دو قوه در دست روحانی/ دولتمردان نقشه مجلس یازدهم را میکشند؟!
تاریخ انتشار: ۲۳ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۰۸۶۸۹۷
مهر نوشت: این روزها و با نزدیک شدن به انتخابات یازدهین دوره مجلس شورای اسلامی، کارنامه مجلس دهم بیش از پیش مورد ارزیابی سیاسیون قرار میگیرد. "ناکارآمدی" کلیدواژهای است که در وصف مجلس دهمیها به کرات بر سر زبانها میآید و بسیاری بر این باورند که این مجلس نتوانست از حیثیت خود به ویژه در بُعد نظارتی دفاع کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
نقشه راه دولت برای مجلس
البته گذری به اظهارات مجید انصاری معاون وقت پارلمانی رئیسجمهوردر سال ۹۴ به خوبی نشان میدهد که دولتیها چه نقشه راهی را برای نمایندگان همسوی خود ترسیم کرده بودند. انصاری در نشست هماندیشی برگزیدگان مرحله اول و نامزدهای مرحله دوم ائتلاف امید در انتخابات مجلس دهم، گفت: بنای دولت تعامل و همکاری حداکثری با مجلس دهم است. وی از طرفی سوال و تذکر را حق نمایندگان دانست و از سوی دیگر نمایندگان مجلس نهم را به جهت استفاده از ابزارهای نظارتیشان مورد نکوهش قرار داد و گفت: ما در این مدت شاهد ۳۵۰۰ سوال نمایندگان مجلس نهم بودیم و هر روز وزرا برای پاسخگویی به مجلس میرفتند که این مسئله هم وقت مجلس و هم وقت دولت را گرفت.
نمایندگان مجلس به ویژه اعضای فراکسیون امید نیز به تأسی از این خواسته دولتمردان، بنای تعامل حداکثری با دولت را در پیش گرفتند به گونهای که محمدرضا عارف رئیس فراکسیون امید اعلام کرد که «تا جایی مطالبات مردم را پیگیری میکنیم که موجب تضعیف دولت نشود». همچنین عارف چندین مرتبه در حرفها و موضعگیریهایش نشان داده است که بیشتر از اینکه به عنوان یک نماینده مجلس به فکر مطالبهگری از دولت برای حل مشکلات مردم باشد، ترجیح میدهد رابطهاش با دولتیها دچار خدشه نشود و اگر هم قرار است به دولت نقدی کند، بیسر و صدا و در اتاقهای دربسته باشد چرا که در جایی گفته است: «وقتی من میتوانم در جلسات خصوصی به وزرا تذکر دهم، دیگر نیاز نیست موضوع را به صحن علنی بکشانم».
اعتراف امیدیها
در واقع همراهی امیدیها مجلس با دولت به حدی بارز بوده است که خود آنان هم به این موضوع اعتراف میکنند. محمد علی وکیلی عضو فراکسیون امید، در این باره میگوید: «فراکسیون امید از دولت حمایت حداکثری داشته است و بیش از حد انتظار تخم مرغهای خود را در سبد دولت گذاشت.»
مصطفی کواکبیان عضو فراکسیون امید به این مسئله مُهر تایید زد و بیپروا گفت: «من معتقدم یکی از ضعفهای مجلس دهم این است که چون دوستان میخواستند با دولت همراهی کنند، کمتر کار کردند.»
محمود صادقی یکی دیگر از اعضای فراکسیون امید با اشاره به ضعف نظارتی مجلس دهم، میگوید: «همراهی فراکسیون امید و دولت در مقاطعی از بار نظارتی ما کاسته است.» صادقی، صادقانه و رُک و پوست کنده میگوید: «این همراهی باعث شده است که در برخی مواقع بیش از حد با وزرا مهربان باشیم.»
مهدی شیخ عضو فراکسیون امید مجلس دهم سخنانی مشابه مجید انصاری بر سر زبان میآورد و بدون توجه به ابزارهای نظارتی مجلس تاکید میکند که سوال از وزرا باعث میشود وقت مجلس گرفته شود و همچنین مشکلات زیادی را برای وزرا ایجاد میکند.
