واژه‌گزینی؛ دور از شوخی‌هایی که سیاسی‌اند
تاریخ انتشار: ۳۱ خرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۳۵۵۱۱۴
به گزارش همشهری آنلاین به نقل از ایسنا، این دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه تهران درباره واژه‌هایی که اخیرا توسط فرهنگستان زبان و ادب فارسی جایگزین شده‌اند و شوخی‌هایی که در فضای مجازی با آنها می‌شود اظهار کرد: اقدام فرهنگستان زبان و ادب فارسی در زمینه مطرح‌کردن برخی اصطلاحات و معادل‌های پزشکی در شرایطی که امر بهداشت و درمان، به دلیل همه‌گیری ویروس تاجی (کرونا) به دغدغه همه مردم و مسئولان بدل شده است، کار لازمی بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او افزود: اصطلاحات و معادل‌های اخیر واژه‌هایی نبودند که به‌تازگی ساخته و پیشنهاد شده باشند. گروهی از کارشناسان فرهنگستان که در زمینه علوم پزشکی کار میکنند، سال‌ها است که این اصطلاحات و معادل‌های بسیار دیگری را در حوزه علوم پرشکی، بهداشت و درمان ساخته و به مجامع علمی پیشنهاد کرده‌اند. اصطلاحات اخیر تنها اندکی از تلاش‌های علمی است که بدنه علمی و کارشناسان فرهنگستان که از شخصیّت‌های شناخته‌شده علمی و دانشگاهی کشور تشکیل شده، تصویب و پیشنهاد کرده‌اند.
ترکی مخاطب اصلی این اصطلاحات را دانشگاه‌ها و مراکز آموزش پزشکی، پزشکان، کارکنان بخش درمان و رسانه‌های کشور دانست و بیان کرد: طبعاً وقتی اهل فن و رسانه‌ها اصطلاحات علمی فارسی را به جای واژه‌های بیگانه بپذیرند و به کار ببرند، این معادل‌ها به ذهن و زبان توده‌های مردم نیز راه خواهد یافت و در نتیجه گنجینه واژگان علمی زبان ما گسترش خواهد یافت که به فربه‌شدن فرهنگ ما خواهد انجامید و موقعیّت زبان فارسی را به عنوان «زبان علم» استوارتر خواهد کرد. خوشبختانه این اصطلاحات، جز در یکی‌دو مورد، بازتاب مثبتی در فضای علمی کشور داشت و ضرورت توجّه به واژه‌گزینی علمی را به نخبگان ما یادآوری کرد.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه شوخی بعضی از مردم با اصطلاحات فرهنگستان، نه امر غریب و بی‌سابقه‌ای است و نه لزوماً کار بدی به شمار می‌آید گفت: از زمان تأسیس فرهنگستان اوّل، در اوایل قرن اخیر، تا امروز این شوخی‌ها که ویژگی ملّت خوش‌ذوق ما است رواج داشته، امّا مردم در کنار همه آن خوش‌ذوقی‌ها بسیاری از پیشنهادهای فرهنگستان را هم پذیرفته‌اند؛ چراکه می‌دانند زبان ملّی و عزیز فارسی برای حفظ حیات و طراوت علمی خود به این تلاش‌ها نیاز دارد. شوخ‌طبعی خُلق‌وخوی نیکوی ملت ما است و فرهنگستان هم این شوخ‌طبعی‌ها را حق مردم می‌داند و خصوصا اگر بیان‌گر دیدگاه و نقد مردم باشد آن را بر دیده می‌نهد!
او ادامه داد: البتّه برخی افراد که عادت دارند همه‌چیز را سیاسی کنند، بدون هیچ دلیل و ضرورتی، واژه‌گزینی را که یک فرایند علمی و تخصّصی است، به سیاست آلوده میکنند و سعی میکنند ذهن جامعه را نسبت به فرهنگستان و واژه‌گزینی که هیچ انسان وطن‌دوست و فرهنگ‌مداری در ضرورت آن شکّی ندارد، حسّاس کنند. البتّه سیاست چیز بدی نیست، ولی در سیاسی‌کردن مسائل باید اندازه نگه داشت. به نظر می‌رسد که این افراد واقعاً به فرهنگ جامعه و مردم خدمت نمی‌کنند و شاید به سیاست هم لطمه بزنند!
