خصوصی‌سازی خوب و بد؟!

خصوصی‌سازی درست انجام نشده، فساد شده، در واگذاری عملکرد دولت درست نبوده، فلان شده و حرف‌های دیگری از این قبیل که احتمالا بسیار شنیده‌اید و حرف‌هایی که در عین تفاوت دنبال یک هدف است که من به آن می‌گویم ماله کشی بر اقتصاد بازار یا سرمایه‌داری.

گروه دانشگاه خبرگزاری دانشجو، امیرعباس محمدلو؛ خصوصی سازی درست انجام نشده، فساد شده، در واگذاری عملکرد دولت درست نبوده، فلان شده بهمان شده و حرف های دیگری از این قبیل که احتمالا بسیار شنیده اید.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حرف هایی که در عین تفاوت دنبال یک هدف است که من به آن می گویم ماله کشی بر اقتصاد بازار یا سرمایه داری. قدمت این ماله کشی بسیار است؛ اما از عصر تعدیل ساختاری به بعد و دهه سوخته بسیاری از کشور ها که با طناب پوسیده نئولیبرالیزم به چاه افتادند این شکل از تحریف شدت گرفت.

 

مدام از ارمان شهر تماما خصوصی و بازاری و خصوصی سازی پاک میگویند،بدون اینکه عینتی داشته باشد و یا حتی بدون اینکه بدانند از چه سخن می گویند! مثل مجنونی در رسای عشق میسرایند بدون انکه لیلی را بشناسند.شوروی را در نظر بگیرید ۳۰ سال قبل فروپاشید و تجزیه شد،کشوری که در بعد نابرابری در کل تاریخ جهان مدرن بهترین وضعیت را با ضریب جینی ۰/۱۹ داشت و هنوز هم کشوری نتوانسته به این رکورد نزدیک شود.

 

روسیه بعد از فروپاشی مسلمان راه صندوق بین المللی پول شد،طرح تعدیل گرفت و شروع کرد به ازاد سازی و خصوصی سازی هایی که قرار بود روسیه را کن فیکون کند.گذشت گذشت و روسیه هم به سمت بازاری شدن رفت و کن فیکون هم شد ولی نه به معنای بهبود وضعیت برای رفاه کل کشور بلکه به معنای گردن کلفت کردن یک اقلیت تحت عنوان سرمایه داران الیگارشی.حال که این شد نئولیبرال ها شروع به همان دست تحریفات کردند که الا و بلا درست اجرا نکردید وگرنه این نمیشد.

 

اما من به شما میگویم روسیه دقیق ترین راه خصوصی سازی را پیش گرفت و دقیقا همان راهی را رفت که کشور های دیگر هم در این مرحله و زنجیره رد کرده بودند.چرا؟فرض کنید تازه شوروی از هم پاشیده همه مردم از باب دسترسی به سرمایه تقریبا در یک سطح و در یک بازه افقی محدود جا میگیرند و اصولا سطح مالی و زندگی همه افراد در یک سطح است. خب می خواهیم صنایع تماما دولتی شوروی را خصوصی سازی کنیم و به بخش خصوصی بفروشیم. چه کسی میتواند بخرد؟به چه کسی بفروشیم؟به چه شکل خصوصی سازی کنیم؟ ایا واقعا وجود دارند افرادی که توان خرید شرکت های عظیم الجثه را داشته باشند ویا نه این چنین افرادی اصلا در شوروی کمونیستی وجود ندارد؟

 

جواب درست این است اساسا هیچ فردی در این سطح وجود نداشت و نمیتواند هم به وجود اید،تمامی ثروت های عظیم اولیه یا به رانت الوده اند و یا به فساد و دزدی، بگذریم پس اساسا فردی یا به اصطلاح بخش خصوصی قدرتمندی وجود ندارد که شرکت را تصاحب کند، چه باید کرد؟ وقتی در داخل کشور کسی نیست که خریدار شرکت باشد میتوان شرکت هارا به افراد خارجی واگذار کرد اما اساسا تجربه نشان داده هیچ کشوری انقدر ابله نیست که بازار خود را دربست واگذار به کشور های دیگر کند.ایا راه دیگری هم هست؟بله همان راهی که نه فقط روسیه بلکه بسیاری کشور های دیگر هم طی کردند،اینکه بیاییم و شرکت را زیر قیمت واقعی به افرادی بدهیم.به هر فردی؟خیر مسلما در وهله اول افراد نزدیک به حزب،دوستان و .... در اولویت هستند و شرکت به این افراد واگذار میشود.در یک جمله بگوییم میشود شرکتی که حق تمامی مردم یک کشور است با فساد و دزدی به افرادی خاص و دارای رانت واگذار میشود،سیری که تماما فساد است از نوع سیاسی و اقتصادی.

