چگونه از توقف مرگبار نشر در پساکرونا جلوگیری کنیم؟
تاریخ انتشار: ۷ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۷۳۳۶۱۸
انتشار کتاب در شرایط موجود با دشواریهایی روبروست، اما به یُمن وجود تکنولوژیهای جدید و وسایل ارتباطی در فضای مجازی و با اتخاذ تدابیر حرفهای میتوان با کمترین آسیب و خطر برای عوامل اجرایی و نیروهای متخصص به امور انتشارات پرداخت. ۰۷ ارديبهشت ۱۳۹۹ - ۱۱:۳۰ فرهنگی ادبیات و نشر نظرات - اخبار فرهنگی -
خبرگزاری تسنیم، سیدعباس حسینینیک ـ مدیر مسئول انتشارات مجد / پژوهشگر حقوق مالکیت فکری
همه فعالیتهای اجتماعی میتواند تحت تأثیر عوامل و نیروهای متعدد اعم از حوادث طبیعی، وقایع سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و از جمله بیماری های فراگیر و موارد مشابه قرار گرفته و و شاخص اقبال عمومی نسبت به آنها را مثبت یا منفی کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برای آسیب شناسی و ارائه تدابیر برای خروج از وضعیت بحرانی باید به تحلیل عوامل درونی و بیرونی پرداخت، چراکه عدم توجه به جوانب امر باعث خواهد شد نتیجه مطلوب حاصل نشود.
این مقاله تلاش دارد تا عوامل تأثیرگذار بر حوزه نشر اعم از درونی و بیرونی را مورد تحلیل و ارزیابی قرار داده و در حد توان آسیب شناسی کند.
بخش نخست: نقش نیروهای درونی مؤثر در نشر
از جمله فعالیتهای اجتماعی، فعالیت در حوزه نشر کتاب اعم از پدیدآوری، انتشارات، عوامل فنی چاپ، توزیع و عرضه کتاب است. این حوزه با مقیاس مخاطبان به بخشهای عمومی و تخصصی اعم از کودک و نوجوان و دانشگاهی تقسیم میشود. علاوه بر آن، این حوزه با مقیاس نوع انتشار، قابل تقسیم به کتاب فیزیکی یا کاغذی و کتاب الکترونیکی است.
برای تحلیل وضعیت کتاب در شرایطی که قرنطینه ناشی از بیماری کرونا ایجاد کرده، باید به آسیب شناسی سه حوزه زیر پرداخته شود:
الف: حوزه پدیدآوری
وضعیت پدیدآوری اعم از تألیف، ترجمه و تدوین نیازمند آرامش و فرصت کافی برای خلق اثر است و این شرایط در دوره قبل ازکرونا به دلیل مشغله های فراوان پدیدآوران به ندرت فراهم میشد و متأسفانه این رکن مؤثر در اقتصاد نشر در سالهای اخیر با کاستیهای زیادی روبرو بوده است. بررسی آثار منتشر شده در برنامه های مختلف و از جمله جشنواره ها و مراسم کتاب سال و حتی با نیم نگاهی به تعداد زیاد کتاب های منتشر شده در سال گذشته حکایت از کمیابی (کتاب خوب) دارد.
وضعیت تاسفبار آگاهی مردم و پدیدآورندگان از حقوق مولفکتاب خوب در همه بخش های عمومی و تخصصی مانند درّ گرانبهایی است که ناشران موفق به تناسب تعداد آن کتابها در درجات موفقیت قرار میگیرند.
کتاب خوب)دارای مؤلفههایی است که نخستین و مهمترین آن، تولید محتواست. اگر کتاب رمان یا داستان است، محتوای جدید و جذاب، اگر کتاب علمی و دانشگاهی است، محتوای دقیق، به روز و کاربردی.
مؤلفه های دیگر شامل تولید فنی مناسب، توزیع فراگیر و البته قیمت گذاری و میزان تخفیف و نوع معامله مناسب و همچنین تبلیغات نیز دارای اهمیت هستند که فعلاً مجالی برای پرداختن به آنها وجود ندارد.
