به نقل از «ایکنا»

نشست «روند مطالعات آینده‌پژوهی در ایران» برگزار شد

تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۵۹۷۵۰

گروه اندیشه ـ گروه مطالعات آینده‌‌نگر پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات فناوری نشست علمی «روند مطالعات آینده‌پژوهی در ایران» برگزار کرد.

به گزارش ایکنا؛ به نقل از روابط عمومی پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی وزارت علوم، تحقیقات فناوری، نخستین روز از نمایشگاه هفته پژوهش غرفه این پژوهشکده واقع در سالن ۲۷ غرفه شماره ۳۲ میزبان پژوهشگران، مدیران و بازدیدکنندگان بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

با توجه به برنامه‌ریزی قبلی، گروه مطالعات آینده‌‌نگر پژوهشکده، یک نشست علمی با عنوان «روند مطالعات آینده‌پژوهی در ایران» برگزار کرد. در این نشست آقایان دکتر فرهاد نظری زاده رئیس مرکز آینده‌پژوهی موسسه تحقیقات دفاعی، دکتر کرامت‌زاده، دکتر مرتضی بحرانی مدیر گروه مطالعات آینده‌نگر پژوهشکده، دکتر میرزایی رئیس پژوهشکده، دکتر حسینعلی قبادی، دکتر حسین ابراهیم آبادی و دیگر استادان حضور داشتند.

