چاک چاکَر؛ رسم دیرینه اهل سنت در شب چله
تاریخ انتشار: ۳۰ آذر ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۱۸۲۸۱۳
شب آغاز زمستان که از آن به نام شب یلدا نام میبریم در فرهنگ بلوچ با نام «شب چله» شناخته می شود و از شمال تا جنوب سیستان و بلوچستان به گونه خاصی برگزار می گردد.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا به نقل از عصرهامون، یکی از اصلی ترین ارکان شب یلدا که در تعالیم دینی اسلام نیز بسیار به آن سفارش شده است دید و بازدید و صله رحم است و در این شب جوانان پای قصه های بزرگترها نشسته و درس های زندگی فرا می گیرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
در فرهنگ بلوچ نیز شب یلدا جایگاه خاصی دارد و قوم بلوچ با رسوم متفاوتی از شمال تا جنوب سیستان و بلوچستان این شب را دورهم میگذرانند.
در همین رابطه عبدالحمید خدایاری،مدیر میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایرانشهر در گفت و گو با خبرنگار ما گفت: شب یلدا با نام «شب چله» در بین اهل سنت سیستان و بلوچستان رایج است و درحالی که ریشه آداب و رسوم این شب بین تمامی اقوام اهل سنت استان یکی است اما تفاوتهای جزئی در برخی مناطق وجود دارد.
وی ادامه داد: در فرهنگ بلوچی دو چله داریم که یک چله کوچک است و یک چله بزرگ و چله کوچک از 15 آذر به مدت 40 شبانه روز است و چله بزرگ یا چله پدر از اوایل بهمن شروع می شود و تا 15 اسفند ادامه دارد.
این مقام مسئول افزود: آداب و رسوم شب چله در منطقه سرحد به دلیل دارا بودن مناطق سردسیری و کوهستانی با مناطق جلگه ای و منطقه مکران تفاوتهای جزئی دارد.
خدایاری تصریح کرد: در زمانهای قدیم و قبل از اینکه تکنولوژی امروزی در جامعه پدیدار شود مردم روستاها در شبهای زمستان دور آتش نشسته و به داستانهای بلند بزرگترها گوش می دادند که در زبان محلی به آن «چاک چاکَر» می گفتند.
وی با اشاره به اینکه در گذشته خوردنی های شب چله تولید خود مردم روستاها بود، گفت: روستائیان و کشاورزان در این شب دور آتش جمع می شدند و بیشتر محصولات مزارع خودشان مانند سیب زمینی و حبوبات را مصرف می کردند و چای آتشی می خوردند.
خدایاری ادامه داد: مردم این مناطق در ایام زمستان بیشتر محصولات گرم و حبوباتی مانند نخود، باقلا و لوبیا سبز که در بلوچستان به آن کرو می گویند را با برنج مصرف می کردند و درواقع همه اینها محصولات خودشان بود و کمتر خوراکی از بازار تهیه می شد.
وی با اشاره به غذاهای معروف شب یلدا در بین اقوام بلوچ گفت: یک خوراکی معروفی که در این شب مصرف می شود دانکو است که با مخلوط برنج و کنجد درست می شود و هم اکنون نیز در دورهمی ها مصرف می شود و خوراکی دیگر مخلوط پودر خرما و کنجد است که در زبان محلی به آن پُشک می گویند.
وی افزود: چنگال یکی دیگر از این خوراکی های معروف اهل سنت است که ماده اولیه آن خرما، نان و روغن محلی است که بسیار خوشمزه و مقوی است.
خدایاری با اشاره به اینکه خوراکی های شب یلدا در بلوچستان زیاد است گفت: یکی دیگر از این خوراکی ها که بصورت میان وعده نیز مصرف می شود کورهِل نام دارد که همان باقلا پخته همراه با گندم است و علاوه بر اینها مردم محلی در این شب نوعی آش نیز دارند که به آن سَبزوک می گویند و درواقع آش جوانه گندم است که این جوانه گندم در تابستان خشک می شود و در زمستان و شب چله مصرف می شود.
وی ادامه داد: غذای دیگری نیز به عنوان غذاهای شب چله در بلوچستان وجود داشته به نام دَلَگ که گندم کامل با مخلفات گیاهی و ادویه جوشانده شده بوده و به عنوان آش گندم از آن استفاده می شده است.
