علوم انسانی راه مواجه با تغییرات دنیای مدرن را به ما می‌آموزد
تاریخ انتشار: ۸ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۶۲۲۶۳۸
به گزارش ایکنا؛ آیین افتتاحیه مدرسه علوم انسانی روزگار نو ظهر امروز با سخنرانی رضا داوری اردکانی و محمد رجبی برگزار شد. رضا داوری اردکانی در این نشست به توضیح درباره اهمیت علوم انسانی پرداخت و اظهار کرد: امروز علوم انسانی که یکی از مسائل ما شده است و گرفتارش هستیم با مشکلاتی مواجه است. اول اینکه دستگاه‌های علمی و مراکز سیاست علم ما به علوم انسانی وقعی نمی‌گذارند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
سبک زندگی ثابت در گذشته
وی افزود: برخی مدعی هستند که علوم اجتماعی، علم آزادی است. این حرف یه یک معنا درست است. وقتی می‌گوییم «آزادی»، آزادی لفظ مبهمی است و هر کس یک برداشت از آن دارد. ما علوم انسانی را می‌خوانیم چون از جامعه قدیم جدا شدیم. جامعه قدیم جامعه ثبات بود. هزار سال می‌گذشت و جامعه تغییراتی به معنای نو شدن نداشت. در آن زمان جامعه ثابت بود. از زمان مادها تا دوره اسلام تاریخ ایران چقدر تفاوت کرده است؟ شیوه زندگی دگرگون شده یا نشده است؟ ابوریحان بیرونی همان‌طور زندگی می‌کرد که اخلاف او دویست سال قبل در بخارا زندگی می‌کردند.
رئیس فرهنگستان علوم تصریح کرد: عالم ما عالم تغیر است. ما هم چاره‌ای نداریم از دگرگون شدن. این دگرگون شدن چگونه باید باشد؟ امکان‌های دگرگون شدن چیست؟ آیا من موجودی هستم مثل سنگ و درخت که تابع شرایط طبیعی هستم؟ یک تاریخی به وجود آمده است که اسمش تجدد است و قدرت گسترش در درون آن نهفته است و از درون گسترش پیدا می‌کند. آیا این تاریخ هرطور گسترش پیدا می‌کند من هم باید تابع آن باشم؟ آیا باید به هر جا مرا می‌برد، بروم؟ این ممکن نیست. حتی تجدد هم این را نمی‌خواهد. بنابراین من باید بیندیشم که در برابر کدام جهان هستم. چگونه می‌توانم باشم و منحل نباشم؟ وقتی می‌گویید علوم اجتماعی علم آزادی است، من چگونه می‌توانم آزاد باشم؟ من چگونه می‌توانم راه را انتخاب کنم؟ راه‌های موجود کدام است و من کدام راه را باید انتخاب کنم؟ لذا ضروری است علم اجتماعی را بدانم.
به دانشمند نیاز نداریم، دانش می‌خواهیم
چهره ماندگار جمهوری اسلامی در ادامه تأکید کرد: در سیاست‌گذاری علمی و فرهنگی ما این اندیشه غلبه کرده که اگر فیزیک و شیمی و مکانیک داشته باشیم کار تمام است و از مزایای تجدد بهره خواهیم برد. خیر، این گونه نیست. فیزیک و شیمی را نمی‌شود هر جا برد و توقع داشت منشأ اثر باشد. امروز علم ما علم ضعیفی نیست. دانشمندان بزرگی داریم. به همان میزان که در اینجا دانشمند داریم در خارج کشور هم دانشمند داریم. اگر به آنها نیاز داشته باشیم، حاضرند به کشورشان خدمت بکنند. همه ایرانی‌هایی که خارج کشور هستند، ایران را دوست دارند و حاضرند هر خدمتی می‌توانند برای کشور انجام دهند.
وی ادامه داد: ما به دانشمند نیاز نداریم؛ بلکه به دانش نیاز داریم. دانش را در جای خودش قرار ندادیم. قدما معتقد بودند که علم شرف ذاتی دارد. علوم قدیم شرف ذاتی داشت و مردم علوم را به خاطر شرف ذاتی‌اش می‌خواندند، برای تغییر زندگی نمی‌خواندند. برای کمال می‌خواندند. آیا امروز پژوهش علمی می‌خواهد انسان را به کمال برساند؟ خیر، آیا تحقیقات فیزیک اتمی انسان را به کمال می‌رساند؟! علم امروز علم کارساز است.
