریزی و مسائل یاددهی در این دانشگاه‌ها متحول شد، علم از سیاست جدا شد، ارتباط صنعت با دانشگاه شکل گرفت و دانشگاه‌ها بسیاری از مأموریت‌های خود را تغییر داده‌اند و به آینده دور فکر می‌کنند و این حاصل ثبات و ورود به عصر تأمل و تفکر در سیاستگذاری و تصمیم سازی است.

وی در بخش دیگری از سخنان خود اظهار داشت: فکر می‌کنید چرا رجوع به نخبگان در کشورهای دیگر داغ است؟ چرا صدها اتاق فکر در گروه‌های مختلف ایجاد شده است؟ چرا رجوع به نخبگان رونق گرفته است؟ چرا ما باید در حوزه تولید دانش نو دنباله رو باشیم؟ چون یک عده جلو افتاده‌اند. این گردهمایی می‌تواند ما را وارد عصر جدیدی از نظام تصمیم سازی کند و از دوران شتاب سیاستگذاری خارج کرده و ما را به ثبات فکری برساند.

وزیر اسبق علوم گفت: ما از دوران بحران توسعه کمی عبور کردیم و نیاز به شتاب نداریم. ما دیگر لازم نیست در روش قبلی بمانیم. ادامه این وضعیت برای ما ایجاد سکون خواهد کرد. اگر ایده خلاقانه برای آموزش عالی نداشته باشیم، عقب خواهیم افتاد و باید از این گردهمایی‌ها استقبال کنیم.

توفیقی خاطرنشان کرد: در دیگر کشورهای دنیا به این اندازه که وزارت علوم در دانشگاه‌ها مداخله می‌کند، دخالتی ندارند. باید استقلال دانشگاه‌ها سرعت یابد. یکی از دغدغه‌های ما این بود که وزارت علوم باید به عنوان یک نهاد حاکمیتی فعالیت‌های اجرایی را رها کرده و تنها به بحث حاکمیتی بپردازد و در مجموع وزارت علوم نقش سیاستگذاری را داشته و امور را به دانشگاه‌ها واگذار کند و ما امیدواریم شاهد این تحولات باشیم. هرچند که چند دهه عقب هستیم ولی اطمینان دارم استعداد جبران عقب ماندگی را داریم تا بتوانیم به پیشگامان توسعه در دنیا بپیوندیم.

منبع: تابناک

کلیدواژه: نقش وزارت علوم سیاستگذاری

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۶۷۷۸۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

سلامت روحی و روانی در رشته‌های علوم انسانی بررسی می‌شود

به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از وزارت علوم، نشست پرسش و پاسخ دانشجویان و نمایندگان تشکل‌های دانشجویی دانشگاه علامه‌طباطبائی با حضور محمدعلی زلفی‌گل، وزیر علوم، تحقیقات و فناوری و به دعوت بسیج دانشجویی دانشگاه علامه‌طباطبائی عصر دیروز (دوشنبه) در سالن آمفی تئاتر دانشکده مدیریت و حسابداری پردیس مرکزی این دانشگاه برگزار شد.

در ابتدای نشست نمایندگان انجمن‌های علمی دانشجویی، انجمن اسلامی دانشجویان مستقل و بسیج دانشجویی ضمن بیان درخواست‌های خود در حوزه‌های مختلف آموزشی، پژوهشی و دانشجویی، مطالبی را بیان کردند.

وزیر علوم در این نشست با یادآوری تعطیلی دانشگاه‌ها دردوران کرونا گفت: یک سال نخست مسئولیت من در وزارت علوم، همه‌گیری کرونا بود و خوابگاه‌های خودگردان و سلف سرویس دانشگاه‌های مختلف شرایط مناسبی نداشت و مجبور به بازسازی زیرساخت‌ها شدیم. در این شرایط فعال کردن مجدد تشکل‌های دانشجویی دشوار و زمان‌بر بود. دانشگاه‌ها در سال‌های ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ از نظر نشاط سیاسی، فعال بودند و حضور مسئولان در دهه فجر و ایام انتخابات این موضوع را تایید می‌کند.

وی در ادامه به راه‌اندازی سامانه فرنما برای ثبت فعالیت‌های فرهنگی اشاره و اظهار کرد: برای اطلاع دقیق از فعالیت‌های فرهنگی این سامانه را تاسیس کردیم که بر اساس آن امروز دقیق می‌توانیم بگوییم، دانشگاه علامه‌طباطبائی در سال ۱۴۰۲ در مجموع هزار و ۳۰۰ فعالیت فرهنگی داشته است. همچنین در ارزیابی روسای دانشگاه‌ها فعالیت‌های فرهنگی ثبت شده بر اساس سامانه فرنما معیار مهمی است و از روی همین سامانه کارنامه فرهنگی برای دانشجویان صادر می‌شود.

تولید علم باید برونداد داشته باشد

زلفی‌گل با اشاره به اهمیت انجمن‌های علمی، خاطرنشان کرد: برگزیدگان جشنواره بین‌المللی حرکت و جشنواره رویش به عضویت بنیاد ملی نخبگان در می‌آیند و از مزایای آن بهره‌مند می‌شوند. روند جذب افراد نخبه و مستعد در دولت و دستگاه‌های اجرایی نیز تسهیل شده است. تولید علم باید برونداد داشته باشد. تولید مقاله، کتاب، اختراع و دستاوردهای علمی یا هنری یکی از این بروندادها است و استادان باید برخی از این بروندادها را داشته باشند.

وی ادامه داد: این موضوع در آیین‌نامه ارتقای جدید استادان و اعضای هیات علمی که در حال تدوین است، قید شده است که استاد می‌تواند به هر شکلی دستاورد علمی خود را نشان دهد و فقط مقاله مد نظر نیست. کاربردی بودن مقالات را نیز در نظر داریم؛ به همین دلیل مقالات بنیادین ۷ امتیاز، مقالاتی که نیازی از جامعه رفع کنند، ۱۴ امتیاز برای ارتقای استادان خواهد داشت.

وی افزود: فردی که رساله‌های بنیادی داشته باشد به اندازه حقوق استاد پایه یک پژوهانه دریافت می‌کند، فردی که رساله‌های کاربردی دارد دو برابر و فردی که رساله فناوری داشته باشد، سه برابر حقوق استاد پایه یک پژوهانه می‌گیرد. استادان ارتباط با صنعت نیز به صورت ویژه تشویق می‌شوند. همچنین از علوم نوظهور و نوپدید مانند هوش مصنوعی در حد توان حمایت مالی می‌کنیم.

وزیر علوم درباره مطالبه دانشجویان در خصوص قانون حمایت از خانواده و ایجاد خوابگاه‌های متاهلی گفت: در همه دوران بعد از پیروزی انقلاب اسلامی هزار واحد خوابگاه متاهلی داشتیم ولی ما در مدت مسئولیت، ۳۵۰ واحد اضافه کردیم، ۳۲۰۰ واحد تا آخر سال نیز اضافه می‌شود که احداث ۲۶۰۰ آن شروع شده است. ساخت خوابگاه بودجه می‌خواهد. یکی از این کارها طرح تهاتر و مولدسازی است. به دانشگاه‌ها اجازه داده شده است املاکی که دارند را تغییر کاربری دهند و از آن‌ها برای ساخت خوابگاه‌های متاهلی استفاده کنند. ما پول نداریم و سازمان برنامه به ما اعتبار نمی‌دهد ولی سرمایه و امکانات بدون استفاده‌ای که داریم را می‌توانیم به گونه‌ای دیگر مورد استفاده قرار دادیم.

بر اساس قانون ما را مواخذه کنید

وی در ادامه نشست به دانشجویان پیشنهاد کرد انتقادهای خود را از وزارت علوم در چارچوب قانون بیان کنید. بر اساس قانون ما را مورد ارزیابی قرار دهید. به طور مثال بگویید چرا رتبه علمی کشور کاهش پیدا کرده است.

۷۵ اقدام جدید در وزارت علوم انجام شد

وی در ادامه نشست به بیان اقدامات انجام شده در وزارت علوم و ایجاد ۷۵ اقدام جدید، پرداخت و خاطرنشان کرد: افزایش پایه‌های تشویقی استادان به ۶۰ پایه، بورسیه رتبه‌های برتر کنکور هر سال و المپیادی‌ها، تعیین کارانه (جهش علمی) بر مبنای عملکرد، اختصاص پژوهانه به استادانی نو استخدام، اختصاص پژوهانه برای دانشمندان یک‌درصد و دودرصد، قید شدن پژوهانه جامع در برنامه توسعه هفتم، تخصیص ۱۵ درصد بودجه کل دانشگاه برای فعالیت‌های پژوهشی و پنج درصد برای فعالیت‌های فرهنگی، راه‌اندازی بورسیه صنعت با همکاری صنایع، حمایت از مجلات تحت نمایه‌های بین‌المللی، تاسیس صندوق عالی عتف از جمله این فعالیت‌ها است.

وزیر علوم به راه‌اندازی سامانه نظام ایده‌ها و نیازها (نان) اشاره کرد و گفت: تا امروز بیش از ۱۵ هزار نیاز در این سامانه ثبت شده و استادانی که روی رفع نیازهای ثبت شده در این سامانه کار کنند، پژوهانه دریافت می‌کنند. برای حمایت از پژوهشگران نیز سامانه پژوهشگران مستقل را راه‌اندازی کردیم که بتوانند از مزایای بیمه و حقوق بهره‌مند شوند. سامانه دانا (درگاه آشنایی با نخبگان و آینده‌سازان) نیز تاسیس شد تا همه دانشمندان در این سامانه صفحه خانگی داشته باشند و دستاوردهای علمی و مقالات خود را در این صفحه ثبت ‌کنند. پژوهانه بر این اساس و روزآمد بودن صفحه به آن‌ها تعلق می‌گیرد.

عملیات وعده صادق دستاورد دانش‌آموخته‌های دانشگاه‌ها بود

وی همچنین با تجلیل از اقدامات عالمان و مدیران پیشین وزارت علوم گفت: عملیات وعده صادق دستاورد دانش‌آموخته‌های دانشگاه‌ها بود و شهید طهرانی مقدم‌ها، شهید شهریاری‌ها و شهید احمدی روشن‌ها در همین دانشگاه‌ها آموزش دیده‌اند، باید قدردان وزیران و دانشمندان پیشین باشیم.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، دانشگاه را نهاد انسان ساز دانست و گفت: در این راستا فعالیت فرهنگی را توسعه دادیم. از دانشجویان برای برگزاری برنامه‌های مختلف استفاده می‌کنیم، اعتبارات فرهنگی را برای تشکل‌های دانشجویی افزایش می‌دهیم. برای نخستین بار مرکز علوم انسانی را در وزارت علوم تاسیس کردیم و بخشی از ماموریت تحول در علوم انسانی به این مرکز محول شده است.

وی با تاکید بر اهمیت سلامت جسمی و روحی انسان‌ها گفت: سلامت روحی و روانی در رشته‌های علوم انسانی بررسی می‌شود و اگر به این رشته‌ها بی توجهی شود، در راستای سلامت روحی و روانی جامعه به خوبی گام برنداشته‌ایم. باید نخبگان را به سمت علوم انسانی هدایت کنیم. در بسیاری از کشورها نخبگان داخلی به رشته‌های علوم انسانی هدایت می‌شوند و برای رشته‌های علوم پایه از نخبگان خارجی کمک گرفته می شود.

وزیر علوم در پایان این نشست از دانشجویان خواست راهکارهای جدید خود را برای اداره بهتر آموزش عالی ارائه دهند.

کد خبر 6086339