آمریکایی‌ها مجری کودتای ۲۸ مرداد بودند
تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۸۳۵۳۷۷
«برایان هوک» رئیس گروه اقدام وزارت خارجه درباره ایران دیروز سه شنبه در جمع خبرنگاران مدعی شد که آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد هیچ نقش و دخالتی نداشته است؛ به گفته این مقام‌آمریکایی «مصدق از طرف سیا کنار گذاشته نشد، مصدق توسط طیف مذهبی و نظامی ایران کنار گذاشته شد؛ این نکته غلط را ظریف هم طرح کرده اما حتی خود آیت الله خمینی(ره) هم در مسئله سقوط مصدق اشاره‌ای به سازمان سیا نمی‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
هوک در حالی این ادعا را مطرح کرده است که اسناد تاریخی، نقش آمریکا را در کودتای ۲۸د مرداد ۱۳۳۲ هجری شمسی تایید می‌کند؛ «جواد ظریف» وزیر امور خارجه در پاسخ به این ادعا، با انتشار لینکی، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران را به «آرشیو اسناد ملی آمریکا ارجاع داد و نوشت: «این را برای آنهایی می‌گذارم که یا از تاریخ دخالت‌های آمریکا در کودتای ۱۹۵۳ علیه دولت منتخب مردمی ایران اطلاعی ندارند یا از عمد به تحریف آن می‌پردازند.»
این مقام‌آمریکایی این را هم گفته است که «سیا در طرح اولیه دخالت داشت که با شکست مواجه شد، اما پس از آن دخالتی نکرد و دولت مصدق از سوی نیروهای مذهبی، سیاسی و نظامی سرنگون شد.»
در همین زمینه «علی بیگدلی» استاد علوم سیاسی دانشگاه شهید بهشتی و کارشناس مسائل بین الملل در گفت و گو با خبرنگار سیاسی ایرنا با اشاره به دخالت آمریکا در کودتای ۲۸ اظهار کرد: آمریکا در کودتای ۲۸ مرداد نقش دو مرحله ای داشت؛ نقش اول آمریکا به دوره ریاست جمهوری «هری ترومن» باز می‌گردد؛ در این دوره ترومن می‌خواست بین ایران و انگلستان آشتی بر قرار کند و از مصالحه بین ایران و انگلستان، سهمی از شرکت‌های نفتی انگلیسی به دست آورد به همین دلیل هم ترومن اصل ملی شدن صنعت نفت ایران را پذیرفت و با دکتر مصدق نیر ملاقات کرد.
وی ادامه داد: درآن مقطع به رغم اینکه انگلیسی‌ها از ایران به شورای امنیت شکایت کرده بودند، آمریکا تلاش می‌کرد که بین ایران و انگلستان آشتی ایجاد کند و انگلستان را مجاب کند که با پذیرش ملی شدن صنعت نفت ایران و افزایش سهم ایران به بالای ۵۰درصد به ایران بازگردد؛ آمریکایی‌ها این کار را در ونزوئلا نیز کرده بودند.
این کارشناس مسائل بین الملل گفت: دکتر مصدق تن به چنین کاری نداد، زیرا ممکن بود این ملاحظات به زیان وی تمام و این گمانه ایجاد می‌شد که وی با انگلیسی ها سازش کرده است؛ با وجود این آمریکا همچنان تلاش می‌کرد که موضوع ایران را با آرامش به سرانجام برساند، زیرا در این زمان آمریکایی درگیر جنگ ژاپن بودند و نمی‌خواستند دست به اقدامی بزنند که چهره کریه‌تر آمریکا را بیشتر متجلی کند.
بیگدلی افزود: از سوی دیگر انگلیسی‌ها تلاش می‌کردند آمریکا را در ماجرای نفت ایران جلو بیندازند که خود به تنهایی تحقیر نشوند. البته توانایی این را نیز داشتند که به تنهایی در ایران کار خود را از پیش ببرند؛ هرچند موضوع نفت ایران هم به شورای امنیت و هم به دادگاه لاهه رفت و در هر دو ایران پیروز شد.
وی در ادامه به مرحله دوم دخالت و نقش آمریکا در ماجرای کودتای ۲۸ مرداد پرداخت و گفت: در مرحله دوم که دوران ترومن به پایان رسید و «دوایت دیوید آیزنهاور» جمهوری خواه به قدرت رسید؛ در این دوران مساله کره عمق پیدا کرده بود و آیزنهاور و آمریکایی‌ها نگران این بودند که حزب توده و کمونیست‌ها در ایران نفوذ پیدا کنند؛ کودتای ۲۸ مرداد در زمان آیزنهاور تا ۷ ماه طول کشید.
این استاد روابط بین الملل افزود: آیزنهاور به دلیل تفکرات نظامی‌گری جمهوری خواهانه خود، مقدمات کودتا را ایجاد کرد؛ بنیان و محرک اصلی کودتای ۲۸ مرداد توسط انگلیسی‌ها شکل گرفت، در این میان خانم «آن لمپتون» به عنوان یکی از کارکنان سفارت انگلستان در تهران در تلگراف‌هایی به انگلستان از فراهم بودن شرایط کودتا در ایران خبر می‌دهد و عنوان می‌کند که ما آمریکایی‌ها را رفته رفته راضی می‌کنیم که تن به کودتا دهند.
