ایران کشور حرفهای خوب و اعمال نادرست است/ نیازمند تاسیس عقلانیت هستیم
تاریخ انتشار: ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۶۵۶۱۲۳
به گزارش خبرنگار ایکنا؛ نشست «جمهوری اسلامی اگر مطهری بود»، امروز، ۱۴ اردیبهشت با حضور جمعی از اندیشمندان و علاقه‌مندان در پژوهشگاه، فرهنگ، هنر و ارتباطات برگزار شد.
مقصود فراستخواه، استاد جامعه‌شناسی و عضو موسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، در این نشست بیان کرد:شهید مطهری یک عالم دینی عقل‌گرا بود، یعنی مشرب سنت‌های عقلی و حکمت ایرانی و اسلامی را داشت و نماینده برجسته این مشرب که مطهری ارتباط خاصی با او داشت نیز علامه طباطبایی بود و این چیز کوچکی نیست که او سنت‌های عقلی ما را نمایندگی می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی در ادامه افزود: مثال می‌زند که اگر سیگار سرطان‌زا شود، می‌شود گفت که حرام است و یک نکته دیگر آنکه مطهری یک عالمی بود که متوجه حقوق بشر بود. یعنی عالمی است که از یکسو به سنت‌های عقلی در ایران و اسلام جذب شده و نهایتا یک عقل‌گرا است و خودش نیز از مشهد برخاسته است و بعد در قم و تهران از این مشرب نمایندگی می‌کند و بعد می‌رسد به اینجا که عقل نیز تعارف ندارد و می‌گوید عقل حجت است و می‌گوید عقل حجیت دارد و حقیقت از طریق عقل به دست می‌آید. از سوی دیگر در مورد حقوق بشر نیز بحث‌هایی را مطرح می‌کند.
استاد جامعه شناسی و عضو موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی تصریح کرد: در علل گرایش به مادی‌گرایی نیز به صورت مشخص حقوق بشر را مبنا قرار داد و نیاز‌های طبیعی انسان را نیز مورد توجه قرار داد که مثل همه دنیا، ایرانی نیز می‌خواهد زندگی کند و در امورات مختلف مشارکت داشته باشد که نیاز‌های انسانی است و می‌گوید دین نیز نیاز انسانی است و اگر دین خواست که در مقابل نیاز‌ها بایستد این دین از بین می‌رود و فایده‌ای ندارد و اینها دنبال نیاز‌های عاجل خود می‌روند. یا اینکه در سال ۱۳۴۹، در کتاب عدل الهی می‌گوید که مسلم، فقط مسلم شرعی نیست، بلکه کسی که به حقیقتی قائل است، مسلم است و حقیقت اسلام در مقابل شریعت خاصی نیست.
وی افزود: الآن مناسکی فکر می‌کنیم و مطهری می‌گوید که اسلام حقیقی آن تسلیم شدن به حقیقت است و مثال‌هایی را می‌زند. اینکه تسامح را بر اساس دیدگاه‌های سنتی و حکمت ایرانی و اسلامی دنبال می‌کند که از محمدرضا قمشه‌ای مطرح می‌کند که «از رحمت آمدند و به رحمت روند خلق» و می‌گویند اساس عالم رحمت است و ایشان اینطور تفسیر می‌کند که خدا می‌خواهد رحمت خود را برساند و رحمت واسعه است و در نهایت رحمت و نجات است. بحث‌هایی نیز دارد به اینصورت که کسی که خدا را در زبان نفی می‌کند، ملحد نیست، چون ممکن است چیزی را نفی کند که تعریف‌های ما از خدا است، لذا کسی که به زبان، خدا را نفی می‌کند ملحد نیست.
وی در ادامه افزود: در کتاب جاذبه و دافعه علی (ع) که در سال ۱۳۴۹ منتشر شده، فصل دموکراسی علی (ع) را دارد، یعنی برای مطهری آن دوره این مهم نیست که دموکراسی نیز تجربه بشری است و می‌گوید در علی (ع) نیز یک نوع تجربه دموکراسی می‌بینیم که وارد مداقه‌های ریز نمی‌شود. اما بحث اصلی این است که به محتوایی استناد کنیم که در زمستان ۵۷ و ۵۸، مطهری به آن‌ها اشاره کرده است که شکل گیری جمهوری اسلامی و پیروزی نهضت اسلامی است و در بهمن ۵۷ صحبت کرده که این سخنرانی‌ها نیز در مسجد الجواد و فرشته بوده و علاوه بر این نیز مصاحبه‌هایی داشته و مجموعه‌های اینها، رفرنس‌هایی هستند که باید تحلیل کنیم که نظام اندیشه‌ای او در مورد جمهوری اسلامی چه بوده است.
