هوا هوای بی‌قراری است
تاریخ انتشار: ۷ شهریور ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۱۱۸۶۳۱
ایسنا/زنجان آوازه عزاداری زنجانی‌ها به حدی در جهان پیچیده است که همه ساله این استان در ایام سوگواری اباعبدالله‌الحسین (ع) به یکی از نقاط شلوغ کشور تبدیل می‌شود.
شب و روزهای زنجان در ایام محرم حال و هوای بسیار متفاوتی به خود گرفته و حسینیه اعظم به قلب تپنده زنجان در این روزها تبدیل می‌شود تا جایی که پایتخت‌نشینان دیار شور و شعور حسینی در سرزمینی کوچک با دلی بزرگ و به بلندای بیرق امام حسین (ع) هم‌نوا با ناله آسمان و زمین، دوشادوش هم در هشتمین روز محرم ندای یا لثارت‌الحسین (ع) سر می‌دهند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
همه ساله در یوم‌العباس با نوای مداحان زنجانی و هم‌نوایی سوگواران حسینی همه کوچه و خیابان‌های منتهی به امامزاده سید ابراهیم (ع) نوحه‌های «یل یاتار طوفان یاتار یاتماز حسینین پرچمی/ ای شمع حرم‌خانه قربانون اولوم عباس و هانسی گروهین بله مولاسی وار، شیعه‌لرین حضرت عباسی وار» گوش فلک را کر می‌کند؛ به حدی که حتی رسانه‌های معاند نیز نمی‌توانند در برابر این گردهمایی عظیم سکوت اختیار کنند.
حسینیه اعظم زنجان، دهمین میراث معنوی کشور
حسینیه اعظم زنجان از اماکن مذهبی شیعیان است که در جنوب شهر زنجان واقع شده است. قدمت این مکان به حدود یک قرن پیش می‌رسد، این حسینه توسط دو فرد به نام‌های حاج میرزا محمدنقی و حاج میرزا بابایی وقف شد که آوازه و شهرت آن به برکت توجهات خاصه حضرت سیدالشهدا (ع) جهانی شده است. وسعت حسینیه اعظم زنجان که روزگاری ۲۰۰ مترمربع بود، اکنون بیش از ۱۴ هزار مترمربع از فضای اطراف آن تملک شده است.
مراسم عزاداری حسینیه اعظم زنجان نیز که در هشتمین روز ماه محرم در زنجان برگزار می‌شود، در تاریخ ۱۵ دی‌ماه ۸۷ به عنوان دهمین مورد از میراث معنوی ثبت شده در کشور و نخستین گونه از جنبه منحصر به فرد آیین‌های عزاداری در فهرست میراث معنوی کشور به ثبت رسید.
حسینیه زنجان، بزرگ‌ترین قربانگاه جهان اسلام بعد از منا
زنجانی‌ها طبق یک سنت دیرینه، همه ساله در روز هشتم ماه محرم، مقارن با شب تاسوعای حسینی، در قالب دسته عظیم عزاداری از حسینیه اعظم زنجان به طرف امامزاده حضرت سید ابراهیم (ع) حرکت می‌کنند. این روز در زنجان به یوم‌العباس مشهور است. در مسیر این دسته، هزاران رأس قربانی اعم از شتر، گاو و گوسفند ذبح می‌شود. همچنین در طول مسیر حرکت، مردم زنجان و دیگر میهمانانی که از راه‌های دور و نزدیک به زنجان آمده‌اند، نذورات نقدی خود را به اکیپ‌های ثابت و سیار جمع‌آوری نذورات تقدیم می‌کنند.
عظمت و شکوه این برنامه و حضور صدها هزار نفری مردم به‌قدری است که نظیر آن در هیچ کجای ایران دیده نشده است و زنجان در بین محافل مذهبی و فرهنگی کشور به‌عنوان پایتخت شور و شعور حسینی شناخته شده و حسینیه اعظم، امروزه یکی از بزرگ‌ترین مراکز بزرگ شیعیان جهان به شمار می‌آید. از دیگر جنبه‌های حائز اهمیت دسته حسینیه اعظم زنجان، تعداد قربانی ذبح شده است که سبب شده این مکان مقدس به‌عنوان دومین قربانگاه جهان اسلام بعد از منا در مکه و نخستین قربانگاه در جهان تشیع شناخته شود.
