به نقل از «تابناک»

۲۰ رویداد مهم اقتصادی در سال سخت اقتصاد ایران؛ از گرانی بنزین و دلار تا رکوردشکنی قیمت مسکن و شاخص بورس

تاریخ انتشار: ۲۹ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۷۳۲۴۷۹۱

سال 1398 با همه فراز و نشیب های خود رو به اتمام است و امروز آخرین روز از این سال را پشت سر خواهیم گذاشت. سالی که پر از رویدادهای مهم اقتصادی بود. 

به گزارش تابناک اقتصادی، در آغازین ساعت های سال جاری رهبر انقلاب طی سخنانی این سال را سال رونق تولید نامیدند و فرمودند: آنچه من عرض می کنم، این است که مسئله‌ فوری کشور و مسئله‌ جدّی کشور و اولویّت کشور فعلاً مسئله "اقتصاد" است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در مسئله‌ اقتصاد مسائلی که داریم زیاد است: بحث کاهش ارزش پول ملّی یک مسئله مهم است، بحث قدرت خرید مردم همین جور، بحث مشکل کارخانجات و کم ‌کاری و احیاناً تعطیل بعضی از کارخانجات از این قبیل است. اینها مشکلات است. آنچه من مطالعه کردم و از نظر کارشناس ‌ها استفاده کردم، کلید این همه، عبارت است از "توسعه‌ تولید ملّی". رهبر انقلاب در بخش دیگری از صحبت های خود گفتند: امسال مسئله‌ "تولید" مطرح است.  

از صحبت های رهبر انقلاب می شد پیش بینی کرد که سالی مهم اقتصادی را پیش رو خواهیم داشت.

در این مطلب قصد این است که به 20 رویداد مهم اقتصادی سال 1398 اشاره ای داشته باشیم و فراز و نشیب های اقتصادی سال 1398 را مروری کنیم.

1- تحریم سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

کاخ سفید در روز دوشنبه مورخه 19 فروردین ماه 1398 در یک اقدام غیر قانونی و خصمانه طی بیانیه ‌ای رسماً سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان‌ های اصطلاحاً «تروریستی» قرار داد. همین موضوع باعث التهاباتی در بازار ارز شد و عبدالناصر همتی رئیس کل بانک مرکزی در صفحه اینستاگرام خود نسبت به این موضوع واکنش نشان داد. وی طی یادداشتی اعلام کرد: اقدام اخیر دولت آمریکا در رابطه با سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، آخرین نشانه شکست سیاست آن کشور در فشار علیه ملت ایران و تحریم ‌های مالی و پولی طی یکسال گذشته، خصوصاً شکست سنگین دهه اول فروردین ۹۸ است. اگر امید جدی به موفقیت سیاست ‌های گذشته داشت طبیعتاً به این کار خطرناک متوسل نمی ‌شد. بانک مرکزی به همراه دولت برنامه‌ های خود از جمله دسترسی ‌های ارزی پایدار، ایمن و تحریم ناپذیر را با قدرت پیش می ‌برد و این اقدام نیز تأثیر پایداری در بازارها ندارد.

2- معافیت 8 کشور از تحریم های نفتی ایران لغو شد

در آبان ماه سال 1398 آمریکا اعلام کرد که هشت کشور چین، هند، کره جنوبی، ژاپن، ترکیه، اسپانیا، یونان و ایتالیا از تحریم های نفتی ایران به مدت شش ماه معاف هستند. این مهلت شش ماهه در اردیبهشت ماه سال جاری به پایان رسید و در مورخه 2 اردیبهشت 1398 کاخ سفید با انتشار بیانیه ای از تصمیم دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا برای عدم تمدید معافیت خرید نفت از ایران برای دیگر کشورها خبر داد. در این بیانیه آمده بود: "ترامپ تصمیم گرفته که دیگر معافیت ها بابت خرید نفت از ایران را که ماه مه تمام می‌ شود، تمدید نکند. این موضوع برای این است که صادرات نفت ایران به صفر رسانده شود و اصلی ‌ترین درآمد دولت ایران از آن گرفته شود".

