کم‌توجهی سینما و تلویزیون به فرهنگ ناب عاشورایی
تاریخ انتشار: ۲۱ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۸۴۰۹۷
به گزارش خبرنگار مهر، ۲۱ شهریور در تقویم ملی ایران به روز سینما نامگذاری شده است و با توجه به تقارن امسال با ایام محرم و شهادت سرور و سالار شهیدان تلاش کردیم به توجه تلویزیون و سینمای ایران به عاشورا و انتقال فرهنگ آن بیشتر بپردازیم که در این زمینه گفتگویی با معاون هنری و سینمایی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان انجام شد که سید امیر مصباح در این باره در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه با بررسی تاریخچه هنر می توانیم به این موضوع برسیم که رشد و گسترش هنر همیشه بر محوریت دین و تحت تاثیر باورهای دینی بوده است، اظهار کرد: هنر در دین اسلام از جایگاه خاصی برخوردار است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نقش مهم هنر در فرهنگ سازی
مصباح با بیان اینکه هنری که دارای هدف والا و سازنده باشد می تواند در فرهنگ سازی نقش مهمی ایفا کرده و سبب رشد و بالندگی جامعه شود، افزود: بررسی گذشته و تاریخ غنی ایران نشان دهنده وجود چنین هنرمندانی است که نمونه‌های از آثار فاخر و تأثیرگذار آنها را می توانیم در معماری مساجد اسلامی کشور همانند مسجد امام اصفهان که برگرفته از نقاشی، سفالگری، مینیاتور و رنگ‌آمیزی است و نمایشی از هنر اسلامی با محتوای بندگی و عبودیت، عشق و احساس خداوندبوده مشاهده کنیم.
وی در ادامه با اشاره به اینکه هنر نقش مهمی در فرهنگ سازی هر جامعه‌ای ایفا می‌کند، گفت: در جامعه، فرهنگ و تمدنی ماندگار و جاودانه می‌شود که آن جامعه دارای افراد هنرمند، خلاق و با استعداد باشد که ایران نمونه‌های بسیاری از این دست دارد.
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با تأکید بر اینکه اسلام هم وسیله است و هم هنر، تصریح کرد: هنرمند می تواند ارزش‌ها و آموزه‌های دین اسلام را با یک محتوای خوب در سطح جامعه منتقل کند.
وی با اشاره به اینکه فرهنگ عاشورایی با کارکردهای مختلف و غنی خود در این زمینه می تواند نقش آفرین باشد، بر لزوم تبیین و انتقال فلسفه و پیام قیام امام حسین (ع) در جامعه به ویژه در میان نسل جوان امروز از طریق ابعاد مختلف هنر تأکید کرد و افزود: با توجه به هجمه‌های دشمنان می‌توانیم با استفاده از انواع قالب‌های هنری در این زمینه گام‌های مثبت و تأثیرگذاری برداریم.
مصباح در ادامه به فعالیت‌های انجام شده در حوزه هنر در راستای تبیین فرهنگ عاشورایی اشاره و بیان کرد: از گذشته‌های دور تا به امروز بودند و هستند هنرمندانی که فرهنگ عاشورایی را در قالب هنر به نمایش گذاشته و آثار فاخری خلق کرده‌اند.
وی با اشاره به اینکه تعزیه، پرده خوانی و نقالی از جمله هنرهای سنتی است که از قدیم برای انتقال فرهنگ عاشورایی در ایران استفاده شده و تاریخچه غنی در این زمینه وجود داردتعزیه، پرده خوانی و نقالی از جمله هنرهای سنتی است که از قدیم برای انتقال فرهنگ عاشورایی در ایران استفاده شده و تاریخچه غنی در این زمینه وجود دارد، افزود: امروز نیز با آغاز ماه‌های محرم و صفر و شروع ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان هنرمندان صحنه‌ای ایران به ویژه گیلان که ید طولایی در اجرای این نوع هنر دارند آن را برای مردم به نمایش می گذارند.
