فریدون شهبازیان؛ پدر موسیقی پاپ ایران بعد از انقلاب
تاریخ انتشار: ۲۱ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۲۳۹۶۱۲
فریدون شهبازیان، آهنگساز و نواپرداز ۲۱ خرداد ۱۳۲۱ خورشیدی در تهران به دنیا آمد. شهبازیان یادگیری موسیقی را از ۸ سالگی و با ساز ویولن نزد عطا الله خادم میثاق آغاز کرد و در ۱۸ سالگی به عضویت ارکستر سمفونیک تهران به رهبری حشمت سنجری در آمد و در ۱۳۴۶ خورشیدی رهبر گروه کر و ارکستر سمفونیک رادیو شد. وی فارغ تحصیل دانشکده هنرهای زیبای دانشگاه تهران است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شهبازیان در دوره مدیریت هوشنگ ابتهاج بر موسیقی رادیو، در زمره ارکان اصلی آن به حساب می‌آمد و با وجود سن کم به دلیل خلاقیت و توانایی بالا توانست خود را به عنوان آهنگسازی خوش‌قریحه تثبیت کند. برخی از کارهای او با صدای شجریان و نادر گلچین درهمین سال‌ها انتشار عمومی پیدا کرد.
شهبازیان در دهه ۶۰ آهنگسازی برای فیلم را نیز آغاز کرد. در سال‌های ابتدایی انقلاب اسلامی او با احمد شاملو و شجریان آلبومی مشترک کار کرد و علاوه برآن آهنگسازی کاشفان فروتن شوکران با صدای شاملو را هم انجام داد که این کار در سال‌های بعد از درگذشت شاملو به انتشار کاشفان فروتن شوکران ۲ با آهنگسازی شهبازیان و صدای شاملو انجامید.
برخی از کارهای شهبازیان در زمره پرشنونده‌ترین آثار موسیقی بعد انقلاب به شمار می‌رود که از جمله آنها می‌توان به آهنگسازی او روی موسیقی بوی گل(شبانگاهان) با صدای سید عبدالحسین مختاباد، تنظیم و آهنگسازی روی آلبومی مشترک با عباس خوشدل و علیرضا افتخاری و برخی دیگر از آثار موسیقایی او اشاره کرد.
تجربه او در موسیقی رادیو در سال‌های پیش از انقلاب و سال‌های ابتدایی دهه هفتاد، او را در جایگاهی نشاند تا بتواند جریانی موثر را در موسیقی پاپ بعد انقلاب کلید بزند، به همین دلیل است که او را بسیاری پدر موسیقی پاپ پس از انقلاب نام نهاده‌اند. او معرف برخی از خوانندگان پاپ به خصوص محمد اصفهانی به جامعه موسیقی بود.
از جمله کارهای دیگر شهبازیان ساخت موسیقی برای فیلم است که برای او جوایز بسیاری را به ارمغان آورد. آوار، شیرسنگی، پاییزان، در مسیر تندباد، لیلا، مستند سرزمین ایران و مستند سمفونی گمشده و سریال‌های معصومیت از دست رفته، آوای فاخته و کلاه پهلوی و ده‌ها کار دیگر از جمله آثاری است که در زمینه موسیقی فیلم شهبازیان ساخت آن را عهده دار بود.