وی با اشاره به بازی های این شب نیز بیان کرد: چوک یک بازی با چوب درخت خرماست که آن را به 8 تکه یک اندازه تقسیم می کنند و شرکت کنندگان آن نیز بیشتر از دو نفر است و جزو بازی های سرگرم کننده و پرطرفدار بلوچستان در شب چله می باشد.
خدایاری درپایان با اشاره به اینکه اکنون وضعیت معیشتی مردم تاثیر مستقیمی در شب نشینی های شب یلدا گذاشته و برپایی آیین های این شب در بین اقوام بلوچ کمرنگ شده است، خاطرنشان کرد: امروزه قیمت بالای تنقلات و خوراکی های شب یلدا با توجه به قدرت خرید پایین مردم و همچنین رشد تکنولوژی باعث شده تا کمتر خانواده ها در این شب، دورهمی داشته باشند.
انتهای پیام/
منبع: دانا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۱۸۲۸۱۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
انسولین با کمک فناوری نانو خوراکی میشود
به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ محققان میگویند انسولین جدید را میتوان با خوردن یک قرص یا حتی در یک تکه شکلات جاسازی کرد.
نانو حامل جدید که روی موشها و مدلهای حیوانی بابون آزمایش شده است، میتواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند تا از عوارض جانبی مرتبط با تزریق انسولین مانند هیپوگلیسمی (یک رویداد قند خون پایین، زمانی که انسولین بیش از حد تزریق شده است) اجتناب کنند.
این مطالعات حیوانی نشان داده است که بزرگترین قدرت این ماده در مقیاس نانو این است که میتواند به سطح قند خون بدن واکنش نشان دهد. این پوشش زمانی که غلظت قند خون بالا باشد انسولین را حل و آزاد میکند و مهمتر از همه در محیطهای با قند خون پایین انسولین آزاد نمی کند.
انسولین خوراکی جدید از نوعی ماده در مقیاس نانو استفاده میکند که یک 10 هزارم عرض موی انسان است. این ماده مانند پوشش مقاوم به اسید روی قرصها عمل میکند که از تخریب آن توسط اسید معده محافظت میکند. اما این پوشش جدید در عوض مولکولهای انسولین را احاطه میکند و به یک «نانو حامل» تبدیل میشود؛ مانند یک پیک برای انتقال مولکولهای انسولین در بدن به مکانهایی که برای عمل نیاز دارد. این یافتهها در مجله «نانوتکنولوژی نیچر» منتشر شده است.
تخمین زده میشود که 422 میلیون نفر در سراسر جهان به دیابت مبتلا هستند و تقریباً 75 میلیون نفر از این افراد روزانه به خود انسولین تزریق میکنند. سالانه حدود 1/5 میلیون مرگ به طور مستقیم به دیابت نسبت داده میشود. در سال 2021، تخمین زده شد که بیش از 1/3 میلیون استرالیایی با دیابت زندگی میکردند.
بیشتر بخوانید: نانومادهای که گرد و غبار را از هوا جذب و اکسید میکنندمحققان میگویند که توسعه یک انسولین خوراکی ایمن و مؤثر از زمان کشف انسولین در بیش از یک قرن پیش، یک چالش بوده است. یک چالش بزرگ که با تولید انسولین خوراکی مواجه بود، درصد پایین انسولینی است که هنگام تزریق خوراکی یا با تزریق انسولین به جریان خون میرسد. برای رسیدگی به این موضوع، ما یک نانو حامل تولید کردیم که جذب نانو انسولین ما در روده را هنگام آزمایش در بافت روده انسان به شدت افزایش میدهد.
آزمایشهای پیش بالینی در مدلهای حیوانی نشان داد که پس از مصرف، نانو انسولین قادر به کنترل سطح گلوکز خون بدون هیپوگلیسمی یا افزایش وزن است. همچنین هیچ سمیتی وجود نداشت.
محققان میگویند: انسولین خوراکی ما این مزیت را دارد که تا حد زیادی خطر اپیزودهای هیپوگلیسمی را کاهش میدهد. برای اولین بار ما یک انسولین خوراکی ساختهایم که بر این مانع بزرگ غلبه میکند.
انتهای پیام/
کد خبر: 1229612 برچسبها فناوری نانو دیابت نوع ۲