آیا کارکرد امروزی مساجد ما، همان چیزی است که اسلام روی آن تأکید داشته؟
تاریخ انتشار: ۲۷ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۸۰۸۵۷۲
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، بین جایگاه واقعی مسجد با آن چیزی که ما امروز درباره آن میدانیم و البته میبینیم، فرق است از زمین تا آسمان. چیزی که از ابتدای اسلام به آن توصیه شده، این است که مسجد، محلی برای گردهمایی مسلمانان باشد؛ جایی برای اتحاد و همبستگی مردم، دوستی و آشنایی، کانونی برای عبادت آنها و فرصتی برای تعلیم و تربیت مسلمانان باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
مسجد میتواند مرکز فعالیتهای سیاسی و دادخواهی و قضاوت بین مردم باشد، پایگاه نظامی باشد و در حالت کلی، جایی باشد که بتواند همه جنبههای فردی و اجتماعی مسلمانان را پوشش بدهد. اما ما امروز درباره مسجد چه فکر میکنیم؟ میتوانیم حدس بزنیم که قریب به اتفاق مردم، مسجد را جایی فقط برای نمازهای جماعت یومیه و بعد از آن در زمانهای غم و مراسمهای ختم میشناسند؛ اما واقعا این نباید همه آن چیزی باشد که از جایی به نام مسجد انتظار داریم. چهارشنبه پیشرو، روز جهانی مسجد است و به همین مناسبت اتفاقهای خوبی را که در بعضی از مساجد افتاده، بررسی کردیم. اتفاقهایی که نشان میدهد سرعت روند نزدیک شدن مساجد شهر به یک مسجد واقعی، تند شده است.
کم پیش نیامده است که بخواهیم نماز ظهر و عصرمان را کمی دیرتر از اذان ظهر بخوانیم، اما در مسجد بسته باشد؛ اتفاقی که با تعریف مسجد در یکسو و یکجهت نیست. در مسجد باید در هر ساعتی از شبانهروز به روی مردم باز باشد.
مسجد پایگاه مردم است؛ پایگاه انواع و اقسام فعالیتهای اجتماعی است که حضور مردم را میطلبد. واقعیت این است، همه کسانی که به مسجد رفت و آمد دارند، مسؤولیتی داشته و باید کاری انجام بدهند؛ کاری برای پیشرفت، برای کمک به جامعه، کاری برای بهتر کردن اوضاع، هر چند کوچک، اما باید حضور داشته باشند و به مسجد بروند و بیایند.
مسجد، پایگاه فرهنگی محل است؛ آدمها باید بیایند و بنشینند و فکر کنند و برای فرهنگ محل و جامعه برنامهریزی کنند. درواقع مردم برای کارهای مختلفشان باید گذرشان به مسجد بیفتد و این مفهوم اصلی مسجد است؛ چیزی که فکر میکردیم امروز کمرنگ شده است، اما تعداد مساجدی که دایره فعالیتهایشان را گستردهتر از فعالیتهای معمول کردهاند، این تصورمان را رد کرد.
مسجد هم مسجدهای قدیم
تاریخ نشان میدهد که مسجد فقط جایی برای عبادت نبوده است و همه جنبههای اجتماعی مسلمانان را شامل میشده است. در واقع مسجد با نقش مهم خودش در جنبههای مختلف زندگی آدمها، میتواند اسلام را گسترش دهد؛ اتفاقی که در گذشته به شکلهای متعدد دیده شده است.
امامخمینی (ره) میفرماید: «مسجد و منبر در صدر اسلام، مرکزی برای فعالیتهای سیاسی بوده است؛ آنقدر که طرح و برنامهریزی بسیاری از جنگهایی که در اسلام شده در مسجد ریخته شده است.» در واقع مسجد فضایی برای روشن کردن اندیشه مردم بوده است و با این هدف، جایی برای اجتماع مسلمانان شده است. چیزی که مشخص است این که در طول تاریخ و تا پیش از به وجود آمدن جایی به نام مدرسه، مسجد تنها مرکز آموزش مردم بوده است و بیشترین رفت و آمدها به مسجد بوده است. اما حالا با عوض شدن همه شرایط، میتوانیم در کنار عبادت و راز و نیاز با خدا، مسجد را جایی برای حل و فصلها و همفکریهای سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حتی شخصی بدانیم.