انتقال فرهنگ ناب عاشورایی با بهره‌گیری از روش‌های نو
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان تأکید کرد: با توجه به پیشرفت تکنولوژی و تغییر ذائقه نسل جوان جامعه باید از روش‌های مدرن برای انتقال فرهنگ عاشورا و فلسفه قیام امام حسین (ع) استفاده شود که باز در این زمینه هنر با ابعاد مختلف خود می‌تواند نقش‌آفرین باشد.
وی با بیان اینکه البته در دوره معاصر شاهد ظهور هنرمندانی هستیم که با تلفیق مدرنیته با فرهنگ عاشورایی آثار فاخر و تاثیرگذاری در حوزه تصویرگری، نقاشی، هنرهای تجسمی، عکاسی، گرافیک خلق کرده‌اند، افزود: نمونه‌های از این آثار فاخر را می‌توان در کارهای استاد محمود فرشچیان، کاظم چلیپا، حسین خسرو جودی، ایرج اسکندری، غلامعلی طاهری، مرتضی اسدی، علیرضا دیانی، حبیب الله صادقی، مصطفی گودرزی، عبدالحمید قدیریان و محمدعلی بنی اسدی مشاهده کرد.
مصباح با اشاره به اینکه این هنرمندان موفق شده‌اند آثار فاخر و تأثیرگذاری در زمینه هنر عاشورایی خلق کرده و به نمایش بگذارند، گفت: آنها با شناخت نیاز جامعه، هنر خود را با هنر عاشورایی تلفیق کرده و اثری زیبا و تأثیرگذار خلق کرده اند.
وی با بیان اینکه سایر حوزه‌های هنر نیز در سال‌های گذشته گام‌های خوبی در این زمینه برداشته‌اند، بیان کرد: اما در حوزه هنر هفتم با وجود همه ظرفیت‌ها و توانایی جهانی شدن یک موضوع و فرهنگ در طول عمر چهل ساله انقلاب در زمینه هنر عاشورایی کار خاصی صورت نگرفته است.
نمایش فرهنگ عاشورایی بیشتر در فیلم‌هایی با بن مایه دفاع مقدس
مصباح با اشاره به اینکه آثار تولید شده با موضوع عاشورا و کربلا تنها به یک فهرست ۱۵ عددی از سریال و فیلم‌های سینمایی در ایران ختم می شود که برای سابقه هنری که ظهور و بروز خود را مدیون انقلاب اسلامی برگرفته از فرهنگ عاشورایی است، تأسف بار است، تأکید کرد: این در حالی است که سینمای جهان آثار بسیاری با موضوع حضرت مسیح دارد.
وی با تأکید بر اینکه هنری که ظرفیت فرهنگ‌سازی دارد و جامعه هدف گسترده‌ای از آثار تولیدی آن تأثیر گرفته و می گیرند نباید در زمینه هنر عاشورایی با کارکردهای بالای آن اینگونه بی تفاوت و کم کار باشد، افزود: البته در حوزه مستند آثار بسیاری با موضوع عاشورا ساخته شده که می‌توانیم به یک نمونه فاخر آن با عنوان «شب عاشورایی» ساخته شهید «مرتضی آوینی» اشاره کنیم که هنوز این مستند می تواند در مخاطبان خود تاثیر گذار باشد.
معاون هنری و سینمایی ارشاد گیلان با بیان اینکه عاشورا و فرهنگ غنی آن در چند سال گذشته بیشتر در فیلم‌هایی با بن نمایه دفاع مقدس به تصویر کشیده شده است، گفت: با توجه به هجمه‌های فرهنگی دشمن هنرمندان ما در همه ابعاد به ویژه حوزه نمایش و سینما باید در زمینه تبیین و انتقال فرهنگ عاشورایی تلاش کرده و آثار فاخری در این زمینه بسازند با توجه به هجمه‌های فرهنگی دشمن هنرمندان ما در همه ابعاد به ویژه حوزه نمایش و سینما باید در زمینه تبیین و انتقال فرهنگ عاشورایی تلاش کرده و آثار فاخری در این زمینه بسازند.
