ستاره خلیج فارس تحریم را خنثی کرد
تاریخ انتشار: ۱۳ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۲۰۰۹۸۴
جالب اینجاست این بنزین اغلب از کشورهای اروپایی به ایران می‌رسید و این به معنای دو اهرم فشار علیه ایران بود.
در زمان باراک اوبامای دموکرات، ایران در لیست سیاه شورای امنیت سازمان ملل قرار گرفت و تحریم جهانی علیه ایران اجرا شد.
این در حالی بود که صادرات نفت و واردات بنزین مشکلاتی را برای کشور ایجاد کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شاید سهمیه بندی بنزین بود که در آن زمان توانست تا حدی شرایط کشور را متعادل کند اما این رویه در طولانی‌مدت نمی‌توانست اجرا شود تا پروژه‌های بزرگ پالایشگاه‌سازی در کشور به اجرا درآمد اما فقط ستاره خلیج فارس به بهره‌برداری رسید.
آنچه در ادامه می‌خوانید مروری است از روند پالایشگاه‌سازی در کشور و تاثیر آن در دوران تحریم که ایران را از یک واردکننده به یک صادرکننده بنزین تبدیل کرد.
براساس جدیدترین آمار ارائه شده از سوی کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) ایران در بهمن سال ۹۹ چیزی حدود دو میلیون و ۸۴هزار بشکه نفت تولید کرده است که نسبت به دی ماه ۶۴ هزار بشکه افزایش یافته است.
براساس این گزارش ایران در سال ۲۰۲۰ به طور متوسط روزانه یک میلیون و ۹۸۱ هزار بشکه نفت تولید کرده است. نکته قابل توجه اینجاست که این ارقام به تولید نفت‌خام مربوط می‌شود و میعانات گازی در این ارقام محاسبه نشده است. براساس آمار و ارقام رسمی اعلام شده از سوی مسؤولان ارشد وزارت نفت در حال حاضر در کشور ظرفیت روزانه دو میلیون و ۲۰۰ هزار بشکه نفت‌خام و میعانات گازی وجود دارد به طوری‌که اگر پالایشگاه ستاره خلیج فارس را که تنها توانایی تولید فرآورده از میعانات گازی دارد کنار بگذاریم ظرفیت پالایش نفت کشور چیزی حدود یک میلیون و ۸۵۰ هزار بشکه در روز خواهد شد.
با این حساب اگر از تمام ظرفیت پالایشگاه‌های کشور برای تولید فرآورده استفاده کرده باشیم در سال ۲۰۲۰ چیزی حدود ۱۳۱ هزار بشکه نفت‌خام به‌طور متوسط صادر شده است اما در اینجا دو موضوع مهم مطرح می‌شود که اولین موضوع صحبت‌های محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه است که اخیرا در جمع نمایندگان مجلس گفته پیش‌بینی صادرات نفت ایران در سال ۱۴۰۰ نیز همانند سال ۹۹ است به‌طوری‌که انتظار داریم در سال آینده به‌طور متوسط روزانه ۶۰۰تا ۷۰۰هزار بشکه نفت‌خام صادر کنیم.
با این حساب اگر مبنا را بر صحت گفته‌های رئیس سازمان برنامه و بودجه کشور بگیریم آنگاه باید گفت در سال گذشته از تمام ظرفیت پالایشگاه‌های نفت برای تولید فرآورده استفاده نکردیم.
موضوع دیگری نیز در اینجا مطرح می‌شود و آن نیز ارائه آمارهای غیررسمی است که از سوی مراکز بین‌المللی مطالعاتی انرژی منتشر شده است.
مانند شرکت اطلاعات انرژی و ردیابی نفتکش‌ها، «کپلر» که در جدیدترین آمارهای ارائه شده‌اش از صادرات نفت ایران در سال ۲۰۲۰ می‌گوید ایران روزانه به‌طور متوسط حدود ۲۲۰ هزار بشکه نفت صادر کرده است.