مساجد پیشرو
در همین سطح شهر، مساجدی هستند که پایشان را فراتر از تصورات عامه مردم گذاشتهاند و خودشان را به معنی واقعی مسجد در یک جامعه اسلامی نزدیک کردهاند و شدهاند همان پایگاهی که باید باشند. این مسجدها در مسائل مالی مردم وارد شدهاند، علاوه بر مراسم ختم و سوگواری، در خوشیها و شادیهای مردم شریک شدهاند و دغدغه مسائل اجتماعی و سبکزندگی جوانان را دارند. از همه مهمتر اینکه در زمانهایی که نماز برگزار نمیشود، در مسجد بسته نیست و در هر ساعتی از روز، راه آدمها برای ورود به مسجد باز است.
جوانها در تمام ساعات شبانهروز به مسجد رفت و آمد دارند؛ مسجدهایی که معنی پایگاه اجتماعی - سیاسی مسلمانان را میدهند و آدمها برای هر مساله کوچک و بزرگی، میتوانند روی مسجد و روی آدمها مسجد حساب کنند؛ آدمهایی که بیشک، بدون حضور آنها در مسجد، هیچکدام از این فعالیتها ممکن و میسر نبود.
بفرمایید عروسی
اگر مسیر هر روزهتان از خیابان شهید عراقی میگذرد، حتما صحنههای متفاوتی را، جلوی در ورودی مسجد الزهرا به جز تاجگلهای بزرگ مشکی برای مراسمهای ختم دیدهاید؛ صحنهها و اتفاقهایی مثل بردن طبق و خنچههای عقد و حضور مهمانهایی با لباسهای رنگی و چهرههایی خندان که برای مراسم شادی و برگزاری خطبه شیرین عقد وارد مسجد میشوند. مسجد الزهرای خیابان شهید عراقی، یکی از آن مسجدهایی است که کمی به تعریف اصلی مسجد نزدیکتر شده است.
مسجدی که نزدیک به ده سال قدمت دارد و در این سالها، کمی متفاوتتر از خیلی از مساجد سطح شهر عمل کرده است و آنجا را مسجدی برای شادیهای مردم میشناسند. وجود یک اتاق عقد و داشتن شرایط برای برگزاری ولیمه و مراسمی ساده همراه با شادی و البته برکت در مسجد الزهرا، نشان از پیشقدم بودن این مسجد در پررنگ کردن نقش مساجد در زندگی اجتماعی مردم دارد.
شادیهایت را به مسجد بیاور
در شرایطی که این روزها، اجاره یک اتاق عقد، هزینه کمی برای زوجهای جوان ندارد، مسجد الزهرا، اتاق عقدی تقریبا ۴۰ متری دارد که آن را بهطور رایگان در اختیار زوجهای جوانی که دوست دارند مراسم عقدشان در جایی با برکت و بهطور ساده برگزار کنند، قرار میدهد.
در واقع مسجد الزهرا با یک تیر دو نشان زده است، هم حرف از ازدواج آسان را به مرحله عمل رسانده و هم واقعیت مسجد را به آن چیزی که باید باشد، رسانده است. حالا خیلی از جوانهایی که دلشان میخواهد مراسم عقدشان را ساده و در فضایی معنوی برگزار کنند، اتاق عقد مسجد الزهرا را برای تاریخ مورد نظرشان رزرو و طبق سلیقه و دلخواه خودش آن را تزئین کرده، مهمان دعوت میکنند و شادیشان را در مسجد جشن میگیرند.