در شرایط کرونایی و قرنطینه ناشی از آن فرصتی استثنایی برای پدیدآوران فراهم شده تا به خلق آثار خوب پرداخته و در آینده نزدیک شاهد انتشار آنها باشیم.
ب: حوزه انتشارات و تولید
انتشار کتاب در شرایط موجود با دشواریهایی روبروست، اما به یُمن وجود تکنولوژیهای جدید و وسایل ارتباطی در فضای مجازی و با اتخاذ تدابیر حرفهای میتوان با کمترین آسیب و خطر برای عوامل اجرایی و نیروهای متخصص به امور انتشارات پرداخت.
واحدهای روابط عمومی و ارتباط با پدیدآورندگان، راستیآزمایی متون از جهت علمی و حقوقی، شورای علمی و تصمیم گیرنده در انتشارات، حروفچینی، صفحه آرایی، طراحی جلد، ویرایش، تصحیح و مقابله، حسابداری، سایت و در نهایت مدیریت انتشارات می توانند دورکاری کرده و با کمک برنامه های ارتباط جمعی مانند تلگرام، واتساپ و مانند آنها با یکدیگر در ارتباط بوده و مدیریت شوند.
امروز قریب به اتفاق کتابهای پیشنهادی برای انتشار توسط پدیدآوران تایپ و تصحیح شده و توسط ایمیل یا برنامههای ارتباطی دیگر برای ناشر ارسال میشود. بنابراین تا قبل از ورود کرونا نیز این مکانیزم وجود داشته و مراجعات حضوری و تحویل فیزیکی آثار به ناشران به حداقل رسیده بود و از این لحاظ گردش کار دفاتر انتشاراتی با مشکل جدی مواجه نیستند.
اما تولید فنی کتاب می تواند به صورت فیزیکی و کاغذی و یا به صورت کتاب الکترونیک باشد. امروز توسعه و گسترش بازار کتاب الکترونیک به اندازهای است که قابل نادیده انگاشتن یا کم اهمیت دادن نیست.
ظرفیتها و مزیتهایی که در انتشار کتاب الکترونیک وجود دارد، شامل سهولت در تولید، صرفهجویی در هزینهها و تأمین مواد اولیه مانند کاغذ و مقوا و ملزومات چاپ و صحافی، قیمت ارزاتر کتاب، قابلیت دسترسی، خرید و پرداخت در اقصی نقاط کشور و بلکه دنیا میباشد که مزیت اخیر در شرایط مشابه وضع موجود که امکان مراجعات حضوری و تهیه کتاب وجود ندارد، از اهمیت ویژهای برخوردار است.
خوشبختانه امروز شاهد حضور و فعالیت شرکتها و مؤسسات تخصصی در حوزه کتاب الکترونیک هستیم و میشود گفت که آخرین دستاوردها و تکنولوژیهای روز دنیا در تولید کتاب الکترونیک در کشور وجود دارد و تا حدودی توانسته اعتماد ناشران را از بابت محافظت از انحصار در نشر کتاب جلب کند.
یکی از مهمترین دلایلی که در کشورهای پیشرفته، کتاب الکترونیک از طرف ناشران بیشتر مورد استقبال قرار گرفته آن است که قانون و دستگاه قضایی از این نوع کتاب حمایت مقتضی را انجام داده و نقض این حقوق با مجازات بازدارندهای همراه خواهد بود.
در حقوق داخلی ما بر اساس قانون حمایت حقوق مؤلفان و مصنفان و هنرمندان هر نوع آفریده فکری که از راه دانش، هنر و ابتکار پدید میآید، صرف نظر از روشی که در اظهار و عرضه آن بکار گرفته میشود، مورد حمایت حقوقی بوده و کتاب الکترونیک نیز یکی از این روشهاست.