قدمت مسجد حسینیه اعظم زنجان
تاکنون ۷ سند مکتوب که قدمتی بیش از یک صد سال دارند، در زمینه حسینیه اعظم شناسایی و معرفی شده‌اند. این ۷ سند مکتوب از نظر ترتیب زمانی عبارتند از گزارش‌های کتاب تاریخ دارالعرفان خمسه اثر رستم الحکماء مربوط به دوره افشاریه، زندیه و اوایل دوره قاجار که به روایت میراشرف‌بیگ زنجانی و میرافضل بیگ زنجانی نوشته شده است. دیگر اسناد مربوط به تاریخ مندرج در عَلَم حسینیه اعظم به سال ۱۲۲۱ هجری قمری، دوره فتحعلی شاه قاجار و تاریخ مندرج در کتیبه تجدید بنا به سال ۱۲۶۱ هجری قمری، دوره محمدعلی شاه قاجار است.
همچنین گزارش آمار نفوس محله حسینیه و ذکر تکیه حسینیه در کتاب دارالسعاده زنجان از سال ۱۲۸۵ الی ۱۲۹۰ هجری قمری، دوره ناصرالدین شاه قاجار، وقف‌نامه مورخه ۱۲۹۵ هجری قمری، دوره ناصرالدین شاه قاجار، ذکر تکیه حسینیه در سفرنامه مهندس عبدالله به سال ۱۳۱۷ هجری قمری، دوره مظفرالدین شاه قاجار و نیز وقف‌نامه مورخ ۱۳۲۲ هجری قمری دوره مظفرالدین شاه قاجار نشان از این دارد که وجود حسینیه در دوره افشاریه قطعی و به احتمال قریب به یقین ساخت آن به دوره صفویه برمی‌گردد.
با ظهور سلسله صفویه در سال ۹۰۷ هجری قمری، مذهب رسمی ایران تشیّع اثنی عشری اعلام شد. یکی از دستاوردهای مهم این سلسله، تداوم و گسترش عزاداری و تعزیه‌خوانی بود. همچنین به دلیل اینکه زیارت عتبات عالیات به خصوص کربلا و نجف مورد توجه حاکمان صفوی و شیعیان ایران بود، در مسیر راه‌های مختلف شهری و روستایی اماکنی برای عزاداران زوار احداث کردند که حسینیه نامیده شد و کتاب عالم آرای عباسی در دوره صفویه، قدیمی‌ترین سند مکتوبی است که لفظ حسینیه در آن آمده است.
بنابراین بر اساس سند اول، حسینیه اعظم زنجان در دوره نادرشاه افشار وجود داشته و بروز اتفاقات و حوادثی در این دوره در محله حسینیه به ثبت رسیده است. نکته قابل توجه این سند این است که حسینیه در آن زمان هم نام محله و هم نام تکیه بوده و از نظر جغرافیایی نیز با حسینیه اعظم امروزی منطبق است. از دیگر اسناد مکتوب حسینیه که در حال حاضر در راهرو مسجد به دیوار نصب شده، سنگ نوشته‌ای است که تاریخ ۱۲۶۱ هجری قمری در ذیل اشعار آن مکتوب شده است. این تاریخ نشان می‌دهد اهالی محل این مسجد را در سال ۱۲۶۱ هجری قمری تعمیر کرده‌اند و ساخت آن به زمان‌های پیش‌تر برمی‌گردد.
علاوه بر این اسناد مکتوب، گفته‌های شفاهی مُعمّرین، ریش‌سفیدان و هیات امنای مسجد، وجود وسایل و ابزارآلات متعدد قدیمی و مرتبط با تعزیه مثل طبل، شیپور و چند قطعه شمشیر در کنار علم اصلی حسینیه که تاریخ ۱۲۲۱ هجری قمری بر روی آن درج شده را تایید می‌کند که متاسفانه در دوره رضاخان به‌علت تعطیلی مساجد، بسیاری از این اشیاء مفقود شده و یا به سرقت رفته است.
اکنون حسینیه اعظم زنجان نه تنها مکانی مقدس برای عزاداران و مامنی برای عاشقان مکتب حسینی است؛ بلکه گستره فعالیت خود را در امور فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی نیز افزایش داده و فضاهایی همچون دارالشفا، کتابخانه و مجتمع کشت و صنعت مصباح را در خود جای داده و به یکی از نقاط اثرگذار در گردشگری مذهبی تبدیل شده است.