چرا مانند آمریکا و ژاپن مقاله ننویسیم؟
داوری اردکانی در ادامه گفت: نباید سیاست علمی کشور مقاله نوشتن باشد. می‌دانید چرا آمریکا و ژاپن این کار را می‌کند؟ برای اینکه دانشگاه به بازار نرود. برای اینکه بازار طرح‌های خودش را دارد. برای اینکه دانشگاه در مقامی بماند که بتواند به بازار مدد برساند؛ لذا ژاپن هم همین کار را می‌کند. حالا شاید بگویید آمریکا و ژاپن دارند مقاله می‌نویسند، چرا ما مقاله ننویسیم؟ خب بفرمایید شما هم بنویسید؛ اما توجه داشته باشید مقالات آنها با مقالات ما فرق دارد. مقالات ما به خارج کشور پرتاب می‌شود. نه در کتاب ما می‌آید و نه در کلاس ما می‌آید. این تلقی به علم قابل تامل است.
وی در پایان اظهار کرد: نظر من این است که ما از علم هیچ چیز نمی‌فهمیم. علم داریم، عالم هستیم، ولی از خود علم چیزی نمی‌دانیم. باید از علم دانست. از علم دانستن مددکارهایی دارد. چیزهایی می‌تواند به ما مدد کند که علم را بفهمیم. علوم انسانی می‌تواند به ما مدد کند؛ البته بیشتر فلسفه این کار را می‌کند. نکته دیگر اینکه علوم انسانی را با نظر انتقادی بخوانید. علوم دیگر را لازم نیست با نظر انتقادی بخوانید، اما علوم انسانی را با نظر انتقادی بخوانید و برایش قید نگذارید. شما نمی‌توانید برای علم قید بگذارید. اصلا علم قید نمی‌پذیرد. به سمت علم بروید و تسلیم حق باشید.
انتهای پیاممنبع: ایکنا
کلیدواژه: ایکنا علوم انسانی داوری اردکانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۶۲۲۶۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پارسانیا: باید ارتباط میان بنیادهای معرفتی و محیط‌های علمی را مشخص کنیم
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، حجت الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در نشست خانه گفت‌وگوی دانشگاه تهران اظهار کرد: درست است که علم با بخشنامه پیش نمی‌رود، هر چند که در جای خودش به بخشنامه هم نیاز دارد، باید نسبت فرهنگ با علم را تعریف کرد، باید مشخص کنیم که تاریخ و فرهنگ علم را چه می‌دانیم و از چه سطحی است.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: ما در دوران معاصر گرفتار بحران خودآگاهی هستیم، نزاع‌ها و اختلافات مستمر در جریان‌های مختلف داشتیم و شاید کمتر اتفاقی در جهان اسلام بوده که وارد ایران نشده باشد، ایران همواره محل تضارب اندیشه‌ها بوده است.
حجت الاسلام پارسانیا ادامه داد: لازم است به برخی از سوالات پاسخ دهیم، نسبت علم و عقل به لحاظ تاریخی چیست، پاسخ به این سوال هویت ما را شکل می‌دهد، علم چیست؟ تقسیم‌بندی علوم چگونه است؟ علوم انسانی چیست؟ آیا رشته فلسفه باید در دانشکده‌های ادبیات باشد؟ آیا علوم انسانی در مقابل علوم طبیعی است؟ علوم انسانی موضوعی است که با اراده انسان ایجاد می‌شود، اینها تأملات جدی است.
وی گفت: این چهل سال تجربه‌ای از غفلت‌ها و تلاش‌ها برای خودآگاهی بوده است، وقتی شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شد، ایجاد علوم تاریخی خودمان را از منظر تاریخ تفکر مورد توجه قرار دادیم.
عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی بیان کرد: با این حال اجازه ندادیم که مشخص شود علم در تاریخ ما به چه معناست و گفتگوی بین معانی و مفاهیم ایجاد شود. بنیادهای معرفتی ما با ابعاد اقتصادی سیاسی اجتماعی تناسب دارد، اما باید ربط آنها را با محیط علمی جستجو کنیم، با ربط اجتماعی انقلاب اسلامی نقطه عطف ایجاد کردیم، اما متاسفانه اینکه چه مقدار در بازگشت به مفاهیم معنوی و تقسیم بندی علوم درست عمل کردیم، مشخص نیست.
انتهای پیام/
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»