برای مستندنگاری دفاع مقدس کلیگویی نکنیم / «فرکانس ۱۱۶۰» سریال میشود
تاریخ انتشار: ۲۶ آبان ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۸۱۸۹۹۹
فضلالله صابری گفت: بسیاری از محققان، پژوهش را به صورت کلی و تحلیلی انجام میدهند اما اینکه بخواهیم مخاطب را پیدا و جذب کنیم حتماً باید وارد جزئیات، تاریخ و وقایع شنیدنی آن شویم.
به گزارش مشرق، «سخت است برای افرادی که امروزه در محاصره امواج صوتی ـ تصویری گوناگون قرار دارند توضیحی بدهی که روزی روزگاری در گوشهای ملتهب از این سرزمین تنها شبکه اجتماعی رادیو بود و فقط صدا بود که مردم یک شهر را به هم پیوند میداد و آنان را دلگرم میکرد تا زیر بارش گلولههای دشمن امیدشان را از دست ندهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جملاتی که در بالا آمده بخشی از نوشتههای کتاب «فرکانس ۱۱۶۰» است که روزهای دفاع مقدس را از پشت دریچه رادیو به مخاطبانش معرفی میکند. کتابی که برای نخستین بار به وقایع رادیو آبادان در سالهای جنگ میپردازد. نویسنده این کتاب فضلالله صابری است که سالها در رادیوآبادان مشغول کار بوده و خاطرات خودش را مستند کرده است. آنچه در ادامه میآید گفتوگویی با این مستندساز درباره این کتاب است.
کتاب «فرکانس ۱۱۶۰» به روزهای رادیو آبادان قبل و بعد از انقلاب اسلامی میپردازد. چه اتفاقی افتاد که تصمیم گرفتید شرایط این رادیو را در آن زمان و هشت سال دفاع مقدس مکتوب کنید؟
من با رادیو ملی نفت آبادان و برنامههای آن قبل از انقلاب اسلامی آشنا بودم اما تصور نمیکردم که خودم در رادیو آبادان مشغول کار شوم. زمانی که وارد رادیو شدم آنجا به سرعت به دلیل شرایط اضطراری جنگ ـ که ۵۵ روز به آن مانده بود ـ مسئولیتی گرفتم و خیلی از کارهای آنجا را به عهده من قرار داده شد و توانستم به آرشیو، منابع و مآخذ دسترسی پیدا کنم و خودم علاقهمند بودم در پروندهها جستجو کنم. خیلی از مواردی که در کتاب گفتهام به صورت مستمر دسترسی پیدا کردم به اضافه اینکه خودم از نزدیک در بطن حوادث بودم توانستم آنها را نقل کنم و آنهایی را که نبودم از زاویه دید همکارانم بیان کردم و سعی کردم اثری مستند باشد که در آینده کشور و موضوعاتی مانند پدافند غیر عامل و همچنین در شرایط بحرانی استفاده شود.
این اثر با اسناد زیادی از رادیوآبادان همراه شده است. مشکلی برای گردآوری اسناد نداشتید؟
مشکلات من برای تدوین کتاب مربوط به فضایابی نبود و بیشتر به گردآوری منابع اختصاص داشت. برای اینکه صحنهها فراموش نشود آنها را یادداشت و سعی میکردم گزارش بگیرم و گزارشها در مستندات آمده است. یکی از اساسیترین مشکلات این بود که افراد را راضی کنیم که صحبت کنند و برخی کم لطفی کردند که این گفتوگوها را انجام دادند. برخی دوستان هم ترجیح دادند خاطراتشان را به صورت جداگانه تبدیل به کتاب کنند که امیدوارم این اتفاق بیفتد.