بیگدلی اظهار کرد: در زمان روی کار آمدن قوام در سال ۱۲۹۹ وی می‌خواست پای آمریکایی را در ایران باز کند، قوام با آمریکایی‌ها وارد مذاکره شد و به آنها پیشنهاد استخراج و اکتشاف نفت در استان‌های شمالی را داد، مجلس نیز تصویب کرد، اما این برنامه در اجرا به هم خورد؛ چندین بار پس از آن در زمان محمود جم نیز قرارداد اکتشاف و نفت از استان‌های شمالی با آمریکایی ها لغو شد.
وی ادامه داد: آمریکا با چنین زمینه سازی به تدریج وارد بازار ایران می شد، در زمان آیزنهاور بهترین موقعیت بود که فضایی را باز کنند که منافعی از منابع نفت ایران ببرند، تلاش‌هایی کردند و در پی این ناکامی‌ها در کنار دیگر علل و عوامل، زمینه‌های کودتای ۲۸ مرداد را با همکاری انگلیسی‌ها در ایران فراهم کنند؛ فضا در زمان آیزنهاور باز شد و انگلستان آمریکایی‌ها را به همکاری در کودتا در ایران ترغیب کردند؛ در چنین فضایی آمریکا با توجه به بسترهای ایجاد شده در نهایت انگلیسی‌ها را کنار زدند و خود مجری کودتا در ایران شدند.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: برایان هوک علی بیگدلی صنعت نفت ایران ایالات متحده آمریکا کودتای 28 مرداد انگلستان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۸۳۵۳۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نمایش شکست آمریکا در طبس در بیلبورد‌های پایتخت
همزمان با پنجم اردیبهشت‌ماه سالروز شکست حمله نظامی آمریکا به ایران در طبس در سال ۱۳۵۹، پویش ۲ زبانه «شن‌ها را فراموش نکنید» به همت سازمان زیباسازی در فضای شهری پایتخت اکران شد.
عملیات پنجهٔ عقاب در ایران، معروف به عملیات طبس؛ نام عملیاتی نظامی بود که توسط نیروی دلتای نیروی زمینی ایالات متحده در ۵ اردیبهشت ۱۳۵۹ برای آزادسازی آمریکایی‌های گروگان گرفته‌شده در سفارت ایالات متحده در تهران انجام شد. این عملیات، نخستین تجربهٔ عملیاتی نیروی دلتا بود.
در پی ناکامی دولت ایالات متحده آمریکا در اعمال فشار سیاسی و اقتصادی برای آزادی گروگان‌های آمریکایی در تهران که توسط گروهی به نام دانشجویان پیرو خط امام گروگان گرفته شده بودند، جیمی کارتر، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، دستور انجام عملیات آزادسازی را صادر کرد.
طی این عملیات، ۶ هواپیما و ۸ بالگرد نیروهای مسلح آمریکا برای آزادی ۵۳ گروگان در تهران، وارد حریم هوایی ایران شدند. در حین این عملیات، ۳ بالگرد دچار نقص فنی شده و در نهایت، عملیات با کشته شدن ۸ نفر در نزدیکی طبس و برخورد یک هواپیمای سی-۱۳۰ و یک بالگرد سی‌اچ-۵۳ و باقی‌ماندن ۵ بالگرد سی‌اچ-۵۳ در ایران به پایان رسید. نیروهای آمریکایی با ۵ هواپیمای باقی‌مانده، خود را به ناو هواپیمابر نیمیتز و جزیرهٔ مصیره در عمان، رساندند.
در ایران، پس از شکست عملیات نیروهای آمریکایی، گروگان‌های آمریکایی به مکان‌های مختلفی برده شدند تا امکان انجام عملیاتی از این دست در آینده دشوارتر شود. جیمی کارتر به‌دنبال شکست در حل بحران گروگان‌گیری، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۹۸۰ از رقیب خود رونالد ریگان شکست خورد. سرانجام، گروگان‌های آمریکایی تنها دقایقی بعد از سوگند ریاست‌جمهوری ریگان آزاد شدند.
نمایشگاه در ستایش سعدی میهمان موزه خوشنویسی ایران
همچنین نمایشگاه آثار هنر‌های تجسمی، نگارگری، خوشنویسی گرافیک و هنر‌های ایرانی اسلامی با محوریت سعدی با بیش از ۱۰۰ اثر جمعه هفت اردیبهشت‌ماه به همت سازمان زیباسازی شهر تهران در موزه خوشنویسی ایران برپا خواهد شد.
در این نمایشگاه آثار برگزیده اساتید بنامی همچون میر عماد، آیدین آغداشلو، قباد شیوا، نورالدین زرین کلک، عباس اخوین و غلامحسین امیرخانی به نمایش در خواهد آمد.
افتتاحیه نمایشگاه جمعه هفت اردیبهشت‌ماه ساعت ۱۶ تا ۲۰ به مدت دو ماه به آدرس خیابان انقلاب اسلامی، خیابان شریعتی، بن بست فولادوند موزه خوشنویسی ایران برقرار خواهد بود.
باشگاه خبرنگاران جوان اجتماعی شهری
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد