تأثیر معرفتشناسی در مطالعات اسلامی و علوم انسانی
تاریخ انتشار: ۱۶ تیر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۳۱۵۶۰۷
به گزارش ایکنا؛ اولین جلسه کلاس «معرفتشناسی» با حضور حجتالاسلام مهدی عبداللهی، عضو هیئت علمی مؤسسه پژوهشی حکمت و فلسفه ایران، روز شنبه، 15 تیرماه در حوزه علمیه امام خمینی(ره) تهران برگزار شد.
وی در آغاز به تبیین اهمیت دانش معرفتشناسی و کاربرد آن در علوم اسلامی پرداخت و اظهار کرد: طبق تقسیمبندی رایجی که برای معارف دین وجود دارد، معارف دین سه دسته است: اعتقادات؛ اخلاق؛ احکام فقهی.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
پژوهشگر فلسفه اسلامی ادامه داد: در طبقهبندی علوم دینی، امور فقهی گستره وسیعی دارد. برخی قسمتهای مهم فقه عبارتند از حقوق و سیاست. موضوع سیاست، حکمرانی و اداره امور جامعه است. هیچ جامعهای بدون حکومت ممکن نیست. پس در هر جامعهای باید یکسری دستور بدهند و یکسری باید دستور بپذیرند. پس سیاست ناظر به رابطه میان حاکمان و رعیت و مردم است. اما حقوق ناظر به چیست؟ حقوق ناظر به روابط میان انسانها و محیط زیست است. پس در همه اینها با باید و نباید سروکار داریم و همگی ناظر به مقام عمل و رفتار است. اگر در این علوم و بایدها و نبایدها دقت کنیم، خواهیم دریافت که اینها مبتنی بر یکسری گزارههای پیشینی هستند که اگر این امور پیشینی تغییر کنند، این بایدها و نبایدها هم تغییر پیدا میکنند. چگونه؟ از علم سیاست شروع کنیم. علوم سیاسی ناظر به رابطه بین حکومت و مردم است. اما قبل از بررسی این رابطه یک سؤال متقدمی وجود دارد و آن اینکه آیا حکومت لازم است؟ قبل از اینکه شما به بایدها و نبایدهای بین حاکم و مردم برسی، این مسئله مطرح است که آیا حکومت لازم است یا لازم نیست. سؤال بعدی این است که اگر فرضا حکومت لازم است، حکومت حق چه کسی است؟ چه کسی باید فرمان بدهد؟ برخی میگویند هرکس غالب شد حق حکومت دارد. برخی میگویند هیچ کس حق حکومت بر دیگری ندارد و تنها راه این است که مردم حق حکومت را به برخی واگذار کنند. پس قبل از اینکه ما به تنظیم روابط سیاسی برسیم یک سؤالات مهمی وجود دارد که بر کل دانش سیاست حاکم است. این سؤالات در دانشی به نام فلسفه سیاست مورد بحث قرار میگیرند.
وی افزود: همینطور یکسری مسائلی وجود دارد که مقدم بر دانش حقوق است و در دانش فلسفه حقوق مورد بررسی قرار میگیرد. همچنین در علم اخلاق برخی خلقیات به عنوان رفتارهای پسندیده معرفی میشوند و برخی خلقیات به عنوان رفتارهای نکوهیده معرفی میشوند. در اینجا سؤالی مطرح میشود که این بایدها و نبایدهای اخلاقی امور اعتباری هستند یا واقعیت خارجی دارند؟ مثلاً وقتی میگوییم عدالت خوب است، آیا واقعیت دارد یا خیر، واقعیتش کجاست؟ همچنین آیا این امور مطلق هستند یا نسبی هستند؟ آیا احکام اخلاقی ثابت و همهجایی است یا وابسته به نظر مردم است. این سؤالات، سؤالات اخلاقی نیست بلکه یکسری سؤالاتی است که بر کل علم اخلاق حاکم است و پاسخ دادن به آن بر کل علم اخلاق سایه میاندازد. این سؤالات در دانش فلسفه اخلاق مورد بحث قرار میگیرند.