محمدرضا ترکی با اشاره به نقدهایی که بر فرهنگستان در فضای مجازی منتشر می‌شود بیان کرد: عده‌ای هم هستند که بر اساس یک باور غیرعلمی و متعصّبانه خیال میکنند که وظیفۀ فرهنگستان سره‌گرایی و پالایش زبان فارسی از واژه‌های متداول عربی است. من هیچ استاد معتبر و جدّی ادبیّات و زبان‌شناسی را نمی‌شناسم که به سره‌گرایی، به این معنی، باور داشته باشد. این عدّه معمولاً نقدهایی بر فرهنگستان و اصطلاحات مصوّب آن وارد میکنند که در میان صاحب‌نظران جدّی گرفته نمی‌شود، ولی ممکن است در فضای مجازی به صورت گسترده منتشر شود. عدّه‌ای هم هستند که متأسفانه علاقه‌ای به زبان فارسی ندارند و بر اساس تصوراتی باطل خیال میکنند که زبان فارسی مانع توسعه است و دچار این توهم‌اند که اگر زبان دانشگاه‌ها و رسانه‌های ما فرنگی بشود، ما همانند جوامع صنعتی به توسعه خواهیم رسید. این افراد هم وقتی می‌بینند که فرهنگستان اصطلاحات علمی فارسی را به جای اصطلاحات فرنگی پیشنهاد کرده برآشفته می‌شوند. اگر این دو سه جریان، یعنی سیاست‌زدگان و سره‌گرایان افراطی و کسانی که زبان فارسی را به عنوان زبان علم قبول ندارند، بگذارند، دلیلی ندارد که مردم با یک مرکز علمی و فرهنگی که باوجود فقدان امکانات و بودجه لازم سرگرم خدمات ملی است مشکلی داشته باشند.
کد خبر 523496 برچسب‌ها زبان فارسیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: زبان فارسی زبان فارسی واژه گزینی معادل ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۳۵۵۱۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تجارت خاموش گلرنگ با «افعی تهران» در شبکه‌های فارسی زبان خارج از کشور +عکس
آیا حمایت یک هولدینگ اقتصادی بزرگ مثل گلرنگ از پلت‌فرم فیلم‌نت، موجب نادیده‌انگاری خطاهای راهبردی آن خواهد شد؟
سرویس فر هنگ و هنر مشرق - فعالیت‌های شبکه‌های ماهواره‌ای فعال در حوزه‌های خبری و سیاسی به تدریج کمرنگ می‌شود و با توسعه تولید آثار سرگرمی در داخل کشور، جدول پخش بسیاری از این شبکه‌ها فارسی زبان اتکای بیشتری به تولیدات داخلی پیدا کرده است. با توسعه تدریجی پلت‌فرم‌های داخلی، اغلب مخاطبان مجذوب تماشای آنلاین پلت‌فرم‌ها شده‌اند و کفه ترازوی سرگرمی به نفع سکوهای داخلی سنگین‌تر شده است.
گردانندگان سکوهای تولید کننده آثار سرگرمی برای محدود کردن پخش آثارشان در شبکه‌های فارسی زبان موفق شدند در یک گام بزرگ با ثبت کپی رایت، مانع پخش بسیاری از سریال‌های شبکه نمایش خانگی از شبکه‌های ماهواره‌ای شوند.
بیشتر بخوانید:
کم‌کاری یا همکاری دفاتر سینمایی با شبکه‌های فارسی زبان بیگانه/ سریال‌های شبکه نمایش خانگی چگونه بازار قمار و شرط‌بندی را داغ نگه داشته‌اند؟ بسته‌شدن مسیر پخش غیرقانونی تولیدات ایرانی در شبکه‌های ماهوارهایاین اتفاقات قابل تامل در حالی رخ می‌دهد که پخش رایگان آثار این سکوها، تنور شبکه‌های ماهواره‌ای را همچنان گرم نگاه می‌دارد. با این گام مثبت، قدرت سرمایه‌گذاری بخش خصوصی تقویت می‌شود و این بهره‌مندی از کپی رایت زمینه ارتقا اقتصادی بخش خصوصی را تقویت می‌کند.
به غیر از دو گزارش منتشر شده در مشرق، پایگاه تحلیلی- خبری عصر ایران، در گزارشی (اینجا) از این دستاورد استقبال کرده و اغلب پلت‌فرم‌ها به غیر «فیلم‌نت» در حال پیوستن به این کنسرسیوم هستند.
«فیلم‌نت» گوی رقابت در تمرد را ربود؟
«فیلم‌نت» تنها پلت‌فرمی است که حاضر به پیوستن به این اجماع در شبکه نمایش خانگی نشده و البته این امتناع دلایل اقتصادی - تبلیغاتی قابل تحلیلی دارد که آنرا باید در روش‌های تجاری این پلت فرم در نسبت با حامی مالی‌اش هولدینگ گلرنگ جستجو کرد.
مجموعه‌هایی نظیر «گناه فرشته»، «زخم‌کاری ۲»، «جنگل آسفالت» و فیلم سینمایی «فسیل» با ثبت کپی رایت از نمایش چندباره توسط شبکه‌های ماهواره‌ای جریان اصلی مصون مانده‌اند، اما سریال افعی تهران به عنوان نمونه مصداقی حاضر به ثبت کپی رایت نشده و بعداز مدت‌ها این تنها سریالی است که علی رغم کیفیت بسیار ضعیف محتوا، به صورت گسترده توسط شبکه‌های ماهواره‌ای منتشر می‌شود.
