به نقل از «ایسنا»

شلخته‌نویسی در فضای مجازی، تهدیدی برای زبان فارسی

تاریخ انتشار: ۷ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۹۰۴۵۲۳

یک مدرس زبان و ادبیات فارسی گفت: بسیاری از کتاب‌هایی که به منظور تدریس فارسی عمومی در دانشگاه‌ها تألیف شده و شمار آنها به هشتاد می‌رسد از کیفیت مطلوبی برخوردار نیست.

«رضایی» در گفتگو با ایسنا، اظهار کرد: متأسفانه بسیاری از مدرسان و اساتید درس عمومی زبان و ادبیات فارسی را جدی تلقی نمی‌کنند و آن را درسی بی‌اهمیت می‌دانند، برخی تدریس آن را دون شأن خود می‌بینند، برخی صرفاً برای پر شدن برنامه‌ی هفتگی خود به آن تن می‌دهند و برای تدریس آن هیچ برنامه و هدفی ندارند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی گفت: عده‌ای اعتقادی به ارزشمندی ادب معاصر ندارند و از روی ناچاری کتاب را تدریس می‌کنند و بعضی تدریس آئین نگارش و… را خسته کننده می‌یابند. اینها واقعیت‌هایی است که در پایین آمدن سطح کیفی کلاس‌های فارسی عمومی تأثیر بسیاری دارد.

مدرس مرکز علمی کاربردی جهاد دانشگاهی ایلام، تصریح کرد: بسیاری از کتاب‌هایی که به منظور تدریس فارسی عمومی در دانشگاه‌ها تألیف شده و شمار آنها به ۸۰ نسخه هم می‌رسد از کیفیت و کمیت مطلوبی برخوردار نیست و بعضی از مؤلفان محترم قضیه را آن چنان که باید جدی نگرفته‌اند و صرفاً خواسته‌اند کتابی تألیف کنند که در خوشبینانه‌ترین تلقی، تنها با این هدف بوده که دانشجو برای تهیه‌ی کتاب به زحمت نیفتد.

رضایی با بیان اینکه درس سه واحدی فارسی عمومی، تقریباً به یک مشکل عمومی در دانشگاه‌ها تبدیل شده است، ادامه داد: اسم این درس نوعی غیر ضرور و کم ارزش بودن را تداعی می‌کند تا برخی کتاب‌های پر اشکال که در این زمینه به عنوان متن درسی تدریس می‌شود تا مدرسان کم اطلاعی که در برخی دانشگاه‌ها به آموزش این درس گماشته می‌شوند و تا کلاس‌های پرجمعیت و نامنظمی که به این درس اختصاص می‌یابد و فقدان متولی و مدیریت مشخص برای آموزش‌های عمومی همه و همه خبر از نابسامانی در زمینه تدریس درس‌های عمومی زبان و ادبیات فارسی در مراکز دانشگاهی می‌دهند.

وی گفت: البته هستند کلاس‌های مفید و استادان صاحب نظری که درس فارسی عمومی آنها دلنشین است و خاطره کلاس‌هایشان تا سال‌ها در ذهن دانشجویان باقی می‌ماند و بر رغبت و آشنایی آنها به ادبیات دیروز و امروز می‌افزاید…اما متأسفانه تضییع عمر و استعداد استادان و دانشجویان و حتی ایجاد انزجار نسبت به ادبیات فارسی در قالب این درس هم کم اتفاق نمی‌افتد!

این مدرس دانشگاه درباره تأثیر فضای مجازی بر درست نویسی، اظهار کرد: شلخته‌نویسی در فضای مجازی به معنی نگارش کلمات به شکلی که تلفظ می‌شوند در واقع نوعی بی‌توجهی و تهدید جدی برای زبان و ادب فارسی به شمار می‌رود. از این رو باید با نگارش درست و اصولی در حفظ و پاسداشت این فرهنگ غنی کوشید تا از شکاف میان نسل‌ها و اختلال حافظه بصری خواننده جلوگیری شود.

رضایی تصریح کرد: بشر امروز در سیطره پیشرفت‌های چشمگیر در عرصه‌های مختلف به ویژه فناوری نوین اطلاعاتی و ارتباطی قرار گرفته که این موضوع تحولات فراوانی را در زندگی انسان به دنبال داشته است. در این میان دنیای مجازی از چنان جذابیتی برخوردار است که همه گروه‌های سنی را مجذوب خود کرده و اشتیاق آنان را برای بهره‌گیری و استفاده مداوم و مستمر دوچندان ساخته است.

وی گفت: آسیب شناسی فضای مجازی در ارتباط با زبان و ادبیات فارسی یک ضرورت غیر قابل انکار است زیرا همگان به ویژه ادیبان و نویسندگان خوب می‌دانند که زبان فارسی از اجزای اصلی هویت ملی است و باید با هر آنچه که باعث تخریب و از میان رفتن آن می‌شود، برخورد شود.

