سلامت کلیه ها به شرط رژیم غذایی
تاریخ انتشار: ۲۶ آبان ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۹۹۹۸۴۲۹
کلیه ها در ظاهر، دو اندام کوچک هستند اما در حقیقت همراه با کبد، از مهم‌ترین اندام‌های تصفیه‌کننده در بدن محسوب می‌شوند.
اگر کلیه‌ها درست کار نکنند، سلامت به شکل جدی تهدید شده و حتی می‌تواند حیات ما را به کام مرگ بکشاند.
حفظ سلامت کلیه ها، به‌قدری مهم است که آخرین هفته آبان را «هفته جهانی حمایت از بیماران کلیوی» نام‌گذاری کرده‌اند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این مناسبت موجب شد با دکتر محمدرضا وفا، متخصص تغذیه و استاد دانشگاه علوم‌پزشکی ایران درباره مهم‌ترین نکات تغذیه‌ای برای بیماران کلیوی گفت‌وگو کنیم.
اگر دقت کرده‌باشید، وقتی خوراکی‌هایی مثل هویج، نارنگی یا پرتقال می‌خورید، رنگ ادرار با وجود نوشیدن آب، کمی نارنجی‌تر می‌شود. اگر غذای بودار خورده‌باشید، این مسأله باعث تغییر بوی ادرار می‌شود و اگر عفونتی در دستگاه دفع وجود داشته‌باشد، بوی نامطبوعی از ادرار به مشام می‌رسد. پس رژیم غذایی، تاثیر مستقیم بر سلامت کلیه‌ها دارد. از سوی دیگر، کلیه‌ها مثل فیلترعمل می‌کنند.
حالا تصور کنید فیلتر دستگاهی خراب شود! دکتر وفا درباره این مساله توضیح داده و می‌گوید: «رژیم غذایی، از عوامل مهم اثرگذار بر حفظ سلامت کلیه‌هاست. از سوی دیگر اگر به بیماری کلیوی دچار هستید، باید رژیم غذایی خاصی را رعایت کنید.»
این متخصص‌تغذیه ادامه می‌دهد: «با اینکه محدودیت‌های رژیم‌غذایی برای افراد مبتلا به بیماری‌های مختلف کلیوی متفاوت است، اما توصیه می‌شود به‌طور کلی افراد مبتلا به هر نوع بیماری کلیوی، مصرف موادی را که به آن اشاره خواهیم‌کرد، محدود کنند.»
جان کلیه‌ها به رژیم بند استنمک اصولا افزودنی مناسبی نیست؛ اما محدودیت‌هایی که دکتر وفا به آن اشاره کرد فقط به این ماده محدود نمی‌شود. او به محدودیت مصرف سه ماده اشاره کرده و می‌گوید: «سدیم، در بسیاری از موادغذایی یافت می‌شود که شاخص‌ترین شکل آن، وجود این عنصر در نمک است. در افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی، امکان دفع کامل سدیم وجود ندارد و همین امر باعث افزایش سدیم در خون می‌شود. بنابراین افراد مبتلا به هر نوع بیماری کلیوی بهتر است روزانه کمتر از 2000میلی‌گرم سدیم دریافت کنند.»
این متخصص تغذیه ادامه می‌دهد:«محدودیت بعدی برای پتاسیم است. این عنصر نیز در افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی به‌خوبی دفع نشده و تجمع آن باعث بالارفتن میزان فشار خون می‌شود. حداکثر میزان مجاز مصرف روزانه پتاسیم کمتر از 2000میلی‌گرم است. مصرف موادغذایی حاوی فسفر نیز از دیگر مواردی است که بیماران کلیوی باید به آن دقت کنند. حداکثر میزان مصرف روزانه باید بین 800 تا هزار میلی‌گرم باشد.»
در اغلب رژیم‌های غذایی، مصرف گوشت‌ها، به‌ویژه گوشت قرمز را محدود می‌کنند. درواقع پروتئین همان‌قدر که خوب است و برای بدن ضروری ، اگر بیش از اندازه خورده‌شده و فرد مبتلا به بیماری خاصی باشد، بلای جان است.
