به نقل از «مهر»

تمامی جنگ‌های پیامبر(ص) دفاعی بوده است/پیشنهادی برای صلح در جهان

تاریخ انتشار: ۶ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۶۳۳۸۶

به گزارش خبرنگار مهر، علی‌اکبر علیخانی، دانشیار دانشگاه تهران، پنج‌شنبه ۴ دی ماه برابر با ۲۴ دسامبر سخنرانی خود را از طریق وبینار با عنوان «اسلام بر دوراهی صلح و خشونت؛ منازعات پایان‌ناپذیر در غرب آسیا» به میزبانی دانشگاه میجی گاکوئین ژاپن ایراد کرد.

این نشست وبیناری به دعوت مؤسسه بین‌المللی و پژوهشی صلح دانشگاه میجی گاکوئین ژاپن (International Peace Research Institute Meiji Gakuin University (PRIME)) و مؤسسه پاگواش ژاپن (Pugwash Japan) و مؤسسه ادیان برای صلح ژاپن (Religions for Peace Japan) برگزار شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علیخانی در ابتدای سخنرانی خود به طرح این سوال اصلی پرداخت که رویکرد اسلام به صلح و خشونت چیست و اگر اسلام دین صلح و عشق است، پس چرا برخی جنگ‌ها و خشونت‌ها با نام اسلام اتفاق می‌افتد؟، گفت: ادیان پیشرو صلح، شفقت و هم‌زیستی هستند که بر محوریت اخلاق شکل گرفته اند.

وی با بیان اینکه گاه از ادیان در جهت ایجاد تنش و خونریزی استفاده ابزاری می‌شود، افزود: امروز در جهان، به‌خصوص در غرب آسیا، بسیاری از درگیری‌ها و خشونت‌ها با نام اسلام و با انگیزه‌های مذهبی در حال انجام است. بسیاری از مسببان یا رهبران این قبیل فعالیت‌های خشونت‌بار تصور می‌کنند از فرامین اسلام پیروی می‌کنند، در حالی که اغلب متفکران معتقدند اسلام دین صلح و هم‌زیستی است و جنگ و خونریزی با ماهیت این دین در تضاد است و همین‌جاست که دوراهی صلح و خشونت درباره اسلام مطرح می‌شود.

به باور این استاد برجسته در حوزه مطالعات اسلامی و صلح، اسلام دینی الهی است و عقلاً و منطقاً باید مسیر اخلاق، محبت، شفقت، تکریم کرامت انسانی، و پرهیز از خشونت و ویرانی را بپیماید.

علیخانی مباحث خود را در پنج بخش مطرح کرد. نخست آنکه در دنیای امروز تفاسیر و خوانش‌های متفاوتی از اسلام وجود دارد و در اصل با چندین رویکرد به اسلام مواجهیم؛ سپس، به تبیین این رویکردها پرداخت.

وی در بخش دوم، به دسته‌بندی و تحلیل آیات قرآن و سنت پیامبر اکرم (ص) درباره جنگ و جهاد پرداخت و تأکید کرد: بر اساس قواعد علوم قرآنی، تمامی این آیات دفاعی است و قرآن اجازه شروع هیچ‌گونه جنگی را به مسلمانان نمی‌دهد. در تحلیل جنگ‌های پیامبر اسلام (ص) نیز این فرضیه را رد کرد که پیامبر اسلام (ص) برای گسترش اسلام جنگید، چرا که اساساً پذیرش دین و ایمان امری قلبی و معرفتی است و باید بر اساس بینش و پذیرش درونی افراد صورت گیرد. طبق مستندات تاریخی، تمامی جنگ‌های پیامبر اسلام (ص) دفاعی بوده است.

این استاد دانشگاه در بخش سوم، به بیان دیدگاه قرآن و سنت درباره صلح و هم‌زیستی پرداخت و گفت: در یکی از پژوهش‌های خود در پنج حوزه بیش از چهل اصل هم‌زیستی مسالمت‌آمیز را بر اساس قرآن تبیین کرده است. ضمن اینکه برخی آیات قرآن خشونت و خونریزی را بالاترین مصداق فساد در زمین می‌دانند و به‌شدت آن را نهی می‌کنند.

بخش چهارم سخنان وی به نحوه ورود خشونت به اسلام و ریشه‌یابی آن اختصاص داشت و این سوال را مطرح کرد که اگر تمامی آیات قرآن درباره جنگ و جهاد دفاعی است، و اگر تمامی جنگ‌های پیامبر اسلام (ص) دفاعی بوده است، و اگر اصول متعدد صلح و هم‌زیستی در قرآن و سنت وجود دارد، پس چرا پس از وفات پیامبر اکرم (ص) تا به امروز، جهان اسلام درگیر جنگ‌ها و خشونت‌های متعددی بوده است؟

علیخانی ریشه‌های خشونت در جهان اسلام و تفاسیر خشونت آمیز قرآن و سنت روایت خشونت آمیز تاریخ اسلام را از همان ابتدا، دارای ریشه در خشونت جاهلی پیش از اسلام دانست که گرچه پس از بعثت پیامبر اکرم (ص) تا حدی فروکش کرد، ولی پس از رحلت آن حضرت، این تعصبات و فرهنگ خشونت جاهلی دوباره زنده شد و هم در عرصه سیاست عملی و هم در عرصه‌های علمی و تفسیر قرآن و تاریخ‌نگاری به حیات خود ادامه داد، و مرتب خود را در طول تاریخ بازتولید کرد، در حالی که این‌بار با انگیزه‌های دینی و ایدئولوژیکی نیز آمیخته شد.

در بخش پنجم و آخر، وی به اجمال به بیان علل و زمینه بروز و تداوم منازعه و خشونت در غرب آسیا پرداخت.

در قسمت پایانی و نتیجه گیری، علیخانی مباحث متفاوتی را مطرح کرد و یک پیشنهاد ارائه داد.

وی با اشاره به اینکه ژاپن یکی از کشورهای بسیار مورد احترام در جهان است، آن را کشوری توسعه‌یافته و دارای اقتصاد و شرایط رفاهی خوب، و مردمی تحصیل‌کرده و بافرهنگ دانست و افزود: بر مبنای شاخص‌های علمی، ژاپن یکی از کشورهای بزرگ و مهم در دنیاست. راز این موفقیت در ماده ۹ قانون اساسی این کشور نهفته است. به‌موجب این ماده از قانون اساسی، ژاپن در ۷۰ سال گذشته به‌جای صرف وقت، انرژی و منابع مالی خود در امور نظامی و درگیر شدن در دیگر کشورها، تمرکز خود را بر امور سازنده و مثبت صرف کرد و به کشوری پیشرفته با اقتصادی پویا و مردمی رشد یافته تبدیل شد. این تغییر رویکردِ ژاپن می‌تواند الگویی مطلوب برای سایر کشورها باشد.

این استاد و پژوهشگر برجسته مطالعات اسلام و صلح، اقدام درخور توجه دیگر در حوزه صلح در دنیای امروز را بیانیه اینشتین- راسل در ۱۹۵۵ عنوان کرد که در پی آن همایش‌های پاگواش شکل گرفت. ایده «پرهیز از جنگ» (renunciation of war) که این بیانیه مطرح کرد و به‌دنبال آن مؤسسات و گروه‌های فعال صلح آن را پی گرفتند ایده‌ای است که با مبانی همه ادیان الهی و از جمله اسلام سازگار است.

این پژوهشگر و نویسنده کشورمان افزود: به‌موجب همین فعالیت‌ها و اقدام‌های صلح‌طلبانه دانشمندان، عالمان و پژوهشگران است که امروز جهانی صلح‌آمیزتر با خشونت کمتر داریم و در غرب آسیا نیز به چنین اقدام‌ها و فعالیت‌هایی نیاز داریم.

علیخانی در انتهای سخنان خود پیشنهادی را مطرح کرد که بسیار مورد توجه استادان حاضر در نشست قرار گرفت.

وی گفت: «پیشنهاد می‌کنم مؤسسه بین‌المللی و پژوهشی صلح دانشگاه میجی گاکوئین ژاپن، شبکه همایش‌های پاگواش، مؤسسه ادیان برای صلح ژاپن، و دیگر مؤسسات و سازمان‌های مردم‌نهاد صلح در جهان، طرحی را تنظیم، و اجرای آن را از طریق سازمان ملل متحد پیگیری کنند. در این طرح از کشورهای عضو سازمان ملل متحد خواسته شود، که ماده‌ای مشابه ماده ۹ قانون اساسی ژاپن را در قانون اساسی کشور خود بگنجانند. سازمان ملل نیز مطابق با برنامه زمان‌بندی‌شده و با توجه به شرایط هر منطقه و کشور، طرحی را تنظیم کند که کشورهای عضو به‌تدریج این ماده را اجرایی کنند و متقابلاً سازمان ملل متحد امنیت آن‌ها را تضمین کند.

یادآور می‌شود علی‌اکبر علیخانی، دبیر علمی و بنیانگذار همایش بین‌المللی صلح و حل منازعه در دانشگاه تهران نیز بوده است. این همایش تاکنون دو دوره برگزار شده است: نخستین دوره این همایش در ۹ و ۱۰ اردیبهشت ۱۳۹۸، و دومین آن در ۳ و ۴ آذر ۱۳۹۹ در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران برگزار شد. این همایشِ سالیانه با استقبال خوب اساتید و پژوهشگران صلح در ایران و سایر کشورها همراه بوده است.

کد خبر 5105188

منبع: مهر

کلیدواژه: علی اکبر علیخانی صلح و سازش ژاپن سازمان تبلیغات اسلامی فعالیت های قرآنی ایام فاطمیه قرآن عراق حرم حضرت عباس ع لبنان قرآن کریم علما و روحانیون اسلام هراسی معاونت قرآن و عترت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی امام خمینی ره جنگ های پیامبر پیامبر اسلام قانون اساسی غرب آسیا سازمان ملل هم زیستی قرآن و سنت جنگ ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۶۳۳۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دین اسلام بزرگترین حامی حقوق زن است

متن پیام حضرت آیت‌الله نوی همدانی به اختتامیه همایش ملی «هویت عصری زنان در آئینه قرآن و حدیث» به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و الصلاه و السلام علی سیدنا و نبینا ابی القاسم المصطفی محمد و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین.

با سلام و تحیت به آن مجمع محترم؛

موضوع «جایگاه و موقعیت بانوان» از دیرباز مورد گفتمان اندیشمندان و صاحب نظران بوده و نویسندگان و نظریه پردازان در این زمین دیدگاه‌های گوناگونی ارائه داده و هر یک از آنان برداشت و تحلیلی داشته و طبق جهان بینی خود آن را ابراز داشته‌اند. که این موضوع مطالعه تاریخ اقوام و ملل روشن‌تر می‌شود.

در این میان مکتب حیات بخش اسلام که کامل‌ترین ادیان است با توجه به نظر واقع بینانه به انسان و وظایف و تکالیف او، موقعیت بانوان را به نحو اصولی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و با عنایت به ساختار زنان به تبیین حقوق آنها پرداخته است که با نگرش دقیق و خالی از اغراض باید گفت: در هیچ مکتب و گرایشی اینگونه حریم و حقوق زنان مورد حمایت قرار نگرفته و شأن و منزلت آنان مصونیت پیدا نکرده است.

مگر نه این است که پیش از ظهور اسلام با زنان در همه نقاط جهان به بدترین نوع برخورد می‌شده و از کمترین حقوق اجتماعی محرومشان داشته بودند.

که در آن فضای مسموم حضرت رسول اکرم (ص) رفعت مقام و شأن بالای بانوان را با کمال صراحت اعلام و قوانینی بر اساس فطرت انسان مقرر داشت.

و مگر نه این است که با استقبال از حضور زنان در عرصه‌های جهادی و آموزشی و پرورشی و اجتماعی سال‌های نخستین ظهور اسلام به عصر طلایی تبدیل شد و بر تارک جبین تاریخ اسلام درخشید.

انسانی در میان دو دیوار بلند تحجر و تمدن کاذب. محبوسی در اعماق دو زندان: زندان جاهلیت و زندان بردگی مدرن. اسیر دو کمند: کمند اوهام و خرافات و کمند تهمت و افترات. مقهور دو فرهنگ، فرهنگ جاهلی و فرهنگ کلمات فریبنده به نام آزادی و به عنوان علم و تمدن و تساوی حقوق. بالاخره فریادگری بدون فریادرس! و مجرمی بدون ارتکاب جرم، مظلومی به ظلم مضاعف و محروم از حقوق زندگی صحیح.

در روزگاری که در تمام فرهنگ‌های اقوام و ملل جهان «زن» به عنوان یک «موجود پست» و «طفیلی» و انسان درجه دوم مطرح بود و تلخی و محرومیت بر همه ابعاد و زندگی او چه سیاسی، چه فرهنگی و چه اقتصادی سایه افکنده و مورد بدبینی‌ها و آماج تهمت‌ها بود و از هیچ روزنه‌ای بر افق زندگی او روشنایی نمی‌تابید، و همه درها بر روی او بسته بود، خورشید اسلام طلوع کرد و افق زندگی او را از کران تا کران روشن نمود و ندای عطوفت آمیز پیغمبر رحمت، حضرت محمد (ص) روح نشاط و امید در کالبد او دمید و راه ترقی و تکامل را به روی او از همه جهت باز کرد.

حضرتش موقعیت مهم «زن» در اجتماع بشری و جایگاه بلند او و شایستگی‌ها و استعدادهای فراوانی را که دست آفرینش در وجود این موجود بدیع قرار داده است را گوش زد کرد و آیه‌هایی از قرآن مجید را در رابطه با معرفی مقام مهم زن و ارزش والای او برای مردم بیان نمود. «زن» را به عنوان اینکه مانند مرد یک انسان کامل است و شایسته همه کمالات و کرامت‌های انسانی است و شایستگی خلیفه الهی بودن را دارد معرفی کرد.

«من عمل صالحا من ذکر أو انثی و هو مومن فلنحیینه حیاة طیبة ولنجزینهم اجرهم بأحسن ما کانوا یعملون»

«ان المسلمین و المسلمات و المومنین والمومنات والقانتین والقانتات والصادقین والصادقات و الصابرین و الصابرات والخاشعین والخاشعات و المتصدقین و المتصدقات والصائمات والحافظین فروجهم والحافظات والذاکرین الله کثیرا و الذاکرات أعد الله لهم مغفرة و اجرا عظیما»

این نمونه‌ای از آیات قرآن در عظمت زنان است و بر همین اساس همانطور که نمونه‌ای از مردان برای الگوسازی ذکر نمود، از زنان شایسته یز به عنوان الگو معرفی می‌شود:

«ضرب الله مثلاً للذین کفروا امرأت نوح و امرأت لوط کانتا تحت عبدین من عبادنا صالحین فخانتاهما فلهم یغنیا عنهما من الله شیئا و قیل ادخلا النار مع الداخلین و ضرب الله مثلاً للذین آمنوا امرأت فرعون إذ قالت رب ابن لی عندک بیتا فی الجنه و نجنی من فرعون و عمله و نجنی من القوم الظالمین و مریم ابنت عمران التی احصنت فرجها فنفخنا فیه من روحنا و صدقت بکلمات ربها و کتبه و کانت من القانتین»

و در روایات ما نیز احادیث مختلف و متواتر درباره حقوق و جایگاه بانوان ذکر شده است که توصیه می‌شود به کتب حدیثی ما مراجعه کرده و با در نظر گرفتن سند احادیث بعضی از مطالب جعلی که با قرآن کریم مطابقت ندارد را استثنا نمود.

امروز نیز دنیای کفر با متهم ساختن اسلام نسبت به حقوق زن آنچه را که خود در عمل انجام می‌دهد به دین مقدس ما نسبت می‌دهد در حالی که با این عمل می خواهد پرده سیاه بر حقایق و موقعیت زن در اسلام بپوشاند و عمل ننگین خود را نسبت به بانوان توجیه نماید، اما باید با صدای رسا و بلند اعلام کرد که این دین بزرگترین حامی حقوق زن می‌باشد.

در پایان از همه حاضرین، خصوصاً از برگزارکنندگان این جلسه محترم و به ویژه نماینده معظم ولی فقیه آیت الله آقای نور مفیدی کمال سپاس و تشکر را دارم و و توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم و ملتمس دعای خیر می‌باشم.

و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته

قم مقدسه

حسین نوری همدانی