رضایی تصریح کرد: اکتفا کردن به مخاطبان محدود، غافل شدن از کیفیت متون ادبی، پیدا شدن غلط‌های املایی و نگارشی، ۲ برابر شدن تأثیر منفی متون ادبی مسموم و… از جمله موارد منفی تأثیر فضای مجازی در ادبیات به شمار می‌رود که برای رفع نگرانی‌هایی که در خصوص آسیب‌ها و تهدیدهای فضای مجازی برای زبان و ادبیات فارسی وجود دارد باید از این فضا به بهترین شکل ممکن برای توسعه و ترویج آن استفاده کرد. در واقع نباید شبکه‌های اجتماعی را تهدیدی برای زبان و ادبیات فارسی دانست بلکه باید زمینه‌ای را فراهم ساخت تا با استفاده درست و فرهنگ سازی بالندگی این زبان را رقم زد.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: منطقه ایلام

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۹۰۴۵۲۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عاشق شعر عالمگیر ایران هستم/ بهترین سوغاتی از نمایشگاه کتاب تهران

طالب آذرخش گفت: عاشق شعر عالمگیر ایران هستم و همچنین ادبیات معاصر فارسی را نیز دوست دارم. من از نمایشگاه کتاب تهران بازدید کرده و کتاب‌های شعر شاعران معاصر ایرانی را برای دوستانم سوغاتی بردم.

به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، طالب آذرخش شاعر ملی تاجیکستان (با تخلص آذرخش) و سردبیر نشریه «پیام سغد» است. تاکنون به قلم او کتاب‌های بسیاری به خط سیریلیک در تاجیکستان منتشر شده است. اثری هم به نام «دیوان عشق» به خط فارسی و سیریلیک دارد که گلچینی از آن توسط انتشارات خردگان در تهران با عنوان «چشم، جانم، چشم...» منتشر شده است.

او بسیار تاکید دارد که آثارش به خط سیریلیک و فارسی منتشر شوند تا کسانی که در تاجیکستان با خط فارسی آشنایی ندارند با آن آشنا شوند و فرصتی برای مقایسه پیدا کنند. همچنین برخی اشعارش نیز در چند نشریه در تهران منتشر شده است. در چندین کنگره و همایش در تهران، تبریز، اصفهان و شیراز شرکت کرده و به قول خودش این «شهر‌های عزیز» را دوست داشته است.

طالب آذرخش سابقه حضور در محافل ادبی بسیاری در ایران را دارد و کتاب شعر را بهترین سوغات از ایران می‌داند. آذرخش درباره سابقه حضورش در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: خوشبختانه تجربه حضور در نمایشگاه کتاب تهران را دارم که برایم بسیار جالب بود. همچنین در چندین محفل فرهنگی از جمله محفل جشنواره فضولی نیز شرکت داشته‌ام.

وی افزود: نمایشگاه کتاب تهران یک بازار بزرگ کتاب است. یکباری که حضور داشتم از صبح تا عصر نتوانستیم حتی نصف نمایشگاه را هم ببینیم. من از حضور در این نمایشگاه که به عنوان یک فروشگاه بزرگ کتاب به نظر می‌رسد بسیار شاد و مسرور شدم. کتاب‌های جالبی در این نمایشگاه دیدم.

آذرخش ادامه داد: در نمایشگاه کتاب تهران، کتاب‌های ادبیات کلاسیک را که سال‌ها آرزوی دست‌یابی و مطالعه‌شان را داشتم پیدا کردم. با ناشران گوناگونی که آثار شعرای بزرگ مثل حافظ، سعدی، فردوسی و ... را منتشر کرده‌اند، گفتگو کردم. وقتی هم که به تاجیکستان بازگشتم کتاب‌های جیبی این شاعران را به عنوان سوغات برای دوستانم آوردم.

این شاعر فارسی‌سرا در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به این نکته که به ادبیات معاصر ایران بسیار علاقه‌مند است، گفت: نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محل آشنایی من با آثار معاصر ادبیات ایران بود. من عاشق شعر و خصوصا شعر عالمگیر ایران هستم. با شعر معاصر ایران هم آشنایی دارم. آثار شاعرانی همچون شهریار، سهراب سپهری، فروغ فرخزاد، نادر نادرپور، هوشنگ ابتهاج (ه. ا. سایه)، شاملو و ... در تاجیکستان شناخته شده است. از اینکه در نمایشگاه کتاب تهران بدون واسطه و به راحتی به این کتاب‌ها دسترسی داشتم موجب خشنودی‌ام بود.