 

تجربه نشان داده اکثریت کشور ها برای خصوصی سازی این راه پر از زشتی را پیمودند ولی نه اینکه این فقط در خصوص خصوصی سازی باشد،خصوصی سازی خود مرحله اول شکل دهی به نظام سرمایه داریست و میتواند جای این خصوصی سازی کلمه ای عام تر به نام انباشت اولیه را جایگزین کرد،انباشت اولیه جز از راه غارت و رانت ممکن نیست. ایا این فقط مختص کشور های متاخر در چرخه سرمایه داریست؟خیر انباشت اولیه حتی در کشور هایی مثل انگلستان هم با این روش همراه بوده با غارت زمین دهقانان که در ادامه شد جرقه انقلاب صنعتی و شروع نظام نا میمون سرمایه داری. یا حتی وقتی در امریکا به دنبال نحوه واگذاری های صنایع نظامی به بخش خصوصی بر می خورید می بینید که نام فردی به نام دیک چنی جز وزرای نامدار دفاع امریکا به عنوان یک فرد رانتی در این صنایع میدرخشد پس این روند کلیست، روندی که اجتناب ناپذیر است و در تمامی کشور ها خصوصا در ابتدای راه بازاری شدن و انباشت اولیه قطعا قرار دارد.

 

حال بیایید به ایران احتمالا موقع مطالعه خطوط بالا احساس قرابت وضعیت کردید اما بگذارید با هم ایران را هم مورد بررسی قرار دهیم،انقلاب ۵۷ شکل گرفت هر چه سرمایه دار در کشور بود یا فرار کرد یا به اتهام درباری بودن اموالش مصادره شد،البته شکی نیست که در دوران پهلوی سرمایه داران، افراد نزدیک خاندان سلطنتی بودند.

جنگ تمام شد و لیبرال های داخلی بر طبل خصوصی سازی کوفتند،اما بخش خصوصی پاک و قوی اصلا وجود نداشت،خب پس چه کردند؟!شرکت هایی مثل هفت تپه را به قیمت بز! فروختند و رانت های تسهیلاتی بخشیدند و یا شرکت هارا به افراد و نهاد های خودی سپردند،خب همین شد که خصوصی سازی سر شار از فساد در ایران هم شکل گرفت که امروز باعث شده لیبرال ها ره تحریف را در پیش بگیرند، یعنی اگر کمی اندیشه می شد کاملا این روال مشخص بود ولی خب شرکت ها را به ثمن بخس فروختند و حتی گاها قسط های آنرا هم دریافت نکردند...

 

حتما میگویید آیا راه دیگری هم بود؟! بله قطعا بود اولا چه کسی گفته صنعت دولتی نباید وجود داشته باشد و باید همه چیز خصوصی شود؟! آیا این یک آیه است که باید اطاعت شود؟! خیر امروز در جهان صنایع موفق بسیاری دولتی هستند که قبلا شرحشان رفته. ولی برای کوچک کردن دولت می شد بجای دزدی از حق مردم و فروش به عده ای و ایجاد یک قشر سرمایه دار روی به تعاونی سازی آورد و راه های بسیار دیگر که نه قشر رانتی و قلدری را ایجاد میکرد نه فقر منحط کارگری...

 

امیرعباس محمدلو - فعال دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه

انتشار یادداشت‌های دانشجویی به معنای تأیید تمامی محتوای آن توسط «خبرگزاری دانشجو» نیست و صرفاً منعکس کننده نظرات گروه‌ها و فعالین دانشجویی است.

منبع: خبرگزاری دانشجو

کلیدواژه: خصوصی سازی واگذاری ها اقتصاد نئولیبرالیسم یادداشت دانشجویی انباشت اولیه خصوصی سازی بخش خصوصی شرکت ها کشور ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت snn.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری دانشجو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۷۲۰۹۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ایجاد اشتغال برای ۱۲ هزار نفر توسط چینی ها در کرمان

به گزارش خبرنگار مهر، صمد حسن‌زاده رئیس اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران، در نشست خبری دومین دوره رویداد بین‌المللی سرمایه‌گذاری و توسعه کشور (کرمان آیدکس ۲۰۲۴) با اشاره به عنوان «جهش تولید با مشارکت مردم» برای سال جاری و با توجه به مأموریت‌های اتاق ایران در راستای تحقق توسعه پایدار، اظهار کرد مشارکت اتاق‌های سراسر کشور در مسیر برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌های اقتصادی شروع شده و در تلاشیم با ایجاد یک فضای تعاملی بین دولت و بخش خصوصی به نتایج خوبی برای توسعه اقتصادی دست پیدا کنیم.