از روزی که ویروس منحوس کرونا سایه خود را بر آسمان کشورمان گسترانیده، انجام بسیاری از امور چهره جدید به خود گرفته که یوم‌العباس زنجانی‌ها نیز از این قاعده مستثنی نیست.
امسال دیگر خیابان‌های زنجان پذیرای خیل عظیم عاشقان حسینی نیست اما دلدادگان مکتب عشق هر چند دلشان برای دسته حسینیه بی‌قراری می‌کند اما جور دیگر عشق و ارادت‌شان را به سیدالشهدا (ع) ثابت می‌کنند. امسال زنجانی‌ها ثابت خواهند کرد که پرچم حسین (ع) برای همیشه تاریخ برافراشته خواهد ماند و حتی بزرگ‌تر از ویروس کرونا نیز یاد مظلوم تاریخ را از دل و جان عزاداران حسینی پاک نخواهد کرد.
جایگزینی کمک‌های مومنانه به جای مراسم یوم‌العباس (ع)
در همین رابطه رئیس هیئت امنای حسینیه اعظم زنجان به خبرنگار ایسنا، می‌گوید: اگر امسال امکان تجمع مردم در این روز فراهم نباشد، کمک‌های مومنانه جایگزین اجتماع عزاداران می‌شود.
علیرضا فیروزفر با اشاره به اعلام ممنوعیت برگزاری مراسم یوم‌العباس از سوی ستاد ملی مبارزه با کرونا در مناطق قرمز از لحاظ شیوع بیماری کرونا، ادامه می‌دهد: یوم‌العباس یک مکتب و نهضت بوده که نمی‌توان جلوی آن را گرفت و آن را کمرنگ کرد.
وی اضافه می‌کند: در سال‌های قبل مردم با تجمع در خیابان‌ها، حماسه یوم‌العباس را زنده می‌کردند اما امسال با توجه به شرایط کرونا با کمک‌های مومنانه، همان جلوه ارادت خود را با یک رتبه حتی بالاتر از حضور مردم در خیابان به اثبات می‌رسانند.
فیروزفر بیان می‌کند: اگر امسال برای حفظ پروتکل‌های بهداشتی، خیابان هم خالی از جمعیت باشد، عشق مردم به نهضت حسینی با کمک‌های مومنانه در خیابان پر خواهد شد که هدف‌گذاری شده ۱۱۰ هزار بسته تهیه و بین اقشار آسیب‌پذیر توزیع شود که این کار ۳۳ میلیارد تومان هزینه در برخواهد داشت.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی سیاسی زنجان محرم 99 حسینیه اعظم زنجان حسینیه اعظم زنجان کمک های مومنانه یوم العباس زنجانی ها هجری قمری شاه قاجار
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۱۱۸۶۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یادگارهایی از «خلیج‌فارس» در آستان مبارک رضوی
کمتر شهروند و هموطن ایرانی پیدا می‌شود که روی نام «خلیج‌فارس» حساسیت و تعصب ملی نداشته باشد. «خلیج‌فارس» یا «دریای فارس» یا «بحر فارس» و... از جمله اسامی خاص و ویژه‌ای است که در میان جغرافیدانان، سیاسیون، شرق‌شناسان و جهانگردان، نسخه‌شناسان تاریخی، اسناد موزه‌ای و آرشیوی و حتی بسیاری از مردم جهان، نام آشناست. اما آنچه سبب شده به این موضوع بپردازیم، فرارسیدن «دهم اردیبهشت» است که در تقویم تاریخ رسمی کشور به نام «روز ملی خلیج‌فارس» نام‌گذاری شده است و یادآور واقعه و حادثه مهمی از دوران مبارزه ملت ایران با دولت‌ها و قدرت‌های استکباری و استعماری است. در این روز بود که با شجاعت و دلاوری‌های مردان و زنان غیور در منطقه جنوب کشور، عوامل و عمال پرتغالی از تنگه هرمز و خلیج‌فارس اخراج شدند.
خلیج‌فارس مظهر و نماد هویت ایرانی است و پیشینه‌ای به قدمت تاریخ دارد. خلیج همیشه فارس، نه تنها یک عرصه آبی و آبراه مهم و حساس، بلکه میراثدار فرهنگ و تمدنی کهن و گنجینه کمیاب و بی‌نظیری از تنوع زیستی است که باید حفظ و احیا شود.