بنابراین اگرچه قانونگذار برای این نوع کتاب و شرایطی که برای تولید و عرضه آن وجود دارد، قانون مستقلی وضع نکرده و لیکن دستگاه قضایی ما میتواند با استفاده از قوانین موجود، به خوبی حمایتهای حقوقی را انجام داده و از این آثار صیانت کند. اختصاص شعب مخصوص و تخصصی برای رسیدگی به تخلفات حوزه کتاب اعم از کتاب فیزیکی و الکترونیکی، در دادسرای فرهنگ و رسانه نخستین گامهایی است که در این مسیر برداشته شده است.
درخصوص انتشار کتاب الکترونیک چند ملاحظه تلخ و شیرین وجود دارد:
نخست آنکه با این روش کتابهای بیشتری قابل انتشار بوده و اصولاً بسیاری از کتابهای کاغذی موجود دارای ظرفیت بازچاپ به صورت کاغذی نبوده و به دلیل کم فروش بودن، خطر تکثیر غیرقانونی فایل آنها در فضای مجازی وجود نداشته و در صورت بروز چنین اتفاقی، لطفه مهمی به ناشر و پدیدآورنده وارد نمیسازد.
طبیعی است که ناشران داخلی و حتی بعضی از ناشران خارجی رغبتی برای تبدیل کتابهای پرفروش خود به کتاب الکترونیکی نداشته و جانب احتیاط را رعایت میکنند.
دوم آنکه صرفنظر از مزایای کتاب الکترونیکی هم از جهت تولید و هم عرضه و هم استفاده مخاطب با توجه به امکان جستجو و یادداشتبرداری و نشانهگذاری، هنوز کتاب کاغذی و مطالعه آن برای خوانندگان حتی در کشورهای پیشرفته نیز جذابتر بوده و بیشتر مورد استقبال است.
سوم این که ملاحظه تلخ ماجرا آن است که به نسبت فراگیری کتاب الکترونیکی و استقبال مخاطبان از این نوع کتاب، مراجعات حضوری به کتابفروشیها کاسته خواهد شد و بدین ترتیب به چرخه توزیع و عرضه کتاب کاغذی لطمه سنگینی وارد میشود. البته در کشورهای پیشرو بعد از جدال بین منافع دو طرف، به این نتیجه رسیدند که حوزه نفوذ کتاب الکترونیک اگرچه بخشی از دامنه مشتریان کتاب فیزیکی را نیز اشغال میکند، ولی دامنهها و عرصههای جدیدی را وارد حوزه کتاب میکند که تأثیرات فرهنگی آن منجر به جذب مخاطبان و مشتریان جدید کتاب فیزیکی شده و این چنین داد و ستد مسالمتآمیز در حوزه کتاب رخ میدهد.
به هر حال تولید کتاب کاغذی به عنوان مهمترین دغدغه ناشران در شرایط موجود که امکان شیوع ویروس در بین کارمندان و عوامل تولید فنی وجود دارد، دارای موانع جدی است.
تعطیل بودن چاپخانهها و صحافیها و نداشتن انگیزه برای انتشار کتاب به دلیل نداشتن مشتری از طرف ناشران باعث توقف مرگبار فعالیت نشر در وضع موجود شده است.
نخستین و مهمترین گام برای تجدید و تداوم حیات نشر آن است که ناشران واقعی اعم از فعال و نیمه فعال که بر اساس آمار خانه کتاب در حدود 600 ناشر هستند، با امید و انگیزه مضاعف به فعالیت حرفهای خود بپردازند و با تدبیر و رعایت اصول بهداشتی و مواردی که در این مقاله به آن پرداخته شد، کتابهای خود را منتشر کنند.
گامهای بعدی برای آماده سازی و انتشار کتاب با ملاحظه وضعیت عرضه و فروش برداشته خواهد شد و کتابهای کاغذی با استفاده از چاپ دیجیتال و به نسبت تقاضا و کتابهای الکترونیک با استفاده از پلتفرمهای مشهور و ظرفیتهای موجود در فضای مجازی منتشر میشوند.