دکتر نظری‌زاده در ابتدای این نشست به طرح پرسش‌های اصلی و فرعی تحقیق خود دربارة آینده‌پژوهی و سرشت آن و تعداد مطالعاتی که در قالب کتاب و مقاله و تحقیق انجام شده است گفت: با بیان تحلیل‌های کلی و نهایی مرتبط با بررسی کتب و مقالات این حوزه می‌توان به نقاط قوت و ضعف آینده‌پژوهی در ایران دست یافت. به گفته وی، نقطه قوت آینده‌پژوهی در ایران عبارت است از: التفات به این رشته، متأثر از اتفاقات و کنش‌های پیرامونی.
به‌گفته نظری‌زاده، بخش قابل توجهی از نقاط ضعف آینده‌پژوهی، به فقدان تخصص کافی در دانشگاه‌های پذیرنده دانشجوی آینده‌پژوهی مرتبط می شود به شکلی که فقدان هیئت علمی کافی برای تربیت این دانشجویان به چشم می‏خورد. همچنین در این حوزه چالش مدیریتی و فقدان متولی واحد و بالادستی برای این رشته یکی دیگر از نقاط ضعف شناسایی شده است. ضعف دیگر چالش فرهنگی است که به زعم برخی، ایرانیان بیش از آنکه تمایل به اندیشیدن درباره آینده را داشته باشند، علاقمند به تفکر درباره گذشته هستند.
به گفته نظری زاده: این رشته فرصت‌هایی نیز دارد که برخی از آنها را می‌توان به شرح زیر برشمرد؛ بخش قابل توجهی از فرصت‌ها به نیروی انسانی فعال در رشته آینده‌پژوهی بازمی‌گردد. یکی دیگر از عوامل فرصت‌آفرین برای آینده‌پژوهی، نو بودن آن است که این امر موجب اقبال مدیران و تصمیم‌گیران دولتی و غیردولتی به رشته می‌شود.
نظری زاده تهدید‌های این رشته را هم برشمرد و گفت: یکی از تهدیدهای آینده‌پژوهی افرادی‌اند که بدون گزینش وارد این رشته شدند. این افراد در صورت انجام کارهای ضعیف و بی‌کیفیت می‌توانند جامعه را از این رشته ناامید سازند. عده‌ای نحوه ورود آموزش عالی به آینده‌پژوهی را تهدیدآمیز می‌دانند و اعتقاد دارند که دانشگاه در پذیرش و توسعه آینده‌پژوهی شایسته عمل نکرد.
دکتر نظری‌زاده در ادامه راهبردهای غلبه بر تهدیدها را نیز برشمرد و گفت: یکی از مضامین پُرتکرار در این بخش به تقویت نیروی انسانی رشته بازمی‌گردد. اصلاح انتظارات و تعیین حدود و ثغور آینده‌پژوهی، از دیگر راهکارهای پیشنهادی توسط مصاحبه‌شوندگان بود. یکی دیگر از مضامین، تعریف آینده‌پژوهی در دو قطب نظر- عمل بود. از یک سو برخی توصیه کردند که آینده‌پژوهی باید به سمت حل مسائل عینی و عملی حرکت کند و ثمرات آن به جامعه نشان داده شود. اما از سویی دیگر برخی بر تعریف هسته فکری برای آینده‌پژوهی تأکید نمودند..
به گفته نظری زاده: عمده مصاحبه‌شوندگان ارتباط آینده‌پژوهی با مسائل عینی و عملی جامعه را ضعیف ارزیابی می‌کنند. کپی‌کاری، عدم ارتباط تصمیم‌گیران با مراکز آینده‌پژوهی، ناآشنایی عمومی با آینده‌پژوهی و عدم همراهی آینده‌پژوهان با مشتریان از دلایلی بودند که برای ضعف ارتباط آینده‌پژوهی با مسائل عینی و عملی جامعه ذکر شدند. همچنین پیش‌بینی عمده مصاحبه‌شوندگان بر افزایش تولیدات آینده‌پژوهی است که دلیل اصلی این امر، افزایش تعداد دانشجویان بیان شد. مصاحبه‌شوندگان آینده روشنی را پیشِ روی تعاملات جهانی آینده‌پژوهان ایران و جهان نمی‌دانند.
وی در پایان راهکارهایی برشمرد و گفت: ما دریافتیم که حوزه دفاعی در آینده‌پژوهی و نکات مطرح درباره آن پیشگام است. جامعه آینده‌پژوهان در تحولاتِ آتی آینده‌پژوهی نقشِ محوری خواهند داشت. احتمال بروز بحران بی‌اعتمادی به آینده‌پژوهی در آینده‌ای نه‌چندان دور وجود دارد. گرایش نظری و انتزاعی و دوری آینده‌پژوهی از مسائل عینی و عملی خطا است و باید انجمن علمی آینده‌نگری ایران از طریق اعطای برخی اختیارات این رشته را تقویت کند. همچنین باید به صورت تدریجی افراد با مدرک غیرآینده‌پژوهی از گروه‌های آینده‌پژوهی دانشگاه‌ها خارج شوند و آینده‌پژوهی به حل مسائل عینی و عملی کشور هدایت شود.
در ادامه این نشست دکتر مرتضی بحرانی مدیر گروه مطالعات آینده‌نگر پژوهشکده نیز گفت: همانطور که از آمارها مشخص است به رغم زنانه شدن آموزش عالی حوزه آینده پژوهی همچنان در قلمرو مردانه است که خود یک چالش اساسی است. ورود زنان به عرصه آینده، امکان‌های بیشتری را فراهم می‌آورد تا شرارت‌هایی چون خشونت و تبعیض و بهره‌کشی مهار شوند.
وی در ادامه به دو مشکل مهم کلیت روند آینده‌پژوهشی در ایران پرداخت؛ یکی اینکه آینده‌پژوهان ما در نهایت فاقد آرمان هستند؛ به این معنا که در آینده‌پژوهی خود آرمانی را به رسمیت نمی‌شناسند تا در پی آن این علم بتواند وجه هنجاری خود را هم ایفا کند. پرسش این است که آینده ایران قرار است در «کجا» محقق شود؟ آیا انسان‌هایی که در ایران زندگی می‌کنند قرار است موقعیت متفاوتی با آنچه در گذشته تجربه کرده‌اند را به دست آورند؟ این موقعیت حاوی چه مولفه‌ها و ویژگی‌هایی است؟ مشکل دوم ـ که دواقع مشکل نخست از آن سرچشمه می‌گیرد این است که آینده‌پژوهان ما فهمی از زمان ندارند. این درست است که زمان به سه بخش گذشته، حال و آینده تقسیم می‌شود، اما نکته مهم‌تر این است که با شناخت زمان بتوان خود زمان را تجزیه کرد. آزادی انسان در نهایت در گرو تجزیه زمان است. آینده را نمی‌توان بدون تکیه بر گذر زمان درک کرد. این مسئله در طول تاریخ مورد تاکید قرار گرفته است و آینده‌پژوهان جهان بر بنیاد آشنایی با زمان است که به آینده‌نگری و آینده‌پژوهی دست می‌زنند.
سخنران دیگر این نشست دکتر مجید کرامت زاده عضو هیئت علمی مرکز آینده‌پژوهی موسسه تحقیقات دفاعی نیز بر اینکه ما در منابع انسانی در حوزه آینده پژوهشی دچار مسئله هستیم و فرهنگ عامه ما هنوز آمادگی لازم را برای گذار از وضع موجود و رسیدن به وضع مطلوب را ندارد تأکید کرد. به‌گفته وی، کلید واژه های آینده‌پژوهی در فرهنگ عامه بسیار کم است که باید در این زمینه تلاش شود.
در ادامه این نشست دکتر حسین میرزایی رئیس پژوهشکده مطالعات فرهنگی و اجتماعی با تأکید بر برگزاری نشست‌های تخصصی و مشترک در حوزه آینده‌نگری بین موسسات پژوهشی و سیاست‌گذار در حوزه علم و فناوری، گفت: همکاری این موسسات در این زمینه می‌تواند ضمن دستیابی به یک هم‌افزایی، این موضوعات را در جامعه علمی و مردم نیز ترویج دهد.

