به نقل از «ساتین»

بدن ما، دارایی آن‌ها! /انحصاری که ۹۳۰ هزار شغل را از بین برد

تاریخ انتشار: ۲۶ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۰۸۱۷۳۲

در ایران پس از انقلاب اسلامی طبقات اجتماعی به طرز شگفت‌آوری به هم ریخت؛ یکی از شعار‌های انقلاب اسلامی رفع انحصار از طبقات خاص به ویژه در حیطه آموزش بود؛ انحصار در آموزش، دیگر انحصارات را نیز به ارمغان میآورد، گرچه جریانی خزنده در ایران با شناخت منافذ قانونی و با استفاده از رانت برخی قانونگذاران و سیاسیون، به ایجاد انحصار در بخش بزرگی از مشاغل مهم جامعه دست یافتند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

انحصاری که گویا، چون ارثیه از نسلی به نسل دیگر منتقل شده است و با تغییر دولت‌ها و مجالس چندگانه هیچ تفاوتی صورت نمی‌گیرد.

بیش از همه انحصار امروز با عناوین پزشکی، وکالت، داروسازی، دندانپزشکی و دفاتر اسناد رسمی شناخته می‌شود؛ در مقایسه با کشور‌های مختلف، سرانه ارائه‌‌دهندگان خدمات نامبرده در ایران وضعیت مطلوبی ندارد. علت این امر وجود انحصار در بازار ارائه این خدمات بوده که منجر به کاهش کیفیت و رشد هزینه دسترسی به خدمات شده است. با رفع انحصار بازار خدمات حرفه‌‌ای یاد شده می‌‌توان بیش از ۹۳۰ هزار فرصت شغلی جدید ایجاد کرد.

در این پرونده به بررسی وضعیت انحصار در این مشاغل مهم می‌پردازیم.

بدن ما، دارایی آن‌ها!

طبق گزارش‌‌های موجود در سازمان جهانی بهداشت، در بسیاری از کشور‌های گروه بیست، سرانه پزشک بیش از ۲ بوده است و در کشور‌های پیشرو در حوزه سلامت به ازای هر ۱۰۰۰ نفر عموماً به ۳ تا ۴ پزشک می‌رسد و کشور یونان با سرانه ۲٫۶ نفر پزشک در این زمینه در بین کشور‌های گروه بیست پیشتاز است.

در ایران نیز مطابق با گزارش سازمان نظام پزشکی کل کشور، برای جمعیت ۱۰۰۰ نفری، نزدیک به ۱٫۶ نفر پزشک، موجود است.

همانطور که مشاهده می‌‌شود ایران از نظر سرانه پزشک، فاصله زیادی با کشور‌های پیشرو در این حوزه دارد. جالب توجه اینکه ایران در منطقه نیز از جایگاه مناسبی برخوردار نیست. با مطالعه‌ای که در مورد کشور‌های منطقه یعنی کشور‌های آسیای میانه و آسیای غربی، انجام شده است، در بین ۲۴ کشور منطقه، ایران در رتبه‌ هجدهم قرار دارد. گفتنی است در این زمینه، قطر با سرانه ۷٫۸ نفر پزشک به ازای هر ۱۰۰۰ نفر جمعیت، در منطقه در جایگاه نخست قرار دارد.

در این پژوهش به تبعات ناشی از کمبود پزشک پرداخته شده که اگر مجموعه این تبعات در کنار هم گذاشته شود به این نتیجه منتج خواهد شد که کشور با بحران کمبود پزشک مواجه است و اگر این روند ادامه پیدا کند چه پیامد‌هایی گریبان‌گیر کشور خواهد بود.

در جوامع محروم، مبحث دسترسی افراد به خدمات بهداشت و سلامت مطرح است. دسترسی به خدمات در نظام سلامت دو وجه دارد. وجه اول آن مربوط به دسترسی افراد به پزشک و دریافت خدمات از آنان است. به دنبال این معضل، معضلات دیگری دامن‌گیر نظام سلامت است از جمله اینکه موجب میشود هزینه‌های مازاد بر درمان، به اقتصاد خانوار تحمیل شود، زیرا افراد ناگزیرند برای دریافت خدمات سلامت به مراکز استانها یا شهر‌های توسعه یافته بروند و هزینه‌های سفر، حمل و نقل و اسکان را بر دوش بکشند. البته ناگفته نماند که عده‌ای به سبب فشار مالی زیاد و یا عدم دریافت درمان به موقع، خدمات سلامت دریافت نمی‌کنند.