در این کتاب خاطراتتان را بسیار دقیق بیان کردهاید و با ذکر جزئیات به برخی اتفاقات پرداختهاید. این موضوع یکی از نکات مهمی است که خواننده را به مطالعه کتاب علاقهمند میکند. این حوادث را چگونه دقیق ثبت و ضبط کردهاید؟
بسیاری کار تحقیق را به صورت کلی و تحلیلی انجام میدهند اما اینکه بخواهیم مخاطب را پیدا و جذب کنیم حتماً باید وارد جزئیات، تاریخ و وقایع شنیدنی آن شویم. امروزه گفتن کلیات سودی را نصیب ما نمیکند؛ کتابهایی اثرگذار هستند که به رگههای ذهن راوی نزدیک شده و یا از نمادها استفاده کنند. وقتی کلیگویی کنیم مشخص میشود کتاب چندان خواندنی نیست یا فرد چندان زمانی برای نوشتن کتاب صرف نکرده است. برای نوشتن این اثر من مرتب یادداشتبرداری میکردم و بعضی یادداشتها را هم به صورت فیلم مستند و حتی نمایش درآوردهام. با سی نفری نیز گفتوگو کردم هرکدام حتی اشارهای میکردند که کافی بود تا آن حادثه احیا کنم و موضوع را با جزئیات بیان کنم.
اتفاقاتی که شما با استفاده از اسناد آرشیوی رادیو بیان کردهاید به نوعی ثبت تاریخ معاصر است. به نظر شما ما تا چه اندازه از اسناد رادیو و تلویزیون میتوانیم برای نوشتن و ثبت یک اثر تاریخی استفاده کنیم.
اگر به اسناد اصلی رادیو و تلویزیون دست بیابیم بهتر میتوانیم به اصل موضوع برسیم. ما حتی با دسترسی به این اسناد میتوانیم به رفتار خودمان در جنگ نقب بزنیم و حتی بگوییم در جایی شاید تصمیم اشتباه گرفتهایم و آن تصمیم منجر به اشغال مکانی شده است. گاهی متاسفانه در رادیو آبادان از فضای عقلانی فاصله گرفتهایم و وارد فضای احساسی شدیم که شاید بهتر بود به مصالح کشور برمیگشتیم. اصل آرشیوها و منابع و مآخذ اگر نوارهای اصلی باشد و یا آرشیوی که خود صدا و سیما از آن استفاده میکند را در اختیار نویسندگان قرار دهد بخشهایی از تاریخ را بیان میکند که بسیار شنیدنی، خواندنی و دیدنی خواهد شد.
به عنوان کسی که مستندنگاری کردهاید چه سختیهایی بر سر راه مستندنگار وجود دارد؟ به خصوص مستندنگارانی که بخواهند جنگ را به تصویر بکشند.
بزرگترین مشکل، همکاری نکردن افرادی است که آمار، اطلاعات، منابع و مآخذی دارند. برخی از این افراد معتقدند گنجینه تاریخ باید سربسته بماند در حالیکه همه جای دنیا مرسوم است بعد از چند دهه که میگذرد بخش زیادی از اسناد محرمانه منتشر میشود و متصدیان دسترسی را برای مردم آسانتر میکنند. این اسناد را باید در دسترس قرار داد و ما آنچه را که از ذهنها بیرون میکشیم مستند میکنیم. برخی مدیران هم سلیقهای با موضوع برخورد میکنند یعنی از نگاه ما که به عنوان دستاندرکار مستندنگاری هستیم درباره اتفاقات مهم کمتر مصاحبه میکنند در حالیکه ما باید از این طریق تاریخ را به نسلهای بعد منتقل کنیم.
تألیف این کتاب چند سال زمان برد؟
این کتاب هفت سال برای نوشتن زمان برد و هماکنون سریالی هم بر اساس این کتاب در حال تهیه است. مهرداد خوشبخت تدوینگر فیلم «به وقت شام» با من تماس گرفتند و قرار است با همین عنوان کتاب سریال «فرکانس ۱۱۶۰» تولید میشود.