عبداللهی در ادامه تصریح کرد: پس ما قبل از بررسی حقوق، سیاست و اخلاق باید به بررسی سه دانش با عنوان فلسفه حقوق، فلسفه سیاست و فلسفه اخلاق بپردازیم. باید توجه داشت در اخلاق و حقوق و سیاست ما از بایدها و نبایدهای عملی صحبت میکنیم و همه ناظر به انسان هستند. پس برای اینکه اخلاق و حقوق و سیاست انسان مشخص شود، ما باید دانشی درباره خود انسان داشته باشیم. اگر شما انسان را صرفاً مادی بدانید، یک حقوق و سیاست و اخلاقی متفاوت برای او در نظر میگیرید. اگر انسان را دارای بعد مادی و معنوی بدانید، یک حقوق و سیاست و اخلاق دیگری برای او در نظر میگیرید. پس ما برای اینکه حقوق و سیاست و اخلاق دقیقی داشته باشیم، باید فلسفه حقوق، فلسفه سیاست و فلسفه اخلاق داشته باشیم و برای اینکه فلسفه حقوق و ... دقیق داشته باشیم، باید یک انسانشناسی داشته باشیم. یکی از مسائل بسیار مهم انسانشناسی این است که این انسان از کجا آمده و به کجا خواهد رفت؟ پس خود انسانشناسی متوقف است بر خداشناسی. در همه این امور پنجگانه، یعنی فلسفه حقوق و ... و انسانشناسی و خداشناسی، ما دنبال شناخت هستیم. قبل از اینکه خداشناسی و ... را مورد بررسی قرار دهیم، باید به خود شناخت بپردازیم. ما در خود شناخت مسائلی داریم که اتخاذ دیدگاه در آنها بر همه دانشهای ما تأثیر میگذارد. به عنوان مثال اصلا معرفت ممکن است یا خیر؟
انتهای پیام
منبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا معرفت شناسی علوم اسلامی فلسفه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۳۱۵۶۰۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برگزاری بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی
تین نیوز
بیست و دومین نشست شورای عالی اتحادیه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی چهارشنبه ۱۲ اردیبهشت ۱۴۰۳در پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی برگزار می شود.
به گزارش تین نیوز به نقل از ایسنا، در این نشست که به مناسبت روز ملی خلیج فارس برگزار می شود قرار است اقدامات دانشگاه ها و مراکز پژوهشی دریایی در مسیر دستیابی به اهداف سیاست های کلی توسعه دریامحور ابلاغی مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، مورد بحث و بررسی و تبادل نظر قرار گیرد.
همچنین درخواست عضویت های جدید و انتخاب رئیس و دبیر ادواری جدید اتحادیه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی در این نشست، مورد بررسی قرار می گیرد.
طبق برنامه نشست، مقرر است توسط پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی ظرفیت ها و توانایی های «کاوشگر خلیج فارس» معرفی و گزارشی از گشت های اخیر این کاوشگر و برنامه های تحقیقاتی آتی آن در حوضه های آبی جنوبی کشور، ارایه گردد.
شایان ذکر است، اتحادیه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ساحلی و دریایی به منظور هماهنگی و گسترش تعامل آموزشی و پژوهشی میان دانشگاه ها و مراکز پژوهشی دریایی کشور و نیز ارتقای سطح علوم دریایی به پیشنهاد پژوهشگاه ملی اقیانوس شناسی و علوم جوی در سال ۱۳۸۶ تاسیس شد و از آن زمان با برگزاری ۲۱ نشست شورای عالی با حضور روسا یا نمایندگان دانشگاه های عضو، ۱۹ دانشگاه و مرکز پژوهشی را به عضویت پذیرفته است.
به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه اقیانوس شناسی و علوم جوی، از مهمترین اقدامات و دستاوردهای اتحادیه تابحال، برگزاری نشست های کارگروه های تخصصی، تدوین اساسنامه و آیین نامه های مرتبط با فعالیت های اتحادیه، دیدار با مقامات و مسئولان وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مدیران ارشد دریایی کشور، ورود موضوع اقیانوس شناسی به عنوان یکی از اولویت ها در نقشه جامع علمی کشور، تهیه سند راهبردی توسعه آموزش عالی کشور در حوزه علوم و فنون دریایی و اقیانوسی، همکاری در برگزاری کنفرانس های علمی مانند RCOWA-۲۰۱۷ و RCOWA-۲۰۲۰، برگزاری برنامه های مناسبتی مشترک (روز ملی خلیج فارس، روز جهانی دریا و اقیانوس، روز منطقه ای دریای خزر)، توسعه وب سایت محققان دریای خزر (http://caspianexpert.inio.ac.ir/)و مشارکت در حضور محققان دانشگاه ها در برنامه های کاوشگر خلیج فارس بوده است.
آخرین اخبار حمل و نقل را در پربیننده ترین شبکه خبری این حوزه بخوانید