وجه دیگر آن به نظام سلامت بر می‌‌گردد که بعلت کمبود پزشک، تامین پزشک در مناطق محروم برای دولت هزینه‌ زیادی در بردارد. بطور مثال با توجه به بحث فیش‌های حقوقی پزشکان که اخیراً مطرح شد، جامعه شاهد آن بود که بخش قابل توجّهی از مزایای نامتعارف برای ماندگاری پزشکان در مناطق محروم اختصاص یافته است.

به دنبال عدم دسترسی افراد به خدمات سلامت و پایین بودن سرانه پزشک، نظام سلامت خود به خود با کاهش کیفیت روبرو می‌‌شود. برای توضیح بیشتر، چنانچه سرانه پزشک پایین و دسترسی به خدمات محدود باشد، اولین چیزی که به چشم می‌خورد صف‌های طولانی در مراکز درمانی است، چون تعداد بیمارانی که به پزشکان مراجعه می‌کنند بیش از ظرفیت معمول برای هر پزشک است. در این شرایط پزشکان به ناچار می‌بایست برای هر بیمار وقت کمتری صرف کنند تا بتوانند به همه خدمت رسانی کنند که این امر خود، موجب افزایش خطای پزشکی و کاهش کیفیت درمان خواهد شد.

اگر این شرایط به زبان عرضه و تقاضا بیان شود شاهد عرضه‌ کم و تقاضای زیاد خواهیم بود یعنی تعداد پزشکان بسیار کم و تعداد متقاضیان برای دریافت خدمات زیاد است در ادامه، این مطلب گواه این است که، چون تهدیدی متوجه پزشکان نیست، رقابتی هم برای کیفیت بهتر و بیشتر در خدمات سلامت شکل نخواهد گرفت.

در کنار این معضلات عدیده، تعرفه نامتعارف یا همان زیرمیزی، بیماری مزمنی است که نظام سلامت از آن رنج می‌‌برد. با توجه به شرایط فوق، یعنی نامتناسب بودن عرضه و تقاضا و عدم رقابت، عرصه برای افرادی که بدنبال سودجویی و منافع شخصی هستند، محیا است.

اما مشکلاتی که در مطالب فوق بیان شد معطوف به زمان حال است. مشکل دیگری که برای کشور بحران را چند برابر می‌‌کند معطوف به آینده است. همانطور که در مباحث مربوط به جمعیت توسط سازمان ملل در سال ۲۰۱۳ مطرح شده است، جمعیت کشور در آینده به سمت پیری خواهد رفت یعنی طبق برآورد‌های جمعیتی در خوشبینانه‌‌ترین حالت در سال ۱۴۳۰ جمعیت سالمند به ۳۰ درصد افزایش پیدا می‌کند که ۲ برابر نقطه بحرانی برای یک جامعه است. با توجه به این وضع بحرانی و وخیم اگر سرانه پزشک همچنان پایین بماند، در دهه‌های پیش رو شاهد وضعیت اسفناکی در حوزه سلامت خواهیم بود.

تمام مشکلات و معضلاتی که در این گزارش به آن اشاره شد، به نظر می‌رسد معطوف به پایین نگاه داشتن ظرفیت تربیت پزشک در دوره‌های عمومی و تخصص است. درحالی که کشور‌هایی نظیر استرالیا، آلمان و فرانسه با سرانه پزشک بالا علاوه بر پذیرش پزشکان خارجی همچنان افزایش ظرفیت پذیرش پزشکی را در دستور کار خود قرار داده‌اند.