وی در ادامه با تأکید بر لزوم توجه به رده سنی کودکان با توجه به تأثیرپذیری بالا در زمینه هنر عاشورایی، اظهار کرد: باید با بهره گیری از شخصیت‌هایی همانند حضرت علی اکبر، حضرت علی اصغر و حضرت رقیه (س) برای این گروه سنی نیز واقعه کربلا را با زبان خودشان به تصویر کشید تا شخصیت دینی کودکانمان با بهره گیری از فرهنگ عاشورایی شکل بگیرد.
کد خبر 4716312منبع: مهر
کلیدواژه: هنر عاشورایی استان گیلان ماه محرم قزوین بوشهر شیراز مراسم عزاداری ایلام عاشورا اربعین حسینی گرگان شهرکرد ماه محرم و صفر خرم آباد تاسوعا و عاشورا کرمانشاه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۸۴۰۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حمید سهیلی خود را سرباز سینما می‌دانست/ آثار سهیلی اسناد تاریخی معتبری است
مستندساز شاخص سینمای ایران گفت: سهیلی فردی بسیار متواضع بود و من کسی را مانند او در سینمای ایران ندیدم. او خود را سرباز سینما می‌دانست و اگر از او کمکی می‌خواستید امکان نداشت از انجام آن دریغ کند.
به گزارش گروه فرهنگی خبرگزاری دانشجو، پژمان مظاهری پور مستندساز گفت: جای حمید سهیلی در میان ما خالی است و نامش همیشه جاودان خواهد بود. او آثار ماندگاری را از خود باقی گذاشت. سهیلی فعالیت حرفه‌ای خود را با سمت مدیر تدارکات و مدیر تولید در سریال «آتش بدون دود» به کارگردانی زنده یاد نادر ابراهیمی آغاز کرد. او سپس پژوهش‌های مرتبط با ایران شناسی را در موسسه ایران پژوه که توسط آقای ابراهیمی اداره می‌شد آغاز کرد.
وی ادامه داد: در این گروه سهیلی با محمدرضا مقدسیان و عزیزالله حاجی مشهدی کار می‌کرد. آنها کار پژوهشی مجموعه «سیاحت ایران» که قرار بود داریوش مهرجویی آن را تهیه و کارگردانی کند را انجام می‌دادند.
مظاهری‌پور خاطرنشان کرد: یک قسمت از این مجموعه که درباره «قلعه الموت» است به تولید رسد، اما از نگاتیو‌های آن اطلاعی در دست نیست. حمید سهیلی تصایری به صورت هشت میلیمتری از روز‌های تولید آن بخش را در اختیار داشت و تعلق خاطر او به مستند سازی در اینجا مشخص می‌شود. او اولین فیلم مستند خود را در مجموعه «سفر‌های دور و دراز هامی و کامی» تجربه می‌کند که در ارتباط با مراحل استخراج ذغال سنگ است.
آثار سهیلی اسناد تاریخی معتبری به شمار می‌روند
مظاهری‌پورهمچنین گفت: او پس از انقلاب اولین مجموعه مستند خود با نام «دست آفریده‌ها» را ساخت که در اتباط با کارگاه‌های صنایع دستی است. سهیلی فردی بسیار دقیق و منظبتی بود و در ساخت آثار خود با پژوهشگران طراز اول هر رشته مشورت می‌کرد. سال ۵۸ شش فیلم درباره تاریخ خط ساخت و به سراغ دکتر مهرداد بهار از اسطوره شناسان مطرح رفت. این مجموعه دارای یکی از مصاحبه‌های مهم بهار است. او در «مرگ یزدگرد» به عنوان مدیر تدارکات و تولید با بهرام بیضایی نیز همکاری کرد و سپس مجموعه «به سوی سیمرغ» را در قالب ۱۲ فیلم کار کرد که مربوط به تاریخ نقاشی ایران است و آیدین آغداشلو در اثر همراه او بوده است.