اما جزء لاینفک انتشارات، بخش فروش کتاب منتشر شده به شرکتهای پخش یا کتابفروشان و مشتریان عمده است که در شرایط موجود با بیشترین آسیب مواجه شده است.
ادامه دارد...
انتهای پیام/
R1013198/P/S4,35/CT1 واژه های کاربردی مرتبط کتاب و ادبیاتمنبع: تسنیم
کلیدواژه: کتاب و ادبیات کتاب و ادبیات کتاب الکترونیکی کتاب الکترونیک شرایط موجود فضای مجازی انتشار کتاب کتاب فیزیکی حوزه کتاب کتاب ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۷۳۳۶۱۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مدیر عامل بنیاد بیماریهای نادر ایران مطرح کرد؛ جلوگیری جدی از بیماری «کوتاه قامتی» در کشور
حمید رضا ادراکی دربارۀ وضعیت تشخیص بیماریهای نادر در کشور گفت: وقتی یک پزشک با یک بیماری جدید برخورد میکند، امکان دارد که نتواند آن بیماری را تشخیص دهد و در واقع مهارت کافی برای تشخیص را نداشته باشد. گذشته از آموزش های تئوریک برای پزشک، دیدن و ویزیت بیمار برای تشخیص خیلی مهم است. ندیدن بیماران، معضلی برای پزشکان در معالجه بیماریهای نادر است که موجب کنترل نداشتن بر درمان آن ها میشود. این معضل سبب میشود که دوره درمان طولانی شود و یا حتی عوارضی برای بیمار بوجود آورد.
وی از تازه ترین راهکارها برای ارتقای علم پزشکان کشور در حوزه بیماریهای نادر گفت: بنیاد بیماریهای نادر کتابهایی به نام اطلس بیماریهای نادر ایران تالیف کرده است. این کتابها در چهار حوزه منتشر شده که آخرین ویرایش آن در حوزه مغز و اعصاب منشر شده است. این کتابها مجموعهای از اطلاعات در مورد بیماریهای نادری است که در کشور خودمان وجود دارد و برگرفته از علم پزشکیِ پزشکان ایران است.
عضو هیت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: این کتاب به صورت رایگان در اختیار دانشگاههای علوم پزشکی و بیمارستانهای وابسته به دانشگاه قرار گرفته است. همچنین این کتابها که در مورد تشخیص بیماریهای نادر می باشد به صورت رایگان در اختیار مراکز بهداشت نقاط مختلف کشور نیز قرار دارد.
مدیر عامل بنیاد بیماریهای نادر ایران بیان کرد: در این کتابها همه بیماریها و علایم مربوطه طبقهبندی شده، تستها برای تشخیص بیماری، انواع معاینات کلینیکی و داروهای لازم ذکر شده است.
ادراکی دربارۀ اقدام پزشکان در رویارویی با بیماری های جدید گفت: پس از تشخیص بیماری با کمک این کتابها، پزشک باید بیمار را به بنیاد معرفی کنند تا نخست آمار فرد وارد لیست بیماران نادر شود. در مرحله بعد متخصصان به تشخیص قطعی آن بیماری میپردازند که با رسیدگیهای هر چه بیشتر سازمان، بتوان درمان درست را پیش گرفت.
وی خاطرنشان کرد: وزارت بهداشت، سازمان غذا و دارو و بیمه سلامت در همه مراحل درمان، بیماری فرد را پیگیری میکنند. این پشتیبانی کاملا از طرف وزارت بهداشت است که پس از ثبت نام در سایت، با بیمار تماس گرفته میشود و درمان و پیگیری بیماری با مراجعه بیمار شروع میشود.
ادراکی از راهکار دوم برای تشخیص بیماریهای نادر گفت: راهکار بعدی تشکیل کنگرههای پزشکی و بازآموزی در حوزه بیماریهای نادر است. ما در حال حاضر چند کنگره برگزار کردیم که این کنگرهها برای پزشکان کشور کاملا رایگان است.
