چرا باید در وضعیت کرونایی مناسک محرم را برگزار کرد؟
تاریخ انتشار: ۹ مرداد ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۸۸۰۰۵۲۷
به گزارش خبرنگار مهر، حجت الاسلام والمسلمین حبیب الله بابایی رئیس پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در یادداشتی به این سوال پاسخ داده است که چرا باید در وضعیت کرونایی مناسک محرم را برگزار کرد؟
اولین چیزی که در شرایط کرونایی برای برخی از نویسندگان در اولویت قرار میگیرد مناسک دینی و مذهبی و ضرورت تعطیلی آنهاست.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
۱. در کنار سلامت فیزیکی و پزشکی باید سلامت اجتماعی (social health) را مهم (و شاید مهمتر از سلامت پزشکی) در نظر گرفت و حفظ شعور و شور فرهنگی و اجتماعی را از اولویتهای سلامت اجتماعی، و سلامت روحی اجتماع در نظر گرفت. سلامت اجتماعی در جامعه دینی در ارتباط تنگاتنگ با باورهای دینی و مناسک دینی است. آنچه در ماه رمضان نوعاً رخ میدهد تقدم آگاهیِ دینی بر احساس و شور دینی است و آنچه که در ماه محرم واقع میشود پیشیگرفتن شور دینی بر آگاهی دینی است (البته همه رابطۀ دیالکتیک میان شور و شعور را میدانیم). حفظ تعادل بین این دو فصلِ از شور و شعور در کل سال از اولویتهای جامعه متعادل دینی و نظام صحت و سلامت اجتماعی در ایران اسلامی است. ایجاد خلأ و کاستی در هر یک از این دو ضرورت، سلامت اجتماعی را مخدوش میکند و خدشه در سلامت اجتماعی، سلامت روانی را آسیب میزند و بیماری روانی هم مسیر سلامت بدن را به خطر میاندازد.
۲. در نسبت بین روح و جسم در جامعه و تمدن تحلیلهای مختلفی مطرح شده است. از منظر آلبرت اشویتسر در فلسفه الحضاره، هرچند تمدن بهمثابه ترقی و پیشرفت روحی و جسمی، مادی و معنوی بهصورت توأمان است، ولی پیشرفت حقیقی آنجایی است که به جهت روحی تکاملی حاصل شده باشد. از نظر ایشان، ادعای تمدن زمانی صحت پیدا میکند که بین آنچه که جوهری است و آنچه که نیست تمایز ایجاد شود. هر دو پیشرفت فوق، کار روح است، ولی در یکی تصرف روح در ماده است و در دیگری تصرف روح در روح است. در این معنا، پیشرفت اخلاقی، جوهر تمدن خواهد بود و اساساً تمدن غیر از این معنا معنای دیگری نخواهد داشت. (بر این اساس در وضعیت تمدنیِ دنیای دنیوی شده باید در پی روح جدیدی گشت، باید خُلق باطن را عوض کرد تا تمدن حقیقی شکل بگیرد). بر همین اساس در دفاع از برگزاری مراسم محرم، برخی به درستی تقدم و اولویت نیازهای روحی بر نیازهای جسمی و فیزیکی را مطرح میکنند. لیکن مهمتر از آن، توجه به وابستگی دوسویه و متقابل میان روح و بدن و نیازهای فیزیکی و متافیزیکی، و سلامتیِ در هم تنیدۀ روحی و جسمی است، اینکه فقدان سلامتی روحی جامعه، سلامتی جسمی را هم دچار مشکل خواهد کرد و کاستیها در سلامتی جسمی جامعه نیز ممکن است سلامتی روحی جامعه را دچار خطر کند. از این نظر، باید تعادلی وجود داشته باشد بین فعالیتهای فیزیکی و متافیزیکی، تلاشهای اقتصادی و فرهنگی، حرکتهای دنیایی و دینی، و سلامتی جسمی و روحی.
۳. بر همین اساس، باید کارکردهای اخلاقی محرم (رابطه بین «اخلاق و مناسک مذهبی») را در نظر آورد (ملاحظه کنید آمار تحقیقات پژوهشکدههای پلیس را در کاهش جُرم و جنایت در محرم و صفر) و تعطیلی محرم را در واقع تعطیلی بخشی از فرایندهای اخلاقی شدن یا اخلاقی ماندن جامعه دانست. بیشک توجه به این نکته ما را در حکم به تعطیلی محرم محتاطتر خواهد ساخت. اساساً تعطیل کردنها سادهترین راه و انفعال در برابر ویروس فعال کووید ۱۹ است که میتواند روح سختی و مقاومت در برابر بحرانهای اجتماعی را به کلی سست کند و ما را به سمت سکولاریزاسیون رادیکال بکشاند (همیشه نسبتی هست بین «سادهسازیها» و «واکنشهای افراطی»).