نام «خلیج‌فارس» در گذر تاریخ و زمان
براساس اسناد تاریخی، بررسی کتب و متون کهن و تاریخی و همچنین بررسی اقوال و نوشته‌های جغرافیدانان، شرق‌شناسان و نسخه‌شناسان اسناد تاریخی و برخی اظهارات استادان علم جغرافی، «نام خلیج‌فارس» از کهن‌ترین ادوار تاریخی تا دایره‌المعارف‌های کنونی در قرن21 میلادی با تغییر اندکی در رسم‌الخط‌های گوناگون ملل، همچنان باقی مانده است. در دوره هخامنشیان خلیج‌فارس با نام «سینوس پرسیکوس» و «ماره پرسیکوم» شهرت داشته است. دانشمندان ایرانی از روزگار هخامنشیان این دریا را «درایا پارسا» اسم برده‌اند که ترجمه امروزی آن «دریای پارس» می‌شود. بنابراین این دو نام برای خلیج‌فارس از همان دوران به همین ترتیب رواج داشته و تا قرن بیستم هم جغرافیدانان و تاریخ‌نویسان جهان اسلام همان نام درایا پارسای عصر هخامنشیان را اقتباس و به عربی به نام «البحرالفارسی» ترجمه کردند. (منبع: پیروز مجتهدزاده در گفت‌وگو با خبرآنلاین).
قرن بیستم، قرن ظهور مطالعات جدید در حوزه جغرافیاست به‌گونه‌ای که «سینوس پرسیکوس» یونان باستان، امروز به زبان انگلیسی با عنوان «پرشین گلف» (Persian Gulf) یا همان خلیج‌فارس نام‌برده می‌شود و سایر زبان‌های غربی همچون فرانسوی ترجمه خلیج‌فارس را به کار می‌برند. از طرفی در تمدن ایرانی اسلامی در قرن بیستم کلمه البحرالفارسی با هدف ایجاد وحدت و یکپارچگی میان نام‌های خلیج‌فارس همچون دیگر زبان‌ها جای خود را به خلیج‌فارس داد. (ر.ک به همان منبع).
آنچه بر اساس اسناد و مطالعات نسخ قدیمی تاریخی و جغرافیایی جهان مشهود است، این است نام «سینوس پرسیکوس» و «ماره پرسیکوم» مربوط به خلیج‌فارس به‌تدریج به زبان‌های کهن و جدید وارد شد و ممالک و مسالک‌نویسان، مورخان و جغرافیدانان نیز از آن با نام‌های «دریای پارس»، «بحر فارس»، «بحر عجم»، «دریای عجم» و درنهایت با عنوان «خلیج‌فارس» یاد کرده‌اند.
برخی از آثار مرتبط با نام «خلیج‌فارس» در این آستان مبارک
سری به سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی می‌زنیم. مطابق آنچه در سوابق، اسناد، مدارک و آثار موزه‌ای این سازمان وجود داشته و براساس توضیحات مدیران و کارشناسان این سازمان، متوجه می‌شویم برخی از آثار، اسناد و اشیای موزه‌ای در این آستان مبارک وجود داشته که به نوعی یادگاری‌هایی هستند که نام و یاد خلیج‌فارس را در ذهنمان یادآور می‌شوند.
معاون امور موزه‌ها و گنجینه‌های فرهنگی این سازمان دراین باره به قدس می‌گوید: در سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی منابع و آثار نفیس متعددی ازجمله نسخه‌های خطی، اسناد و مطبوعات و آثار موزه‌ای مرتبط با «خلیج‌فارس» به زبان‌های مختلف وجود دارد.
مهدی قیصری نیک ادامه می‌دهد: در این منابع از «دریای فارس»، «بحر فارس»، «خلیج عجم» و «خلیج‌فارس» نام برده شده است. یکی از این آثار و منابع، ترجمه نسخه خطی «المسالک و الممالک» تألیف ابواسحاق ابراهیم بن محمد اصطخری در قرن هفتم قمری یعنی حدود هفتصد و اندی سال پیش است که در گنجینه نسخه‌های خطی این سازمان نگهداری می‌شود. اصطخری در این اثر، سراسرِ خلیج‌فارس و دریای عمان و بخش بزرگی از اقیانوس هند از ساحل شرقی آفریقا، زنگبار تا حدود سراندیب (سیلان) را «دریای پارس» نامیده و گاه انتهای این دریا را به سرزمین چین رسانده است.