انتهای پیام

منبع: ایکنا

کلیدواژه: ایکنا آینده نگر نشست هفته پژوهش

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iqna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایکنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۵۹۷۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

شناخت زودهنگام اختلالات رشد، موثر بر عملکرد فردی و اجتماعی کودک در آینده

به گزارش خبرگزاری صداوسیما، مرکز خراسان رضوی، دبیر اجرایی سیزدهمین کنگره روانشناسی کودک و نوجوانان گفت: از ابتدای تولد، کودکان و شیرخواران لازم است تحت نظر مراکز خدمات جامع سلامت بهداشتی، ارزیابی رشد و تکامل دریافت نمایند تا در صورت بروز اولین فاکتور‌های نگران کننده، خانواده به کارشناسان متخصص در این حوزه ارجاع داده شوند.

دکتر فاطمه محرری با اشاره به اینکه ۴ تا ۷ اردیبهشت ماه سیزدهمین کنگره روانپزشکی کودک و نوجوان در شهر مشهد برگزار شد، افزود: برخی از کودکان رشد و تکامل طبیعی را ندارند، به موقع صحبت نمی‌کنند و راه نمی‌روند و توانمندی‌های ارتباطی و اجتماعی متناسب با سن ندارند لازم است برای این کودکان به سرعت مداخلات تشخیصی و درمانی انجام گیرد.

وی گفت: شناسایی و درمان به موقع این اختلالات از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است برخی از کودکان از اولین مراحل رشد دچار نقص هستند و برخی در سنین بالاتر شاهد کاهش توانمندی تکاملی آنها هستیم که برای هر دو گروه باید درمان‌های مورد نیاز در نظر گرفته شود. 

دکتر محرری با اشاره به اینکه از جمله اختلالات عصبی تکاملی می‌توان به اختلال طیف اوتیسم و اختلال بیش فعالی و نقص توجه اشاره نمود تصریح کرد: متاسفانه در سال‌های اخیر شاهد رشد بیماران طیف اوتیسم هستیم، علاوه براین براساس ارزیابی‌های صورت گرفته ۵ تا ۱۰ درصد کودکان مبتلا به اختلال بیش فعالی و نقص توجه هستند و در شهر مشهد این امار به ۱۰ درصد می‌رسد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی مشهد تصریح کرد: کودکان دچار اختلال بیش فعالی عملکرد تحصیلی، شناختی، عاطفی و اجتماعی مناسبی ندارند، بدلیل توجه و تمرکز ناکافی افت عملکرد تحصیلی داشته، در روابط بین فردی کنترل تکانه ندارند و از صبر و حوصله کمی برخوردارند که این موضوع می‌تواند باعث نگرانی خانواده شود.

دکتر محرری با اشاره به اینکه اختلال اوتیسم بیشتر کودکان پسر را درگیر می‌کند، اما اگر کودک دختری به این اختلال دچار شود شدت بیماری اش بیش از پسران است، اظهار کرد: در این کودکان تماس چشمی، خنده اجتماعی و ارتباط کودک با والد کمرنگ است و از همان ابتدا والدین با این علائم هشدار دهنده روبرو می‌شوند، اما در برخی از کودکان بعد از دو سالگی کودک دچار افت عملکرد می‌شود.

وی با تاکید براینکه مهمترین علت مراجعه والدین به مراکز درمانی عدم گفتار کودک است این در حالی است که پس از بررسی‌های بیشتر تشخیص اوتیسم برای کودک گذاشته می‌شود و درمان‌های متناسب با شرایط کودک برای او در نظر گرفته می‌شود، اظهار کرد: کودکان طیف اوتیسم ضعف در حوزه‌های ارتباطی و اجتماعی داشته، علائق محدود و رفتار‌های کلیشه‌ای و تکراری دارند، بنابراین برای این کودکان درمان‌های مختلفی مانند گفتار درمانی، مشاوره و آموزش‌های ویژه، بازی درمانی، کار درمان ذهنی و حرکتی توصیه می‌شود.

دکتر محرری با بیان اینکه همکاران متخصص کودکان و نوزادان در حوزه اختلالات عصبی تکاملی مسلط هستند و اکثر خانواده‌ها در قدم اول با متخصص اطفال مشکل کودک را در میان می‌گذارند و در صورت لزوم به سایر کارشناسان ارجاع می‌شوند، ابراز کرد: در اختلالات خفیف شروع با دارو درمانی نیست، اما اگر در معاینه کودک شاهد اختلالاتی در خواب، پرخاشگری یا صدمه زدن به خود و دیگران باشیم، درمان‌های دارویی نیز برای کودک توصیه می‌گردد که هیچ گونه خطری برای سلامتی کودکان ندارند و اعتیاد آور نیست.

وی تاکید کرد: خانواده‌ها باید علائم هشدار دهنده را بشناسند و به موقع برای درمان مراجعه کنند تا از پیامد‌های نامناسب بعدی جلوگیری شود و کودک بتواند حضور موثری در اجتماع داشته باشد.