دلایل و استدلال‌هایی وجود دارد که از کنار هم قرار دادن همه آنها می‌توان به این نتیجه رسید که تمایل به پخش از شبکه‌های ماهواره‌ای و امتناع از ثبت کپی رایت سریال، شاید تصمیم مشترک پلت‌فرم فیلم‌نت و مدیران هولدینگ گلرنگ باشد.
حالا پرسش مهم این است که چرا پلت‌فرم «فیلم‌نت» به این کنسرسیوم که آورده فرهنگی و استراتژیک برای شبکه نمایش خانگی دارد، تن نمی‌دهد؟
محتوای تبلیغات مهمتر از محتوای سریال!؟
«فیلم‌نت» همانطور که در گزارش‌های پیشین اشاره شد همچون مجموعه «تپسی» توسط هولدینگ عظیم گلرنگ اداره می‌شود. گلرنگ به ساختار «فیلم‌نت» به عنوان ابزاری تبلیغی می‌نگرد و به نظر می‌رسد تولید محصولات فرهنگی و سرگرمی از اهداف ثانویه هولدینگ گلرنگ است. به این ترتیب زمینه‌های تبلیغی تولیدات در بستر فیلم‌نت از اولویت‌های آن به شمار می‌رود.
شعاع تبلیغی گلرنگ چگونه در شبکه‌های ماهواره‌ای افزایش یافت؟
پخش محصولات «فیلم‌نت» با حمایت گلرنگ این فرصت را برای این هولدینگ فراهم می‌کند که شعاع تبلیغی را خود را افزایش دهد. شنیده‌ها حاکی از آن است که یکی از مدیران این پلت‌فرم «ص. الف» در واکنش به پیوستن به این کنسرسیوم این موضوع را مطرح کرده که در مورد خاص «افعی تهران» که لبریز از بیلبوردها و نشانه گذاری‌های تبلیغی روغن اویلا (یکی از محصولات برند گلرنگ) است، وعده بازدید ۱۰ میلیونی به هولدینگ بالادستی داده شده و به همین دلیل فیلم‌نت از پیوستن به کنسرسیوم کپی رایت سرباز زده است.
افعی تهران با حمایت روغن اویلا ساخته شده است. با اینکه هر دو مجموعه فیلم‌نت و اویلا از محصولات گلرنگ زیرمجموعه یک هولدینگ واحد هستند اما واحد تولید اویلا به طور مجزا با فیلم‌نت قرارداد می‌ببندد. داشبورد مخاطبان فیلم‌نت حدودا از ۳۰۰ الی ۵۰۰ هزار نفر عبور نمی‌کند و اگر تولیدات محصول‌محور این پلت‌فرم قرار باشد بیشتر دیده شود، باید در دامنه رسانه‌ای گسترده‌تری منتشر شود. به نظر می‌رسد غیر از سکوی روبیکا، فیلم‌نت حساب ویژه‌ای روی پخش ماهواره‌ای کرده است.
فرآیند تبلیغی توسط افعی تهران چگونه محقق می‌شود؟
اما آنچه سبب می‌شود این موضوع قابل بررسی‌تر شود، آغاز فعالیت شبکه ماهواره ای تحت عنوان "افرا سریز" است که چند سریال بارها پخش شده را در باکس خود گنجانده و تنها برنامه به روز این شبکه سریال افعی تهران است.
این شبکه نه تنها در زمان طلایی خود سریال افعی تهران را پخش می‌کند، بلکه در ابتدا، اواسط و انتهای پخش سریال‌هایش، سایر محصولات پخش شده از فیلم‌نت را تبلیغ می‌کند.
به غیر از این شبکه، جمع وسیعی از شبکه‌های ماهواره‌ای اقدام به پخش بی‌وقفه محصولات پخش شده از فیلم‌نت میکنند اما همان محصولات را به صورت کامل نمایش نمی‌دهند. در واقع شبکه‌های ماهواره‌ای به بازوی تبلیغی این پلت فرم بدل شده‌اند تا مخاطبان بیشتری به جمع خریداران اشتراک بپیوندند. از طرفی تبلیغات روغن اویلا که در سریال جاگذاری شده به سادگی از شبکه‌های ماهواره‌ای پخش شود.
در این میان نظارت ساترا نسبت به این پلت‌فرم با مماشات عجیبی توام است. سریال دفتر یادداشت با شوخی‌های حاد جنسی از این پلت‌فرم پخش شد و نهاد ناظر ساترا هیچ واکنش منفی نسبت به آن پلت‌فرم نشان نداد. با این حساب مشخص نیست این رویه تساهل و تسامح ساترا تا چه زمانی با این پلت‌فرم ادامه پیدا خواهد کرد. آیا حمایت یک هولدینگ اقتصادی بزرگ از این پلت‌فرم، موجب نادیده‌انگاری خطاهای راهبردی آن خواهد شد؟
مشرق این آمادگی را دارد که در ادامه این گزارش، پاسخ این پلت‌فرم و ساترا را نسبت به نحوه عملکردشان در ادامه این گزارش بازتاب دهد.
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور