به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

احکام تجارت از دیدگاه اسلام

تاریخ انتشار: ۲۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۹۸۶۳۲۹

به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، تجارت یا داد و ستد از زمان‌های قدیم همزاد نسل بشر بوده و هست. چرا که فرد و جامعه نیاز‌هایی دارند که تنها با همدلی و ارتباط با هم تامین می‌شوند. به همین دلیل افراد باید با تجارت و تامین مواد اولیه خود به تسهیل زندگی و پیشرفت جامعه‌ی خود کمک کنند.

تجارت انقدر مهم و ریشه دار است که یکی از معصومین در این رابطه فرموده است: جواز معاملات و برآورده ساختن نیاز‌های جامعه به طور فراگیر تنها در ارتباط با این معیار است که در آن فساد و بطلان نیز آمیخته شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

عوامل مختلفی همچون: عمومی بودن داد و ستد و احتمال پدید آمدن اختلاف نظر‌ها و درگیری ها، قانونگذاری در این حوزه را امری لازم و ضروری کرده است.

قوانین تجارت معمولا در بین جوامع مشترک بوده و بر اساس اصول تجارت هر حکومت قانونگذاری شده است. قوانین عرفی و معنوی تصویب شده در این مسئله بیشتر در ذات انسانی بشر نهفته است و از عقل عملی انسان‌ها سرچشمه می‌گیرد. بدون آن که در بیشتر موارد نیازی به همسان سازی قوانین احساس شود.

مهم‌ترین قانون که در روابط تجاری باید به آن توجه شود، انسانی و معنوی بودن آن قانون است چرا که بیشتر قوانین تصویب شده حالت منفعت طلبی و قدرت طلبی دارند و با تفکری غیر الهی و به دور از انسانیت به اجرا در آمده اند. آداب تجارت اسلامی در مقایسه با تجارت دنیوی بسیاری از کشور‌ها تفاوت‌های زیادی دارد و جزییاتی که در اسلام ذکر شده است قابل قیاس با سایر ادیان نیست.

اصول حاکم بر تجارت اسلامی

دین اسلام سودآوری در تجارت را علاوه بر فرد و جامعه، در آخرت نیز تعبیر کرده است. برخلاف شرح تجارت در بیشتر کشور‌های دنیا که محدود به دنیاست، اسلام تجارت را با یک نگاه جامع و ریزبین به دنیا و آخرت نسبت داده است و تنها منفعت دنیوی را تعریف نکرده است. با این نگاه تصمیات فرد در بسیاری از مسائل درست‌تر و انسانی‌تر خواهند بود و او این کار را نه تنها برای دنیا بلکه برای آخرت خود نیز می‌بیند و سعی کرده بهترین‌ها را انجام دهد. با این نگرش انسان در هر مسئله‌ای پیشرفت می‌کند.

مانند این حدیث از پیامبر اکرم که فرموده است:

اِبتَغِ عَلى نَفسِکَ وعِیالِکَ حَلالاً، فَإِنَّ ذلِکَ جِهادٌ فى سَبیلِ اللّهِ، وَاعلَم أن نَّ عَونَ اللّه فى صالِحِ التِّجارَةِ.
براى خود و عائله ات، روزى حلال بجوى؛ زیرا این کار، نوعى جهاد در راه خداست و بدان که کمک خداوند، در تجارت درست و حلال است.

قوانین و احکام تجارت در دین اسلام نشات گرفته از همین نگاه کلی و در نظر گرفتن تمامی جوانب این رویکرد اجتماعی است. در این رابطه به برخی از مهم‌ترین اهداف و معیار‌های اسلام در این زمینه می‌پردازیم:

تقویت فرهنگِ دوستى و روابط اجتماعى:

هدف اصلى از داد و ستد، تسهیل عملکرد نظام اجتماعى و تأمین نیازهاى مادى افراد جامعه است. یعنی تجارت باید سبب اتحاد و تقویت روابط اجتماعی میان یک ملت با سایر ملت‌ها شود و تنها بر منفعت شخصی تمرکز نداشته باشد. اسلام انقدر تجارت را مقدس دانسته است که می‌گوید اگر یکی از طرفین معامله از انجام آن پشیمان شود یا روی برگرداند سایر طرفین نیز باید از انجام آن صرف نظر کنند مانند این آیه:

أییُّما عَبدٍ أققالَ مُسلِما فى بَیعٍ، أققالَهُ اللّه تَعالى عَثرَتَهُ یَومَ القِیامَةِ.
هر بنده اى که تقاضاى مسلمانى را براى فسخ معامله اى بپذیرد، خداوند متعال در روز قیامت، از لغزش هاى او درگذرد.

اسلام محبت و به دست آوردن دل یک مسلمان را عزیزتر و با ارزش‌تر از پول و ثروت دنیوی می‌داند. آثار بخشش در معامله تا زندگی جاودان در آخرت ادامه داشته و بخشش گناهان از سوی خداوند را به همراه خواهد داشت. همچنین گفته شده ورود افراد و دخالت آن‌ها در داد و ستد دیگران امری مکروه و ناپسند است. این عمل باعث تحریکات منفی، تفرقه، از بین رفتن دوستی طرفین و نارضایتی هرچه بیشتر می‌شود.

پیشگیرى از مفاسد اخلاقی و اقتصادى:

بروز منافع شخصى افراد در تجارت سبب شده تا داد و ستد و بازار، به محلى مناسب برای ایجاد آسیب‌های اخلاقی ناشی از تجارت تبدیل شود. این موارد قدم‌های اولیه این آسیب است و باید در نشر داشت که این آسیب‌ها ادامه دار بوده و با جدی‌تر شدن آن‌ها مشکلات عدیده‌ای را در جامعه ایجاد می‌کند. رویکرد کلی دین دوری از هر گونه آسیب احتمالی است.

از جمله توصیه‌های دین در این رابطه عبارت است از:

• توجه به شناسایى آسیب‌ها و مفاسد
• تلاش براى پیشگیرى از آن‌ها
• پرهیز از ورود در آن‌ها و چگونگى راه هاى مقابله با آن.

از جمله آسیب‌های جدی که می‌تواند عوامل نابودی یک جامعه را به دنبال داشته باشد عبارتند از:

• ربا
• کم فروشى
• خیانت
• دروغگویى
• غَشّ در معامله
• کتمان عیب
• غبن و قسم خوردن.

چند مسئله در رابطه با تجارت:

اکنون به طرح چند مسئله در رابطه با احکام تجاری می‌پردازیم:

مسأله ۲۰۵۹: کاسب شایسته است احکام خرید و فروش در موارد محل ابتلاء را بیاموزد، چنانچه به واسطه نیاموختن در معرض ارتکاب فعل حرام، یا ترک واجب قرار گیرد، آموختن لازم است. از حضرت صادق علیه السلام روایت شده: کسی که می‌خواهد به خرید و فروش بپردازد، باید احکام آن را فرا بگیرد، اگر پیش از یاد گرفتن احکام تجارت به خرید و فروش مشغول شود به واسطه معامله‌های باطل و شبهه‌ناک، به هلاکت می‌افتد.

مسأله ۲۰۶۱: کسی که پولی ندارد و مخارجی در زندگی بر دوش دارد مانند: زن و بچه، باید کسب روزی کند. برای کار‌های مستحب مانند: وسعت دادن به عیال و دستگیری از فقرا، کسب کردن مستحب است.

معاملات مکروه

برخی از معاملات مکروه از این قبیل اند:
• ملک فروشی، مگر اینکه مالک دیگری با پول آن بخرد
• قصابی
• کفن فروشی
• معامله با مردمان پست
• معامله بین اذان صبح و اول آفتاب
• آنکه کار خود را خرید و فروش گندم و جو و مانند: این‌ها قرار دهد
• آنکه جنسی را طلب کند که دیگری خریدار و طالب آن است و دخالت کند.

منبع: بیتوته

انتهای پیام/

 

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: احکام تجارت احکام شرعی خرید و فروش داد و ستد آسیب ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۹۸۶۳۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کارگران نقش مهمی در استقلال اقتصادی کشور دارند

امام جمعه چادگان گفت: کارگر دارای شرافت و کرامت است و نقش مهمی در اقتصاد کشور و بی‌نیازی از واردات دارد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، حجت‌الاسلام سید محمود بنی‌جمالی، ظهر امروز جمعه_ هفتم اردیبهشت_ در خطبه‌های این هفته نماز جمعه چادگان اظهار کرد: روز کارگر را پیشاپیش به تمامی رزمندگان جنگ اقتصادی تبریک می‌گویم، بزرگ‌ترین افتخار برای این قشر این است که نبی مکرم اسلام (ص) بر دستان کارگر بوسه زده و در جامعه دینی و اسلامی کار و کارگر با ارزش است.

وی با اشاره به بیانات رهبر انقلاب افزود: زمانی حال اقتصاد کشور خوب می‌شود که حال کارگر خوب باشد و امیدواریم روزی برسد که کارگری شغلی با ارزش در جامعه باشد زیرا کارگر دارای شرافت و کرامت بوده و نقش مهمی در استقلال اقتصادی کشور دارد و کشور را از وابستگی به واردات بی نیاز می‌کند.

