به نقل از «خبرآنلاین»

پارلمان ایران، درگیر و دار احلال

تاریخ انتشار: ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۰۱۰۳۸

 پارلمان در ایران مولود نهضت مشروطیت و انقلاب اسلامی است کما اینکه در همسایگی ایران، پارلمان کشور عراق زائیده ی اشغال است که پدیده ی فوق العاده زشت و غیر قابل دفاعی است که با لشگرکشی نظامی کشورهای بیگانه و تصرف سرزمینی در تاریخ سیاسی کشورها نمایان شده و در دایره ی ارزش های اسلامی فاقد وجاهت قانونی، اخلاقی و فرهنگی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در یک نمونه دیگر، نهاد تقنین در انگلستان برآمده از فرآیند تاریخی و تقابل بین جامعه ی مدنی و جامعه ی سیاسی است؛ هرچند آن را به انقلاب آرام ۱۶۸۸ نسبت می دهند. البته در اروپا و غرب سیاسی پارلمان انگلستان را مادر همه ی مجالس می دانند.

به استناد روش تطبیقی در حوزه ی علوم انسانی و سیاسی درکارکرد پارلمان ها می توان به نتایج روشنی دست یازیید.

در حال حاضر که بعد از آغاز دوره ی "کرونا ویروس" دموکراسی در سراسر جهان حال و روزگار خوشی ندارد. پارلمان هم به عنوان مرکز مشروعیت قدرت و خاستگاه اعمال اراده ی مردم در نظام های سیاسی با موانع بزرگ و چالش های عمده ای مواجه است و به تدریج به ارتجاع و شاید انعطاف اجباری برگشت داده می شود که نتیجه ی آن تن دادن به تصویب قانون مورد نیاز دولت ها و نظارت کم و بیش و پرهیز از کنترل حکومت ها است. در حوزه ی نظریه پردازی هم ایده ی گسترش "امواج" دموکراسی و نگاه های "پایان تاریخ" و قدرت  به معنا و مفهوم فوکویی هم چنگی به دل نمی زند و حتی در سیاست عملی نگاه های نولیبرالیستی و لیبرالیستی به مراتب خطرناک تر از مکاتب کلاسیک، پارلمان در حد ابزار در خدمت حاکمیت سر تعظیم فرود می آورد و در بیشتر مواقع مورد لعن، نفرین و هتک حرمت صاحبان قدرت سیاسی واقع می شود.

مفهوم جامعه شناختی و مردم شناسی رویدادها و تحولات فوق الاشاره کنار گذاشتن مردم از روند تصمیم سازی و تصمیم گیری هاست که می تواند حاوی آثار وحشتناکی در جامعه ی جهانی باشد.

گویا به راحتی تجارب برآمده از زیست فلسفی، سیاسی و حقوقی هزاران ساله ی اعصار پیشامدرن، مدرن، پسا مدرن و جهانی شدن به کناری می رود و به شکلی از دل گذشته ی معطوف به استبداد، آزادی و تقابل نیروهای اجتماعی باز نگاه های متمرکز و مطلقه سربر می آورد و شاید بشریت به استقبال استبداد نرم می شتابد و بسیار هم خرسند است. در چرخه ی معیوب، دولت ها بدون التزام و پایبندی به تقاضا و نیاز مردم با اتکا به نهادهای بروکراتیک و فن سالاران و دیوان سالاران و حتی با ابتناء به میل فردی حاکمان به توقف و تمرکز تمایل پیدا می کنند. 

درحالی که انقلاب اسلامی که حاوی ارزش های دینی و انسانی است در تقابل با این چرخه مسئولیت بارز و مشخصی دارد و طبیعی است در تولید نظریه پردازی ها و بازتولید مولفه های مربوط به حکمرانی مراقبت زیادی را می طلبد تا در دام اباحه گری، آنارشیسم و استبداد جهانی گرفتار نشود.

پارلمان در ایران که نماد مردم سالاری است جایگاه بس مهمی دارد. فصل ششم قانون اساسی از اصل شصت و هفت تا یکصد مطلق به قوه ی مقننه اختصاص دارد و در سایر فصول هم در اصولی از قانون اساسی به مجلس شورای اسلامی پرداخته است.

اصل هفتاد و یک ابراز می دارد مجالس شورای اسلامی در عموم مسائل در حدود مقرر در قانون اساسی می تواند قانون وضع کند.

اصل هفتاد و سه شرح و تفسیر قوانین عادی را در صلاحیت مجلس شورای اسلامی می داند.

