نشست های بین المللی نظامی پژوهی در تبریز کلید خورد

به گزارش ایرنا، الیاس بن یوسف معروف به نظامی گنجه ای شاعر توانمند فارسی زبان قرن ششم هجری قمری است که ۵ اثر معروف «مخزن الاسرار»، « خسرو و شیرین»، «لیلی و مجنون»، «اسکندرنامه» و « هفت پیکر» را از خود به یادگار گذاشته است.

برای تحقیق و تتبع در آثار این شاعر ارزشمند که مایه تقلید و استفاده شاعران و خمسه سرایان بود، موسسه پژوهشی حکیم نظامی در تبریز با هدف برگزاری کلاس ها و نشست های نظامی خوانی و برگزاری همایش های علمی در حوزه نظامی پژوهی با حضور استادان و نظامی شناسان داخل و خارج راه اندازی شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در این راستا امروز (شنبه) نخستین نشست تخصصی نظامی پژوهی با حضور اساتید علمی، فرهنگی و دانشگاهی، پژوهشگران، محققان، شاعران، ادیبان و جمعی از مسئولان دولتی در دانشگاه تبریز برگزار شد تا گام اول برای شناساندن جایگاه این شاعر فارسی گو در فرهنگ اصیل ایرانی برداشته شود.  

موسس و مدیرعامل موسسه پژوهشی حکیم نظامی در این همایش، جایگاه نظامی گنجه ای را در فرهنگ و ادب ایران و جمهوری آذربایجان والا دانست و گفت: با گشایش این مرکز، تحقیقات قابل توجه و ارزنده ای با حمایت های مادی و معنوی این موسسه و همراهی استادان و نظامی شناسان برجسته انجام می شود.

علی پولاد، افزود: انجام پژوهش های نظامی شناختی، تلاش در جهت گره گشایی و رفع مبهمات آثار نظامی با ارایه تصحیح علمی و انتقادی از خمسه نظامی و تالیف فرهنگ واره انتقادی از آثار نظامی و انجام طرح های پژوهشی متعدد از برنامه های این موسسه است.

معاون پژوهشی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی نیز در این نشست تخصصی با اعلام آمادگی این معاونت برای مشارکت با این موسسه در اجرای هرگونه کار پژوهشی در ارتباط با نظامی پژوهی گفت: در این خصوص تفاهم نامه ای با این موسسه و معاونت پژوهشی مجلس امضا می شود.

حجت الاسلام محمدعلی احمدی ابهری، با بیان اینکه ۵ نسخه از خمسه نظامی به نام ۵ گنج نظامی از طرف کمیته ملی حافظه جهانی در سال ۸۸ در برنامه حافظه جهانی یونسکو ثبت جهانی شد، افزود: این ۵ نسخه مربوط به نسخ موجود در موزه ملی، کتابخانه و موزه ملی ملک، کتابخانه سپهسالار و دانشگاه تهران است.

وی اظهار داشت: این ۵ نسخه برای اولین بار در قالب یک اثر به ثبت رسیده و می توان آن ها را در یک اثر معرفی کار و برای هر کدام کار علمی و تحقیق انجام داد.

مدیر بخش نسخ فارسی در فرهنگستان علوم و پژوهشگر نسخ خطی فرهنگستان علوم جمهوری آذربایجان نیز در این نشست تخصصی گفت: سابقه و گذشته نظامی پژوهی با برخورد و روش علمی جدید باید مورد بررسی نقدآمیز قرار گیرد تا بتوان دورنما و چشم انداز آینده آن را بهتر ترسیم کرد.

نصیب گویوشف، افزود: با توجه به اینکه شرح حال، محیط اجتماعی و فرهنگی و آثار نظامی در نقاط مختلف دنیا مورد توجه محققان و صاحب نظران قرار گرفته است، می توان نظامی شناسی را به چند منطقه تقسیم بندی کرد.

وی یادآوری کرد: این مناطق شامل نظامی پژوهی در ایران، نظامی شناسی در آذربایجان و شوروی، اروپا، ترکیه و کشورهای عربی و هند و شبه قاره هند است.

گویوشف ادامه داد: محورها و ابعاد نظامی پژوهی را می توان به صورت متن پژوهی و تهیه و نشر متون انتقادی آثار نظامی، نسخه شناسی و ارزیابی نسخه های خطی آثار وی، ترجمه آثار این شاعر به زبان های خارجی و وضع آن ها و تحقیق و تحلیل آثار نظامی برنامه ریزی کرد.