دکتر وفا درباره مصرف پروتئین در افراد مبتلا به مشکلات کلیوی توضیح می‌دهد: «درافراد مبتلا به بیماری کلیوی، باقی‌مانده ناشی از تجزیه پروتئین‌ها در بدن را کلیه‌ها به‌راحتی دفع نمی‌کنند و همین موضوع برای سلامت بدن مشکل‌ساز است.»
او اضافه می‌کند:«با این حال برای مصرف مقدار و نوع پروتئین، حتما با پزشکی که تحت‌نظر او هستید، مشورت کنید.»
با آزادی‌ها آشنا شویمدر بحث‌های تغذیه‌ای مربوط به بیماری‌ها معمولا درباره ممنوعیت‌ها، بیشتر می‌شنویم. همین شاید تحمل روبه‌رو شدن با مشکلات را کاهش می‌دهد؛ چون به سمت هر چه دست دراز می‌کنیم، یاد ممنوعیت‌ها می‌افتیم! از این رو دکتر وفا تعدادی از خوراکی‌هایی را که برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی مناسب هستند، به این شکل فهرست می‌کند:
گلم‌کلم: این خوراکی سرشار از ویتامین C، K، B و فولات است. ترکیب‌های ضدالتهابی و فیبر از دیگر ویژگی‌های این خوراکی است. بنابراین در خوراک‌ها می‌توان از گل‌کلم به جای سیب‌زمینی استفاده کرد که حاوی پتاسیم بالایی است.
انگور قرمز: فصل این میوه، همین پاییز است. در هر دانه کوچک این میوه مقدار کافی ویتامین C و فلاونوئیدها، یکی از بهترین آنتی‌اکسیدان‌ها وجود دارد. پس این نوع انگور ضدالتهاب است. یکی از انواع فلاونوئیدهای انگور «رزوراتول» نام دارد. این ماده می‌تواند باعث کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی، دیابت و آلزایمر شود.
سفیده تخم‌مرغ: از آنجا که مقدار فسفر زرده تخم‌مرغ بالاست. بنابراین سفیده تخم‌مرغ از بهترین منابع پروتئینی مناسب برای افراد مبتلا به مشکلات کلیوی است.
سیر: از آنجا که در اضافه کردن نمک به غذا محدودیت وجود دارد، برای طعم‌دارشدن غذا، سیر از گزینه‌های مناسب است. سیر منبع خوبی از ویتامین C، B6 و منگنز است. علاوه براین‌که حاوی سولفور بوده و بنابراین ضدالتهاب است.
گندم سیاه یا دیلار: این نوع گندم، برخلاف گندم سبوس‌دار و بدون فسفر است. ارزش غذایی بالایی دارد و حاوی مقدار مناسبی ویتامین‌های خانواده B، فیبر، آهن و منزیم است. این گندم بدون گلوتن است بنابراین اگر به این ترکیب حساس هستید، با خیال راحت از محصولات تهیه شده از گندم سیاه استفاده کنید.
روغن زیتون: این روغن حاوی بهترین نوع چربی بوده و عاری از فسفر است. اگر دچار اضافه وزن هستید و همین عامل روی عملکرد کلیه‌های شما اثر منفی داشته‌است؛ بنابراین بهترین دلیل برای استفاده از این روغن و کنار گذاشتن دیگر انواع روغن‌های غیر مفید است.
مرغ بدون پوست: اگرچه افراد مبتلا به مشکلات کلیوی باید پروتئین کمتری نسبت به افراد عادی مصرف کنند، اما همین اندک را هم باید از بهترین منبع آن دریافت کنند. گوشت مرغ بدون پوست به ویژه سینه مرغ، بهترین انتخاب است. سینه مرغ بدون پوست، مقدار فسفر، پتاسیم و سدیم بسیار کمی دارد.
فلفل دلمه‌ای و پیاز: مقدار پتاسیم فلفل دلمه‌ای بسیار کم بوده و پیاز نیز عاری از سدیم است. این دو حاوی مقدار مناسبی ویتامین C هستند. نکته اینجاست که می‌توان از پیاز و فلفل دلمه‌ای به جای اضافه کردن نمک، برای طعم‌دارکردن غذا و از بین بردن بوی نامناسب گوشت و مرغ و بعضی دیگر از خوراکی‌ها کمک گرفت.
رقیق باشد: ادرار نباید غلیظ و پررنگ باشد. برای این منظور باید همیشه به مقدار کافی آب بنوشید.