اینکه ایران در سال گذشته میلادی چه میزان نفت صادر کرده چندان در این گزارش اهمیت ندارد بلکه استفاده از ظرفیت‌های پالایش موجود در کشور است که موجب شد تا این گزارش به رشته تحریر درآید.
به گفته علیرضا صادق‌آبادی، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، ایران در حال حاضر رتبه اول تولید بنزین در میان اعضای کشورهای صادرکننده نفت‌خام، اوپک را در اختیار دارد به طوری که هم‌اکنون روزانه حدود ۱۱۵ میلیون لیتر بنزین در کشور تولید می‌شود.
براساس آمارهای موجود در گمرک در شش ماه ابتدایی سال ۹۹ چیزی حدود ۳۰ میلیارد و ۳۴۹ میلیون دلار حجم تجارت غیرنفتی ایران بوده است که از این میزان 13.5 میلیارد دلار مربوط به صادرات غیرنفتی است که با نگاهی به فهرست صادرات غیرنفتی ایران در شش ماه نخست سال جاری باید گفت بنزین در صدر این جدول قراردارد. این به آن معناست کشوری که تا همین دو، سه سال گذشته واردکننده بنزین بود امروزه به‌عنوان یک کشور مطرح در میان صادرکنندگان این فرآورده پر طرفدار شناخته می‌شود.
به گواه آمارهای منتشر شده در سازمان‌های بین‌المللی تا قبل از تحریم‌های نفتی سال ۹۰ و ۹۱ ایران به‌عنوان دومین کشور تولیدکننده نفت بعد از عربستان در اوپک شناخته می‌شد اما با تحریم‌های اعمال شده از سوی آمریکا و سازمان ملل در ابتدای دهه ۹۰ و همچنین تحریم بنزین که از سوی آمریکا صورت گرفت مسؤولان وقت وزارت نفت ایران تصمیم گرفتند تا ظرفیت تولید فرآورده‌های نفتی را در کشور افزایش دهند به همین دلیل از اواخر دولت دهم نهضت پالایشگاه‌سازی در کشور راه‌اندازی شد.
پیش از آغاز این نهضت در ایران تنها ۹پالایشگاه آبادان، اصفهان، اراک، تبریز، کرمانشاه، تهران، بندرعباس، شیراز و لاوان با مجموع ظرفیت عملی پالایش یک‌میلیون و ۸۰۰هزار بشکه نفت‌خام در کشور موجود بود که در سال ۹۰ برنامه‌ریزی برای ساخت هفت پالایشگاه جدید آغاز شد.
این پالایشگاه‌ها عبارت بودند از: پالایشگاه پارس شیراز، کاسپین گلستان، آناهیتای کرمانشاه، شهریار تبریز، هرمز بندرعباس، نفت‌سنگین خوزستان و ستاره خلیج‌فارس که ناگفته نماند ساخت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس به‌منظور فرآوری میعانات گازی در دستورکار قرار گرفت. متاسفانه باید گفت با تغییر دولت و روی‌کارآمدن تفکری مبنی بر اینکه پالایشگاه‌سازی در کشور صرفه اقتصادی ندارد، ساخت تمام این پالایشگاه‌های جدید به غیر از پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس از دستورکار خارج یا اینکه مجوز ساخت‌شان به‌طور کامل ابطال شد.
