به نقل از «خبرآنلاین»

تقسیم‌بندی کشورها در نوع سیاست خارجی تدافعی و تهاجمی

تاریخ انتشار: ۵ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۵۹۴۴۷۲

سیاست خارجی ممکن است جنبه امنیتی- سیاسی باشد. به این شکل که جوهره اصلی سیاست خارجی یک کشور اهداف امنیتی و سیاسی باشد. این نوع سیاست خارجی خود به دو شکل تدافعی و تهاجمی قابل تعریف است.
عموما کشورهایی که در معرض تهدیدهای جدی امنیتی و نظامی هستند؛ سیاست خارجی تدافعی را در پیش می‌گیرند. در برابر کشوری که برای خود ماموریت‌های بیرونی قائل است و اهداف بلندمدت و استراتژیکی را برای خودش تعریف کرده، سیاست خارجی تهاجمی را پیش می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

طبیعتا رویکرد قدرت‌های بزرگ جهانی از مدل تهاجمی است و بالعکس قدرت‌های متوسط و ریز، رویکرد تدافعی با هدف حراست از امنیت و منافع ملی‌شان اتخاذ می‌کنند.

نگاه بعدی به سیاست خارجی از منظری اقتصادی- تکنولوژیک است. رویکرد اقتصادی خود به دو دسته حمایتی و تعامل‌گرایانه تقسیم‌بندی می‌شود. رویکرد حمایت‌گرایانه اقتصادی (Protectionism) مختص آن دسته از کشورهایی است که سعی می‌کنند، دروازه‌های اقتصادی خودشان را به روی کالاهای خارجی ببندند و در عوض دروازه‌های اقتصادی دیگر کشورها به روی کالاهای ساخت داخل خودشان باز شود. رویکرد امروز ترامپ از همین قاعده پیروی می‌کند. ترامپ مدعی است که تا دیروز امریکا به اقتصاد سایر قدرت‌های جهانی سواری رایگان می‌داد و امروز باید دیگران در خدمت امریکا باشند. سیاست خارجی تعامل‌گرا متعلق به کشورهایی است که به دنبال انباشت ثروت هستند.

رهبران این کشورها علاوه بر بهره‌برداری از ظرفیت‌های داخلی، دنبال کسب ثروت از بیرون هستند. اعتقاد این دسته از کشورها این است که با تجمیع ثروت می‌توان به قدرتی مهم در جهان تبدیل شد. پایه قدرت نظامی هم در توسعه اقتصادی و تکنولوژیک است. چین و عموما قدرت‌های شرق آسیا این رویکرد را در عرصه بین‌المللی دنبال می‌کنند. رهبران چین از دهه 1970 به این سو متوجه این امر شدند که مسیر قدرتمند شدن در ورود به عرصه اقتصاد و شکوفایی داخلی است. چوئن لای مغز متفکر توسعه چین، رویکرد صلح با جهان را مطرح کرد و گفت چین به نیم قرن صلح با جهان نیاز دارد. نتیجه این رویکرد تعامل‌گرایانه را در چین توسعه‌یافته امروز که دومین اقتصاد جهان را دارد؛ می‌بینیم. از این رو مطلوب قدرت‌های متوسط جهانی، اتخاذ سیاست خارجی توسعه‌گراست.

سیاست خارجی که ابزار کارش دیپلماسی اقتصادی است و هدف دیپلماسی اقتصادی، ایجاد فرصت‌های اقتصادی برای کشور در مسیر تبدیل شدن به قدرتی بزرگ در عرصه اقتصاد جهانی است. برای همین اگر امروز صحبت از سیاست خارجی تعامل‌گرایانه است؛ با همین دغدغه و واقعیت‌های جهانی مطرح می‌شود و باید با انسجام و اجماع داخلی به سمتی برویم که ضمن کاهش تهدیدات بیرونی، ما به سمت فرصت‌سازی در عرصه بین‌المللی برای توسعه در داخل‌مان حرکت کنیم.