امام جمعه چادگان با اشاره به در پیش بودن روز معلم اضافه کرد: شهید مطهری دردانه زمانه ما بود که یک اسلام شناس، زمان شناس، فقیه، فیلسوف، مفسر و یک انسان خطیب و جهادگر عرصه تبیین است.

حجت‌الاسلام بنی‌جمالی تاکید کرد: سخنان شهید مطهری همچنان نو، قلم او روان و بیانش شیوا است و فردی دغدغه‌مند است که غیرت دینی برجسته‌ای دارد و تجلی و تبلور غیرت دینی است که بسیار نسبت به دین و باورهای دینی غیور و شجاع بود.

وی اضافه کرد: نمی‌توان کسی را همچون او یافت که در عرصه مبارزه با انحرافات فکری در آن زمانه‌ای که هجمه‌های سنگینی از طرف مارکسیست‌ها و لیبرالیست‌ها علیه اسلام وارد می‌شد از حقانیت اسلام دفاع کند و نمونه‌ای از این مجاهدت‌ها کتاب «نظام حقوق زن در اسلام» است که در یکی از بدترین مجلات زمان پهلوی نوشته شد و از حقوق زن دفاع کرده است.

امام جمعه چادگان با یادآوری اینکه در نهایت این شخصیت بزرگ به دست گروهک منحط «فرقان» به شهادت رسید که این روز و روز معلم را گرامی می‌داریم، بیان کرد: معلمی دارای یک جایگاهی خطیر و انسان ساز است که تربیت نیروی انسانی را برعهده دارد، از تأثیرگذارترین اقشار در جامعه است و زمانی جامعه به رشد و شکوفایی می‌رسد که معلم‌ها در آن جامعه ارزش والایی داشته باشند.

حجت‌الاسلام بنی‌جمالی تاکید کرد: در این دولت اقدامات خوبی نظیر جذب و گزینش معلمان صورت گرفته تا آموزش و پرورش را که یکی از مهم‌ترین ارکان نظام اسلامی است سازمان دهد و یکی از ایرادات آموزش و پرورش که نیروهای خرید خدمات بود، اکنون در حال رفع شدن است و امیدوارم نیاز آموزش و پرورش به معلم‌های فرهیخته و وارسته برطرف شود.

وی در ادامه از نیروی انتظامی تقدیر کرد و افزود: نیرو انتظامی با طرح نور به میدان آمده و کاستی‌های دیگر نهادها را کنار گذاشته و در میدان عفاف و حجاب ایستاده است و با این اقدام از کیان و استحکام خانواده و امنیت اخلاقی جامعه حراست و پاسداری می‌کند که قدردان آنان هستیم.

امام جمعه چادگان خاطرنشان کرد: هجمه سنگینی علیه حجاب در کشور ما رخ داده که به حجاب اجباری متهم شدیم درحالی که خودشان با اجبار جامعه ما را از حجاب دور کردند و امروزه دشمنان از طریق رسانه‌ها اسارت را به عنوان آزادی القا می‌کنند و بردگی زنان را اشاعه و قبح زدایی می‌کند.

حجت‌الاسلام بنی‌جمالی بیان کرد: آزادی خوب است اما آنچه که به زنان دیکته می‌شود، عین اسارت و بردگی است که ما جلوی آن ایستاده‌ایم و اجازه این کار را نمی‌دهیم: تأمین امنیت اخلاقی جامعه وظیفه حاکمیت است که به آن عمل می‌کند و نیرو انتظامی برای حفظ خانواده و امنیت زنان و دختران جامعه تلاش می‌کند.

امام جمعه چادگان تصریح کرد: امروزه از مشکلات جامعه ما طلاق و طلاق عاطفی است که ارتباط مستقیمی با حجاب دارد و این آزادی که دنیای غرب مدعی آن است به نام زنان و به کام دیگران و سرمایه داران است که سبک زندگی افراد را تغییر می‌دهد.

وی افزود: نیاز است که دیگر نهادها و ارگان‌های فرهنگی هم به میدان بیایند، ما انقلاب کردیم تا زن را به جایگاه والا و حقیقی خود برسانیم.

امام جمعه چادگان تصریح کرد: حجاب علاوه بر اسلام فرهنگ ایرانی هم هست و ریشه در فطرت انسان‌ها دارد که دشمنان با زور و ساخت فیلم و صنعت مد و لباس در پی از بین بردن آن است.

کد خبر 748102