افقه: قرار بود از فردای انقلاب از خامفروشی نفت عبور کنیم؛ چه شد؟
تاریخ انتشار: ۱۹ مهر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۵۸۸۸۶۳
وابستگی به نفت در اقتصاد ایران آنقدر زیاد شد که آمریکا به عنوان یک قدرت اقتصادی زورگو از این راه با ما وارد کارزار شد. به گزارش گروه اقتصادی خبرگزاری دانشجو، مجلس در وضعیت تورمی که روز به روز گرانی ها بیشتر می شود و مردم چاره ای غیر از تماشا کردن وقیمت گرفتن ونخریدن ندارند به فکر حمایت از اقشار ضعیف جامعه افتاده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
چه توضیحی برای وضعیت کنونی اقتصاد، تورم و نرخ بالای ارز و مشکلات متعدد اقتصاد می توان ارائه داد که به واقعیت نزدیک تر باشد تحریم خارجی یا خودتحریمی داخلی؟
مساله مهمی که دولت و حاکمیت باید برای مردم درباره گرانی و تورم توضیح دهد این است که مردم را با این موضوع به صورت واقعی رو به رو کنند که ریشه گرفتاری های اقتصادی چه داخلی چه خارجی کجاست؟ بخشی که مربوط به نبود ارز و گرانی ها و عرضه کم ارز، است، بخشی که مربوط به تاثیر سیاست خارجی یا سیاست ما در قبال آمریکا و مجموعه مستکبرین عالم است در بخش های اقتصادی ما به شدت تاثیر گذاشته است. مردم باید بدانند حاکمیت در سطح جهانی نقش خود را ایفا می کند به این معنا که تصمیم بر این گرفته که" البته جزء آرمان های نظام به شمار می رود" که مانع فشارها و ظلم رژیم صهیونیستی و آمریکا شود، لذا مردم باید بدانند که هزینه ایستادگی در برابر آمریکا به عنوان یک ابرقدرت بالاست، آمریکا نه تنها ایران بلکه برخی کشورها را به دلیل قدرت اقتصادی خود تحریم کرده اما شدت و ضعف تحریم ها با هم متفاوت است و جمهوری اسلامی ایران تحت سخت ترین تحریم ها قرار گرفته است. خروج آمریکا هر چند از برجام غیر قانونی بوده و دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت های طرف توافق زمان زیادی برای انعقاد برجام گذاشتند، اما آمریکا با فرمان آقای ترامپ از این توافق خارج شد. از آن روز به بعد تا کنون نفت و نظام بانکی ایران تحریم است. بنابراین اقتصاد ما از بیرون تحریم است، لذا فشارهای مختلفی به اقتصاد وارد می شود که قطعا تکانه های آن اقشار ضعیف جامعه را بیشتر تحت فشار قرار می دهد. از سوی دیگر ما از درون هم تحریم شدیم، تحریم درونی ما ناشی از سه دهه تداوم غفلت در عیش و عشرت گذراندنی است که درآمدهای نفتی برای ما ایجاد کرد. لذا غفلت از تولید و تکیه بر درآمدهای نفتی ما را از تقویت اقتصاد درونی دور کرد.
اگر در یک تحلیل درست منطقی به دور از تنش های سیاسی بخواهیم چرایی رسیدن به وضعیت کنونی اقتصاد غیر مولد ایران را تعریف کنیم ایراد ساختاری از کجا آغاز می شود؟
ما در تمام سال های گذشته نتوانستیم اقتصاد داخلی و تولید را ترمیم و قوی کنیم. ما از همان ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی و قبل از آن در دوران پهلوی ها می دانستیم عیب کار کجاست، لذا یکی از مهم ترین ایراداتی که بر محمد رضا شاه پهلوی گرفته میشد خام فروشی نفت بود. بنابراین قرار بود از فردای انقلاب بر این نقطه ضعف کشور که وابستگی به نفت بود غلبه کنیم چرا که عدم خام فروشی نفت جزء شعارهای انقلاب بود. در همان شعارهای انقلابی یکی از قصورهای شاه وابسته کردن اقتصاد به نفت اعلام شد لذا از همان اول تصمیم داشتیم که اقتصاد خود را از نفت برهانیم و تولیدات و صادرات متنوعی داشته باشیم تا به روند مطلوب برسیم.
