Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «مهر»
2024-04-29@03:58:17 GMT

چاپ کتابی انتقادی درباره اندیشه و فلسفه شعرهای حافظ

تاریخ انتشار: ۲۱ مهر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۴۴۶۶۱۱

چاپ کتابی انتقادی درباره اندیشه و فلسفه شعرهای حافظ

به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «حافظ اندیشه؛ نظری به اندیشه حافظ همراه با انتقادگونه‌ای از تصوف» نوشته مصطفی رحیمی به‌تازگی توسط نشر نو منتشر و راهی بازار نشر شده است.

مصطفی رحیمی، حقوق‌دان و مترجم، نویسنده این‌کتاب است که در آن به اندیشه موجود در اشعار حافظ پرداخته است. او در پرتو اندیشه مدرن، جنبه‌های گوناگون اندیشه شاعر مهم ادبیات فارسی را از پس زیبایی و جذابیت غزل‌هایش تحلیل کرده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کتاب «حافظ اندیشه» با فصل «همساز کردن ناهمسازها» و این‌جملات شروع می‌شود: در داستان رستم و سهراب تامل می‌کردم و در این اندیشه بودم که آیا فردوسی سرانجام شراره شور سهراب را پیروز می‌خواهد یا خرد تجربه‌اندوز رستم را. و ناگهان به این نتیجه رسیدم که فردوسی هر دو را می‌خواهد، و چنین است که جنگ آنها را فاجعه می‌داند. کشف این معنی بر اندیشه‌هایی که از دیرباز درباره حافظ داشتم نور تازه‌ای تاباند: همساز کردن ناهمسازها (یا ظاهرا ناهمسازها)که حافظ کارشناس ماهر آن است.

از نظر رحیمی، همسازکردن ناهمسازها، ایده بنیادی حافظ است و تلاش کرده در کتاب پیش‌رو، با ارجاعاتی، ابعاد پنهان نظریه عشق و رندی را در نظام فکری حافظ آشکار کند. او همچنین تلاش کرده در کتاب «حافظ اندیشه» نشان دهد کدام زوایای فکری حافظ با نظریات فلسفی عصر مدرن، تلاقی دارند و کدام سویه‌هایش هم متفاوت از فلسفه مدرن هستند.

عناوین فصل‌های این‌کتاب به‌ترتیب عبارت‌اند از:

همساز کردن ناهمسازها، درختی گشن در شوره‌زاری خشک، جدایی شعر و اندیشه؟، چندهمسازی، همسازی در کلام، بشر چندساحتی، انحراف تصوف، زندگی، بشر یعنی  فراتر رفتن از بشر، دو سفر به جهان معانی، سفر حافظ، مقام انسان، وام حافظ به اندیشه کهن ایرانی، عشق،‌ انقلابی در عرفان، راهی پر رنج، ستیز با خودخواهی، مهر طبیعت، باده حافظانه، حافظ و اپیکور، لسان‌الغیب، وضع فلک، بدی‌های اجتماعی، ضد قدرت، درباره اشعار مدحیه حافظ، مبارزه با ریا، مباش در پی آزار، وجود دیگری، نه عوام‌زدگی، جبر و اختیار، شاعر انقلابی، تلاش آدمی، حافظ و عقل، بدبینی و خوش‌بینی، حافظ و وطن، فردیت شاعر، نزهتگاه ارواح، نکته‌ها.

در قسمتی از این‌کتاب می‌خوانیم:

حافظ مجبور بوده است «خلوت شبهای فقر» را تحمل کند. در حالی که قاضیان، به‌مناسبت تمکین صرف از امرا، هم وظیفه داشته‌اند، هم از عطایای سلاطین بهره‌مند بوده‌اند و هم حقی از اصحاب دعوی می‌گرفته‌اند. (رشوه را حساب نکرده‌ایم). ابن‌بطوطه می‌نویسد که قاضی مجدالدین «بیش از صد قریه در حوالی شیراز از عطایای سلطان خدابنده داشت.»

تکرار کنیم: مدحیه سرودن کار بدی است ولی حافظ بدین‌کار مجبور بوده است و نه راه پیش داشته و نه راه پس. می‌دیده و خون می‌خورده است که «فلک به مردم نادان دهد زمام مراد»، ولی جز سرودن و فریاد کشیدن چه‌کاری از او برمی‌آمده؟ می‌خواسته است «دام این گرگ پیر» را برهم زند و تا آنجا که به وادی قلم و اندیشه مربوط است این وظیفه را به بهترین صورتی انجام داده و درسی بزرگ برای شاگردان خود (که بسیار اندک بوده‌اند) باقی گذاشته است.

از بد و خوب گفتن درباره کسی چون حافظ نه از مقام او چیزی می‌کاهد و نه بر شان او چیزی می‌افزاید. ولی در این‌میان باید مبنای بد و خوب محفوظ بماند و داوری _ هرچند مقام داور کوچک _ درست باشد تا حقیقت مخدوش نگردد. ما تاریخ زندگی شاعری را می‌نویسیم نه تاریخ قدیسی را. و شاعر نیز _‌ چون هر بشری _‌از ارتکاب پاره‌ای خطاها ناگزیر است.

از راه واقع‌بینی و حقیقت‌جویی است که ما به انتقاد حقیقی می‌رسیم و آنگاه خواهیم توانست از این‌راه در زندگی خود نیز موثر باشیم. و ما در ایران از انتقاد حقیقی می‌گریزیم. آنهایی را که توصیف می‌کنیم، یا یکسر سپیدی‌اند یا سراسر سیاهی. یا قدیس یا ابلیس. در حالی که مردمان ترکیبی از این دو اند، به درجات گوناگون.