ما حلش میکنیم
در روزهایی که پیش هرکسی و در همهجا، حرف از اوضاع اقتصادی است، بعضی از مساجد هم از این هجوم دور نمانده و همراه با این موج جلو آمدهاند. مسجد المهدی در خیابان نبرد جنوبی، یکی از همان مسجدهاست و بحث معیشتی مردم را جدیتر از همیشه گرفته است.
امام جماعت مسجد میگوید اول سعی کردیم کمی به کمکهای موقتی مالی روی بیاوریم: «از کوچکترین کمکها مثل قرارداد بستن با نانوایی محل و دادن نان رایگان به اهالی تا تهیه جهیزیه برای تازهعروسها و ایجاد صندوقهای قرضالحسنه برای دادن وامهای بدون سود به مراجعهکنندگان، فکرهایی بود که برای حلوفصلکردن دغدغههای مالی مردم در نظر گرفتیم.»، اما مسجد قدم در مسائل کلانتری هم گذاشته و در ابعاد بزرگتر، اشتغالزایی کرده است: «بهدنبال راهی برای اشتغالزایی و ایجاد درآمد ثابت برای اهالی محل بودیم؛ همین هم شد که امروز کارگاه و تولیدیهایی پوشاک در مسجد راهاندازی شده که بیشتر از ۶۰ نفر در آن مشغول هستند و درآمدهای ثابت خوبی دارند.»
از مردم برای مردم
این کمکهای مالی، یک حرکت خودجوش از اهالی محل و بهطور ویژهتر اهالی مسجد است که به شکل یک چرخه درآمده، یعنی از مردم شروع میشود و نهایت به خود مردم میرسد. این صندوقهای قرضالحسنه، این اشتغالزایی، این تهیه جهیزیه و... از جماعتی است که به مسجد رفت و آمد دارند و میبینند و میدانند که اینجا چه خبر است؛ البته که اتفاق جدید و عجیبی نیست و از جایی به نام مسجد، دقیقا همین انتظار هم میرود؛ اینکه شادیها و غمها، مسائل مالی، معنوی، اجتماعی و حتی عاطفیمان را به پایگاه مسلمانان ببریم و همه با هم و با کمک هم، آن را حل کنیم. کاری که در مسجد المهدی انجام شده است و متولیان مسجد و نمازگزاران، همه چیز را در میان گذاشتهاند و مشکلات را با کمک هم حل میکنند.
از آموزش تا اشتغال
قسمت قشنگ ماجرا این است که حرفهایترها در کارگاه مسجد المهدی مشغول به کار میشوند و مبتدیترها در کلاسهای آموزشی مسجد شرکت میکنند. درواقع این کارگاههای تولیدی در مسجد فقط برای آدمهایی نیست که حرفه و تخصصی دارند. البته باید کار را بلد باشید و انجام بدهید، اما اهالی مسجد فکر آن را هم کردهاند و مسجد المهدی، کلاسهای آموزشی خیاطی، قالیبافی، کیفدوزی و هرچیزی که بتواند مهارتی برای کسب درآمد باشد، برگزار میکند؛ آموزشهایی که بعد از گذراندن آن دوره هم میتوانند در همین کارگاههای داخل مسجد فعالیت کنند و هم زمینهسازی برای اشتغالهای جدید و شخصیتر است. این یعنی یک مسجد واقعی.
منبع: جام جم
انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۸۰۸۵۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ثبت میراثی از جهان اسلام در بروجرد
عطا حسن پور با اشاره به ثبت ملی ۲۰ مسجد در استان لرستان گفت: مسجد جامع بروجرد برای ثبت به عنوان میراث جهان اسلام به آیسسکو (سازمان جهانی اسلامی برای آموزش و پرورش، علوم و فرهنگ) پیشنهاد شده است تا در روند ثبت جهانی قرار گیرد.