دفعات مناسب: در طول شبانه روز باید این‌قدر آب و مایعات سالم بنوشید که به میزان مناسب دفع ادرار داشته باشید.
بوی ادرار: به بو و رنگ ادرار حساس باشید. شناخت زودهنگام بسیاری از مشکلات ازطریق تغییر رنگ و بوی ادرار، مشخص می‌شود.
افزودنی خوب نیست: از خوردن غذاهای فرآوری شده، کنسروی، تنقلات و مخلفات کارخانه‌ای مانند پفک، خیارشور، ترشی و... پرهیز کنید. مواد داخل این خوراکی‌ها برای کلیه‌ها سنگین است.
مهتاب خسروشاهی - سلامت / روزنامه جام جم
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: بیماران کلیوی کلیه ها محمدرضا وفا افراد مبتلا به بیماری بیماری کلیوی بیماری ها رژیم غذایی سلامت کلیه خوراکی ها ویتامین C دکتر وفا کلیه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۹۹۹۸۴۲۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
محققان: با هوش مصنوعی می‌توان آرتروز را ۸ سال زودتر پیش‌بینی کرد
به گزارش Livescience و براساس مقاله منتشرشده در Science Advances، محققان می‌گویند با آزمایش خون می‌توان آرتروز زانو را در افرادی که هنوز علائمی در آنها ایجاد نشده است و تا هشت سال قبل از اینکه اشعه ایکس قادر به تشخیص تغییرات در استخوان‌های آنها باشد، شناسایی کرد. در این پژوهش، محققان خون ۲۰۰ فرد را که در اولین نمونه‌گیری از خونشان هیچ علامتی از آرتروز نداشتند، تجزیه‌وتحلیل کردند.
تشخیص زودهنگام آرتروز با استفاده از آزمایش خون
استئوآرتریت (Osteoarthritis) یا آرتروز شایع‌ترین شکل آرتریت است و بیش از ۳۲.۵ میلیون بزرگسال در ایالات‌متحده به آن مبتلا هستند. این بیماری در ابتدا به‌عنوان یک بیماری «ساییدگی» شناخته می‌شد؛ زیرا زمانی رخ می‌دهد که غضروف داخل یک مفصل (معمولاً در دست‌ها و زانوها) از بین می‌رود. این امر باعث می‌شود استخوان زیرین در طول زمان تغییر کند و منجر به درد، سفتی و تورم شود.
بااین‌حال، اکنون شواهد نشان می‌دهد که نوعی التهاب می‌تواند محرک اصلی آسیب مفصلی در آرتروز باشد. این بدان معناست که نوعی «بیومارکر» (زیست‌نشانگر) یا علامت قابل اندازه‌گیری در بدن وجود دارد که می‌تواند نشان دهد که این بیماری مدت‌ها قبل از اینکه آسیب ساختاری قابل تشخیص باشد، شروع می‌شود.
محققان در این پژوهش از مجموعه خون ۲۰۰ فرد استفاده کردند؛ این افراد درواقع از سال ۱۹۸۹ به‌صورت سالانه از نظر استئوآرتریت مورد ارزیابی قرار می‌گرفتند. حدوداً ده سال بعد، نیمی از این افراد به آرتروز مبتلا شدند. به همین دلیل می‌توان بیومارکر‌های این افراد را طی سال‌های مختلف سنجید.
محققان با استفاده از هوش مصنوعی، شش پروتئین را در نمونه‌های خون افراد شناسایی کردند که نشان می‌دهد فرد به استئوآرتریت مبتلا می‌شود یا خیر. این پروتئین‌ها هشت یا چهار سال قبل از تشخیص با پرتو ایکس، در خون آنها مشاهده شده بود.
با تشخیص این پروتئین‌ها، می‌توان با دقت ۷۷ درصد تشخیص داد که آیا فرد در آینده به آرتروز مبتلا می‌شود یا خیر. این روش در مقایسه با دقت حدود ۵۰ درصدی روش‌های مبتنی بر وزن و سن و همچنین دقت ۵۷ درصدی روش‌های مبتنی بر درد زانو، رقم خوبی محسوب می‌شود.
باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی فناوری
گزارشگر قديمى راديو دار فانى را وداع گفت