رضایت از وکیلالدولهها
یکی دیگر از کلیدواژههایی که در تحلیل مجلس دهمیها به کار برده میشود، "وکیلالدوله" بودن برخی از نمایندگان است. موضوعی که معاون پارلمانی دولت هم به گونهای به آن صحه میگذارد و میگوید: از مجلس دهم راضی هستیم. این اظهارات حسینعلی امیری حکایت از آن دارد که برخی از نمایندگان در مجلس فعلی طبق خواسته دولت عمل کرده و به تعبیر بهتر به جای رضایت ملت، رضایت دولت را جلب کردهاند.
از دیگر از موضوعاتی که این روزها و در آستانه انتخابات مجلس یازدهم از گوشه و کنار شنیده میشود، دخالت دولت در انتخابات است. محمدعلی پورمختار یکی از اعضای فراکسیون نمایندگان ولایی مجلس در این باره گفت: «با وجود آنکه چند ماه تا انتخابات مجلس باقی مانده است، اما دولتیها دخالت آشکاری در روند انتخابات مجلس میکنند و خبرهایی داریم مبنی بر اینکه آنان برای بررسی این مسئله در روزهای تعطیل جلساتی را به صورت مخفیانه برگزار میکنند.»
مهندسی انتخابات از سوی دولت موضوعی است که معاون پارلمانی رئیسجمهور هم تلویحا آن را تایید کرده است و نکته قابل تأمل در حرفهای وی این است که برخی از نمایندگان نزدیک به دولت، خواستار مداخله دولتیها در انتخابات هستند. امیری اخیرا در این باره گفته است: «گاهی برخی نمایندگان که خیلی با دولت همراه و همکار هستند و تحت عنوان لیست دولت وارد مجلس شدند به من گله می کنند و میپرسند پس کی میخواهید سازماندهی کنید و برای مجلس آینده برنامهریزی کنید».
این اظهارات معاون پارلمانی رئیسجمهور بسیاری از سیاسیون را به تأمل واداشت و از سویی برخی از آنان گفتند که این مطالب نشاندهنده آن است که دولت برای مجلس آینده و انتخابات دوم اسفند مجلس هم برنامهریزی دارد که تخلف است و نهادهای نظارتی باید به این تخلف دولت روحانی ورود کنند. از سوی دیگر برخی گفتند که در این سخنان معاون پارلمانی رئیسجمهور پیام دیگری نهفته بود مبنی بر اینکه تعدادی از نمایندگان مجلس دهم، با برنامهریزی و به نوعی با حمایت دولت وارد مجلس شدهاند و انتظار دارند که در دوره بعدی هم مانند مجلس گذشته عمل شود و به نوعی دولت دِین خود به یارانش در مجلس را ادا کند.
استعفا قبل از استیضاح
از دیگر ایراداتی که به مجلس دهم وارد است، این است که نمایندگان در این دوره به حدی وظایف نظارتی خود را به فراموشی سپردند که دولتمردان حتی حاضر نبودند در برابر این مجلس پاسخگو باشند و به محض شنیده شدن زمزمه استیضاحشان، استعفا را ترجیح میدادند. در مهر ماه سال گذشته که استیضاح عباس آخوندی در مجلس کلید خورد، آخوندی در نامهای خطاب به رئیسجمهور از سمت خود کنارهگیری کرد. چندی بعد وکلای ملت به دنبال استیضاح محمد شریعتمداری، وزیر سابق صمت بودند. در آن مورد نیز شریعتمداری قبل از آنکه به مجلس رفته و به سوالات نمایندگان پاسخ دهد، از سمت خود استعفا داد و جالب آنکه بلافاصله از سوی روحانی به وزارت کار و رفاه اجتماعی معرفی شد و نمایندگانی که تا چند روز قبل از این موضوع، به دنبال کنار گذاشتن شریعتمداری از کابینه دولت بودند، با رأی بالایی وی را راهی وزارت کار کردند!
این پایان کار نبود و وزرای دیگری چون حسن قاضیزاده هاشمی وزیر سابق بهداشت و درمان، محمد بطحایی وزیر پیشین آموزش و پرورش و محمود حجتی وزیر پیشین جهاد کشاورزی نیز قبل از آنکه به مجلس روند و پاسخگوی عملکردشان باشند، از حربه استعفا استفاده کردند و در ناکارآمدی مجلسیها همین بس که کوچکترین نقدی هم به این اقدام دولت که به نوعی فرار از پاسخگویی بود، نکردند و با سکوت خود حربه استعفا پیش از استیضاح را برای دولتیها جا انداختند.