ارکستر ملی ایران به روایت فریدون شهبازیان
شهبازیان که تا اواسط ۱۳۹۸ خورشیدی رهبری ارکستر ملی ایران را برعهده داشت، درباره وضعیت و جایگاه ارکستر ملی ایران گفته است: زمانی که به ارکستر ملی ایران دعوت شدم یکی از ایده های من این بود که رپرتواری برای ارکستر تعریف شود که از نظر فنی و مبانی علمی و موسیقایی دارای اعتبار جهانی باشد تا بتوانیم خارج از ایران کنسرت هایی را اجرا کنیم که مردم از جذابیت و زیبایی های موسیقی ملی ایران لذت ببرند. می دانیم که موسیقی ملی ایران بر مبنای موسیقی ردیف و موسیقی بومی ایران شکل می گیرد به این معنا که ملودی های موسیقی محلی ایران که بسیار گسترده و غنی است و همچنین ملودی های آوازهای موسیقی ردیف ایران می تواند دستمایه آهنگسازان مطرح سرزمین ما باشد و این پدیده ای است که می تواند موسیقی ما را جهانشمول کند. مطمئنا آشنایی مردم دیگر کشورها با موسیقی ملی ما باعث خواهد شد که در جشنواره های مختلف موسیقی در سراسر جهان مورد دعوت قرار بگیریم. موسیقی ایران به طور کلی از غنای بسیاری برخورداراست و شامل ردیف و دستگاه های موسیقی ارزنده و موسیقی های مقامی است که در جهان بی نظیر است. اما متاسفانه در ارکسترها کاربرد کمتری دارند و این کار برعهده آهنگسازان است و بایستی آنها از ظرفیت موسیقی ایران بیشترین بهره را ببرند، بنابراین ارتباطی به سازها یا موسیقی اصیل ایران ندارد، البته در صورت آشنایی با سازهای ایرانی این اتفاق خواهد افتاد. در حال حاضر گروه های کوچک بسیاری با خوانندگان موسیقی اصیل ایران به خارج از کشور برای اجرای برنامه سفر می کنند که همین باعث آشنایی بیشتر خواهد شد.
وی همچنین افزود: کارهای بسیاری در خصوص موسیقی های فولکلوریک ساخته ام و استفاده از موسیقی های مقامی و نواحی مورد علاقه شخص من نیز بوده و هست اما استفاده از آن در ارکستر به عهده آهنگساز است. آهنگسازان باید از ملودی های محلی و ریتم های موسیقی نواحی بهره ببرند و آثاری دراین باره بنویسند و در اختیار ارکستر قراردهند، اما انجام تمامی این کارها نیازمند بودجه کلان و حمایت دولتی است. ما ارکستر ملی داریم اما حمایت گسترده ای در پشت آن نیست. ارکسترهای ملی در همه جای دنیا باید مورد حمایت قرار گیرند. «آقاوردی پاشایف» رهبر ارکستر ملی آذربایجان می گفتند مردم و دولت جمهوری آذربایجان از ارکستر ملی آذربایجان بسیار استقبال می کنند و هفته ای یک یا دو بار اجرای برنامه دارند و همین حمایت گسترده ای را سبب می شود.
فریدون شهبازیان از نگاه دیگر هنرمندان
حسین علیزاده آهنگساز و نوازنده مطرح موسیقی ایرانی: فریدون شهبازیان از نخستین تجربه‌های من در رادیو تا امروز همواره همراه و پشتیبان من بود. او برایم همچون یک استاد و معلم بزرگ است. فریدون شهبازیان لایق قدردانی بسیار زیاد است. امشب به شما تبریک می‌گویم که نخستین قدردانی را شما از این هنرمند انجام دادید. ما احساس غرور می‌کنیم که شهبازیان را در کنار خود داریم.
اکبر آزاد شاعر و ترانه‌سرا: بی شک فریدون شهبازیان یکی از آهنگسازانی است که در نیم قرن اخیر آثار جاودانه‌ای خلق کرده است. من هنوز هم در هر هفته یکی از آثار این هنرمند بزرگ را گوش می‌دهم. شهبازیان تنها آهنگسازی است که اشعار خیام را معرفی کرد، مجموعه‌ای بی نظیر با دکلمه شاملو و صدای شجریان و آهنگسازی خوب شهبازیان از نمونه‌های بسیار ارزشمندی هستند که می‌توان به آن اشاره کرد. شهبازیان مثل یک برادر بزرگ‌تر از من در شورای موسیقی حمایت کرد. آثار شهبازیان به یقین از آثار ماندگار موسیقی ایران است.
صدیق تعریف ردیف‌دان و خواننده سنتی: شهبازیان به گردن موسیقی ایران حق بسیار زیادی دارد. آشنایی من با این هنرمند به دوران دانشجویی دانشگاه باز می‌گردد. نخستین کارهایی که از ایشان شنیدم همان اثر معروف با رباعیات خیام است و به دنبال آن اثر بسیار ماندگاری که شهبازیان روی شعر شادروان فریدون مشیری کار کرده است، که به باور من از جمله ماندگارترین آثار تاریخ صد ساله موسیقی ایران است. او همدلی زیادی تقریباً با تمام هنرمندان موسیقی دارد و یکی از خصوصیات بارز شهبازیان این است که به کسی که با او کار می‌کند، دلگرمی می‌دهد.