کتاب «فرکانس ۱۱۶۰ (اینجا آبادان؛ صدای مقاومت و ایستادگی)» به قلم فضلالله صابری در ۵۲۸ صفحه، شمارگان ۱۲۵۰ نسخه و به بهای ۵۰ هزارتومان از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده است. / ایبنا
منبع: مشرق
کلیدواژه: بازار سکه و ارز تحولات عراق تحولات لبنان سهمیه بندی بنزین کتاب دفاع مقدس سوره مهر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۸۱۸۹۹۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کتاب «چالشهای تاریخی» اثر سلیمی نمین رونمایی شد
سلمی نمین در مراسم رونمایی از کتاب «چالشهای تاریخی» گفت: بدون آزادسازی اسناد انتظاری از پژوهشگر نمیرود تا کار دقیق انجام دهد. مراکز اسناد ثروت ملت است، اما عدهای به دلیل بخلورزی آن را ثروت خودشان میپندارند. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، مراسم رونمایی از کتاب «چالشهای تاریخی» تألیف سلیمی نمین با حضور حجت الاسلام مرتضی اشراقی از نوادگان امام راحل، حسین صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام، موسی حقانی رئیس مؤسسه تاریخ معاصر ایران و رضاپور حسین رئیس دانشکده روانشناسی دانشگاه تهران در سازمان اسناد و کتابخانه ملی برگزار شد.
سلیمی نمین در این نشست گفت: قدرتهای زیادهخواه و سلطهطلب در صدد مخدوش کردن تاریخ ملتها و خدشه وارد کردن بر شخصیتهای تاریخ از ملتها می پردازند. دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران مفتخر است کارش را در سال 1380 با دفاع از شخصیت تاریخ ساز معاصر ایران یعنی امام خمینی (ره) آغاز کرد. در آن دوران کتاب «پاسداشت حقیقت» به نگارش در آمد که پاسخی در برابر هجمههای سازمان یافته علیه امام بود که در قالب خاطرات آیت الله منتظری منتشر یافت. پس از نگارش این کتاب، نتوانستیم از سد صدور مجوز وزارت ارشاد عبور کنیم و نا گزیر بودیم نُسخی را تکثیر کنیم و عرضه کنیم تا کمکی برای حل مشکل باشد. خیلی از بزرگان این اثر را ستودند.
بیت امام در ارائه اسناد تاریخی کمکاری جدی دارد
وی افزود: بدون پایبندی مراکز تولیدکنندهی تاریخ و اسناد تاریخی، پرداختن به تاریخ سخت است. گلایهای حتی از بیت امام دارم. بسیاری از اسنادی که بیت میتواند در مسیر تبیین درست تاریخ کمککار پژوهشگر باشد، کمکاری جدی دارد. برای پاسخگو به آقای کدیور که درباره آقای شریعتمداری نوشته شده بود، در مرکز اسناد جماران رفتم. امام نگاه برجستهای نسبت به آقای شریعتمداری داشتند. بدون آزادسازی اسناد انتظاری از پژوهشگر نمیرود تا کار دقیق انجام دهد. مراکز اسناد ثروت ملت است، اما عدهای به دلیل بخلورزی آن را ثروت خودشان میپندارند. در چنین فضایی کار پژوهش سخت شده است. شخصیتهای اثرگذار به ویژه در مراکز فرهنگی کتاب مطالعه نمیکنند، و چون مطالعه نمی کنند، نمی توانند در مقام دفاع از محققان بر بیایند.
صفار هرندی عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در ادامه این نشست گفت: نکتهای را از زبان عناصر ضد انقلاب در اوایل دهه هفتاد خواندم که گفته بود «نیاز نیست کار سیاسی کنیم و لازم نیست مبارزۀ سیاسی را دنبال کنیم بلکه کافی است با نسلی که از دوره انقلاب فاصله دارد، به گفت و گو بنشینیم. از این جهت باید اطلاعات آنان از تاریخ و فرهنگ منطبق با خودمان تنظیم کنیم. اگر اینگونه که ما بخواهیم، اطلاعات را دریافت کنند، عمل سیاسی را خود آنان انجام می دهند.» از این جهت باید هوشمندی دشمن را تحسین کنیم. در آن زمان موجی از کتابهایی که روایتهای تاریخی را تحریف میکرد، وارد بازار شد. عزیزانی هم برای دفاع و هجمه به آنان وارد عرصه شدند که آقای سلیمی نمین از جمله آنان بود. غیرت و حساسیتی که اقای سیلمی نمین برای ارائه تصویر روشن و درست از حضرت امام یافتم، این روحیه را ستایش میکنم. حساسیتهای ایشان در نقاط درستی بود.
