به نقل از «ایران اکونومیست»

دلایل تعلل آنکارا در تعمیر خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه

تاریخ انتشار: ۶ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۰۷۸۷۱۲

ایران اکونومیست- تعلل آنکارا در تعمیر خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه در طول نزدیک به ۶۰ روز گذشته موجب طرح سوالاتی در اذهان عمومی در این زمینه شده است که نیازمند بررسی و اقدام عاجل در رفع این مشکل می باشد.

 

خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه در دوازدهم فروردین ماه از سوی نیروهای پ.ک.ک در نزدیکی مرز ایران منفجر و جریان گاز به ترکیه از ایران قطع شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به رغم گذشت نزدیک به دو ماه هنوز اقدامی برای تعمیر این خط لوله و آغاز جریان گاز انجام نشده و تعلل آنکارا در این زمینه سوالاتی را در اذهان تداعی می کند و به رغم گذشت دو ماه تاکنون نه در رسانه های ترکیه و نه از سوی مسوولین رسمی در این زمینه اظهارنظری صورت نگرفته است.

مهدی جمشیدی دانا، مدیر دیسپچینگ شرکت گاز ایران بعد از اعلام انفجار اعلام کرده بود که بخش آسیب دیده خط لوله صادرات گاز ایران به ترکیه، ظرف چند روز آینده تعمیر و باسازی و صادرات گاز به‌زودی ازسرگرفته خواهد شد و تجربه نشان داده که تعمیرات خطوط سه تا هفت روز زمان نیاز دارد که به میزان خسارت وارد شده نیز بستگی دارد.

در طول ۱۵ سال گذشته در خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه ۱۱ بار انفجار رخ داده بود و تعمیرات در کوتاهترین زمان ممکن به پایان رسیده بود و گفته می شود در آخرین مورد انفجار یکی از اعضای گروهک تروریستی پ.ک.ک با عملیات انتحاری چندین خودروی زرهی نیروهای محافظ ترکیه را منفجر کرد که در نتیجه این انفجار، خط لوله گاز نیز منفجر شده است.

نکته ای که در بررسی مساله می باید مدنظر قرار بگیرد این است که سرما در مناطق هم مرز ترکیه با ایران به طور عمده تا پایان اردیبهشت ماه برقرار است و نیاز به استفاده از گاز طبیعی برای مصارف خانگی در این مناطق برقرار است و تعلل در تعمیر خط لوله انتقال گاز این سوال را در اذهان تداعی می کند که در این مناطق چه منبع جایگزینی برای گاز وارداتی ایران در نظر گرفته شده است.

شیوع کرونا در ترکیه و مسبب قلمداد کردن آن برای تعلل در تعمیر خط لوله یاد شده نیز نمی تواند قابل قبول باشد، چرا که بخشهای خدماتی و وزارتخانه های مختلف در ترکیه کارهای روزمره خود را انجام می دهند و نسبت دادن مساله ای به این اهمیت با کرونا نمیتواند دلیل قانع کنندهای باشد.

از سوی دیگر تاکنون در ایران چندین بار از سوی مسوولین رسمی در زمینه وصل نشدن خط لوله اظهاراتی بیان شده ولی ترکیه پاسخ قانع کنندهای به این اظهارات نداده است. این مساله حتی در گفت و گوی تلفنی وزیران کشور ایران و ترکیه در روزهای گذشته نیز مطرح شد و رحمانی فضلی وزیر کشور ایران در این گفت وگو با تاکید بر لزوم ممانعت از انجام اقدامات خراب کارانه از سوی نیروهای تروریستی در مرزهای مشترک ایران با کشور های همسایه افزود: در این زمینه، برای انجام هر گونه همکاری آماده هستیم و دغدغه های طرفین حتماً در تعاملات سطوح ذیربط دو وزارتخانه پیگیری خواهد شد.

در آخرین مورد از اظهارات مسوولین رسمی ایران، بیژن زنگنه وزیر نفت ایران نیز اعلام کرد که ترکیه هنوز اقدام به تعمیر خط لوله نکرده و جریان گاز همچنان قطع می باشد.

ترکیه بعد از تنوع بخشیدن به منابع خرید گاز طبیعی خود بارها خواستار کاهش قیمت گاز خریداری از ایران شده بود و این مساله حتی به داوری بین المللی کشیده شده و مساله به نفع ایران تمام شده بود.

منطبق با قرارداد خرید گاز ترکیه از ایران، حتی اگر ترکیه گازی از ایران خریداری نکند ملزم به پرداخت مبلغ فروش خواهد بود، اما در مواردی همانند خرابکاری در خط لوله تیم کشور می تواند از پرداخت پول گاز به ایران خودداری کند. هر چند آنکارا باید پس از سپری شدن یک زمان منطقی برای از سرگیری واردات اقدام کند.

اما برخی کارشناسان با حساس خواندن مقطع کنونی معتقدند که تعلل آنکارا در ترمیم خط لوله گاز می تواند دلایل دیگری نیز داشته باشد که از عمده این دلایل می توان به ۱- قصد ترکیه برای جایگزین کردن گاز ایران از یک کشور دیگر ۲- نیت آنکارا برای تبدیل ترکیه به کریدور انتقال گاز به اروپا که در کنار آن این کشور می تواند بدون نیاز به گاز ایران سهم خود را از بابت انتقال گاز کشورهای آسیای میانه و قفقاز به اروپا تامین کند ۳- همسویی با برخی کشورهای غربی از جمله آمریکا در بی اعتنایی به ایران و در نهایت و در بد بینانه ترین حالت ۵- اعمال فشار به ایران به علت سیاست های منطقه ای تهران.

البته صرف نظر از برخی نظرات یاد شده، بدون تردید ایران و ترکیه به عنوان دو همسایه مقتدر و مسلمان با درک موقعیت کنونی و با توجه به مشکلات اقتصادی بسیاری از کشورهای جهان به خصوص کشورهای اروپایی مختلف که به علت شیوع کرونا دچار آن شده اند، و با توجه نیاز دو کشور به یکدیگر در زمینه های مختلف اعم از سیاسی و اقتصادی ضرورت دارد که با حسن نیت مشکلات فی مابین از جمله تعمیر خطر لوله یاد شده و البته پیش از فرارسیدن فصل سرما که نیاز به گاز در ترکیه بسیار ملموس و وجود این ماده انرژی زا حیاتی می شود، راه حل های مناسب بررسی و با فوریت اجرا شود.

 

ایرنا

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: خط لوله انتقال گاز ایران به ترکیه تعمیر خط لوله تعلل آنکارا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۰۷۸۷۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

گاز ایران به چین هم می‌رسد؟

یک کارشناس حوزه انرژی گفت: پروژه دیگری که پاکستان در دستور کار دارد اینکه اکنون به پیشنهاد امریکا قرار است از ترکمنستان و با عبور از مسیر افغانستان به پاکستان تا هند پروژه تاپی را اجرا کند و در واقع امریکا بدنبال مسیری برای دور زدن و گرفتن فرصت از ایران است هرچند این پروژه باوجود طالبان در شرایط، اما و اگر و ابهام قرار دارد.

به گزارش ایلنا، قرارداد صادرات گاز به پاکستان با نام خط لوله IP در قالب خط لوله صلح بین شرکت ملی صادرات گاز ایران و شرکت ISGS پاکستان در تاریخ ۵ ژوئن ۲۰۰۹ (۱۵خرداد ۸۸) به‌مدت ۲۵سال منعقد شده بود و تاریخ آغاز تحویل گاز طبیعی به پاکستان ۳۱ دسامبر ۲۰۱۴ و میزان حجم گاز طبیعی صادراتی ۸ میلیارد مترمکعب در سال تعیین شده بود.

باوجودی که در ۲۱ اسفند ۱۳۹۱ در چابهار و نقطه صفر مرزی کلنگ آغاز و عملیات ساخت خط لوله صادرات گاز ایران به پاکستان بر زمین زده شد و ایران طبق قرارداد بیش از ۱۱۰۰ کیلومتر خط لوله ۵۶ اینچ را از عسلویه تا ایرانشهر احداث و عملیاتی کرد، اما این پروژه در خاک پاکستان نیمه‌کاره رها شد تا اینکه اسلام‌آباد امسال پس از ۱۰ سال وقفه، خبر آغاز عملیات را اعلام کرد و اکنون بنا دارد ساخت خط لوله انتقال گاز طبیعی از ایران را آغاز کند، اقدامی که به گفته مقامات پاکستان برای تامین نیاز‌های انرژی این کشور ضروری است، به طوری که اکنون سهم واردات گاز به ۲۹ درصد از کل عرضه گاز طبیعی مایع (شامل تولید و واردات منهای گازی که صادر یا ذخیره می‌شود) رسیده است.

در هر حال اکنون کمیته انرژی کابینه پاکستان ساخت ۸۰ کیلومتر باقیمانده از خط لوله ۸۰۰ کیلومتری از مرز ایران تا شهر بندری گوادر پاکستان را با استفاده از بودجه دولتی تصویب کرده است این رخداد هرچند دیر، اما خوشایند است و آنچه ما باید از هم‌اکنون در نظر داشته باشیم برنامه‌ریزیِ ورود به بازار‌های بزرگ‌تر از جمله چین و هند است، بازار‌هایی که اجرای خط لوله پاکستان و البته یک دیپلماسی دوراندیشانه این مسیر را برای ما کوتاه‌تر و شدنی خواهد کرد.

هدایت‌الله خادمی، در ارزیابی اجرایی شدن خط لوله صادرات گاز به پاکستان اظهار داشت: موضوع قرارداد تهران و اسلام‌آباد برای صادرات گاز مربوط به حدود ۱۵ سال پیش است، آن زمان پس از به امضا رسیدن این قرارداد ایران خط لوله انتقال گاز از عسلویه تا مرز این کشور را اجرا کرد و بنا بود که این گاز در نهایت تا هند نیز انتقال پیدا کند، اما مباحثی بوجود آمد که گفته شد پاکستان اعتبار لازم را ندارد و یا تحت تاثیر تحریم امریکا پروژه را معلق نگاه داشت، از نظر حقوقی و قانونی با توجه به بند قراردادی take or pay ما می‌توانستیم علیه این کشور اقامه دعوی کنیم یعنی پاکستان یا باید این گاز را دریافت می‌کرد و یا اینکه در صورت عدم دریافت به همان میزان پول و یا خسارت را پرداخت کند.

وی افزود: ما به وظایف‌مان عمل کردیم و از همان ابتدا و اکنون آماده ارسال گاز به این کشور بوده و هستیم اگر پاکستان برای تحویل گاز مدنظر زیرساخت لازم را نداشت ما می‌توانستیم با استناد به بند مذکور پول و خسارت را دریافت کنیم و اگر از همان ابتدا موضوع را جدی‌تر پیگیری می‌کردیم پاکستان همان زمان نسبت به آماده‌سازی زیرساخت و دریافت گاز اقدام می‌کرد و گاز حتما به سمت هندوستان هم می‌رفت و به این ترتیب پاکستان با توجه به عبور خط لوله سال‌ها به ایران وابسته می‌شد و امکان تحریم هم وجود نداشت.

این کارشناس حوزه انرژی گفت: پروژه دیگری که پاکستان در دستور کار دارد اینکه اکنون به پیشنهاد امریکا قرار است از ترکمنستان و با عبور از مسیر افغانستان به پاکستان تا هند پروژه تاپی را اجرا کند و در واقع امریکا بدنبال مسیری برای دور زدن و گرفتن فرصت از ایران است هرچند این پروژه باوجود طالبان در شرایط، اما و اگر و ابهام قرار دارد.

وی با بیان اینکه اجرای پروژه خط لوله ایران-پاکستان به نفع هر دو کشور و امنیت منطقه است، خاطرنشان کرد: اگر این خط اجرا شود به کشور‌های دیگر از جمله چین هم امکان ارسال گاز را داریم، زیرا اکنون چین به گاز نیاز زیادی دارد، زیرا چند هزار کیلومتر خط لوله با هزینه کشور خودش از ترکمنستان کشیده تا نیاز خود را برطرف کند ما نیز با اجرای خط لوله در کشور پاکستان از همین ابتدا باید به فکر رایزنی و مذارکه با چین برای ارسال گاز به این بازار بزرگ باشیم، زیرا زیرساختی که امنیت اقتصادی ایجاد کند و یک کشور را به ما وابسته کند؛ غیرقابل تحریم است.

خادمی بیان داشت: ما همانگونه که کرسنت را منتفی و میادینی مثل فرزاد و فروزان و آرش.. معلق نگه داشته‌ایم اقدام موثری برای الزام پاکستان به اجرای این خط که می‌تواند گاز ایران را تا چین هم برساند نکرده‌ایم. ضمن اینکه طی سال‌ها میادین گازی غیر از پارس جنوبی را هم توسعه نداده‌ایم، چندین سال است که میزان تولید گاز کشور با مصرف برابر است.

وی تاکید کرد: کشوری به ما اعتماد می‌کند که بتواند در هر زمان که نیاز داشت فوری گاز را دریافت کند و ما باید همواره این مقوله را در نظر داشته و برای عمل به تعهدات مجبور نباشیم که گاز صنایع را قطع و یا محدود کنیم و با اندیشیدن تمامی تمهیدات بدون وقت‌کشی و از دست دادن مجدد فرصت مربوط به تامین مطمئن وارد بازار بزرگی مثل چین شویم.

این عضو پیشین کمیسیون انرژی مجلس یادآور شد: ما باید این موضوع را نیز در نظر داشته باشیم که با وجودی که با فاصله بسیار کمی با روسیه دومین دارنده ذخایر گازی جهان هستیم، اما به لحاظ بازار فاصله زیادی با این کشور داریم، روسیه قبل از جنگ با اوکراین ۲۰ درصد بازار جهان را در اختیار داشت، اما کمتر از یک درصد بازار متعلق به ایران است، اکنون ما باید در نظر داشته باشیم که هر گونه تعلل ممکن است فاصله ما را بیشتر کند کمااینکه از دست رفتن زمان در صادرات به کشور‌های همسایه از جمله پاکستان سود زیادی را از کشور سلب کرد.