آذرخش همچنین با اشاره به این نکته که گویش تاجیکستانی‌ها و ایرانی‌ها باهم تفاوتی ندارد، ادامه داد: ما یک زبان داریم. شعر معاصر ایران و شعر معاصر تاجیکستان یک زبان دارد که همان زبان رودکی، خیام و حکیم فردوسی است. ما همان چیزی را که شما می‌خوانید، می‌خوانیم. البته در حوزه شعر معاصر ایران شعر‌هایی هم هست که به لهجه تهرانی یا شیوه‌های متفاوت است. اما همه این‌ها به زبان فردوسی و حافظ است. ما امروز شعری که در شاهنامه می‌خوانیم در شعر معاصر تاجیک هم می‌بینیم.

وی اضافه کرد: وقتی از ادبیات ایران حرف می‌زنیم، تفاوتی بین ایران و تاجیکستان نمی‌بینیم. فقط یک ادبیات فارسی در میان است. حتی ادبیات معاصر ایران هم در تاجیکستان شناخته شده است. بسیاری از آثار رمان‌نویسان معاصر در تاجیکستان منتشر شده است. اما در تاجیکستان شاعران ایرانی بیشتر مورد اقبال عموم قرار گرفته‌اند. من در اخبار دیده بودم که یکی از کتاب‌های فاضل نظری در یک فروشگاه در تهران، فروش چند هزار جلدی داشته است. این کتاب در تاجیکستان هم به زبان سیریلیک برگردانده شده است و غزل‌های او علاقمندان خاص خودش را دارد. من سردبیر مجله «پیام سغد» در تاجیکستان هستم. ما در هر شماره از مجله شعری از هم‌زبانان ایرانی یا افغانستانی را چاپ می‌کنیم. من تاکید می‌کنم که شعر هم‌زبان خود را منتشر می‌کنیم نه شعر ادبیات ایران یا افغانستان را.

آذرخش در بخش دیگری از این گفتگو به نقش نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران در بهبود دیپلماسی فرهنگی میان دو کشور ایران و تاجیکستان اشاره کرد و ادامه داد: خیلی خوب می‌شد اگر نمایشگاهی مانند نمایشگاه کتاب تهران در کشور‌های فارسی‌زبان یعنی افغانستان و تاجیکستان هم می‌داشتیم. چون در افغانستان و تاجیکستان نمایشگاه‌های صنعتی و اقتصادی مشترک و غیرمشترک بسیاری برگزار می‌شود، اما نمایشگاه کتاب نداریم. نکته دیگر این است که خیلی خوب می‌شد اگر در نمایشگاه کتاب تهران مکان معینی وجود داشت تا خوانندگان با ادیبان، نویسندگان و ناشران گفتگو و دیدار داشته باشند. من خیلی علاقه‌مندم که آثار شاعران تاجیکستانی در نمایشگاه کتاب تهران معرفی شود و در معرض دید و خرید عموم قرار گیرد. ما می‌توانیم کتاب‌هایی منتشر کنیم که یک طرف آن خط فارسی و طرف دیگر آن خط سیریلیک باشد. این موضوع به آموزش زبان فارسی کمک خواهد کرد، چون تاجیکستانی‌ها حتما باید خط فارسی را یاد بگیرند. آشنایی با خط فارسی باعث می‌شود که از گذشته خود آگاه شوند و آینده خود را ببینند. البته اگر خوانندگان ایرانی هم با خط سیریلیک آشنا شوند خیلی خوب می‌شود.

وی در پایان در پاسخ به این سوال که «چرا با وجود پیوند‌های فرهنگی و زبان مشترک میان ایران و تاجیکستان، ارتباطات فرهنگی محدودی میان دو کشور وجود دارد؟» گفت: فکر می‌کنم سرحدات و مرز‌های جغرافیایی دلیل این موضوع باشد. اخیرا قابلیتی ایجاد شد و در فضای مجازی صفحاتی پدید آمد که خوانندگان، ادیبان و شاعران ایرانی و تاجیکی با یکدیگر در تعامل باشند و مثلا یک شاعر تاجیکستانی بتواند با خواننده ایرانی طرف گفتگو قرار گیرد. چون تاجیکستانی‌ها هم به زبان فارسی سخن می‌گویند. فقط لازم است که با زبان فارسی آشنایی داشته باشند تا بتوانند از آثار شاعران ایرانی استفاده کنند. اگر رفت‌وآمد این محافل ادبی بیشتر شود شاهد نتایج بهتری هم خواهیم بود. همچنین ارسال کتاب‌های تاجیکستانی به ایران و بالعکس می‌تواند عامل مهمی برای تقویت این پیوند‌ها باشد.

سی‌وپنجمین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران با شعار «بخوانیم و بسازیم» از ۱۹ تا ۲۹ اردیبهشت (۱۴۰۳) در محل مصلی امام خمینی (ره) به شکل حضوری و در سامانه ketab.ir به صورت مجازی برگزار می‌شود.