وی افزود: این همایش با هدف بسترسازی و معرفی ظرفیت‌های مغفول برای توسعه سرمایه‌گذاری، برگزار می‌شود و نمایندگانی از سایر کشورها، سفرا و رؤسای اتاق‌های بازرگانی کشورهای هدف دعوت شدند تا با حضور خود، اطلاعات لازم درباره اقتصاد ایران کسب کنند.

حسن‌زاده خاطرنشان کرد: اتاق ایران به نمایندگی از جامعه اقتصادی کشور آمادگی دارد با برگزاری همایش‌ها و نمایشگاه‌ها، ظرفیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری ایران را به بهترین شکل، معرفی کند.

چینی‌ها برای ۱۲ هزار نفر در کرمان اشتغال ایجاد کردند

محمدمهدی فداکار، استاندار کرمان نیز در این نشست، گفت: ظرفیت‌های متنوع بین شهرهای این استان یکی از مزیت‌های آن است که موجب شده محصولات کشاورزی این منطقه و ذخایر معدنی آن بسیار متنوع باشد. از طرفی سرمایه‌گذاری‌هایی انجام شده تا شاهد تولید کل زنجیره فولاد و بخشی از زنجیره مس در استان باشیم.

وی ادامه داد: بخش خصوصی به خدمات دولت نیاز دارد و باید شرایط را برای سرمایه‌گذاری این بخش تسهیل کنیم. در این بین تلاش برای جلوگیری از خروج ارز و حتی بسترسازی برای جذب سرمایه‌های خارجی، موضوعی است که به جد پیگیری می‌شود.

فداکار همچنین تصریح کرد: صادرات ۴۰ کالا با ارزش ۱۰ میلیارد دلار به ۵۰ بازار از استان کرمان برنامه‌ریزی شده است که هدفی قابل دستیابی است.

وی در پاسخ به سوالی در مورد حضور چینی‌ها در استان کرمان گفت: چینی‌ها سرمایه گذاری زیادی در استان کرمان انجام داده‌اند به طوری که در بخش خودروسازی و قطعه سازی برای ۱۲ هزار نفر در مناطق محروم این استان اشتغالزایی کرده‌اند.

استاندار کرمان در مورد آب گرفتی برخی از صنایع استان کرمان از جمله خودروسازی‌ها بعد از سیل اخیر گفت: در منطقه بم در سطحی بالغ بر ۲۰ کیلومتر بارندگی و سیل وجود داشت تا وارد دشت شود اما با توجه به اینکه شدت جریان آب کند بود خسارتی آن‌چنانی وارد نکرده است. آب در حال حرکت به مدت حدود ۲ ساعت وارد پارکینگ‌های خودروسازان که در شیب قرار داشتند، شد اما آسیبی وارد نکرد وارد سالن‌ها و خط تولید نشد.

استاندار کرمان اظهار کرد: ظرفیت‌های زیادی در استان کرمان در بخش‌های مختلف از جمله انرژی‌های تجدیدپذیر، گردشگردی، محصولات کشاورزی، ذخایر معدنی وجود دارد؛ از طرفی سرمایه‌گذاری‌هایی انجام شده تا شاهد تولید کل زنجیره فولاد و بخشی از زنجیره مس در استان باشیم.

سرمایه‌گذاری به همت بخش خصوصی توسعه می‌یابد

علی نقوی، رئیس کمیسیون خدمات فنی مهندسی و احداث اتاق ایران و دبیر همایش کرمان‌آیدکس با بیان اینکه دولت بودجه کافی برای تأمین منابع عمرانی و سرمایه‌گذاری در اختیار ندارد، مشارکت بخش خصوصی در این مسیر را ضروری خواند و گفت: گفتمان‌سازی در مسیر سرمایه‌گذاری و رسیدن به راهکارهای پیشنهادی برای این بخش، هدف اصلی این همایش است.

وی تصریح کرد: کرمان از منظر گردشگری، توان بسیار بالایی برای جذب سرمایه دارد که ناشناخته ماندند و سرمایه‌گذاری کافی برای معرفی آنها صورت نگرفته است. برنامه‌ریزی برای این همایش انجام شد تا بتوانیم اطلاعات همه ظرفیت‌های سرمایه‌گذاری استان را ارائه دهیم.

کد خبر 6098220 سمیه رسولی