اصل هفتاد و چهار اعلام مینماید هر نماینده در برابر تمام ملت مسئول است و حق دارد در همه ی مسائل داخلی و خارجی کشور اظهار نظر نماید.

با این اوصاف آنچه در جمهوری اسلامی مایه ی نگرانی است، آلوده کردن اختیارات پارلمان به احلال است که متوجه کارکرد شورای نگهبان، قانون اساسی و عملکرد مجلس شورای اسلامی است. اعضای شورای نگهبان بیش تر از آنچه که در اصول نود و یک تا اصل صد قانون اساسی بیان شده است، مسئولیتی در ارتباط با پارلمان ندارند. آنان از منظر انطباق مصوبات مجلس با شرع مقدس و قانون اساسی در پاره ای از موارد به احلال گرفتارند و به هر دلیلی از مجلس دارای توسیع قدرت و برخوردار از وظایف مکمل، دغدغه دارند.

وقتی اصل هفتاد و یک گستره ی وضع قانون توسط پارلمان را در عموم مسائل و حدود مقرر می داند، محدود کردن آن احلال است و احلال مطابق تفسیر علامه طباطبایی در المیزان مشروع نیست. ورود اعضای شورای نگهبان در بعضی از مواقع به نتایج کارشناسی مصوبات هم عدول از اختیارات و تعدی است که باید مراقبت کرد تا پارلمان تضعیف نشود البته نادیده گرفتن نقش قانونی شورای نگهبان در امر انطباق و مطالبه ی نظارت غیر موثر بر انتخابات هم مشمول احلال است که بعضی از نخبگان و سیاست مداران به آن گرفتارند.

یکی از مصادیق دیگر احلال، ایجاد اختلال در کارکرد مطلوب هیئت رئیسه، روسای کمسیون ها و تک تک نمایندگان است که گاهی از مواقع بعضی از آنان با خروج از وظایف قانونی و مداخله در روند اجرایی و قضایی و پرداختن به اموری غیر از نمایندگی در سایه ی برداشت های ناقص و غلط از قوانین امید به اصلاح و آثار مثبت پارلمان را در اذهان مردم به یاس تبدیل می کنند و نیمه ی دیگر پدیده ی احلال را تکمیل می نمایند. انصاف، عدالت و تقوی در رعایت مرزهای قانونی و خروج از قبض و بسط وظیفه و تاکید بر مر قانون می تواند مانع احلال باشد.

*نماینده دوره دهم مجلس شورای اسلامی

۲۷۲۱۵

کد خبر 1389126

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: شورای نگهبان مجلس شورای اسلامی مشروطه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۰۱۰۳۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ردادی: مردم با حضور در انتخابات مجلسی قوی را رقم بزنند

جامعه‌شناس سیاسی گفت: حضور مردم در انتخابات و انتخاب افرادی که مطابق سلیقه خودشان است از بین نامزدهایی که وجود دارد باعث می‌شود که تنوع عقاید در مجلس تأمین شود. - اخبار سیاسی -

محسن ردادی عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری تسنیم، در خصوص دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی که جمعه 21 اردیبهشت‌ماه در 22 حوزه انتخابیه برگزار خواهد شد، طی سخنانی اظهار داشت: اتفاقات اخیری که در عرصه داخلی و منطقه‌ای رخ داد، می‌تواند در انتخابات موثر باشد. البته اگر این وقایع در دور اول انتخابات بود قطعاً تأثیر جدی‌تری داشت و موجب حضور پرشورتر مردم در صحنه می‌شد.

وزیر کشور: مولفه مشارکت در دور دوم انتخابات همچنان مهم است وی افزود: از یک طرف خیزش جهانی علیه اسرائیل و از طرف دیگر اتفاقی که درخصوص پاسخ ایران به اسرائیل افتاد و اقتدار نظامی جمهوری اسلامی ایران ثابت شد. این دو واقعه جوّ جامعه را به‌گونه‌ای پیش بُرده که حضور مردم پای صندوق‌های رأی هم از لحاظ تعداد و هم از نظر نوع رأی حتماً می‌تواند تحت تأثیر این دو واقعه قرار بگیرد.

جامعه‌شناس سیاسی گفت: از سویی دیگر حضور گسترده مردم در دور دوم انتخابات باعث می‌شود که قدرت نرم جمهوری اسلامی افزایش یابد. بعضا هستند کسانی که تصور می‌کنند که کار انتخابات تمام شده و قرار نیست انتخابات در سراسر کشور برگزار شود و ممکن است به شکلی که باید، برای موضوع انتخابات اهمیت قائل نباشند، که البته صحیح نیست.