البته استیضاحهایی هم در این مجلس انجام شد که به علت لابی دولت با برخی از نمایندگان راه به جایی نبرد و آن وزرا نه تنها از کابینه کنار نرفتند، بلکه در جلسات استیضاح، مجددا توانستند از بهارستاننشینان رأی اعتماد بالایی بگیرند. محمدعلی وکیلی گذری به استیضاح ربیعی و آخوندی در اسفند ۹۶ میزند و میگوید: من موافق استیضاحها بودم اما در فراکسیون امید با منطق حمایت از دولت علیه من موضعگیری شد و مرا وادار به سکوت کردند.
دو قوه در دست روحانی
یکی دیگر از نقدهایی که به مجلس دهم میشود، آن است که برخی از نمایندگان این مجلس بسیاری از لوایح را به اصرار دولت مورد بررسی و تصویب قرار دادند. محمدعلی وکیلی نمایندهای است که این موضوع را به صراحت مطرح میکند و میگوید: «تمام لوایح جنجالی دولت با حمایت امیدیها به تصویب رسید. اگر فراکسیون امید حمایت نمیکرد، لوایح چهارگانه FATF از مجلس عبور نمیکرد. لوایح بودجه سالانه علیرغم همه ایراداتی که داشت، با حمایت فراکسیون امید به تصویب رسید. لایحه برنامه ششم توسعه در صورتی که حمایتهای فراکسیون امید نبود، با توجه به ساختاری که داشت به تصویب نمیرسید».
تشکیل وزارت بازرگانی یکی دیگر از مطالبات دولتمردان از مجلسیها بود. دولت از سال گذشته، چندین بار لایحه تشکیل دوباره وزارت بازرگانی را به مجلس ارائه کرد و هر بار نیز اهالی خانه ملت با این موضوع مخالفت کردند به این دلیل که تشکیل این وزارتخانه با اسناد بالادستی مغایر است و هزینههای زیادی را به دولت تحمیل میکند. نکته قابل توجه در این باره آن است که نمایندگان درباره این موضوع نیز به گونهای تصمیمگیری کردند که انتقاداتی به آنان وارد شد چرا که در مهر ماه امسال، بالاخره تسلیم پافشاریهای دولت شدند و با دادن رأی مثبت به کلیات تشکیل وزارت بازرگانی، یک بار دیگر نشان دادند که همراه دولت و تسلیم خواستههای آنان هستند.
در نهایت میتوان گفت که برخی از نمایندگان مجلس دهم از ابتدا فقط به دنبال اجرای منویات دولت بودند و جز توجه به خواستههای آنان، هیچ کاری در مجلس نکردند. بر این اساس همراهی مجلس دهم با دولت روحانی موضوعی است که هیچ شک و شبههای در آن باقی نمیماند و از سوی دیگر، ادعای رئیسجمهور مبنی بر کمبود اختیاراتش را به کل رد میکند. در واقع با آنکه روحانی بارها از کمبود اختیارات خود گلایه کرده است، باید گفت که وی نه تنها اختیارات لازم در قوه مجریه و اختیارات ویژهای فراتر از روسای جمهور پیش از خود دارد، بلکه حداقل در این ۴ سال اخیر، مجلس هم در اختیارش بود و توانست از طریق نمایندگانی که خود را وامدار دولت میدانستند، خواستههای خود در مجلس را هم به کرسی بنشاند.
منبع: الف
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۰۸۶۸۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چرایی اهمیت مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس دوازدهم
مشارکت پُرشور مردم در حوزههایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نمایندهای با پشتوانه رأی بالا ، قطعاً مؤثرتر از نمایندهای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد.
به گزارش مشرق، حسن رشوند طی یادداشتی نوشت: تنها سه روز به برگزاری دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی باقی مانده است و قرار است تکلیف ۴۵ کرسی از ۲۷۰ کرسی باقی مانده مجلس در این دور از انتخابات مشخص شود. با برگزاری انتخابات در ۱۱ اسفند سال گذشته ، ممکن است بیشتر مردم تصور کنند که پرونده انتخابات دوازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی بسته شده است ، در حالی که چنین نیست و هنوز ۲۲ حوزه انتخابیه است که یا فاقد نماینده برای مجلس دوازدهم هستند یا هنوز نتوانسته اند همه کرسی های نمایندگی حوزه انتخابیه خود را تکمیل کنند.نکته مهم اینکه از میان ۴۵ نماینده راه نیافته از این حوزه ها ، ۱۶ نماینده از آن پایتخت است که به جهت نقش سیاسی که همواره نماینده های تهران در مجلس داشته اند، دور دوم این انتخابات از اهمیت بسزایی برخورداراست.
مشارکت پُرشور مردم در حوزههایی که به دور دوم کشیده شده اهمیت بسزایی دارد چرا که نمایندهای با پشتوانه رأی بالا ، قطعاً مؤثرتر از نمایندهای است که پشتوانه رأی بالایی ندارد. همچنین زمانی که مجلس قوی باشد، قدرت نظارت مجلس هم بالا خواهد بود و میتواند تخطی از اجرای قوانین را به خوبی شناسایی کرده و به دستگاهها و مسؤولان اجرایی کشور گوشزد کند که در ریل قانون حرکت کنند.
با این نگاه می توان گفت که دور دوم انتخابات مجلس که قرار است در جمعه این هفته ۲۱ اردیبهشت ماه همزمان با آغاز دهه «کرامت » برگزار می شود ، اهمیت زیادی دارد.
اما چه کسانی میتوانند در دور دوم رای بدهند؟
براساس تبصره ۴ ماده۱۰ قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی، کلیه رأیدهندگان مرحله دوم منحصراً در حوزه انتخابیهای که در مرحله اول انتخابات رأی دادهاند شرکت خواهند کرد و همچنین کسانی که در مرحله اول در هیچ یک از حوزههای انتخابیه رأی نداده باشند در مرحله دوم انتخابات میتوانند شرکت کنند.بنابراین فرصتی که در ۱۱ اسفند برای مشارکت همه مردم فراهم شده بود تا بتوانند از این حق خود استفاده کنند ، به راحتی در این دوره قابل تجدید نیست و صرفا افرادی که در دور اول انتخابات حضور داشتند مجازند برای تکمیل نمایندگان خود در آن حوزه انتخابیه که کسری نمایندگی دارند ، پای صندوق رای حاضر شوند.
چرا انتخابات دور دوم تهران مهم است؟
در انتخابات مرحله اول ملت ایران موفق شدند ۲۲۵ نماینده خود را شناسایی و انتخاب کرده و روانه مجلس کنند و در این مرحله که هنوز ۴۵ کرسی دیگر باقیمانده و این عددی قابل توجهی است ، از اهمیت زیادی برخوردار است. به ویژه اینکه بیش از یک سوم از این تعداد یعنی ۱۶ نماینده از آن تهران است .چند نکته در اهمیت حضور در دور دوم انتخابات تهران وجود دارد که تکلیف را بر شهروندان پایتخت نشین سنگین کرده است:
الف) درست است که از لحاظ رای دادن به مصوبات مجلس یا تحقیق و تفحص ها بین نماینده ای که در یک شهرستان با جمعیت ۱۰ هزار نفری انتخاب شده است با تهران ۱۰ میلیون نفری تفاوتی وجود ندارد اما نمی توان از این واقعیت غافل بود که نمایندگان تهرانی موتور محرک مجالس در ادوار گذشته بوده است و به نوعی وزن مجلس را با نمایندگان تهرانی آن می سنجیدند. حالا اگر نمایندگان جدید وارد شده در مجلس دوازدهم می خواهند این ریل را تغییر دهند بحثی نیست ولی درست یا غلط ، تاکنون چنین مبنایی عمل می شده است.
ب ) درست است که در دور دوم انتخابات میزان مشارکت همچون دور اول خیلی بر سر زبان ها نیست و دشمن هم از مشارکت پایین دور دوم نسبت به دور اول نتوانسته بهره بردای سوء داشته باشد ولی در باره انتخابات تهران این کاملا متفاوت است. به ویژه اینکه بیش از نیمی از نمایندگان پایتخت( ۱۶ نفر) هنوز به مجلس راه نیافته اند و میزان مشارکت پایین می تواند خوراک تبلیغاتی را برای رسانه های دشمن فراهم کند.
ج ) غالبا مردم و نخبگان جامعه ، نمایندگان تهران را نسبت به نمایندگان شهرستان ها سیاسی تر می بینند و این تنها مختص جامعه ما نیست و این نگاه در دیگر جوامع غربی و غیر غربی نیز وجود دارد. همیشه نمایندگان پایتخت ها افراد سیاسی و مطلع تر نسبت به ارتباطات درون حاکمیت هستند و از آنجا که ۱۶ نماینده از ۳۰ نماینده تهران در دور دوم قرار است به مجلس راه یابند ، اهمیت این دوره انتخابات تهران را مضاعف کرده است.