حمایت از تولید آثار فاخر انقلاب اسلامی در مرکزیوی افزود: برای برخی این قداستی که برای امام قائل بودیم، اهمیت ندارد. نسل ما انقلاب را از معبری در یافتند که در پیشانی آن، امام بود. خدشۀ به امام، کل آن معبر را نابود میکند. آنان که زدن امام را انتخاب کردند، درست فهمیدند که کجا را باید واژگون کنند. باید برای حفظ این هاله قدسی که دور شخصیت امام است، تلاش کنیم. برخی با افتخار میگویند از اصول خودشان بازگشتند، اما امام اصولش از اول همانی بود که مطرح کرد و تا آخر پای آن اصول ایستاد.
صفار هرندی ادامه داد: باید در هر نقطهای که انحراف از حقیقت اتفاق میافتد، این حساسیت امثال آقای سلیمی نمین را نشان داد. یک روزی رادیوی اسرائیل محلی برای انعکاس منویات یک شخصیت برجستهای که از شاگردان امام بوده و به قدری برجستگی داشته که بزرگان قم تصور میکنند او باید جانشین امام باشد و کسی است که حرارت ضد اسرائیلی او از امام کمتر نبود. اما روزی چشم باز میکنیم و میبینیم منویات و استفتائات ایشان از طریق رادیو اسرائیل پخش میشود. آنجا انسان میفهمد که آثار تحریف تاریخی چقدر خطرناک است.
در انتهای این برنامه از کتاب «چالشهای تاریخی» رونمایی شد.
بر پایه این گزارش، کتاب «چالشهای تاریخی» با عنوان فرعی چرخش قلم و سخن در سیر تاریخ تالیف عباس سلیمی نمین از سوی دفتر مطالعات و تدوین تاریخ ایران به بازار چاپ و نشر کتاب آمد. این کتاب در هشت فصل اصلی و تعدادی زیربخش در هر فصل به بررسی موضوعاتی همچون باستان با عظمت، مشروطه به غارت رفته، سیر تاریخی کودتای 1299، نهضت ملی و مشت آهنین، دردی جانکاه، خیزش سراسری یک ملت از دریچه مستند «انقلاب 57»، فرجام تمسک به منابع نامعتبر، منشا تقابل آقای منتظری با امام پرداخته است.
به طور کلی هشت چالش تاریخی در این کتاب مورد بررسی قرار گرفته است که این هشت چالش عبارتند از: نسبت 7 آبان با ایرانیان (مناظره شروین وکیلی، پرویز رجبی، عبدالمجید ارفعی، بهرام روشنضمیر و عباس سلیمی نمین)، مشروطه به غارت رفته (مناظره قلمی در روزنامه شرق)، سیر تاریخی کودتای 1299 (مناظره صادق زیباکلام و عباس سلیمی نمین در کانون اندیشه جوان)، نهضت ملی و مشت آهنین (مناظره قلمی ابراهیم یزدی و عباس سلیمی نمین)، رکس؛ آتشی که به جان آتشافروزان افتاد (مناظره قلمی در روزنامه کارگزاران)، خیزش سراسری یک ملت از دریچه مستند «انقلاب 57»( محاجهای قلمی با شبکه من و تو)، خرد جمعی و نظام تصمیمساز در دفاع مقدس و… (مناظره مرتضی الویری و عباس سلیمی نمین در جماران)، منشا تقابل آقای منتظری با امام (مناظره اعضای بیت آیتالله منتظری و عباس سلیمی نمین به دعوت انجمن اندیشه و قلم).
انتهایپیام/