3- رکورد نرخ تورم نقطه به نقطه شکسته شد

در اردیبهشت ماه سال جاری بود که نرخ تورم نقطه به نقطه به 52.1 درصد رسید و رکورد تازه ای ثبت شد. همچنین در شهریور ماه سال جاری نرخ تورم سالانه به قله 42.7 درصد رسید و از مهرماه سال جاری بعد از 17 ماه صعود مداوم نرخ تورم سالانه، دولت توانست روند نرخ تورم سالانه را نزولی کند و طبق آخرین آمار منتشر شده در این زمینه، نرخ تورم سالانه در بهمن ماه سال جاری به 37 درصد کاهش یافته است.

4- عبور نقدینگی از 2000 هزار میلیارد تومان

فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد در مورخه 2 شهریورماه 1398 در حالی که در نشست ماهانه جامعه اسلامی مهندسین شرکت کرده بود گفت: حجم نقدینگی به 2 هزار هزار میلیارد تومان رسیده و رشد نقدینگی در دو ماه امسال 25 درصد بوده است.

5- آغاز ثبت نام طرح مسکن ملی

اوایل شهریورماه امسال، ثبت‌نام طرح ملی مسکن از استان کرمان کلید خورد. از مورخه 18 آبان ماه 1398 نیز دور دوم ثبت‌نام طرح اقدام ملی مسکن در ۱۰ استان دیگر آغاز شد. این طرح شامل ساخت 400 هزار واحد مسکونی است که ساخت 200 هزار واحد آن در شهرهای جدید و با مشارکت بخش خصوصی، ۱۰۰ هزار واحد در مناطق بافت فرسوده و توسط شرکت بازآفرینی شهری و ۱۰۰ هزار واحد بر عهده بنیاد مسکن انقلاب اسلامی است.

6- شروع پاییز و افزایش قیمت دلار

افزایش قیمت دلار از آغازین روزهای پاییز کلید خورد. در حالی که قیمت هر دلار در یکم مهرماه سال ۱۳۹۸ در بازار ۱۱ هزار و ۳۴۶ تومان بود، قیمت آن در  آذر ماه سال ۱۳۹۸ به ۱۲ هزار و ۵۴۱ تومان افزایش یافت و رشد ۱۰.۵ درصدی را تجربه نمود. بعد از این نیز در بازه های مختلف به دلیل شوک های مختلفی که به اقتصاد ایران وارد شد، قیمت دلار افزایش یافت و در نهایت قیمت دلار در روزهای پایانی سال در بازار آزاد به کانال 16 هزار تومان وارد شد.

7- افزایش قیمت بنزین و ورود یارانه معیشتی به ادبیات اقتصادی

در ساعت صفر 24 آبان ماه سال جاری سرانجام قیمت بنزین افزایش یافت و سهمیه بندی آن نیز کلید خورد. قیمت هر لیتر بنزین آزاد با رشدی 200 درصدی به 3 هزار تومان و قیمت هر لیتر بنزین سهمیه ای با رشدی 50 درصدی به 1500 تومان افزایش یافت. برای خودروهای سواری نیز سهمیه 60 لیتر در ماه در نظر گرفته شد. عواید حاصل از افزایش قیمت بنزین به صورت یارانه معیشتی به 60 میلیون نفر از جمعیت ایران به صورت ماهانه تخصیص یافت و تاکنون 4 مرحله یارانه معیشتی پرداخت شده است.

8- آذرماه و تقدیم لایحه بودجه 99/ وابستگی بودجه به نفت 10 درصد

در 17 آذرماه سال جاری دولت لایحه بودجه سال 99 را تقدیم مجلس کرد، بودجه ای که با اصلاحات ساختاری همراه بود. رقم کلی بودجه (سقف بودجه)  1988 هزار میلیارد تومان بود که در مقایسه با سال گذشته 14 درصد رشد را نشان می داد. از مهمترین نکات لایحه بودجه سال 1399 رشد 13 درصدی درآمدهای مالیاتی و عوارض و رسیدن آن به رقم 195 هزار میلیارد تومان بود. همچنین میزان وابستگی بودجه به نفت 10 درصد اعلام شد که کمترین مقدار وابستگی بودجه به نفت در سال های اخیر بود.

9- تعداد بیکاران کاهش یافت

بر اساس گزارش مرکز آمار؛ تعداد جمعیت بیکاران کشور در پاییز 1398، دو میلیون و 892 هزار و 726 نفر گزارش شد که این تعداد در مقایسه با پاییز 1397 کاهشی 324 هزار و 349 نفری را تجربه نموده بود. با این کاهش جمعیت بیکاران، نرخ بیکاری نیز از 11.8 درصد در پاییز 1397 به 10.6 درصد در پاییز 1398 کاهش یافت.