د ) خواسته یا ناخواسته تاکنون این نمایندگان پایتخت بودند که در مظان رئیس و هیات رئیسه مجلس قرار داشتند و هرچند نمایندگان جدید راه یافته در این دوره و جریان های سیاسی حامی آنها در بیرون مجلس مدعی هستند که در مجلس دوازدهم قصد دارند این قاعده را بهم زنند اما آنها نیز نیک می دانند همه ابزارهای تغییر در دست آنها نیست و این وزن ائتلاف های سیاسی است که تعیین کننده رئیس ، هیات رئیسه و حتی ریاست کمیسیون های مجلس است. بنابراین انتخاب ۱۶ نماینده تهران که ظرفیت هیات رئیسه و کمسیون های مجلس آینده را داشته باشند ، مهم است .با همین رویکرد است که انتخابات دور دوم تهران اهمیت فوق العاده پیدا می کند.
اما ۸ نکته راهبردی در اهمیت مشارکت در دور دوم انتخابات مجلس
نکات راهبردی اهمیت مشارکت مردم در این دور از انتخابات به این قرار است:
۱- سیره امامین انقلاب در همه دوره های انتخاباتی چه دور اول یا باقی مانده های آنها در دور دوم ، همواره مورد تاکید بوده است و این بزرگواران بر اهمیت مشارکت مردم و برگزاری انتخابات تاکید کردهاند. از منظر امامین انقلاب نه تنها جمهوریت ، بلکه اسلامیت نظام هم وابسته به انتخابات است.
۲- امسال که رهبر انقلاب شعار سال را به مردمی سازی اقتصاد اختصاص داده اند ، حضور خوب و معنادار مردم در دور دوم انتخابات به نوعی لبیک به پیام نوروزی رهبر انقلاب در عرصه مردمی سازی سیاسی در کنار مردمی سازی اقتصاد خواهد بود.
۳- انتخابات دور دوم مجلس شورای اسلامی از نظر اهمیت تفاوتی با انتخابات دور اول آن ندارد و همه آن مواردی که باعث اهمیت حضور و مشارکت در انتخابات دور اول مجلس بود، در این دوره نیز به همان اندازه تاثیرگذار است.
۴- مشارکت و حضور مردم در انتخابات مجلس شورای اسلامی به دلیل جایگاه مجلس و نقشی که نمایندگان مردم میتوانند به واسطه بهبود روند قانونگذاری در کشور و نیز نظارت بهتر و دقیقتر بر اجرای قوانین داشته باشند، بسیار حائز اهمیت است و این موارد در دور دوم انتخابات نمایندگان مجلس شورای اسلامی هم مانند دور اول انتخابات نمایندگان وجود دارد.
۵- با تکمیل همه کرسی های مجلس که با انتخابات دور دوم محقق خواهد شد ، شاهد مجلسی با نظارت هر چه قوی تر ، دقیقتر و سالمتر خواهیم بود و چنین مجلسی میتواند در اجرای قوانین و نظارت بر عملکرد دستگاههای اجرایی موثرتر باشد.
۶- مشارکت مردم در دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی یک پیام بسیار مهم به همراه خواهد داشت و اینکه نشاط اجتماعی و سیاسی در جامعه ایران وجود دارد. ابراز و به نمایش گذاشتن این نشاط اجتماعی و سیاسی هم میتواند برای مردم ایران و هم برای کسانی که از بیرون مسائل کشور ما را تحلیل میکنند و بر اساس آن تحلیلها، تصمیمهایی در خصوص نحوه تعامل با جمهوری اسلامی اتخاذ میکنند، موثر باشد.
۷- حضور مردم در دور دوم با توجه به سرد بودن تنور انتخابات در این دوره که کاملا طبیعی است ، میتواند یک پیام بازدارنده در مقابل کسانی که نگاه منفی به کشور ما داشته و رفتارهای خصمانه از خود بروز میدهند، داشته باشد.
۸- مشارکت مردم، اعتماد عمومی را در جامعه افزایش میدهد. فضا که مثبت شود ظرفیتها هم افزا میشود. البته مشارکت باید در همه سطوح اعم از تصمیم گیری، مطالبه گری، نظارت و اجرا دنبال شود. مردم باید مورد اعتماد قرار گیرند تا اعتماد کنند.