به غیر از طرح‌های جدید پالایشگاه‌سازی یکی از اقدامات مهمی که در دولت‌های گذشته برنامه‌ریزی و اجرا شد موضوع ارتقا و بهبود کیفیت فرآورده‌های نفتی در کشور بود. ایران اگرچه دارای ۹ پالایشگاه نفتی است اما تا پیش از سال ۹۱ عمده فرآورده تولید در این پالایشگاه مازوت یا همان نفت‌کوره بود که به گواه آمار و اطلاعات موسسات بین‌المللی ارزش این فرآورده از نفت‌خام نیز کمتر است. به همین دلیل مسؤولان وقت وزارت نفت و صنعت پالایش کشور تصمیم گرفتند تا با تغییراتی در پالایشگاه‌های موجود تولید فرآورده مازوت و نفت‌کوره را کاهش داده و در عوض تولید بنزین و فرآورده‌های نفتی سبک‌تر را افزایش دهند. به همین دلیل تولید بنزین که در ابتدای دهه ۹۰ حدود ۶۰ تا ۶۵میلیون لیتر بود به حدود ۷۰ تا ۷۵ میلیون لیتر رسید که این افزایش تولید بنزین از محل ارتقای کیفیت تولید فرآورده‌های نفتی در دولت یازدهم ثمر داد اما به هرحال نبود سیاست‌های درست در مصرف این فرآورده نفتی موجب شد دولت یازدهم به دلیل مصرف بالای بنزین در کشور سالانه رقمی حدود دو میلیارد دلار بابت واردات بنزین هزینه کند.
همان‌طور که گفته شد مسؤولانی که در وزارت نفت بر مسند کار نشستند معتقد بودند ساخت پالایشگاه کثافت‌کاری است و این گفته را بارها نیز تکرار کرده‌اند اما موضوع در خصوص پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس متفاوت بود، زیرا این پالایشگاه به‌جای نفت‌خام میعانات گازی مصرف می‌کرد.
ایران از بزرگ‌ترین کشورهای تولیدکننده گاز در جهان است و استخراج گاز همواره با ماده روغنی سبک به‌نام میعانات گازی همراه است به‌طوری‌که اگر این میعانات گازی از چاه‌های گاز استخراج نشود عملا گاز نیز استخراج نخواهد شد و برای همیشه گاز درون چاه محبوس می‌شود.
به این دلیل باید میعانات گازی را نیز از درون چاه استخراج کرد. میعانات گازی را امروزه در جهان با نام نفت فوق‌سبک می‌شناسند که بهترین خوراک برای تولید فرآورده‌های نفتی سبک مانند بنزین و سوخت جت و ... است. تولید میعانات گازی کشور به دلیل تولید گاز چیزی حدود ۶۰۰ تا ۷۰۰هزار بشکه در روز است.
پیشتر قبل از تحریم‌های ظالمانه، میعانات گازی ایران به کشورهای شرق آسیا مانند کره‌جنوبی صادر می‌شد اما با تحریم‌های نفتی عملا فروش و صادرات میعانات گازی به مشکل خورد. این مساله موجب شد تا موضوع ساخت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس که ظرفیت روزانه پالایش ۳۶۰هزار بشکه میعانات گازی را دارد در دستورکار دولت دهم قرار گیرد و چون صادرات میعانات گازی و مصرف آن پاشنه‌آشیل صنعت نفت است این طرح در دولت یازدهم و دوازدهم نیز ادامه پیدا کرد، در غیر این صورت این طرح پالایشگاهی نیز مانند شش طرح پالایشگاهی دیگر به تاریخ سپرده می‌شد.
اگرچه مسؤولان فعلی وزارت نفت در خصوص روند ساخت پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس بارها ایراد گرفته و انتقاد کرده‌اند اما اگر این پالایشگاه گازی نبود امروز میعانات گازی استخراج‌شده از چاه‌های گاز باید می‌سوخت، زیرا ظرفیت کافی برای ذخیره‌سازی و تولید فرآورده از این میعانات گازی در داخل کشور وجود نداشت.
به‌هرحال پالایشگاه ستاره خلیج‌فارس با سه فاز فعال امروزه حدود ۳۶ تا ۴۰میلیون لیتر بنزین تولید می‌کند که این میزان تولید بنزین با استاندارد یورو ۴ و ۵ موجب شده است ایران در جمع کشورهای صادرکننده بنزین قرار گیرد. به‌طوری‌که بخش قابل‌توجهی از درآمدهای ارزی کشور را تامین کرده است.