ردادی عنوان کرد: در شرایطی هستیم که قدرت سخت جمهوری اسلامی ایران از یک‌طرف اثبات شده و از طرف دیگر پیام جمهوری اسلامی و جبهه مقاومت در سراسر دنیا مورد توجه قرار گرفته؛ این‌زمان بسیار اهمیت دارد پیامی به دنیا صادر شود که نشان بدهد جمهوری اسلامی از داخل هم مستحکم، متحد و منسجم است.

وی خاطر نشان کرد: این مهم باعث تقویت قدرت نرم داخلی جمهوری اسلامی ایران خواهد شد. کسانی که رأی می‌دهند توجه داشته باشند که رأی و تلاش آن‌ها برای حضور در انتخابات و این احساس وظیفه که رخ می‌دهد مکمل پاسخ مقتدرانه ایران به اسرائیل بوده و در راستای حمایت از مردم مظلوم فلسطین است.

این جامعه‌شناس سیاسی بیان کرد: امروزه شاهد برگزاری تظاهرات مردمی در سراسر دنیا هستیم؛ رأی و حضور گسترده‌ی مردم پای صندوق‌های رأی می‌تواند موضع جبهه مقاومت و جمهوری اسلامی را افزایش بدهد.

ردادی هم‌چنین درخصوص میزان اهمیت و تأثیر حضور مردم در صحنه انتخابات نیز بیان کرد: مهم‌ترین اثر حضور مردم در انتخابات این است که کیفیت انتخاب نمایندگان را بالا می‌برد یعنی افرادی که با گزینش تعداد زیادی از مردم به مجلس راه پیدا کنند حتما هم کیفیت‌شان و قدرت نمایندگی‌شان بیشتر از افرادی است که با تعداد آراء کم به مجلس راه پیدا کرده باشند.

وی اضافه کرد: اگر می‌خواهیم مجلس در رأس امور باشد هم‌چنان که امام خمینی(ره) فرمودند، یکی از ابزار و یک مقدمه‌ این است که اصولاً نمایندگان در طراز و بهترین نمایندگانی که در دسترس مردم هستند به عنوان نماینده به مجلس فرستاده شوند.

جامعه‌شناس سیاسی اظهار داشت: این اگر اتفاق بیفتد مجلس از لحاظ راهبردی و عقل تصمیم‌گیری در مرتبه بالایی قرار خواهد گرفت و عُقلایی که آنجا هستند بسیار توانمند خواهند بود. هم‌چنین این افراد حامل آرای زیادی از مردم‌اند یعنی نماینده قشر گسترده‌تری از مردم هستند و با زبان بازتری می‌توانند به نظارت پرداخته و این رأس امور بودن را اجرا کنند.

ردادی گفت: صندوق رأی جایی است که افراد حرف‌هایشان را می‌زنند و اختلاف نظرهایشان را برطرف می‌کنند؛ این‌جاست که حساب‌ها صاف می‌شود پس اگر مردم و سیاستمداران پای صندوق رأی نتوانند اختلاف نظرشان را حل کنند، احتمالاً قرار است این اختلاف نظر کف خیابان و یا در دعواهای رسانه‌ای خودش را نشان دهد.

وی خاطرنشان کرد: در این صورت باید منتظر باشیم وحدت و انسجام جامعه خدشه بردارد؛ به‌خاطر اینکه افراد نتوانستند به اندازه کافی در مجلس و رأی آوردن حرف‌شان را منطقی بزنند و بعد هم مردم به قضاوت این افراد بنشینند.

عضو هیات علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی گفت: مجلسی قادر است مشکلات مردم را حل کند که اولاً از لحاظ فکری و از لحاظ حکمرانی شایسته باشد، که حضور بیشتر مردم به معنای انتخاب شایسته‌ترین‌هاست و دوم اینکه تعداد آرائی که دارد به‌قدری باشد که اگر قصد نظارت بر دولت را دارد و می‌خواهد تصمیمی بگیرد؛ کسی ان‌قلت نیاورد که مگر شما نماینده‌ی چند درصد از مردم هستید بلکه بلافاصله به رأی و نظر مجلس شورای اسلامی تمکین کند.

ردادی در پایان بیان کرد: حضور مردم در انتخابات و انتخاب افرادی که مطابق سلیقه خودشان است از بین نامزدهایی که وجود دارد باعث می‌شود که تنوع عقاید در مجلس تأمین شود.

انتهای پیام/