منبع: ساتین

کلیدواژه: آموزش ایجاد اشتغال اخبار پزشکی اخبار وزارت بهداشت انحصار چیست ایجاد شغل جدید راه حل مشکلات اقتصادی کشور راهکارهای افزایش اشتغال

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت saten.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ساتین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۰۸۱۷۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

راه کار‌های اساسی در زمینه حفظ سلامت دهان و دندان در جامعه/ برنامه وزارت بهداشت برای سلامت دندان چیست؟

به گزارش گروه سلامت خبرگزاری علم و فناوری آنا، هزینه‌های بالای دندان پزشکی در ایران باعث شده است تا بسیاری از مردم از نتوانند از خدمات درمانی در این زمینه استفاده کنند، از سوی دیگر هزینه‌های بالای مواد اولیه دندان پزشکی باعث ایجاد مشکلاتی برای قشر دندان پزشک در کشور شده است، در همین زمینه انتظار می‌رود تا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بتواند با راه حل‌های مناسب چالش‌های پیش رو دندان پزشکی در ایران را حل کند.

هزینه درمان دندان گران است

علی تاجرنیا رئیس هیئت مدیره جامعه دندانپزشکی ایران در گفتگو با خبرنگار سلامت خبرگزاری آنا اظهار کرد: قیمت بالای تعرفه دندانپزشکی موضوع جدیدی و فقط ویژه کشور ما نیست و در برخی کشور‌های دیگر نیز قیمت تعرفه دندانپزشکی ارزان قیمت نیست، برای کشور انگلستان که بحث بیمه قوی است هزینه درمان دندان گران است و علت اصلی هزینه تمام شده مواد دندان پزشکی است.

وی افزود: نزدیک ۶۰ درصد هزینه یک تعرفه خدمات دندانپزشکی هزینه‌های مربوط به بدون دست مزد و مواد اولیه است و این موضوع قیمت‌ها را افزایش می‌دهد. 

رئیس هیئت مدیره جامعه دندانپزشکی ایران ادامه داد: برخی از کشور‌های اروپایی موضوع پیشگیری را در دستور کار بهداشتی کشورشان قرار داده و سعی کردند به همراه آموزش صحیح و اصولی سعی کنند در زمینه بهداشت و حفظ سلامتی دندان مراجعات به دندان پزشکی را کاهش دهند؛ برای مثال مردم کشور سوئد به اندازه ایرانی‌ها دچار پوسیدگی دندان نمی‌شوند؛ از سوی دیگه برخی از کشور‌ها تمرکز خود را در زمینه بیمه‌های خصوصی به کار برده و بیمه‌ها هزینه‌های درمان دندان را بر عهده گرفتند.

عدم آموزش در حوزه دندان

تاجرنیا با اشاره به اینکه راه کار برای کاهش درمان هزینه‌های درمان دندان چیست گفت: در طول سال‌های گذشته و به دلیل سیاست‌های اشتباه ادوار مختلف وزارت بهداشت شاخص پوسیدگی دندان یکسان بوده است و عدم آموزش باعث کاهش میزان پوسیدگی نشده است؛ همچنین با توجه به وضعیت اقتصادی بسیاری نمی‌توانند از خدمات دندانپزشکی استفاده کنند از سوی دیگر با توجه به هزینه‌های موجود دندان پزشکان نمی‌توانند از تعرفه‌های خود را کاهش دهند.

رئیس هیئت مدیره جامعه دندانپزشکی ایران تصریح کرد: بسیاری از مواد اولیه دندانپزشکی نیز با ارز تهیه می‌شود که نرخ ارز نیز در این زمینه تاثیر گذار است، بسیاری از دندانپزشکان درحال تعطیل کردن مطب‌های خود بوده و در کلینیک‌ها به صورت درصدی فعالیت می‌کنند، زیرا مشکلات درآمدی به وجود آمده است؛ از سوی دیگر موج مهاجرت در میان دندانپزشکان در حال شکل گیری است و در یک استان کشور کانادا ۴۰۰ فقط دندان پزشک ایرانی مهاجرت کردند.