استاد جامعه شناسی و عضو موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی تصریح کرد: ایشان می‌گوید که حکومت جمهوری اسلامی، به معنای حکومت طبقه روحانیان نیست و می‌گوید که اینطور نیست که روحانیون حکومت کنند، یعنی چیزی که بعد‌ها رخ داد. اتفاقا مطهری از چیز‌هایی می‌ترسید که سال ۱۳۴۱، گفته بود که مقاله‌ای دارد و آنجا نیز بحث روحانیت را مطرح می‌کند و نیز از اولاد و احفاد مراجع صحبت می‌کند که این اولاد و حواشی این علما، خودشان منشا فساد در جامعه می‌شوند و حق‌کشی و هرج و مرج را رقم می‌زنند. یعنی آن درکی که در سال ۱۳۴۱، از اولاد و احفاد علما داشت، آن درک به علاوه سایر درک‌هایش، در نهایت دست به دست هم می‌دهد که بگوید جمهوری اسلامی، حکومت روحانیان نیست و روحانیان نباید در پست‌های دولتی باشند، مگر قضاوت و تدریس و به فقیه که می‌رسد می‌گوید، نظارت عالیه دارد و نظارت فقیه است، به این عنوان که متدینین مطمئن باشند که علما نیز نظارت دارند.
این جامعه شناس گفت: ایشان آزادی فردی و عقیده را تصریح می‌کند که هر طور می‌خواهید بیندیشید و هر کس قلمرو فکرش آزاد و حتی اگر کسی عقیده غیراسلامی نیز دارد آزاد است. ایشان به طور مشخص قسمت ظریف قضیه را می‌گوید که آزاد، یعنی آزادی گفتن حرف خلاف اسلام که حرف خود را بزنند، چون یک اعتماد به نفسی دارد که اگر به دین قائل است، می‌تواند با او گفتگو کند. کسی که دیندار است استدلال هم دارد که بحث کند. می‌گوید این چیزی که در فقه ما است و کتب ضاله می‌گویند، نه اینکه جلوی آن‌ها را بگیریم، اینکه کسی خلاف خدا حرف بزند، کتاب ضاله نیست و می‌گوید حالا ممکن است که اکثریت مسلمان باشند، اما آیا باید بر اقلیت استبداد کرد؟
استاد جامعه شناسی و عضو موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی بیان کرد: نتیجه اینکه مطهری از درونی‌ترین آدم‌های مرزی نهضت اسلامی بود، یعنی داخل آن آدم‌هایی بودند که واردش شده بودند که ریاست آن‌ها را کرخت کرده بود، اما یک تعدادی هستند که فاصله می‌گیرند و دنیا را هم می‌بینند و یک مقدار مرزی هستند. مطهری از درونی‌ترین‌ها بود که درون این نهضت بود، ولی عملکرد مرزی داشت و با دیگران نیز ارتباط داشت. مثلا مرحوم بازرگان نیز اینطور بود، اما او با جامعه ارتباط بیشتری داشت، ولی مطهری درونی‌تر بود و پیشنهاد مسئولیت گرفتن بازرگان را نیز او داد که نخست‌وزیر شد و در آن سهیم بود و مطهری تلاش می‌کرد که مسائل تعدیل شود. یعنی چیز‌هایی نگذاریم که بعدا از عهده‌اش برنیاییم و زاویه انحراف عجیبی رخ دهد.
فراستخواه تصریح کرد: او تلاش می‌کند که اساس درستی گذاشته شود، اما نکته اصلی بحث من در اینجا که دوست دارم بگویم اینکه، با مفردات دیدگاه‌های خوب نمی‌شود جامعه‌داری کرد. اینکه حرف خوب بزنیم کشور اداره نمی‌شود و نشده است. افراد هوشمند کم نداشته‌ایم، اما آنچه کم بوده، سیستم هوشمند است. سیستم را هوشمند نکردیم و می‌خواهیم که از آن زمان بگوییم که مطهری حرف خوب زده است. این که فایده‌ای ندارد، یعنی ما فکر می‌کنیم با گفتن یک حرف، جامعه جلو می‌رود، اما سیستم باید هوشمند شود؛ بنابراین کمبود عقلا نداریم، چون ایران با سرمایه انسانی بالا است، آدم‌های عاقلی در ایران هستند و سابقه تمدنی و فرهنگی داشته است و یک فرهنگ و تمدن در ایران وجود داشته، لذا علقا هم کم نداشته‌ایم، اما آنچه کم داشته‌ایم عقلانیت بوده است. عقلا داشتیم و عقلانیت نداشتیم و زور عقلا به هیچ چیز نمی‌رسد، وقتی اساس عقلانیت نباشد همینطور می‌شود.