10- اقتصاد ایران با نفت کوچکتر شد، بدون نفت بدون تغییر ماند!

در مورخه 20 بهمن ماه سال جاری جواد حسین زاده رئیس مرکز آمار ایران برای اولین بار در سال جاری جزئیات رشد اقتصادی را اعلام کرد. این جزئیات رشد اقتصادی مربوط به 9 ماهه سال 1398 بود. آمارهای اعلام شده در مورد نرخ رشد اقتصادی در نه ماهه سال جاری نشان داد که میزان رشد اقتصادی با نفت برای ایران در 9 ماهه سال جاری 7.6- درصد بوده است. بنابراین اقتصاد ایران با نفت در بازه زمانی 9 ماهه سال جاری در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته کوچکتر شده بود. همچنین تولید ناخالص داخلی بدون نفت، در 9 ماهه سال جاری 430 هزار میلیارد تومان گزارش شد که این میزان تولید ناخالص داخلی در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته بدون تغییر بود و در نتیجه رشد اقتصادی بدون نفت در 9 ماهه سال جاری صفر درصد گزارش شد.

11- پراید به بیش از 60 میلیون تومان رسید

در حالی که قیمت خودرو تا پایان شهریور ماه سال جاری به یک ثبات نسبی رسیده بود با آغاز فصل پاییز روند صعودی خود را آغاز کرد به گونه ای که قیمت پراید به بیش از 60 میلیون تومان افزایش یافت. رسیدن قیمت پراید به 60 میلیون تومان را شاید یکی از مهمترین رویدادهای اقتصادی سال 98 باید محسوب کرد. خودرویی که گفته می شود تولید آن از سال 99 متوقف خواهد شد.

12- پیوستن ایران به اتحادیه اقتصادی اوراسیا

از اواخر سال ۱۳۹۴ بود که دولت ایران مذاکرات فشرده‌ای را با پنج کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا جهت ایجاد منطقه موقت آزاد تجاری برای یک دوره سه ساله آزمایشی آغاز کرد و سرانجام موافقت‌نامه مذکور، در ماه می ۲۰۱۸ میلادی (اردیبهشت ماه ۱۳۹۷) در شهر آستانه پایتخت قزاقستان توسط وزیر وقت صنعت، معدن و تجارت ایران امضا و هیات وزیران نیز در تاریخ ۱۸ آذرماه ۱۳۹۷ لایحه مربوطه را به تصویب رساند.  مجلس شورای اسلامی نیز با تصویب قانونی در 7 بهمن ۱۳۹۷، با پیوستن ایران به این اتحادیه موافقت کرد که بر اساس آن، ایران به مدت سه سال به‌صورت آزمایشی به عضویت این اتحادیه در‌آید و پس ‌از آن در صورت توافق انجام‌شده با ذی‌نفعان، امکان عضویت دائمی ایران در این منطقه آزاد تجاری فراهم خواهد شد. از 5 آبان ماه سال جاری تجارت آزاد میان ایران و 5 کشور عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا رسماً آغاز شد.

13- آغاز عملیات بازار باز برای کنترل نقدینگی و مهار تورم

در مورخه 21 دی ماه سال جاری بود که بانک مرکزی طی اطلاعیه رسماً آغاز اجرای عملیات بازار باز را اعلام کرد. عملیات بازار باز در اصل خرید و فروش اوراق قرضه دولتی در بازار آزاد، برای گسترش و یا انقباض میزان پول در سیستم بانکی است که توسط بانک های مرکزی انجام می شود. هنگامی که میزان نقدینگی در بازار بالا رود بانک مرکزی اقدام به عرضه اوراق قرضه می کند تا با جمع آوری نقدینگی، نقدینگی سرگردان را کاهش دهد و در مقابل هر جا بانک مرکزی احساس کند که بازار به نقدینگی نیاز دارد شروع به خرید اوراق قرضه خواهد کرد تا از این طریق نقدینگی لازم را به بازار تزریق کند. هدف نهایی از اجرای عملیات بازار باز کنترل نقدینگی و مهار تورم است.