تاجرنیا گفت: سرمایه گذاری در زمینه آموزش پیشگیری پوسیدگی دندان بهداشت دهان و دندان و از سوی دیگر تشکیل یک صندوق واحد در دولت به منظور خدمات دندانپزشکی می‌تواند مشکلات را کاهش دهد؛ باید توجه داشت کاهش تعرفه گذاری خدمات دندان پزشکی می‌تواند خدمات بی کیفیت را به دنبال داشته باشد.

برنامه وزارت بهداشت برای سلامت دهان و دندان

زهرا سید معملی مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت اظهار کرد: سلامت دهان و دندان به نوعی سر منشأ سلامتی جسم، روح و روان است و حتی در سلامت اجتماعی نیز نقش آفرین بوده و می‌تواند در روابط اجتماعی افراد را تقویت یا در آن اختلال ایجاد کند.

وی ادامه داد: امسال تمرکز ما این است که از تمام حوزه‌ها و رده‌های بهداشتی و درمانی برای بهبود سلامت دهان و دندان مردم استفاده کنیم. از بهورز در روستا‌ها تا مراقبان سلامت در شهرها، پزشکان و کارشناسان بهداشتی در تمام مراکز متعلق به حوزه سلامت می‌توانند به ما در این عرصه کمک کنند.

مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با بیان اینکه عواملی که می‌توانند در ناحیه دهان و دندان بیماری ایجاد کنند می‌توانند در بقیه قسمت‌های بدن نیز ایجاد بیماری کنند، اظهار کرد: به عنوان مثال بین بیماری‌های شدید لثه و دیابت ارتباط وجود دارد. این دو بیماری بر یکدیگر اثرگذار هستند. همچنین بین بیماری‌های قلبی و عروقی و بیماری‌های دهان و دندان و لثه ارتباط وجود دارد.

سیدمعلمی یادآور شد: مادر باردار نیز می‌تواند برای جنین و نوزادش از طریق بیماری‌های دهان و دندان مشکلاتی ایجاد کند؛ بنابراین سلامت دهان و دندان به سلامت سایر قسمت‌های بدن کمک شایانی می‌کند.

وی افزود: بنابراین نقش مشترک تمام افراد درگیر بهداشت و درمان در سلامت دهان و دندان مشهود است و این مسئله تنها وظیفه بهداشت کاران دهان و دندان و دندانپزشکان نیست.

مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت ادامه داد: یکی از اهداف مشخص ما در سال جاری این است که از دیدگاه عامل خطر مشترک، یعنی توجه به عواملی که هم بیماری‌های دهان را ایجاد می‌کنند و هم بیماری‌های دیگر را، به مسئله بهداشت دهان و دندان بپردازیم.
وی خاطرنشان کرد: البته در این راستا نقش ویژه متوجه بهداشت کاران و مراقبان سلامت دهان و دندان و دندانپزشکانی است که در بخش‌های دولتی و خصوصی کار می‌کنند.

پویش سلامت دهان و دندان

مدیرکل دفتر سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت با اعلام اینکه ۱۷ تا ۱۹ اردیبهشت «پویش سلامت دهان و دندان» با هدف افزایش آگاهی عمومی در سلامت دهان و دندان در سطح کشور برگزار می‌شود، گفت: در این سه روز برنامه‌های مختلفی برای دانش آموزان، مدارس و جامعه برگزار خواهیم کرد که شناساندن عوامل سلامت و بیماری دهان و دندان از جمله مهم‌ترین برنامه‌های این پویش خواهد بود.

سیدمعلمی، دندانپزشکان بخش خصوصی و دولتی را به همکاری در این پویش برای آموزش و ارتقای سلامت دهان و دندان مردم دعوت کرد.

لزوم آموزش مناسب در مدارس

نکته حائز اهمیت این است که قیمت خدمات دندانپزشکی در کشور ما گران است و برای دریافت این خدمات، یا مردم باید توانایی مالی مناسبی داشته باشند یا دولت باید کمک کند، اما موضوع بسیار مهم‌تر این است که باید در زمینه‌های پیشگیری اقدامات لازم صورت بگیرد، آموزش در مدارس و مراکز آموزشی می‌تواند کمک شایانی در زمینه حفظ سلامت دهان و دندان باشند.

انتهای پیام/