این فیلمساز سینمای مستند اقرود: سهیلی از سال ۶۲ تا ۷۰ مجموعه «معماری ایرانی» را کارگردانی کرده است که پژوهشگر اصلی آن نیز خودش بوده است. حمید سهیلی فردی بسیار متواضع بود به همین دلیل فیلم‌های او تیتراژ ندارند.
وی با بیان اینکه مجموعه «معماری ایرانی» در استودیو گلستان ساخته شده که متعلق به شبکه یک تلویزیون است، بیان داشت: سهیلی در این اثر نیز از کارشناسان مطرحی استفاده می‌کند که در معماری ایران افرادی معتبری هستند. محمد کریم پیرنیا و دکتر اسکندر مختاری که در این برنامه حضور دارد از جمله این افراد بودند.
وی ادامه داد: سهیلی در این مجموعه به بافت‌های شهر‌های ایران می‌پردازد و کار بسیار سنگین و پیچیده‌ای را صورت می‌دهد. او سی و سه فیلم در این مجموعه تولید می‌کند که هر یک در حکم یک سند معتبر است. گفتار ماندگار متن فیلم را آقای میرفخرایی خوانده‌اند که این موضوع نیز از ویژگی‌های این مجموعه به حساب می‌آید. مستند «مرمت آثار باستانی» دارای پشتوانه معتبر پژوهشی است. حمید سهیلی فردی بسیار متعهد، امانت‌دار و اخلاق محور بود و جوایزی را که برای فیلم‌های خود دریافت می‌کرد، به نهاد حامی فیلم‌هایش تقدیم می‌کرد. او ۱۰۴ فیلم ساخته است که در تاریخ سینمای مستند ایران ماندگار است.
مظاهری پور همچنین گفت: سهیلی دارای نشان درجه دو هنری بود، اما لیاقت او بسیار بالاتر از دریافت نشان درجه یک بود.
حمید سهیلی؛ شخصیتی استثنایی در سینمای مستند
در ادامه این نشست دکتر اسکندر مختاری از اساتید حوزه معماری و مرمت نیز گفت: حمید سهیلی یک انسان استثنایی بود، چراکه همواره به دانش اندوزی می‌پرداخت و همچنین خودش و جامعه را جدی می‌گرفت و از فرصت‌های پیش آمده برای خود استفاده می‌کرد. من در جریان فیلم‌های «معماری ایرانی» با او آشنا شدم. او پیش از ساخت هر فیلم مطالعات زیادی انجام می‌داد. به همین دلیل یک کتابخانه شخصی مختص به خود داشت.
وی ادامه داد: سهیلی اعتقاد داشت که تفاوت میان کارشناسان و فیلمساز این بود که یک کارشناس به صورت تصویری به موضوع نگاه نمی‌کند و به همین دلیل نحوه نگاه او با ما تفاوت داشت. او خود نسبت به هر موضوع اشراف داشت و مصاحبه شونده زمانی که مقابل او قرار می‌گرفت متوجه این موضوع می‌شد.
مختاری با بیان اینکه سهیلی عالم را از عالم نما تشخیص می‌داد، ادامه داد: پس از ساخت فیلم، زمانی که صحبت‌های ما را می‌شنید، اگر از موضوعی در اثر خود نمی‌توانست دفاع کند، آن را تغییر می‌داد و اصلاح می‌کرد. او نریشن بیشتر مجموعه «معماری ایرانی» را خودش نوشت و من نیز در چند قسمت او را همراهی کردم. نکته مهم این است که سهیلی در نریشن و موسیقی به دنبال تاثیر عاطفی بر مخاطب نبود. من معتقدم اگر سهیلی فردی دانشگاهی در اروپا بود، به عنوان یکی از مهم‌ترین افرادی که در راستای پیشرفت‌های علمی کشور خود گام برداشته بود شناخته می‌شد.