وی اضافه می‌کند: اسنادی از مکاتبات سیاسی دوره قاجار در مرکز اسناد آستان قدس رضوی موجود است که به وضوح از «خلیج‌فارس» در آن نام برده شده است. به عنوان مثال، قدیمی‌ترین این اسناد متعلق به سال ۱۲۳۸ قمری و دوره مظفرالدین‌شاه قاجار است که در آن‌ها نام خلیج‌فارس به روشنی ذکر شده و به زبان‌های فارسی، آلمانی و انگلیسی درج شده است. انعقاد قراردادی میان محمد زکی‌خان، سردار فارس و سرحددار انگلیس در هندوستان درزمینه همکاری‌های متقابل برای برقراری امنیت در بنادر و جزایر واقع در خلیج‌فارس و توافق بر سر حضور نیروهای انگلیسی در آن حدود که به تاریخ ۱۲۳۸ قمری منعقد شده، برگ دیگری از این اسناد است.
این مقام مسئول بیان می‌کند: همچنین از دیگر آثار راوی نام «خلیج‌فارس » در گستره تاریخ ایران می‌توان به نقشه اهدایی توماس کلستیل، رئیس‌جمهور اتریش به رهبرمعظم انقلاب به زبان آلمانی و متعلق به قرن ۱۹ میلادی اشاره کرد که در موزه هدایای رهبر معظم انقلاب در آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود. ضمن اینکه دو کره جغرافیایی ساخت انگلستان مربوط به سال ۱۸۵۰ میلادی یعنی کره جغرافیایی نیوتن و پسرش و کره دیگری مربوط به سال ۱۸۴۵ میلادی که نام خلیج‌فارس به انگلیسی روی آن درج شده نیز ازجمله آثار موجود در موزه‌های آستان قدس رضوی است که از نام خلیج‌فارس در گستره تاریخ روایت می‌کند.
از «کشتیرانی هلند» تا تلگرافِ «نظام‌السلطنه» همه با نام «خلیج‌فارس»
به غیر ازمواردی که در سخنان معاون امور موزه‌ها و گنجینه‌های فرهنگی سازمان کتابخانه‌ها، موزه‌ها و مرکز اسناد آستان قدس رضوی بیان شد، آثار، اسناد و منابع تاریخی دیگری هم در این سازمان وجود دارد که بی‌ارتباط با نام «دریای پارس»، «بحر فارس» و«خلیج‌فارس» نیستند که به اختصار به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود.
_ نامه شرکت کشتیرانی هلند به سید جلال‌الدین تهرانی برای مراجعه و دریافت برگ حواله تحویل کالا به تاریخ ۱۳۳۷ شمسی.
_ سواد عریضه رؤسای ایرانی ساکن کویت به شیخ محمد خالصی در خصوص تعدی عبدالعزیز بن مسعود، حاکم نجد به ایرانیان ساکن کویت و درخواست مذاکره با سردار سپه برای توجه به ایرانیان دور از وطن و تسلط اجانب بر جزایر ایرانی خلیج‌فارس به تاریخ ۱۳۴۲ قمری.
_ دستور تلگرافی حسین‌قلی‌خان نظام‌السلطنه مافی به شوکت‌الملک برای توقیف کاروان حامل سلاح از مبدأ خلیج‌فارس به مقصد افغانستان و اعلام نتیجه آن به تاریخ ربیع‌الاول ۱۳۲۶ قمری.
_ تصویر بریده روزنامه الوطن حاوی یک سند تاریخی از نامه شیخ مبارک الصباح، امیر کویت و تصریح به کلمه «خلیج‌فارس» به تاریخ جمادی‌الاول ۱۴۲۷ قمری.
_ جوازنامه صادره توسط دولت انگلیس در خلیج‌فارس مربوط به حمل مال‌التجاره از بندر بوشهر به داخل ایران برای محمد شفیع تاجر کازرونی به تاریخ ۱۳۱۷ قمری.
_ صورت قیمت اجناس و کالاهای تجاری در بازارهای انگلیس و هزینه تحویل آن در بنادر خلیج‌فارس به تاریخ ۱۳۲۴ قمری.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»