«عطا حسنپور»، مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان درباره تعداد مساجد تاریخی ثبت ملی و جهانی استان لرستان گفت: در استان لرستان درحدود ۲۰ مسجد ثبت ملی شده است و مسجد جامع بروجرد برای ثبت به عنوان میراث جهان اسلام به آیسسکو پیشنهاد شده است تا در روند ثبت جهانی قرار گیرد.
مسجد جامع بروجرد کهن ترین مسجد لرستان شناخته می شود
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان درباره کهن ترین مساجد تاریخی استان لرستان توضیح داد: کهن ترین مسجد لرستان مسجد جامع بروجرد است که مربوط به قرون اولیه اسلام است و بر روی یک آتشکده دوران ساسانی بنا نهاده شده است؛ این مسجد در دهه ۶۰ توسط مهندس «محمد معیار» و «مقدسی» باستان شناس مورد کاوش قرار گرفته و پس از بررسی باستان شناسی لایههای مختلف می بینند این مسجد بر روی یک آتشکده ساسانی بنا شده است، بنابراین مسجد جامعه بروجرد یکی از کهنترین مساجد لرستان به حساب میآید. بعد از مسجد جامع، مسجد امام خمینی بروجرد متعلق به دوران قاجار قرار دارد که از این مسجد به عنوان بزرگترین مسجد غرب کشور یاد میشود و از مسجد جامع بروجرد به عنوان کهنترین مسجد جامع غرب کشور نام برده میشود.
سنگ نوشته های اسلامی لرستان متعلق به قرن چهارم هجری قمری است
عطا حسن پور در پاسخ به این سئوال که در استان لرستان کتیبه های بسیاری وجود دارد که هر کدام بیانگر یک دوره تاریخی است، مهمترین کتیبه های دوران اسلامی کدام کتیبه هاست و مربوط به کدام دوره تاریخی است؟ گفت: کتیبههای دوران اسلامی لرستان در قرن چهارم هجری قمری به فرمان حاکم و ثروتمند لرستان بنام «ابونجم بدر بن حسنویه» نگاشته شده است؛ این حاکم از خود آثار بزرگی را به یادگار میگذارد از جمله پلهای تاریخی لرستان را که برای راحتی مسافرینی که در مسیر عتبات عالیات و حج تردد دارند میسازد و بر روی این پلها کتیبههایی نصب میکنند، همچنین در سال ۳۷۴ هجری قمری بر روی پل تاریخی و بزرگ «کلهر» بر دیواره کوه کتیبه غیر منقول حکاکی می شود که هنوز هم این کتیبه وجود دارد؛ بر روی پل تاریخی کشکان در مسیر خرم آباد به کوهدشت و عراق کتیبه ای نصب بوده که الان این کتیبه در موزه قلعه فلک الافلاک نگهداری میشود این کتیبه بین سال های ۳۸۹ تا ۳۹۹ هجری قمری ساخته شده است .
وی افزود: بر روی پل «گاومیشان» در مسیر خرم آباد به پل دختردر استان ایلام و دره شهر تصویری یک کتیبه وجود دارد که شکسته شده است؛ همچنین کتیبه دیگری مربوط به قرن چهام هجری قمری به نام «سنگ آبدان بدر» در خرم آباد وجود ارد که در آن یک آب انبار وقف مردم و زائرین عتبات عالیات و حج بوده و اکنون در موزه باستان شناسی فلک الافلاک موجود است .
حسن پور یادآور شد: یکی از کتیبه های دیگری که از قرن چهارم هجری قمری از حاکم لرستان وجود دارد کتیبه ای است که در مقبره« امامزاده زید بن علی» خرم آباد است ، این کتیبه را «بدر بن حسنویه» زمانی که مقبره امامزاده زیدبن علی را ساخته اند نگاشته شده است.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان اظهار کرد: بزرگترین سنگ نوشته در استان لرستان یک سنگ نوشته تاریخی در در دل شهر خرم آباد در کنار جاده اصلی خرم آباد به خوزستان مربوط به قرن ششم هجری است و به خاندان «آل برسوق » دست نشانده سلجوقیان تعلق دارد؛ این کتیبه با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع میشود و در چهار سطر بر روی مکعب سنگی نوشته شده؛ در واقع در این کتیبه « ظهیرالدین سپهسالار ابوسعید» حاکم وقت خرم آباد قوانین شهر را نوشته اند و در وردی شهر قرار دادند تا هر کس وارد شهر می شود این قوانین را بخواند.
زیرساخت های گردشگری مذهبی برای زائران در بقاع متبرکه استان لرستان فراهم است
عطا حسن پور در پاسخ به این سئوال که چگونه از ظرفیت مساجد تاریخی و بقاع متبرکه استان لرستان در توسعه گردشگری مذهبی می شود استفاده کرد؟ توضیح داد: در استان لرستان چندین مقبره امامزادگان وجود دارد که نه تنها مورد احترام لرستانیها بلکه مورد احترام استانهای همجوار نیز میباشد به عنوان مثال در شهرستان کوهدشت در مرز استان لرستان با استان ایلام «امامزاده شاهزاده محمد» قرار دارد که یکی از امامزادههای واجب تعظیم برای مردمان این دیار است؛ بیشترین زواری که به این امامزاده میآیند از استان های ایلام و کرمانشاه است، در واقع بنای این امام زاده در منطقه خوش آب و هوایی قرار دارد و گردشگران مذهبی زیادی برای زیارت به این امامزاده می آیند.
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان ادامه داد: اداره کل گردشگری استان به همراه اوقاف در راستای توسعه گردشگری مذهبی در این منطقه امکانات و زیر ساخت های اساسی از جمله سرویس بهداشتی، نماز خانه و زائر سرا را برای زائرین فراهم آورده است .این امامزاده در تمام فصل ها مورد استقبال گردشگران مذهبی قرار دارد.
وی افزود: در شرق استان لرستان امامزادهای به نام «امامزاده حسن» وجود دارد که زائرانی از استانهای چهارمحال و بختیاری، اصفهان، خوزستان و مرکزی به زیارت آن می آیند و با قربانی کردن گوسفند نذر خود به این امامزاده را ادا می کنند، فاصله امامزاده حسن تا شهر الیگودرز حدوداً ۴۰ کیلومتر است ودر منطقه صعب العبور قرار دارد و زائران یک شب در این امامزاده اقامت میکنند؛ در این امام زاده هم با همکاری اداره اوقاف زائرسرا ساخته شده و زیرساختهای جادهای و امکانات بهداشتی برای زائران فراهم کردهایم.
عطا حسن پور یادآور شد: در مرکز شهر خرم آباد مقبره «امامزاده علی» قرار دارد؛ این بارگاه در قرن چهارم هجری توسط حاکم شهر بازسازی و مرمت شده و چون در دل بازار قرار دارد هسته اولیه شکلگیری کانون مذهبی شهر است و در واقع میعادگاه مذهبی مردم شهر خرم آباد در ایام عاشورا و تاسوعا و اعیاد مذهبی است .
مدیرکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی لرستان تصریح کرد: بقعه «امامزاده زیبا محمد» در ۴۰ کیلومتری شرق خرمآباد واقع شده است؛ این امامزاده با توجه به اسناد باستان شناسی به دست آمده از قرن هفتم هجری قمری واجب التعظیم است و معجزاتی از این امامزاده به عنوان برادر امام رضا (ع) و کرامات او در متون کهن سخن به میان آمده است؛ «امامزاده زیبا محمد» یکی از امامزادههایی واجب و تعظیم برای مردم منطقه است ومردم محل برای آن احترام خاصی قائل هستند و کسانی که منطقه بیشه برای گردشگری میآیند به زیارت این امامزاده میروند.
منبع: خبرگزاری شبستان