چرا موفق به عبور از خام فروشی نفت نشدیم و آیا امروز فقط وضعیت فقرا و جمعیت تهی دست جامعه به لحاظ اقتصادی در شرایط بدی است یا این وضعیت عموم جامعه را تحت فشار قرار داده است؟
اینکه عبور از خام فروشی نفت را بعد از پیروزی انقلاب اسلامی انتخاب نکردیم یا بلد نبودیم یا نخواستیم که به آن سمت برویم و از وابستگی به نفت کم کنیم خودمان کالا تولید کنیم و محتاج کالاهای وارداتی نباشیم را مسوولین باید جواب بدهند که چرا در این چهل سال آرمان و وعده انقلابی خود به مردم را جامه عمل نپوشاندند. وابستگی به نفت در اقتصاد ایران آنقدر زیاد شد که آمریکا به عنوان یک قدرت اقتصادی زورگو از این راه با ما وارد کارزار شد، چه بخواهیم چه نخواهیم، باید باور کنیم که آمریکا ما را تحت فشار قرار داده است. جای تردیدی وجود ندارد که بخش قابل توجهی از مشکلات امروز حاصل غفلت، بی تدبیری و بی اعتنایی نسبت به ضعف مدیریت است، البته ضعف نسبت به قول هایی که به قشر ضعیف جامعه داده شد. آنهایی که به نام آنها انقلاب شد. دولت ها در سه دهه گذشته مطالبات قشر ضعیف را به حال خود رها کردند.هر چند باید تاکید کرد نتیجه ضعف مدیریت سه دهه گذشته این روزها عملا نه در زندگی فقرا بلکه خود را در زندگی جانبازان و خانوادههای شهدا که برای بقای کشور و امنیت کشور جان خود یا عزیزانشان را دادند مشهود شده است. بسیاری از کسانی که از کشور دفاع کردند و فداکاری کردند امروز بیشترین فشارها و مشکلات را تحمل می کنند.بنابراین نمی توان گفت وضعیت اقشار فقیر جامعه بد است، بلکه اقشار متوسط هم به شدت تحت فشار قرار دارند.
درباره حمایت ۶۰ هزار تومانی و ۱۲۰ هزار تومانی تحلیل های مختلفی ارایه شده آیا این حمایت موجب تورم و افزایش پایه پولی یا حمایت از معیشت و نان سر سفره مردم می شود؟
ببینید باید به این نتیجه برسیم که دولتی که تحت فشار تحریمی است در برابر مردمی که روز به روز فقیر و ناتوان تر می شوند هیچ راه چاره ای ندارد چون پولی برای حمایت از مردم ندارد که به جامعه تزریق کند. دولت یا مجلس هر خرجی که به نام حمایت یارانه ای از مردم میتراشد تا به زعم خود به خانواده های فقیر کمک کند، باید محلی برای آن پیدا کنند،در حال حاضر هیچ محلی برای تامین این هزینه ها وجود ندارد. درآمد نفتی نداریم، دولت نمی تواند مالیات چندانی از طبقات متوسط به دلیل فقر و تعطیلی بنگاه های اقتصادی بگیرد از سوی دیگر دولت تا جایی که توانسته اموال و داراییهای خود را فروخته، لذا برای تامین کمک های یارانه ای راهی غیر از افزایش پایه پولی، اخذ وام و استقراض از بانک مرکزی ندارد، کاری که نتیجه آن هم تورم است. بنابراین هر چند نیت مجلس خیر است اما با ۶۰ یا ۱۲۰ هزار تومان با افزایش قیمتی که کالاها گرفته اند این مبالغ به جایی نمیرسد، مگر دهک ۱ یا فقیرترین دهک بااین پول روزی یک نان بخرد که از گرسنگی نمیرد.بنابراین نباید از دولت یا مجلس و حاکمیت توقع زیادی برای حمایت از اقشار مختلف جامعه را داشت. در غیر این صورت اگر قصد حمایت از مردم جدی باشد حاکمیت چاره ای به غیر از وام و استقراض از بانک مرکزی ندارد، به همین جهت با افزایش پایه پولی نرخ تورم هم روز به روز افزایش می یابد.