14- رکوردشکنی قیمت زمین و مسکن 

طبق آخرین گزارش بانک مرکزی پیرامون بازار معاملات مسکن در شهر تهران که مربوط به بهمن ماه سال جاری بود، متوسط قیمت هر مترمربع مسکن در شهر تهران به 14 میلیون و 379 هزار تومان رسید که این قیمت در مقایسه با ماه قبل و ماه مشابه سال قبل به ترتیب رشد 4.3 درصدی و 44.4 درصدی را ثبت کرد و رکورد تازه ای به نام قیمت مسکن خورد. همچنین طبق اعلام مرکز آمار، متوسط قیمت فروش هر مترمربع زمین یا زمین ساختمان مسکونی کلنگی در پاییز امسال نسبت به فصل قبل ١١,٧ درصد و نسبت به فصل مشابه سال قبل ٩٣.٥ درصد افزایش داشته است.

15- راه اندازی سامانه ملی املاک و اسکان و امکان مالیات ستانی از خانه های خالی

سرانجام پس از وعده های فراوان برای راه اندازی سامانه ملی املاک و اسکان این سامانه در اواخر بهمن ماه سال جاری راه اندازی شد تا مالیات ستانی از خانه های خالی پس از گذشت 4 سال از تصویب قانون آن امکان پذیر شود. در این باره در مورخه 29 بهمن ماه 1398 محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی گفت:  مسیری که در دوره قبلی برای راه‌اندازی سامانه طی شد مسیر درستی نبود و به سرانجام نرسید. بر اساس تکلیف قانونی ما این مسیر را اصلاح کردیم و از امروز (29 بهمن 1398) این سامانه برای شناسایی خانه‌های خالی راه‌اندازی شد.

16- شیوع ویروس کرونا در ایران و رکود کسب و کارها

در 29 بهمن ماه سال جاری به صورت رسمی شیوع ویروس کرونا در ایران اعلام شد. با شیوع این ویروس بسیاری از کسب و کارها از رونق افتادند و اقتصاد ایران از ناحیه شیوع این ویروس هزینه هایی را متحمل شد. به عنوان نمونه برخی کسب و کارها از جمله کسب و کارهایی چون "خدمات گردشگری" و "باشگاه ورزشی" با شیوع این ویروس در ایران با کاهش 100 درصدی تقاضا رو به رو شدند.

17- ورود ایران به لیست سیاه FATF

بعد از گذشت حدود 3 و نیم سال از خروج ایران از فهرست سیاه FATF و شش بار تمدید مهلت ایران برای تصویب لوایح مربوط به آن، سرانجام در مورخه 2 اسفندماه 1398 دوباره ایران به لیست سیاه FATF بازگشت.

18- سقوط قیمت نفت به زیر 30 دلار

بعد از شیوع ویروس کرونا در دنیا و کاهش تقاضا برای نفت، اوپکی ها و غیراوپکی ها برای کاهش عرضه نفت جهت تاثیرگذاری بر قیمت آن دور هم جمع شدند، اما این نشست با کارشکنی روسیه بدون توافق خاصی به پایان رسید تا قیمت نفت در اولین قدم به زیر 50 دلار سقوط کند. این سقوط نفت با خبر افزایش عرضه نفت از سوی عربستان در روزهای بعد ادامه یافت تا آنجا که قیمت هر بشکه نفت به زیر 30 دلار کاهش یابد و به حدود 27 دلار برسد!

19- بازدهی 187 درصدی بورس

شاخص کل بورس در حالی که در ابتدای سال جاری بر روی 178 هزار و 659 واحد قرار داشت، با شکستن کانال های مختلف سرانجام در 28 اسفندماه سال جاری بر روی 512 هزار و 900 واحد آرام گرفت. این رشد شاخص کل بورس، بازدهی 187 درصدی را برای سهامداران در سال 1398 به ارمغان آورد. بازدهی که در هیچ یک از بازارهای موازی حاصل نشد.

20- داخلی سازی برخی قطعات خودروهای ساخت داخل

تحریم ها و عدم رسیدن قطعات خودرو موجب شد تا بسیاری از خودروها در پارکینگ های دو خودروساز بزرگ کشور دپو شوند و همین عدم تجاری سازی خودروها باعث شد تا قیمت خودرو در کشور بعد از اعمال تحریم ها رشد کند. از شهریور ماه سال جاری داخلی سازی قطعات خودرو به صورت جدی آغاز شد تا آنجا که گروه صنعتی ایران خودرو اعلام کرد که 32 قطعه از مجموع قطعات هدف گذاری شده جهت ساخت در داخل را به تولید رسانده است و از این بابت 16.7 میلیون یورو ارزبری کشور را کاهش داده است.

