بررسی روانشناسانه کاوشگری و تفکر پژوهشی در کودک و نوجوان
تاریخ انتشار: ۲۷ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۳۶۱۵۲۶
به گزارش خبرگزاری مهر، محبوبه اسپیدکار روانشناس در برنامه صبحگاهی شبکه ۴ سیما با عنوان «طلوع» به موضوع «کاوشگری و تفکر پژوهشی در کودک و نوجوان» پرداخت و با بیان این مطلب گفت: نگاه متفاوت به دنیا یعنی با تجزیه و تحلیلِ نوع نگاه فلاسفه به جهان و مدل‌سازی آن برای کودکان و حتی بزرگ‌سالان، به تقویت نگاه انتقادی و پرسش‌گری بچه‌ها کمک کنیم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی در پاسخ به سوال مجری برنامه که آیا این سوال دائمی بچه‌ها که «این چیه؟» تفکر فلسفی است؟ توضیح داد: «روانشناس» ی مانند پیاژه معتقد است که همه ما فیلسوف به دنیا می‌آییم و آن‌چه ما را از فلسفه دور می‌کند مدل تربیت و عوامل بازدارنده‌ای در محیط، نگاه والدین و سیستم‌های آموزشی است که رفته رفته به ما یاد می‌دهد که خیلی اهمیت ندارد شما بدانید این چیست و همین که ببینید برای شما فایده‌ای دارد یا ندارد کفایت می‌کند. این مساله کم‌کم ما را به انسان‌هایی تبدیل می‌کند که تنها از خوراک تفکر دیگران استفاده می‌کنیم و هیچ نگاه ویژه‌ای نسبت به جهان هستی نداریم.
این پژوهشگر با بیان این که در سال‌های گذشته اقدام‌هایی در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در زمینه پرورش تفکر فلسفی صورت گرفته است یادآورشد: آن‌چه که کانون تا حدودی انجام داد تمرکز بر تفکر انتقادی و منطقی است، به‌واقع یکی از بنیان‌های اصلی آن این است که ما چگونه انسان‌ها را منتقد باور بیاوریم بدون آنکه انکار کننده باشد که این کار بسیار سخت است. چرا که در باورهای عمومی ما، اغلب انتقاد را با انکار یکی می‌دانند درحالی‌که انتقاد در تفکر انتقادی، تلاش برای فهم موضوع و سپس قضاوت‌کردن است و بچه‌ها و خود ما باید یاد بگیریم قبل از اینکه یک چیزی را نفی کنیم اول آن را درک کنیم.
اسپیدکار نتیجه لبریز شدن از باورهایی را که دیگران به ما انتقال داده‌اند بدون آنکه درک درستی از آن داشته باشیم، گسترش ارزش‌هایی در جامعه عنوان کرد که واقعی نیستند و جعلی‌اند و در ادامه توضیح داد: ما در پرورش تفکر فلسفی تلاش کردیم با روش‌های بسیار ساده و بازی و قصه، روش‌های یادگیری غیرمستقیم، بحث و گفت‌وگو و ایجاد حلقه‌های کندوکاو به بچه‌ها کمک کنیم مشاهده‌گر دقیقی باشند چراکه یک متفکر منتقد، مهم‌ترین تفاوتش با بقیه آدم‌ها در این است که می‌تواند درست ببیند و درست درک کند.
این روانشناس با بیان مصداق‌هایی از شیوه پرورش تفکر فلسفی در کانون بیان کرد: ما به‌طور معمول در مواجهه با افکار بزرگان گاهی درگیر این مغالطه فلسفی می‌شویم که چون فلان حرف از زبان فلان فرد خارج شده هیچ راه تردیدی ندارد و وحی منزل است و اگر متوجه شویم که این فرد اشتباه کرده به‌ناگاه تمامی افکار آن بزرگ را زیر سوال می‌بریم به‌عنوان مثال سعدی در حکایت‌های گلستان از موضوع راست فتنه‌انگیز و دروغ مصلحت‌انگیز می‌گوید و ما در این‌باره با بچه‌ها گفت‌وگو می‌کنیم یا از زبان سعدی یک‌جا گفته می‌شود تربیت نا اهل را چون کردگان بر گنبد است و در جای دیگر از هم‌نشینی پسر نوح با بدان می‌گوید و هم‌نشینی سگ اصحاب کهف با خوبان و … در این زمینه اگر ما بخواهیم تعریف درستی از ارزش داشته باشیم نیاز داریم که بچه‌ها نگران نباشند که این حرف اگر درست باشد یا غلط به بزرگی صاحب سخن لطمه‌ای وارد می‌شود بلکه باید یاد بگیرند به جای نقد سعدی به نقد آرا و افکارش بپردازند.
اسپیدکار در ادامه از رویکردهای نوین آموزش و پرورش در دنیا برای جایگزینی مراحل شکل‌گیری دانش به جای انتقال دانش سخن گفت و این که بچه‌ها به جای حفظ کردن جدول ضرب از چرایی آن آگاه شوند و این نگاه باعث حل پیچیده‌ترین باورها و چالش‌های علوم اجتماعی حتی فیزیک شیمی برای کودک و نوجوان می‌شود.
وی در این زمینه یادآوری کرد که کارگاه‌های پرورش تفکر فلسفی کانون در فضایی شاد و جذاب و بدون تکیه بر نمره‌محوری برگزار می‌شود و در این روش معلم و مربی نباید سخنران و ارایه‌دهنده دانش باشند بلکه آن‌ها تسهیل‌گر هستند البته در این زمینه نقش خانواده‌ها و والدین و آموزش آن‌ها و مربیان و معلمان بسیار اهمیت دارد.