عرضه کالاها یا بسته های حمایتی به فروشگاه های زنجیره ای واگذار شده آیا این موضوع می تواند بر میزان فروش مغازها های کوچک محله ها تاثیر سویی به جا بگذارد؟
نه عملا تاثیر منفی بر روند کاری بنگاه های کوچک اقتصادی مثل فروشگاه ها یا مغازه ه های کوچک به جا نمی گذارد چرا که انعقاد قرا داد برای توزیع کالاهای اساسی با فروشگاه های زنجیرهای فقط به خاطر تسهیل کار دولت است. اگر برای دولت مقدور بود حتما برای اعطای کالاهای اساسی از ظرفیت مغازه ها هم استفاده می کرد اما چون فروشگاههای زنجیرهای فروشگاه های شناخته شده ای هستند و میتوانند طرح های این چنینی را پوشش دهند، لذا دولت چاره ای به غیر از چنین انتخابی نداشته است. از این جهت عرض کردم که مغازه ها دچار مشکل نمی شوند چرا که مغازه های کوچک تقاضای خود را دارند و تا کنون هم دوام آورده اند، بنابراین این موضوع ایرادی جدی نیست، ما فعلاً باید به فکر حمایت های بهتر از اقشار ضعیف جامعه باشیم تا دچار مشکلات معیشتی نشوند، چرا که همیشه قشر ضعیف جامعه تحت فشارهای اقتصادی ضعیف و در تنگناهای بیشتری قرار می گیرند و شدت آسیب پذیری این قشر نسبت به قشرهای با درآمد متوسط و بالا بسیار زیاد است در وضعیت تورمی کنونی حتما باید از اقشار ضعیف حمایت شود، درغیر این صورت دولت باید منتظر تبعات دیگری در حوزه های اجتماعی و اخلاقی و حتی امنیتی باشد. منبع: رادار اقتصاد
منبع: خبرگزاری دانشجو
کلیدواژه: خام فروشی نفت وابستگی به نفت تورم نرخ ارز وابستگی به نفت تحت فشار قرار خام فروشی نفت فروشگاه ها اقشار ضعیف ضعیف جامعه هزار تومان چاره ای
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۵۸۸۸۶۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
سید محمد خاتمی: کشور در شرایط حساسی به سر میبرد/ چشم امید ما برای عبور از بحرانها و گشودن افقها به دانشگاه است/ اولین کار مجلس هفتم تثبیت قیمتها بود و دیدیم که تورم روز به روز افزایش پیدا کرد
حجت الاسلام و المسلمین سید محمد خاتمی تأکید کرد: در حوزه علم و آموزش و دانشگاه مثل هر حوزه دیگر، اولین اصل «رویکرد» است. اگر دیدگاه ما به جهان، انسان و جامعه اصلاح نشود و به زندگی، نظم و سامان اجتماعی متناسب با نیاز و خواست انسان امروز و مقتضیات جهانی نگاه نداشته باشیم، معلوم نیست راهحلهای مطرح شده برای مسائل پیش رو بتواند کارآمد باشد. به گزارش جماران؛ در آستانه روز معلم گزارش «مسأله دانشگاه در ایران» با حضور سید محمد خاتمی ارائه شد. گزارش تحقیقی «مسأله دانشگاه در ایران؛ مخاطرات توسعه علمی و چشماندازهای پیش رو» که با مشارکت جمعی از مدیران سابق، نظریهپردازان، متخصصان، کارشناسان و فعالان دانشگاهی و دانشجویی، زیر نظر سید محمد خاتمی انجام شده است، ارائه و منتشر شد. سید محمد خاتمی در نشستی که در آستانه روز معلم و با حضور جمعی از استادان و متخصصان دانشگاه و مدیران