امروز وزارت نفت میراث‌دار طرح عظیم پالایشگاه ستاره خلیج فارس است که این طرح در دولت دهم آغاز شد اما مساله اینجاست که با توجه به روند مصرف بنزین در کشور و همچنین موضوع درآمدزایی از طریق صادرات این فرآورده که امکان قطع آن وجود ندارد دولت یازدهم و دوازدهم هیچ طرح پالایشگاهی را راه‌اندازی نکرده‌اند که نتیجه مفید آن در سال‌های آتی عاید کشور شود. به‌طوری‌که با این روند مصرف بنزین و نبود پالایشگاه جدید به گفته مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی، در سال‌های آتی دوباره واردکننده بنزین خواهیم شد یا اینکه برای کنترل مصرف دوباره چاره‌ای جز افزایش مجدد قیمت بنزین وجود نخواهد داشت.
محمدحسین سیف اللهی - اقتصاد / روزنامه جام جم
منبع: جام جم آنلاین
کلیدواژه: تحریم بنزین صادرات نفت ستاره خلیج فارس پالایشگاه ستاره خلیج فارس پالایشگاه سازی در کشور هزار بشکه نفت خام فرآورده های نفتی صادرکننده بنزین ساخت پالایشگاه تولید فرآورده کشورهای صادر میعانات گازی ایران در سال طور متوسط تولید بنزین دولت یازدهم میلیون لیتر صادرات نفت وزارت نفت چیزی حدود موجب شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت jamejamonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «جام جم آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۲۰۰۹۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیسی: تحریم نوعی جنگ است | در دکترین ما سلاح هسته‌ای وجود ندارد
رئیس دولت سیزدهم گفت: در دکترین ما به هیچ عنوان دسترسی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد، اما استفاده از این فناوری در صنعت و پتروشیمی و… دستورکار ما خواهد بود.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس دولت سیزدهم در افتتاحیه ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی جمهوری اسلامی ایران، گفت: این نمایشگاه نشان‌دهنده آن است که ایران تحریم‌ناپذیر است و هرگز تحریم‌ها در این کشور و با اراده مردم به نتیجه نرسیده و پس از این هم به نتیجه نخواهد رسید.
آنگونه که مهر روایت کرده، وی با بیان اینکه طرح‌های شیطانی منزوی کردن ایران هرگز به نتیجه نخواهد رسید، ادامه داد: جمهوری اسلامی ایران با نیروی انسانی کارآمد و با اراده و با ابتکارات و خلاقیت‌ها و با بهره مندی از فناوری‌های نوین می‌تواند در عرصه‌های مختلف برای دنیا نوآوری‌هایی داشته باشد و به جهان عرضه کند.
رئیس دولت سیزدهم افزود: این نمایشگاه نشان‌دهنده آن چیزی است که به دست جوانان عزیزمان در این کشور رقم خورده و تحریم‌ها را به فرصت تبدیل کرده است و این رویداد بزرگ تجاری و اقتصادی نشان‌دهنده آن است که ما توانسته ایم و باز نیز می‌توانیم.
رئیس دولت سیزدهم با بیان اینکه جمهوری اسلامی به عنوان کشور پیشرفته و فناور است، افزود: برای فعالیت اقتصادی و جلوگیری از خام فروشی و صادرات مواد اولیه نیازمند زنجیره کامل در تولید هستیم.
رئیسی با تاکید بر اینکه تولیدات کشاورزی و صنعتی نیازمند نقشه راه است، تصریح کرد: در این نمایشگاه هدف صرفاً دیدن یک محصول نیست، بلکه در کنار آن مذاکره و تحکیم قراردادها است، لذا از دست اندرکاران این نمایشگاه می‌خواهم در مذاکرات و پیگیری‌ها مجدانه کار را دنبال کنند.