وی ادامه داد: دوره‌های تاریخی هنر ایرانی که سهیلی در آثار خود به تصویر کشیده است، در حکم یک دایره‌المعارف جامع است. این فرد استثنایی معایبی هم داشت و آن اینکه خود و همکارانش را در تیتراژ فیلم معرفی نمی‌کرد. او تمام راش‌های استفاده نشده خود را به مرکز اسناد میراث فرهنگی تحویل داد که امروزه از اسناد تاریخی مهم به شمار می‌روند. مجموعه «مرمت آثار باستانی» امروزه بخشی از تاریخ معماری است.
در ادامه مظاهری‌پور درباره اهمیت گفتار متن در سینمای مستند نیز گفت: او در نوشتن متن بسیار دقیق بود و این کار را با حضور کارشناسان پیش می‌برد. او معتقد بود برخی از گفتار‌های متن مجموعه «معماری ایرانی» برای مخاطب حوصله سربر است و از من می‌خواست در آثارم رویه دیگری را پیش بگیرم. او عقیده داشت باید نریشن دارای وجهی قصه گو باشد تا بتواند توجه مخاطب را به خود جلب کند. میرفخرایی نیز تنها یک گوینده نبود بلکه فردی دانشمند، مولف و آشنا با علم بود.
مظاهری پور با اشاره به اینکه مستند «مرمت آثار باستانی» به صورت شانزده میلیمتری ساخته شده است، افزود: در زمانی که سهیلی با تلویزیون کار می‌کرد، نظام تهیه کنندگی وجود داشت و او نمی‌توانست راش‌ها را با خود داشته باشد و آنها بعد از قطع نگاتیو در آرشیو سازمان صدا و سیما نگه‌داری شدند او با هوشمندی بخشی از موارد فیزیکی باقی مانده از آثار خود را به سازمان میراث فرهنگی تقدیم کرد.
سهیلی خود را سرباز سینما می‌دانست
در ادامه این برنامه ارد عطارپور مستندساز شاخص سینمای ایران که از افراد نزدیک به حمید سهیلی به شمار می‌رفت درباره او گفت: سهیلی فردی بسیار متواضع بود و من کسی را مانند او در سینمای ایران ندیدم. او خود را سرباز سینما می‌دانست و اگر از او کمکی می‌خواستید امکان نداشت از انجام آن دریغ کند. حتی اگر در حوزه‌ای اطلاعات کافی نداشت به مطالعه می‌پرداخت و آن را در اختیار سوال شونده قرار می‌داد.
وی ادامه داد: خط تولید فیلم مستند درباره تاریخ معماری ایران، تحت تاثیر فعالیت‌های حمید سهیلی است و افراد دیگری نیز از او الگوبرداری کرده‌اند. سهیلی زمانی به ساخت آثار مرتبط با تاریخ ایران مبادرت ورزید که آن زمان این اتفاق در کانون توجه نبود.
عطارپور خاطرنشان کرد: او با پافشاری کار خود را پیش می‌برد چراکه علاقه زیادی به وطن خود داشت. فیلم «مرمت آثار باستانی» دارای دقت، جزئیات و دکوپاژی دقیق و برجسته است و توضیحات کاملی دارد. همچنین دارای پلان‌هایی بسته و تعلیقی جذاب است. این مجموعه به یونسکو عرضه شد و در آنجا به عنوان یک سند دیداری و شنیداری به ثبت رسید و افرادی در خارج از کشور نیز متوجه این گنجینه ارزشمند باقی مانده از او شدند.
وی بیان داشت: من در ماه‌های آخر عمر حمید سهیلی از او خواستم تا طرحی را برای ساخت ارائه دهد و جالب است تمام موضوعاتی را که در دست داشت درباره ایران بود.
برنامه «شب‌های مستند» با مشارکت انجمن صنفی تهیه‌کنندگان سینمای مستند در موزه سینما برگزار می‌شود.
اعلام زمان و مکان بررسی مدارک آزمون استخدامی آموزگاری در فارس