محمد اصفهانی خواننده:شهبازیان از من به عنوان خواننده حمایت زیادی کرد. من در زندگی هنری خود را وامدار فریدون شهبازیان، همایون خرم و بابک بیات می‌دانم.
محمدرضا چراغعلی: شهبازیان فراتر از ذهن عمل می‌کند. وی علاوه بر آثار بزرگی که ساخته اخلاقیات و منش بی نظیری دارد. رفتار هنری او برای من همواره ارزشمند بوده است.
سیدعباس سجادی شاعر: من در دهه هفتاد هنگامی که به عنوان عضو شورای شعر وارد رسانه صدا و سیما شدم دوره‌ای بود که شهبازیان تأثیر و حضور چشمگیری در شورای موسیقی داشت. به باور من شهبازیان دریچه‌هایی را گشود که گشودنش آن زمان بسیار خطرناک و حساس بود و در آن دوران مورد هجمه‌های مختلفی هم قرار گرفت. هنوز هم گاهی برخی به نادرستی قضاوت‌هایی می‌کنند که در واقع شهبازیان و هنرش را نمی‌شناسند. باید بگویم که برخی افراد در اجتماع نقش مویرگی دارند؛ استاد فریدون شهبازیان برای موسیقی ایران دارای نقشی مویرگی است. نقش وی مثل خونی است که به بخش‌های مختلف این هنر آسمانی جان بخشید که امیدواریم سایه‌اش مستدام باشد.
منبع: ایرنا
کلیدواژه: بابک بیات جشنواره موسیقی فجر فریدون شهبازیان احمد شاملو همایون خرم فولکلوریک چهره ماندگار موسیقی بابک بیات جشنواره موسیقی فجر فریدون شهبازیان احمد شاملو همایون خرم فولکلوریک چهره ماندگار موسیقی ارکستر ملی ایران فریدون شهبازیان موسیقی ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۲۳۹۶۱۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
این صدا برای بچه‌های ایران است/ جزییات یک کنسرت باتربیت!
عَبِد آتشانی آهنگساز، بازیگر، خواننده و سرپرست گروه موسیقی «بامانی» که طی روزهای گذشته اولین کنسرت موسیقی تئاتر کودکان و خردسالان را پیش روی مخاطبان قرار داده بود، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر ضمن ارایه توضیحاتی درباره نحوه برگزاری این پروژه موسیقایی که با حمایت معنوی انجمن صنفی سراسری موسیقی تئاتر ایران روی صحنه رفته است، بیان کرد: عبارت «بامانی» که برای فعالیت های گروه موسیقی مان انتخاب کردیم مشتمل و برگرفته از سه واژه «بابا»، «مامان» و «نی نی» است که همین موضوع به خودی خود موید تمرکز و توجه ما روی گروه سنی کودک و خردسال است که بتوانیم با زبان موسیقی و نمایش علاوه بر اجرای یک فضای کمتر تجربه شده در ایران و ایجاد یک فضای سرگرم کننده برای کودکان ایران، مفاهیم تربیتی و آموزشی را در قالب یک کنسرت ارایه دهیم.
وی که طی سال های اخیر در پروژه های مختلف تئاتری و تلویزیونی مرتبط با گروه سنی کودک و نوجوان فعالیت های زیادی را در عرصه آهنگسازی و بازیگری انجام داده، درباره انگیزه برگزاری کنسرت ویژه گروه سنی خردسال و کودک گفت: در این سال ها همواره به این موضوع فکر می کردم که ای کاش شرایطی فراهم می شد تا آن دسته از خردسالان و کودکانی که با والدین خود به کنسرت های پاپ و سنتی می روند، فضایی را پیش روی خود داشته باشند که کنسرت هایی ویژه گروه سنی آنها وجود داشته باشد. مسیری که متاسفانه در کشور ما از سابقه چندانی برخوردار نیست و آثار موسیقایی که در حوزه کودک اجرا می شوند اغلب مرتبط با جُنگ های شادی است که یک دستگاه کیبورد روی صحنه و پلی بک خوانی هم محتوای اصلی آن را تشکیل می دهد. شرایطی که می تواند در قالبی منسجم تر با یک ارکستر کامل به گوش بچه های ایران برسد.