وی همچنین به راهکار سوم برای تشخیص بیماریهای نادر پرداخت و گفت: ما در حوزه بینالملل آخرین اطلاعات و اخبار در مورد بیماریهای نادر را رصد میکنیم تا بتوانیم دانش خود را در مورد رسیدگی به این بیماریها ارتقا دهیم. من فکر میکنم با وجود این فعالیتها، بتوان مقداری از مسئله تشخیص نادرست بیماریها جلوگیری کنیم.
متخصص رادیولوژی و فلوشیپ نورو رادیولوژی درباره وضعیت دسترسی بیماران نادر به دارو گفت: در صورت کمبود و نیاز به داروهای خاص، نخست اسامی داروها را در سامانه بیماران نادر ایران ثبت میکنیم و سپس این اسامی به وزارت بهداشت، سامانه دارو و غذا و بیمه سلامت برای تکمیل داروها فرستاده میشود.
مدیر عامل بنیاد بیماریهای نادر ایران در مورد هزینه درمان و داروی بیماران نادر گفت: این بیمارها به سازمانهای دارو و غذا معرفی میشوند و سازمان طبق قانون و طبق سند ملی بیماریهای نادر موظف است داروی این افراد را از خارج از کشور به طور رایگان تهیه کنند و در اختیار بیماران قرار دهند.
عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مورد تامین هزینه برای داروی بیماران بیماریهای نادر گفت: بانک مرکزی باید هزینه مورد نیاز را در اختیار سازمان دارویی قرار دهد تا آن ها با تامین بودجه ارزی بتوانند داروهای مورد نیاز بیماران نادر را در اختیارشان قرار دهند.
ادراکی با بیان اینکه ۸۵ درصد علل بیماریهای نادر، ژنتیکی است، تاکید کرد: داروها باید به موقع، با دوز مورد نظر و کاملاً دقیق به بیماران داده شود، چراکه اختلال در هر یک از این موارد موجب تشدید و بدتر شدن بیماری میشود.
ادراکی همچنین دربارۀ بیمه بیماران نادر بیان کرد: طبق سند ملی بیماریهای نادر، بیمه سلامت، مجری پایه و تکمیلی بیماران نادر است؛ در این صورت هزینه تامین درمان بیماریهای نادر برای بیماران صفر است و بیمه سلامت تمام هزینههای درمان این بیماران را تامین میکند.
مدیر عامل بنیاد بیماریهای نادر افزود: ما باید تا جایی که در توان داریم، فرد بیمار را تحت حمایت و پوشش خود قرار دهیم تا روند بیماری خود را به خوبی پشت سر بگذارد و به سلامتی دست پیدا کند.
متخصص رادیولوژی و فلوشیپ نورو رادیولوژی دربارۀ درصد اثر بخشی و درمان موفق بیماریهای نادر گفت: بعضی بیماریها را توانستیم به صورت جدی و اثربخش جلوگیری کنیم که برای مثال میتوان به بیماری کوتاه قامتی اشاره کرد.
ادراکی در برابر این پرسش که کدام بیماریهای نادر شرایط بدتری را دارند، گفت: ما آمار دقیقی از این موضوع نداریم، زیرا خود بیماران اطلاعات کافی در این موارد در اختیار ما نمیگذارند. اما میتوان گفت قطعاً بیماریهایی که درمان سختتری دارند یا از نظر هزینه گرانتر هستند یا دسترسی کمتری به داروها دارند، شرایط سختتری را تجربه میکنند و نکته مهم در این باره، مدیریت بهتر بیماری و اوضاع بیمار است. هر بیماری که پیگیری نشود باعث میشود، بیمار در شرایط بحرانی قرار بگیرد، اما خدا را شکر که این مسائل در حال حاضر در حال پیگیری و رسیدگی بیشتر است.
منبع: خبرگزاری ایلنا