رئیس کمیته علمی موسسه نظامی پژوهی و دبیر علمی نشست تخصصی نیز در این همایش با اشاره به فراز و نشیب های شعر فارسی گفت: بهترین نمودار شعر زبان فارسی قرن ششم هجری قمری شامل یک مثلث با اضلاع «انوری» در خراسان، «نظامی» در آذربایجان و خاقانی در قفقاز است که شاعران دیگر در زیرمجموعه این اضلاع قرار داشتند.

جمشید علیزاده، با اشاره به اینکه انوری تاثیر بسیار بزرگی در شعر عراق عجم دارد و خاقانی نه تنها عراق عجم بلکه کل شاعران خراسان را در مقابل خلاقیت خودش در مرتبه فروتر می دید، افزود: نظامی و خاقانی تنها شاعرانی هستند که وجوه اشتراک زیادی دارند و هیچ شاعر دیگری در این حد با هم نقطه مشترک ندارند.

وی یادآوری کرد: زبان و هنجار انوری، سهل و سادگی بوده، ولی برخلاف آن در شمالغرب ایران از جمله گنجه، قفقاز و شروان اساس زبان نظامی و خاقانی بر ترکیب ها، استعاره ها و مجازهای جدید است.

دبیر علمی نخستین نشست تخصصی نظامی پژوهی گفت: نظامی و خاقانی شاعران بزرگ فارسی ۹۰۰ سال در شعر پس از خود تاثیر گذاشته و مسیر شعر فارسی را تغییر داده است و حتی در شعر نیما و شعر مدرن ایران نیز تاثیر گذار بود.

علیزاده، با بیان اینکه هنوز تصحیح جدی و آکادمیک از آثار نظامی نداریم، ادامه داد: اولین گام در بررسی هر شاعری به ویژه با حجم آثار نظامی نیاز به وجود تصحیح انتقادی و روش مندی دارد تا به وجوه مختلف خلاقیت وی پرداخت شود.

زبان شناس و استاد بازنشسته دانشگاه تهران نیز در این نشست گفت: زبان نظامی دشوار است و تغییرات، استعاره ها، مجازه ها و اصطلاحات وی خاص خودش است و در جای دیگر حتی در آثار خاقانی نیز نمی توان آن ها را دید.

علی اشرف صادقی، افزود: زبان نظامی، زبان معیار قرن ششم و بومی منطقه گنجه نبود، بلکه زبان رسمی کشور بود و یکی از مشکلات ابیات نظامی این است که برای رفع آن ها باید از ابیات دیگر این شاعر استفاده کرد.

وی اظهار داشت: اگر کسی آشنایی با اصطلاحات فولکلوریک نظامی نداشته باشد نمی تواند معنی اشعار نظامی را بفهمد و این مورد از دیگر دشواری های اشعار این شاعر است.

صادقی خواستار تهیه متنی معتبر از نسخه های کهن و مورد قبول از آثار نظامی از سوی افراد توانمند و مطلع شد تا براساس این متن شرح تصحیح دقیق آثار این شاعر تدوین شود.

قرار است نشست دوم از مجموعه نشست های بین المللی نظامی شناسی نهم اسفند ماه امسال، نشست سوم مرداد سال آینده و نشست چهارم هم با عنوان "کنگره بین المللی حکیم نظامی" اوایل مهر ماه سال آینده با مشارکت همه نظامی پژوهان دنیا در تبریز برگزار می شود.

۸۰۲۳/۵۱۸

منبع: ایرنا

کلیدواژه: همایش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۵۵۹۷۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تشریح برنامه‌های هفته میراث‌/ پاسداشت زبان فارسی وتجلیل از فعالان

به‌گزارش خبرگزاری مهر به نقل از اداره کل روابط عمومی و اطلاع رسانی، در این نشست که امروز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، در محل سالن فجر وزارت میراث‌فرهنگی و با حضور مدیران کل ستادی معاونت میراث‌فرهنگی و نیز حضور برخط مدیران کل و معاونان میراث‌فرهنگی استان‌ها برگزار شد، مهمترین برنامه‌های گرامی‌داشت هفته میراث‌فرهنگی تشریح شد.

فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در این نشست هماهنگی با بیان اینکه «میراث‌فرهنگی، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی» اصلی ترین شعار و رویکرد هفته میراث فرهنگی در سال جاری است، اظهار کرد: ابلاغیه برگزاری هفته میراث‌فرهنگی با امضای قائم مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی به استان‌ها اعلام شده است.

وی افزود: در این دستورالعمل کاملاً برنامه‌های هفته میراث‌فرهنگی تشریح شده و بر این اساس مدیران کل استانی در روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت با برپایی نشست خبری به استقبال هفته میراث‌فرهنگی خواهند رفت و به تشریح مهمترین برنامه‌های گرامی داشت این هفته در استان‌ها خواهند پرداخت.

داوری با اشاره به روز ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی و نکوداشت و پاسداشت زبان فارسی، اضافه کرد: در این رابطه برنامه ملی با محوریت استان خراسان رضوی برگزار می‌شود اما انتظار می‌رود در سایر استان‌ها نیز برنامه‌های مرتبط با پاسداشت زبان فارسی برگزار شود.

مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی ادامه داد: روز ۲۹ اردیبهشت روز موزه است که برنامه‌های مخصوصی در این روز تدارک دیده شده است. همچنین روز ۳۱ اردیبهشت که مصادف با سالروز تولد امام رضا است به نام روز میراث رضوی و میراث دینی نام‌گذاری شده است. ظرفیت بهره‌گیری از این میراث، در برخی از استان‌ها وجود دارد و انتظار می‌رود که مدیران کل استانی دراین باره برنامه‌ریزی مناسبی داشته باشند.

داوری ادامه داد: روز یکم خرداد با محوریت توجه ویژه به میراث ناملموس برنامه‌هایی اجرا خواهد شد و روز دوم خرداد که به نام روز «میراث‌فرهنگی الفبای زندگی» نام‌گذاری شده، برنامه‌ریزی‌ها باید باعث تقویت ارتباط بین میراث‌فرهنگی و بدنه مردمی شود.

وی در ادامه گفت: روزهای ۳ و ۴ خرداد نیز با توجه به سالروز آزادسازی خرمشهر و نیز روز مقاومت مردم دزفول، با تکیه بر این عنوان برنامه‌های بسیار خوبی را داریم. روز ۵ خرداد نیز به نام روز میراث دفاع مقدس نام‌گذاری شده و با توجه به ظرفیت‌های میراث دفاع مقدس در حوزه میراث‌فرهنگی ملموس و ناملموس برنامه‌های بسیار خوبی در این باره تدارک دیده شده است.

مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی یادآور شد: اهداف رویکردی و برنامه‌هایی که انتظار داریم این است که در درجه اول در برنامه‌ریزی‌ها و اهداف چند کلیدواژه مهم مانند توسعه نقش جوامع محلی، تبیین مسئولیت اجتماعی، تقویت مشارکت‌های مردمی و … مد نظر قرار گیرد.

وی یادآور شد: در سطح ملی ستادی تشکیل شده و در سطح استان نیز ستاد هفته میراث‌فرهنگی تشکیل می‌شود که ریاست آن با مدیرکل استان و دبیری آن بر عهده معاون میراث‌فرهنگی هر استان است. البته حتماً در ستادهای استانی سایر معاونان و مدیران استانی حضور و مشارکت خواهند داشت.

مدیرکل حفظ و احیا بناها، محوطه‌ها و بافت‌های تاریخی در ادامه گفت: تهیه فهرستی از برنامه‌های اصلی، برگزاری نشست خبری، تهیه بسته‌های اطلاع‌رسانی، برگزاری نشست با منتخبین مردم در مجلس شورای اسلامی، راه‌اندازی شعب استانی انجمن خیرین، زیرنویس تلویزیونی به مناسبت هفته میراث‌فرهنگی، برنامه‌ریزی برای جلسه با امام جمعه، استفاده از ظرفیت‌های گرافیکی و تبلیغات محیطی، برگزاری جلسه شورای فرهنگ عمومی با موضوع میراث‌فرهنگی، حضور مدیران کل استانی به‌عنوان سخنران پیش از خطبه‌های نماز جمعه، تجلیل از فعالان و کنشگران حوزه میراث‌فرهنگی، تدوین بسته‌های بازدید مسئولان و استادان دانشگاه‌ها و نخبگان، برگزاری جشنواره کودک و میراث‌فرهنگی در تمامی موزه‌ها و اماکن تاریخی و … از مهمترین سرفصل‌های برنامه‌های هفته میراث‌فرهنگی است.

در این نشست همچنین فرمانده یگان حفاظت میراث‌فرهنگی، مدیرکل امور موزه‌ها، مدیرکل امور استان‌ها، مدیرکل پایگاه‌های ملی و جهانی و رئیس کل موزه ملی به تشریح برنامه‌های مرتبط با هفته میراث‌فرهنگی در حوزه سازمان و اداره‌کل متبوع خود پرداختند.

کد خبر 6097073 فاطمه کریمی