این آهنگساز و بازیگر تاکید کرد: موضوعی که به آن اشاره کردم برای من بسیار مهم بود زیرا همواره دغدغه این را داشتم و دارم که بتوانم به سهم خودم در عین اینکه موسیقی سرگرم کننده ای را به گوش مخاطب برسانم، مفاهیم تربیتی و تعلیمی را با موسیقی سالم و غیرمخرب هم تولید کنم. مسیری که بچه ها در قالب یک کنسرت ویژه گروه سنی خردسال و کودک سازها را روی صحنه ببینند، با گروه بخوانند و در عین تعامل شنونده یک موسیقی کامل باشند. فرآیندی که بسیار هم مشکل است و تا همین جا هم ما را با مشکلات زیادی روبه‌رو کرده است. اتفاقا در تدارک اجرایی کردن چنین رویکردی بودم که به پیشنهاد سعید ذهنی رییس انجمن صنفی موسیقی تئاتر تصمیم گرفتم برخی از آثارم در حوزه آثار نمایشی مرتبط با تئاتر کودک را تنظیم و برای اجرای زنده آماده کنم. اتفاقی که بسیار هم جذاب شد و ما را وارد مسیری کرد که بتوانیم مجموعه کنسرت هایی را با گروه «بامانی» اجرا کنیم.
آتشانی ادامه داد: مجموعه کنسرت های ما ابتدا در تالار هنر و سپس در پردیس تئاتر شهرزاد پیش روی مخاطبان قرار گرفت و خوشبختانه با استقبال بسیار خوبی هم مواجه شد. مسیری که در هم جواری تئاتر و موسیقی علاوه بر خلق لحظاتی شاد و سرگرم کننده برای کودکان عزیز، مشتمل بر انتقال مفاهیم تربیتی و آموزشی از جمله «بازیافت»، «احترام به بزرگ ترها» و مواردی از این دست بدون شعار و کلیشه های رایج شد و توانست لحظات خوبی را برای مخاطبان رقم بزند.
این بازیگر و خواننده در بخش دیگری از صحبت های خود با قدردانی از والدین برای حضور در این کنسرت ها تصریح کرد: یکی از مهم ترین رویکردهایی که در این کنسرت ها به دنبال آن هستم، معرفی سازهای ایرانی و اساسا موسیقی ایرانی به مخاطبان است. البته آنچه ما در این کنسرت ها ارایه دادیم، عمدتا متمرکز بر موسیقی پاپ بود اما در این مسیر تلاش کردیم با اضافه کردن سازهای ایرانی و سازهای مرتبط با موسیقی نواحی ایران به تدریج نقش پررنگ تری را برای معرفی سازهای ایرانی طراحی کنیم. از این رو در کنسرت های پیش رو تلاش می شود که مجموعه برنامه هایی به صورت کاملا زنده و مبتنی بر سازهای ایرانی پیش روی مخاطبان قرار گیرد که مطمئنم می‌تواند با استقبال بچه ها مواجه شود.
وی در پایان با تاکید برنقش مولفه های آموزشی و تربیتی در این کنسرت‌ها گفت: در این اجراها تعامل، خنده و سرگرمی، پذیرش مفاهیم تربیتی، همراهی کودکان و مسایلی از این دست برای ما حرف اول را می زند و چه قدر خوب که در این چند کنسرت شاهد تحقق چنین رویکرد تعامل گرایانه ای بودیم. موضوع مهمی که آرزو می کنم روزی بتوانم برای همه بچه های سرزمینم آن را اجرا کنم. مسیری که هیچ پلی بکی در آن وجود ندارد و آنچه روی صحنه اجرا می شود همچون قلب راستین و پاک بچه ها اجرای واقعی از موسیقی است که ساز در آن مهم ترین نقش را دارد. مسیری که امیدوارم بتوانم در گام های بعدی آن را پخته تر، سنجیده تر و منسجم تر اجرا کنیم. شرایطی که اگرچه هنوز هیچ اسپانسر و حامی ندارد اما باور دارم به مدد قلب پاک کودکان سرزمینم و نیتی که داریم می تواند مسیر روشنی را برای ما ترسیم کند.
کد خبر 6090425
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»