۴. نکته دیگر در ضرورت توجه به مناسک محرم، «اقتصاد محرم»، «اقتصاد نذر»، و «اقتصاد احسان» در کشور و بلکه در جوامع شیعی و حتی برخی از جوامع سنی مذهب است. امروزه کسانی که در مورد وضعیت اقتصادی کشور نگراناند و نسبت به اقشار آسیبپذیر دغدغهمند هستند، کارکردهای اقتصادی محرم، مثل تولید پارچه سیاه و خیاطی پیراهن و روسری و …، ابزارهای صوتی، انواع لامپها، انواع سیدی و دیویدی، انواع اجاق کپسولهای آشپزی، انواع فرش و موکت برای حسینیهها، انواع قربانیها همچون گاو، گوسفند و شتر (فقط یک مورد از اقتصاد دستۀ هشتم محرم حسینیۀ زنجان را ببینید)، انواع حبوبات و چای و زعفران و روغن و سبزی و پیاز و غیره، و امروزه انواع ظروف پلاستیکی و غیره را باید در نظر بگیرند. اقتصاد محرم آنقدر جدی است که مدتهاست چینیها این بازار را به درستی شناسایی کردهاند و در حال سرمایهگذاری در بازار محرم و صادرات کالاهای محرم به کشورهای اسلامی از جمله ایران هستند. بدینسان کسانی که دغدغههای بازار و اقتصاد جامعه را هم دارند نباید فراموش کنند که بخشی از اقتصاد مردمی متعلق به قاطبۀ جامعه مذهبی ایران در ایام محرم است و تعطیلی محرم، در عمل تعطیلیِ بخش مهمی از اقتصاد کشور در این دو ماه خواهد بود.
۵. همانطور که پیش از این تأکید داشتهام باید مساجد محور نظافت و بهداشت در محله باشند و ائمه جماعات مساجد هم از فرهنگ سلامت در محله باید پشتیبانی کنند و به فقیران سلامت در محله سرکشی و رسیدگی کنند. در ایام محرم حسینیهها و هیئات مذهبی هم میتوانند در تأمین فرهنگ سلامت در محله نقش مکمل را داشته باشند و بخشی از کارکردهای محرم امسالشان را بر توسعه فرهنگ بهداشت و مراقبت از خود و بلکه مراقبت روحی و البته بهداشتی از دیگران (امر به معروف و نهی از منکرهای بهداشتی) و استمرار کمکهای ایمانی و همدلی قرار دهند. در این باره همانطور که هیئات مذهبی هر ساله گونههای شورانگیزی از عزاداری و اشعار جدید فاخر و سبکهای نوی نوحه خوانی را طراحی و اجرا میکنند، امسال میتوانند در سطوحی بالاتر در مورد کارکردهای جدید اجتماعیِ هیئات و حسینیهها و اقدامات مربوط به نظام سلامت و صحت نیز مبتکرانه عمل کنند و با الهام از فرهنگ اربعین به مصافی متفاوت با ویروس کرونا و ویروسهای پیرامونی آن بروند. در این صورت محرم نه تهدیدی برای سلامتی مردم، بلکه فرصت و ظرفیتی خواهد بود برای شتاب سلامت در جامعه و رهایی از وضعیت کرونایی. انشاالله
کد خبر 4986130منبع: مهر
کلیدواژه: تمدن اسلامی ویروس کرونا ماه محرم و صفر ویروس کرونا سازمان تبلیغات اسلامی کنگره امام سجاد معرفی نشریات فعالیت های قرآنی کنفرانس بین المللی قرآن رسول جعفریان سازمان اوقاف و امور خیریه تفسیر قرآن پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی معرفی کتاب ماه محرم وضعیت کرونایی سلامت اجتماعی مناسک محرم
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۸۸۰۰۵۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
توجه ویژه جشنواره «رضوان» به جوانان صاحب ایده/ توسل به فرهنگ رضوی
به گزارش خبرنگار مهر، اولین نشست خبری جشنواره فیلم دینی رضوان، با حضور فرهاد قائمیان مدیر جشنواره بین المللی امام رضا (ع) و محمدحسین لطیفی دبیر جشنواره، دوشنبه ۱۰ اردیبهشت ماه، در محل سازمان سینمایی سوره برگزار شد.
در ابتدای این نشست و پس از پخش سرود ملی و صلوات خاصه امام رضا (ع)، فرهاد قائمیان مدیر جشنواره بین المللی امام رضا(ع)، عنوان کرد: امیدوارم این جشنواره که متعلق به امام رضا (ع) است توسط شما اهالی رسانه حمایت شود. برای من افتخار است در جشنواره فیلم رضوان، در کنار برادر و دوست عزیز خودم، محمدحسین لطیفی هستم.