پیشین آموزش عالی برگزاری شد، ضمن اشاره به شرایط دشوار و حساس سیاسی و اجتماعی و اقتصادی کشور و گرامیداشت روز معلم به تبیین ضرورت و زمینههای شکلگیری و تدوین این گزارش کارشناسانه و تجربههای پیشین مشابه آن پرداخت. خاتمی گفت این متن چهارمین تلاش پس از گزارشهای «آسیبشناسی اصلاحات»، «مسأله حجاب، واقعیتها و راهکارها» و «مسائل آموزش و پرورش» است که در تدوین آن عرف کارشناسانه و تجارب و دیدگاههای متخصصان بنای گفتوگوی میان نخبگان و جامعه قرار گرفته است. رئیس دولت اصلاحات گفت: من در این دوره به دوستان گفتم به جای مسائل خیلی کلی، بنیادین و اساسی که باید روی آن فکر کرد، مورد به مورد مسائل را بررسی کنیم؛ مسألهشناسی کنیم و اعلام کنیم راهحلهای مسأله چیست. وی تأکید کرد: ما در این عرصه برنامه ارائه نمیدهیم زیرا ارائه برنامه را باید کسانی انجام دهند که امکانات اجرایی در اختیارشان است. رویکرد این گزارشها بیشتر ناظر به شناخت و حل مسأله است. باید از تجربهها درس گرفت خاتمی با اشاره به پژوهش آماده شده دربارهٔ آموزشعالی ابراز امیدواری کرد که انتشار آن زمینه را برای بحثهای گستردهتر صاحبنظران فراهم کند. خاتمی گفت: باید از تجربهها درس گرفت و رهیافتهای افقگشا را با فهم و نقد عملکردهای گذشته در مقاطع مختلف پیدا کرد. ما در هیچجا خاتمالفلاسفه یا خاتمالعلما نداریم. حتی اندیشه متفکرانی مثل ملاصدرا هم کاملاً رنگ و بوی زمانه خودش را داشته و دارد. یعنی وقتی زمانه عوض شد، ممکن است این تفکرات هم تغییر پیدا کند. بر اساس همین دیدگاه باید تأکید کنم که این متن نهایی نیست، چارچوبی از یک رویکرد است و تلاش شده که مسائل از دیدگاه کارشناسی دیده شوند و راهکارهایی ارائه شوند و اگر دستگاههای اجرایی، یا سیاستگذاران و سیاستورزان فعلی مسائل آموزش عالی بخواهند به اینها توجه کنند باید از دل این دست گزارش و گفتوگوهای پس از آنها برنامههایی اجرایی درآورند. رئیس دولت اصلاحات با اشاره به ضرورت بررسی نقادانه سیاستها و برنامههای راهبردی در همه زمینهها از جمله حوزه علوم و فناوری به روند تدوین چشمانداز بیست ساله کشور و سپس برنامه چهارم توسعه پرداخت که بر مبنای آنها در سالهای پایانی دولت اصلاحات تلاشهای زیادی برای ارائه یک مسیر مدون برای توسعه کشور بر پایه توسعه علمی شده بود. خاتمی در ادامه یادآور شد: افرادی با این دیدگاه و رویکردها مخالف بودند، اولین کاری که کردند، برنامه چهارم را که یک برنامه بسیار مترقی و خوب بود و با لحاظ دیدگاههای چشمانداز تنظیم شده بود کنار گذاشتند و مسائلی که میبینید پیش آمد؛ از جمله بحث طبیعی کردن قیمتها که قرار بود در کل برنامه پنج ساله با یک شیب ملایمی انجام شود تا اثر منفی در جامعه نداشته باشد و در عین حال با سیاستهای جبرانی، درآمد آن صرف کسانی شود که درآمد کمتری دارند یا بهای حاملهای انرژی بهبود پیدا کند. تنها یک سال از برنامه