از مدیحه‌سرایی و مبالغه‌گویی درباره حافظ چیزی به مقام بلند او افزوده نمی‌شود ولی حقیقت _ حقیقت عزیز ( به هر دو مفهوم کلمه) _ خدشه‌دار می‌گردد. مدح و تمجید آسانترین کارهاست. اکنون که گفتن قصاید مدح‌آمیز از زندگان متروک شده، این‌کار را در مورد درگذشتگان نیز معمول نداریم و به کار دشوار انتقاد بپردازیم.

این‌کتاب با ۳۱۷ صفحه، شمارگان هزار و ۱۰۰ نسخه و قیمت ۶۰ هزار تومان منتشر شده است.

کد خبر 4745561 صادق وفایی

منبع: مهر

کلیدواژه: حافظ شیرازی نشر نو ادبیات فارسی کتاب و کتابخوانی ادبیات اربعین 98 ترجمه ادبیات جهان اربعین حسینی گردشگری معرفی کتاب کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بازار نشر جایزه ادبی انقلاب اسلامی ایران معرفی نشریات ادبیات کودک و نوجوان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۴۴۶۶۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آغاز خروج نیروهای حافظ صلح از قره باغ

همزمان با نزدیک شدن جمهوری های ارمنستان و آذربایجان به توافق صلح، پرچم کشورهای روسیه و ترکیه از منطقه‌ای در قره باغ به نشانه خروج نیروهای حافظ صلح پایین آورده شد.

به گزارش مشرق،پس از آنکه نیروهای حافظ صلح روس به حضور چند ساله خود در منطقه قفقاز جنوبی پایان دادند، پرچم روسیه و ترکیه نیز دیروز جمعه به مناسبت بسته شدن مرکزی که برای نظارت بر آتش بس در قره باغ ایجاد شده بود، پایین آورده شد.

در نوامبر سال ۲۰۲۰ (آبان ۱۳۹۹) نزدیک به دو هزار نیروی حافظ صلح روسیه بر اساس توافقی با میانجیگری مسکو که به شش هفته درگیری میان نیروهای جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان پایان داد، به قره باغ اعزام شدند.

اما در سپتامبر سال گذشته جمهوری آذربایجان در نهایت قره باغ را با زور بازپس گرفت و باعث کوچ اجباری ۱۲۰ هزار ارمنی ساکن این منطقه شد.

پس از این رویداد، ارمنستان مسکو را به عدم حمایت از منافع ایروان متهم کرد؛ اتهامی که مسکو آن را رد کرد.

روسیه نیز که پیش از این قرار بود نیروهای حافظ صلح خود را تا سال ۲۰۲۵ در منطقه حفظ کند، در اوایل ماه جاری میلادی تصمیم به خروج آنها گرفت.

این نیروها شامل سربازانی از روسیه و ترکیه و همچنین جمهوری آذربایجان بودند که در شهر متروکه ای به نام آغ دام که از سال ۲۰۲۰ در کنترل باکو قرار دارد، مستقر شده بودند.

سرگئی ایستراکوف معاون رئیس ستاد کل نیروهای مسلح روسیه پس از خروج نیروهای حافظ صلح روس از این منطقه، از دوستی میان سه کشور قدردانی کرد و گفت: اولویت حقوق بشردوستانه بین‌المللی این امکان را فراهم کرده تا عملیات زودتر از موعد تکمیل گردد.

در حال حاضر گفته می شود که جمهوری های ارمنستان و آذربایجان به سمت یک توافق صلح برای پایان مناقشه قره باغ گام برداشته اند.

یک منبع وزارت دفاع جمهوری آذربایجان نیز در همین زمینه به رویترز گفت که آخرین گروه از نیروهای حافظ صلح قرار است در پایان ماه مه (۱۱ خرداد) منطقه را ترک کنند.

الهام علی‌اف رئیس جمهوری آذربایجان نیز پیش از این در همین زمینه اظهار داشت: باکو ممکن است قبل از کنفرانس صلح بین جمهوری آذربایجان و ارمنستان (COP۲۹) که در ماه نوامبر (آبان) به میزبانی باکو برگزار می‌شود، توافقنامه صلح امضا کند.

منبع: ایرنا

دیگر خبرها

  • ترجمه «قلمروزدایی علم و دین» روانه بازار نشر شد
  • همایش حکمت مطهر ۱۱ اردیبهشت برگزار می‌شود/رونمایی از ۵ کتاب و برپایی بیش از ۱۲۰ برنامه ملی
  • تکریم چهره ماندگار فلسفه و عرفان در شیراز
  • برگزاری همایش بین‌المللی اندیشه‌های قرآنی امام خامنه‌ای
  • عرضه «صفات الهی» در کتابفروشی‌ها
  • آغاز خروج نیروهای حافظ صلح از قره باغ
  • ماجرای اهدای دکترای افتخاری به رئیسی و انتقادی که گاف از آب درآمد!
  • امروز با حافظ : کس ندارد ذوقِ مستی میگساران را چه شد؟
  • نور فلسفه و حکمت، روشنی‌بخش مسیر نصف جهان شدن اصفهان
  • زندگی سخت است آیا فلسفه می‌تواند کمک کند؟