اسپیدکار مهم‌ترین تفاوت پژوهش کودک با پژوهش بزرگ‌سالان را در ماهیت و روش‌های اجرا دانست و گفت: در پژوهش بزرگ‌سال، کل فرایند پژوهش برای پاسخ به یک سوال شکل می‌گیرد اما در پژوهش کودک این فرآیند باعث می‌شود که کودک سوال کند و کنجکاو باشد این، یکی از اهداف مهم کاوشگری کودک است.
این روانشناس توضیح داد مربیان کارگاه‌های آموزشی و هنری کانون وقتی می‌بینند کودکی دارای نگاه ویژه‌ای است با والدین او صحبت می‌کنند و با ارائه کاتالوگ و جزوه‌های آموزشی به والدین بچه‌ها را به سمت کارگاه‌های پرورش تفکر فلسفی هدایت می‌کنند. این مساله البته مستلزم ایجاد احساس ضرورت در خانواده‌ها و تغییر در نگاه برخی مسئولان آموزشی به ویژه در آموزش و پرورش نسبت به این موضوع است.
او با انتقاد از این که حاصل سال‌ها تلاش پژوهش‌گران در کانون و آموزش و پرورش که منجر به برگزاری کلاس‌های تفکر در مدارس شده بود اکنون کنار گذاشته شده است بخشی از ناکارآمدی این پروژه را در مدارس انگیزه‌های برخی معلمان و آموزش ندیدن آن‌ها عنوان کرد و گفت برخی از معلمان این درس را نیز به یک فرآیند تست‌زنی و همان روشی که برای همه درس‌های دیگر بکار گرفته می‌شد، تبدیل کردند.
اسپیدکار در پایان از همه علاقه‌مندان دعوت کرد با استفاده از محتواهایی که کانون پرورش فکری در این حوزه تولید و در سایت‌ها و کتاب‌فروشی‌های خود عرضه کرده است بچه‌ها را به سمت گفت‌وگوهای درون خانواده‌ای سوق دهند و این موضوع به زندگی روزمره کودکان و نوجوانان سرایت کند که قرار نیست تفکردر یک اتاق چهاردیواری و بسته باقی بماند.
کد خبر 5098058منبع: مهر
کلیدواژه: سعدی فلسفه فلسفه برای کودکان معرفی کتاب پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی کتاب و کتابخوانی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی هفته پژوهش ادبیات کودک و نوجوان انتشارات سروش ترجمه ویروس کرونا علوم انسانی قاسم سلیمانی سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی سازمان سمت سوریه پرورش تفکر فلسفی بچه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۳۶۱۵۲۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نوجوانان بوشهری بر بال آهنین به سودای پرواز پرداختند
به گزارش خبرنگار مهر، سمیه رسولی یکشنبه شب در جمع خبرنگاران اظهار داشت: کانون پرورش فکری در راستای سیاست‌های تعیین شده در سال جاری و توجه ویژه به «نوجوان محوری» و حضور حلقه‌های میانی مؤثر در فعالیت‌های کانون، همچنین در راستای فعالیت‌های علم و فن آوری و تقویم مناسبت‌های علمی، برنامه‌ای به مناسبت روز جهانی خلبان با حضور اعضای نوجوان با معرفی دو خلبان نیروی هوایی در ناو مسافربری در محیط فرودگاه بین المللی بوشهر برگزار شد.
وی افزود: از آنجایی که پرواز آرزوی دیرینه بشر بوده و بیم آن می‌رود که این هدف در گذر زمان به دلیل عدم شناخت و نیافتن مسیر مناسب گم شود، لیکن هدف این برنامه آشنا کردن نوجوانان برای دستیابی به رؤیای پرواز به صورت علمی و تخصصی است به همین منظور کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان بوشهر از خلبانان بومی و جوان این استان، دعوت کرد تا در قالب یک نشست و بازدید از فرودگاه، خاطره زیبایی را به مسیر روشن آینده اتصال دهد.
مدیرکل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان بوشهر درباره گفت: زندگی و حیات آدمی از دیرباز تا کنون و از هم اکنون تا فرداهای نیامده با آرزوها و آمال رنگارنگ عجین بوده است و خواهد بود، یکی از این آرزوها پرواز بوده است.
وی ادامه داد: اینکه انسان بتواند همانند پرندگان پرواز را تجربه کند برادران رایت را بر آن داشت تا اولین هواپیما را بسازند و از آن زمان تا کنون میلیون‌ها انسان با این بال‌های آهنین پرواز کرده‌اند اما همچنان و هنوز پرواز برای انسان تازگی و جذابیت دارد و این جذابیت پرواز باعث شده است خلبانی یکی از شغل‌های دوست داشتنی برای کودکان و نوجوانان باشد.
وی بیان کرد: کانون پرورش فکری استان بوشهر طی یک اردوی نیمروزی نشست معرفی شغل خلبانی راب رأی اعضای نوجوان خود برگزار کرد که همزمان نوجوانان سراسر استانها در این برنامه به صورت آنلاین و برخط حضور داشتند.
رسولی در بیان اهداف برگزاری این برنامه گفت: نوجوان محوری و توجه به امید آفرینی برای قشر نوجوان که به دنبال هویت شناسی و شناخت خویش برای انتخاب راه زندگی برای آینده هستند در این برنامه لحاظ شده بود.
وی گفت: نوجوانان حاضر در این برنامه از بخش‌هایی نظیر ترمینال مسافربری، سالن ترانزیت، باند پرواز، هواپیمای مسافری و کادر پرواز و برج مراقبت بازدید کردند و در نشستی رو در رو با دو خلبان سوالات خود را در خوزه خلبانی در میان گذاشتند و پاسخ گرفتند.
.
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است