عدم راه اندازی بازار متشکل ارزی

به هر صورت این 20 رویداد مهم اقتصادی سال 1398 بود. در سال جاری می شد شاهد رویدادهای مهم اقتصادی دیگری نیز باشیم اما به هر دلیلی این رویدادها به وقوع نپیوست. از جمله اینکه بازار متشکل ارزی تا یک قدمی اجرایی شدن پیش رفت اما هرگز اجرایی نشد و یا طرح مالیات بر عایدی سرمایه که بارها وزیر اقتصاد وعده ارسال لایحه آن به مجلس را داد و هرگز این وعده ها عملی نشد. گویا باید منتظر اجرایی شدن این وعده ها در سال آینده باید باشیم.

 

 

منبع: تابناک

کلیدواژه: کروناویروس نوروز 99 عمار صالحی پاندمی حرم حضرت معصومه اقتصاد ایران تحریم سپاه معافیت از تحریم نرخ تورم نقدینگی طرح مسکن ملی قیمت دلار قیمت بنزین یارانه معیشتی کروناویروس نوروز 99 عمار صالحی پاندمی حرم حضرت معصومه هزار میلیارد تومان بهمن ماه سال جاری عملیات بازار باز نرخ تورم سالانه ماه سال جاری انقلاب اسلامی ماهه سال جاری اقتصاد ایران اقتصادی سال مهم اقتصادی افزایش یافت افزایش قیمت رشد اقتصادی راه اندازی بانک مرکزی سال گذشته مورخه 2 قیمت دلار هزار واحد مشابه سال تحریم ها آبان ماه سال 1398 ماه 1398

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۳۲۴۷۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

قیمت جهانی نفت امروز ۱۴۰۳/۰۲/۰۷

قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۳۱ سنت معادل ۰.۳۵ درصد افزایش به ۸۹ دلار و ۳۲ سنت رسید.

به گزارش مشرق، قیمت نفت در اولین ساعات تجارت در روز جمعه افزایش یافته است. وزیر خزانه‌داری آمریکا اعلام کرد اقتصاد این کشور احتمالاً در شرایط مستحکم‌تری نسبت به سه ماهه اول سال جاری میلادی قرار دارد. از طرف دیگر نگرانی‌ها در مورد عرضه نفت به خاطر ادامه تنش‌ها در خاورمیانه هنوز پابرجاست.

قیمت هر بشکه نفت برنت دریای شمال امروز با ۳۱ سنت معادل ۰.۳۵ درصد افزایش به ۸۹ دلار و ۳۲ سنت رسید. نفت وست تگزاس اینترمدیت آمریکا هم با ۲۵ سنت معادل ۰.۳۰ درصد افزایش ۸۳ دلار و ۸۲ سنت معامله می‌شود.

جانت یلن وزیر خزانه جاری آمریکا در روز پنجشنبه گفت رشد اقتصاد این کشور احتمالاً بهتر از آن چیزی است که اطلاعات ضعیف‌تر از حد انتظار در سه ماهه اول سال جاری میلادی نشان دادند.

وی گفت رشد تولید ناخالص داخلی در آمریکا در سه ماهه اول سال جاری میلادی افزایش یافته و تورم تا سطح متعادل‌تری پایین آمده است.

اطلاعات نشان می‌دادند رشد اقتصاد آمریکا در سه ماهه اول آهسته شده است. قبل از اظهارات یلن، همه چیز حاکی از افزایش تورم بود که بر قیمت نفت تاثیر می‌گذاشت، چون سرمایه‌گذاران تخمین می‌زنند فدرال رزرو نرخ بهره را قبل از ماه سپتامبر پایین نمی‌آورد.

شاخص هزینه‌کرد مصرف فردی برای ماه مارس که شاخص مورد علاقه فدرال رزرو برای تعیین سیاست‌های پولی‌ست قرار است امروز منتشر شود.

از طرف دیگر ادامه تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه همچنان بر نگرانی نسبت به عرضه نفت افزوده و از قیمت نفت حمایت می‌کند.

رژیم صهیونیستی حمله هوایی خود به شهر رفح‌ را علی رغم هشدار به متحدانش در مورد تلفات زیاد آغاز کرده است.

منبع: تسنیم