* دکترای علوم سیاسی دانشگاه تهران
* منتشر شده در روزنامه اعتماد، 4 آبان 98

کد خبر 1314532

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: سیاست خارجی نوذر شفیعی دیپلماسی ایالات متحده آمریکا داعش ابوبکر البغدادی سوریه عراق ترکیه سینمای ایران باشگاه استقلال امنیت عراق دونالد ترامپ

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۵۹۴۴۷۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

عبور از خام‌فروشی، رشد بهره‎‌وری و توسعه برداشت گاز با حرکت به سمت دانش بنیان شدن

نفت و گاز از ارکان اقتصادی کشورهایی مانند ایران که از منابع عظیم برخوردارند، به شمار می رود. طی سالیان گذشته، درآمدهای نفتی تأمین کننده بخش مهمی از بودجه کشور بوده اند. طی سال های اخیر اقداماتی در راستای کاستن از وابستگی کشور به درآمدهای نفت و گاز صورت گرفته، اما همچنان این منابع مهم ترین تأمین کننده ارز مورد نیاز کشور به شمار می روند.

تحریم کنندگان با علم به اهمیت درآمدهای نفت و گاز برای کشور، به تحریم این صنایع اقدام کردند. در وهله اول، دسترسی ما به اقلام راهبردی در این صنایع مسدود شد و در مرحله بعد فروش نفت و گاز را تحریم کردند. هدف این بود که از دسترسی ما به درآمدهای نفتی جلوگیری شود، تا جائیکه تحت فشار قرار بگیریم و تسلیم شویم.

دولت سیزدهم تصمیم جدی خود را در راستای خنثی سازی تحریم ها در ابتدای روی کار آمدنش اعلام کرد. در این راستا، سیاست هایی به اجرا گذاشته شد که از جمله مهم ترین آن ها می توان به ، استفاده حداکثری از توان دانش بنیانی و داخلی کشور، تمرکز بر توسعه زنجیره ارزش محصولات و افزایش بهره وری در تولید گاز و کاهش هدررفت گاز اشاره کرد. در نهایت تمامی این سیاست ها نتیجه داد. به نحوی که طی سال گذشته میلادی به رشد اقتصادی 5.4 درصدی دست یافتیم.

 شهباز حسن پور، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس با اشاره به این موضوع که وزارت نفت عملکرد موفقی در زمینه فروش نفت و گاز در شرایط تحریم داشته است، تصریح کرد: مسئولان کشور در وزارتخانه های مختلف از جمله وزارت امور خارجه و وزارت نفت در زمینه یافتن راه هایی برای فروش نفت و گاز کشور در شرایط تحریم تلاش های بسیاری کردند. این تلاش ها در نهایت ما را به رکوردزنی در فروش نفت طی چند سال گذشته رساند.

حسن پور ادامه داد: سیاست هایی به منظور عبور از شرایط تحریم طی سال های گذشته توسط دولت سیزدهم به اجرا گذاشته شد. یکی از این سیاست ها، توسعه زنجیره ارزش محصولات است. این سیاست مزیت های بیشماری برای کشور دارد و به درستی توسط دولت در دستور کار قرار گرفته است.

عضو کمیسیون اقتصادی مجلس خاطرنشان کرد: متاسفانه در سطوح مختلف در کشور درگیر خام فروشی هستیم. به این ویژه این موضوع را در صنایع نفت و گاز مشاهده می کنیم. هر چقدر بتوانیم به توسعه زنجیره ارزش محصولات بپردازیم، نفع بیشتری نصیب کشور می شود.

این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس در پایان خاطرنشان کرد: رشد اقتصادی بخش نفت و گاز در شرایط تحریم بسیار مهم بوده است. طی سالیان گذشته تلاش کرده ایم به انحای مختلف با تحریم ها برخورد کنیم. دولت سیزدهم سیاست اتکای به خود، تمرکز بر توسعه برداشت گاز به کمک توان داخلی که نمود آن در فاز 11 پارس جنوبی اتفاق افتاد و در نتیجه تمرکز بر رشد بهره وری و دیپلماسی موفق منطقه ای در حوزه توسعه تجارت گاز توانسته است که رشد اقتصادی مطلوبی کسب کند و باید برای تداوم رشد اقتصادی پایدار در این بخش به تداوم اجرای سیاست هایی مانند استفاده حداکثری از توان داخلی و دانش بنیانی ادامه دهد.