چشمانداز ۲۰ ساله مانده است باید ببینیم چرا به شاخصهای نهایی آن نزدیک نشدهایم رئیس دولت اصلاحات در ادامه افزود: اولین کار مجلس هفتم تثبیت قیمتها بود و دیدیم که به کجا رسیدیم و مسأله تورم و افزایش نقدینگی و مسائل دیگری که روز به روز افزایش پیدا کرد و امروز به سطح فوقالعاده نگران کنندهای رسیده است و امیدوارم بزرگان کشور این نگرانی را داشته باشند که حلش کنند. تنها یک سال از برنامه چشمانداز ۲۰ ساله مانده است، باید ببینیم چرا به شاخصهای نهایی آن نزدیک نشدهایم. خاتمی در ادامه با تأکید بر اینکه آموزش عالی از مهمترین نهادهای امروز جامعه ما است، اظهار داشت: دانش همیشه در عرصه حیات اجتماعی انسان جایگاه خودش را داشته است، ولی اولاً دانش به معنای جدید کلمه امر تازهای است و ثانیاً باید توجه داشت که ضرورتاً متصدی امر دانش مجموعه آموزش عالی و افراد تشکیل دهنده این نهادها هستند و باید این موضوع مسأله اصلی و واقعی نهاهای تصمیمگیری برای دانشگاه و جامعه باشد. مثلاً در آن زمان ما دیدگاهی در زمینه اداره دانشگاهها بر پایه هیأت امنا و انتخاب مدیران داشتیم، این رویکرد اگرچه کامل نبود ولی قبول داشت که اعضای هیأت علمی افرادی را برای ریاست دانشگاه به وزیر علوم معرفی کنند و او در شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کند و فردی برای ریاست دانشگاه انتخاب شود که حمایت عموم دانشگاهیان را با خود داشته باشد. وی در پایان تأکید کرد: در حوزه علم و آموزش و دانشگاه مثل هر حوزه دیگر، اولین اصل «رویکرد» است. اگر دیدگاه ما به جهان، انسان و جامعه اصلاح نشود و به زندگی، نظم و سامان اجتماعی متناسب با نیاز و خواست انسان امروز و مقتضیات جهانی نگاه نداشته باشیم، معلوم نیست راهحلهای مطرح شده برای مسائل پیش رو بتواند کارآمد باشد. نباید با ذهنیتهای بسته و جهتدار به سراغ امور پیچیده کشور رفت اصل دوم «کارشناسی» است یعنی باید به مسائل و تنگناها و بحرانهای موجود کارشناسانه پرداخت و کارها را به کاردانان آگاه و روشن و بیدار سپرد، نه آنکه با ذهنیتهای بسته و جهتدار به سراغ امور پیچیده کشور رفت. حداقل این است که زمینههای آزادانه و مؤثر گفتوگو را در جامعه، میان اهل نظر و فن فراهم شود که بتوانند نظرشان را مطرح کنند و این فکرها به مرحله عمل برسانند. خاتمی در پایان افزود: این روزها کشور در شرایط حساسی به سر میبرد، انشاءالله خداوند شرّ دشمنان را کم کند و در موقعیت کنونی ما دیگر شاهد تنش تازهای در عرصه حیات منطقهای و ملی نباشیم؛ و جامعه ما بتواند راه توسعه مردمسالار را با سلامت و امنیت طی کند. به هرحال چشم امید ما همیشه برای عبور از بحرانها و گشودن افقها در همه زمینهها به نهاد دانشگاه و دانشگاهیان عزیز است. برای دریافت متن کامل گزارش تحقیقی «مسأله دانشگاه در ایران؛ مخاطرات توسعه علمی و چشماندازهای پیش رو» کلیک کنید کانال عصر ایران در تلگرام