وی ضمن اشاره به حمایت جدی بنیاد امام رضا (ع) و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، گفت: با توجه به فراز و نشیب ها در این دوره جشنواره فیلم امام رضا (ع) تلاش شده است تا با رویکردی جدی در طول چند ماه جشنواره، برای جوانان علاقه مند استان های مختلف کارگاه آموزشی برگزار کنیم.
قائمیان در ادامه با اشاره به اینکه سلام همه دبیران را به شما میرسانم، مطرح کرد: با شروع این مرحله از جشنواره تصمیم گرفتیم یک فیلم سینمایی با فرهنگ امام رضایی را استارت بزنیم و از قبل با آقای لطیفی به موضوع فیلم فکر کردیم. این اثر به نویسندگی حامد عنقا از رمان «عشق آباد تا عشق آباد» اقتباس شده است و این پروژه سینمایی سال ها به نتیجه نرسیده است. احساس میکنم امسال آقا امام رضا (ع) خودشان لطف کرده اند تا این فیلم ساخته شود.
وی در پایان با توضیح این که در این جشنواره بخش فیلم دینی با موضوعات مشخص جدا شده است و بخش ویژه رضوی هم به طور خاص جدا شده است، گفت: اختتامیه جشنواره در آبان ماه و اختتامیه بخش بین الملل در اردیبهشت سال بعد برگزار میشود و در بخش بین الملل مرحله جدیدی را در تعامل با سایر کشورها در موضوع دین مد نظر داریم.
پس از این محمدحسین لطیفی دبیر اولین جشنواره فیلم رضوان، ضمن تشکر از امام رضا (ع) و فرهاد قائمیان برای این مسؤولیت، مطرح کرد: امیدواریم مسیری را آغاز کنیم که انتها نداشته باشد. در جهان امروز جای خالی آن آرامشی که از دین حاصل میشود ملموس است و هستی آرامش خود را از قلبهای آرام میگیرد. بارها شنیده ایم که افراد تعریف کرده اند با پا گذاشتن در حرم امام رضا (ع) آرامش پیدا کرده اند و ما هم دوست داریم مخاطب با دیدن یک فیلم حال خوب پیدا کند.
وی ضمن اشاره به اینکه گستره فیلم های دینی شامل همه فیلم هایی با مضمون محبت، انسانیت، گذشت، ایثار و ... میشود، گفت: این فیلمها عقبه ای در جان کارگردان و نویسنده دارد. به واسطه زمان کوتاهی که وجود داشت، امکان برگزاری بخش بین الملل برای مهر امسال امکان پذیر نبود و بخش بین الملل در اردیبهشت ۱۴۰۴ برگزار میشود.
وی از اهالی رسانه درخواست کرد: فضایی ایجاد شود که این جشنواره به خوبی دیده شود، کسی جانماند و فیلمسازان بتوانند کار کنند.
وی در پایان گفت: برای این جشنواره به کارهایی که فرهنگ رضوی را به دور از خرافات نشان دهد نیاز داریم تا ان شاء الله به آیین و مسلک امام رضا (ع) متوسل شویم.
در ادامه سید جواد رفایی مشاور راهبردی بنیاد امام رضا (ع) با مرور دوره های گذشته جشنواره امام رضا (ع)، عنوان کرد: علت توقف جشنواره برای یک مدت این بود که فیلم ها، ارتباطی با امام رضا (ع) نداشتند و تنها در بخش هایی به امام رضا (ع) اشاره می کردند از این رو تصمیم گرفتیم امسال در قالب پانزدهین دوره جشنواره رضوی اولین دوره جشنواره فیلم «رضوان» با بخش ویژه امام رضا (ع) را داشته باشیم.
وی با اشاره به اینکه بخش دینی جشنواره همه ادیان الهی را در بر میگیرد، گفت: در این جشنواره برخلاف دوره های قبلی، بخشی تحت عنوان فیلمسازی با موبایل داریم همچنین بخش ایده تا فیلم «سراج» برای آن هایی که احساس میکنند برای ساخت فیلم در مورد امام رضا (ع) توانایی دارند اما به کارشناس برجسته دینی و سینما نیاز دارند در نظر گرفته شده است. این بخش برای توجه ویژه به جوانان صاحب ایده اختصاص یافته است. همچنین در قالب سه کارگاه آموزشی آموزش هایی در جهت ارتقای تولیدات ارسالی به جشنواره برگزار میشود.
در ادامه، سعید زمانی مدیر اجرایی ۲۱ امین جشنواره امام رضا(ع)، گفت: پس از این نشست رسمی، فراخوان این جشنواره در بستر سایت شمس طوس بارگذاری خواهد شد و همه علاقه مندان و مخاطبان میتوانند نسبت به ثبت نام اقدام کنند.
وی در انتها همه جوانان و فعالان سینما را دعوت به مشارکت در این رویداد کرد.
پس از اتمام نشست خبری از پوستر نخستین جشنواره فیلم «رضوان» رونمایی شد.
کد خبر 6091710 سید امیر شایان حقیقی