استاد جامعه شناسی و عضو موسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی بیان کرد: با این تفسیرها، دنیای ما درست نمی‌شود و تفسیر‌های خوب نیز از اسلام کم نداریم، تفسیر‌های خوب از جمهوری اسلامی کم داریم. ایران کشور حرفهای خوب و اعمال نادرست است و اگر به یک کلام قرآن بخواهیم توجه کنیم، به عنوان کسی که به قرآن علاقه داریم که مبنای دیانت ما است اینکه «لم تقولون ما لا تفعلون»، گرفتار این همه خشونت و گرفتاری هستیم، چون زبان ما آشفته شده است و در نتیجه تأسیس خوبی لازم داریم. من به جای تفسیر خوب، تأسیس را مورد تاکید قرار می‌دهم که این تأسیس را نیز از مرحوم نائینی الهام گرفته‌ام که وقتی در کتاب مشهورش می‌آید بحث می‌کند می‌گوید که باید به تأسیس عدل توجه کنیم؛ بنابراین آن چیزی که در جامعه داریم، تفسیر است و نه تاسیس. ما عقلا را داریم و عقلانیت نداریم و زور عقلا نیز در این شرایط نمی‌رسد و نتیجه صرف حرف خوب زدن سرخوردگی مردم از درک از اسلام خواهد شد. اگر بخواهم به بیان جامعه‌شناسی بگویم، ما نهاد‌های خوبی لازم داریم، نهاد‌ها هستند که عدم اطمینان را ایجاد می‌کنند و باید تأسیس شوند و قاعده‌ها نهادینه شوند.
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: خبرگزاری قرآن اندیشه مقصود فراستخواه ایران عمل مطهری
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۶۵۶۱۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
لزوم تقویت برنامه‌های فرهنگی و معنوی در بنیاد شهید استان ایلام
به گزارش خبرنگار مهر، محمد سبحان حسنی صبح شنبه در دیدار سرپرست اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ایلام اظهار کرد: بنیاد شهید یک اداره خاص در جامعه ما است چراکه جامعه هدف این اداره افرادی هستند که از جان خود برای عزت آفرینی کشور گذشتند.
وی بیان کرد: اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران در کنار خدمات مختلف به جامعه ایثارگران، برای اجرای فرهنگی ماندگار در جامعه تلاش کند، جامعه ایثارگران پشتوانه اصلی نظام هستند و امروز دشمنان به دنبال فاصله انداختن بیان جامعه ایثارگری از نظام هستند.
حسنی با اشاره به اینکه از ظرفیت گلزار شهدا برای اجرای برنامه‌های فرهنگی متنوع به خصوص برای جوانان و نوجوانان استفاده شود، عنوان کرد: کار کردن در بنیاد شهید و امور ایثارگران نیازمند روحیه جهادی است.
معاون سیاسی و امنیتی استاندار ایلام اضافه کرد: تقویت برنامه‌های فرهنگی و معنوی در بنیاد شهید استان ایلام یکی از مهمترین مسائلی است که باید به آن توجه شود.
وی افزود: با تمام ظرفیت و امکانات از برنامه‌های اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران به خصوص برای اجرای برنامه‌های فرهنگی حمایت خواهیم کرد.
محمد رحیمی سرپرست اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان ایلام نیز در این دیدار با اشاره به اینکه ۱۰۲ هزار نفر در استان ایلام جامعه هدف بنیاد شهید و امور ایثارگران استان هستند، گفت: خدمات دهی مطلوب به جامعه هدف ایثارگران در استان نیازمند تعامل و همکاری همه دستگاه‌های اجرایی است.
وی با اشاره به اینکه برنامه‌های فرهنگی ماندگار از جمله یادواره‌های شهدا، سه شنبه‌های شهدایی، پنجشنبه‌های شهدایی در سال جاری تقویت می‌شود، عنوان کرد: دستگاه‌های اجرایی استان ایلام باید به تکالیف قانونی خود برای افزایش سطح معیشت جامعه ایثارگران در استان عمل کنند.
وی عنوان کرد: احداث خانه‌های ایثار از مهمترین اولویت‌های اداره کل بنیاد شهید و امور ایثارگران است که این مهم نیازمند حمایت مسئولان ارشد استان است.
کد خبر 6089673
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»