وی گفت: کشور ظرفیت‌های بسیاری دارد. امروز اگرچه غرب تلاش می‌کند کشور ما به فناوری‌های نوین دسترسی پیدا نکند، اما به لطف خداوند و به برکت تلاش نیروهای ما این دانش در کشور ما بومی شده است. تصور نشود اگر دو دانشمند و متخصصان را تحت فشار قرار دهند، می‌توانند ما را از دسترسی به دانش بازدارند.
رئیس دولت سیزدهم بیان کرد: آنجا که بیشترین فشار دشمن وجود دارد، ما بیشترین موفقیت‌ها را داشتیم؛ برای مثال، در صنایع هسته‌ای و نظامی بیشترین فشار دشمن را داشتیم، در حالی که بیشتر پیشرفت‌ها در همین صنایع اتفاق افتاده است.
وی تصریح کرد: در دکترین ما به هیچ عنوان دسترسی به سلاح هسته‌ای وجود ندارد، اما استفاده از این فناوری در صنعت و پتروشیمی و… دستورکار ما خواهد بود.
رئیسی با بیان اینکه نظام سلطه نمی‌تواند ملت‌های مصمم و دولت‌های مستقل را از پیشرفت بازبدارد، تصریح کرد: دنیا بداند علی رغم خواست نظام سلطه امروز توانایی بسیاری وجود دارد، لذا جوانان می‌توانند با ابتکار، خلاقیت و نوآوری برای ملت خود و کشورهای منطقه و جهان مؤثر باشند.
وی گفت: قدرت نظامی بسیار مهم است، اما قدرت تولید و صادرات کمتر از قدرت نظامی نیست. آنچه می‌تواند یک کشور را قدرتمند کند، قدرت تولید، اقتصاد و توانایی برای صادرات است، لذا به تولید کنندگان تاکید می‌کنم امروز در جایگاه تولید قدرت هستید. خط ترانزیتی ایران بسیار به صرفه و مطمئن و با زمان بسیار محدود می‌تواند زمینه‌ای مناسب برای حمل و نقل باشد.
رئیسی با بیان اینکه باید مسأله تجارت با ارزهای ملی گسترش یابد، تصریح کرد: نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران یک کنش جمعی برای رفاه اجتماعی و جهانی از مسیر توسعه تجارت، صادرات و گسترش تعاملات اقتصادی محسوب می‌شود. امیدواریم این نمایشگاه موجب همگرایی، هماهنگی و مشارکت فعالان اقتصادی، تولیدکنندگان، صادرکنندگان و بازرگانان و موجب رشد اقتصادی کشور و منطقه و جهان شود.
رئیس دولت سیزدهم بیان کرد: خداوند همه امکانات را به صورت عادلانه در اختیار بشر قرار داده و می‌توان با فکر و اندیشه، همکاری و همگرایی و هم‌اندیشی، نیاز بشر را رفع کرد و او را به نقطه کمال و رفاه رساند، اما متأسفانه جریان تحریم‌ها نمادهای ظلم به دولت‌ها و ملت‌ها است، نه فقط ظلم به یک ملت بلکه ظلم به تمام ملت‌ها است.
وی با تاکید بر اینکه اگر با ایجاد تنگنا ملتی را از رسیدن به هدف و دستیابی به امکانات محروم کرد، این ظلم به یک اقلیم نیست بلکه به همه ملت‌ها و اقلیم‌ها است، اظهار داشت: تحریم نوعی جنگ است اما نه جنگ نظامی، جنگی که با این ابزار ملتی را از آنچه می‌تواند به آن دست یابد، محروم کند.
رئیسی گفت: در جنگ اراده‌ها ملت ایران اراده کرد که با توکل بر خدا و با اتکا به داشته‌ها و توانایی‌های ملی تحریم‌ها را پشت سر بگذارد، به نحوی که نه ما بلکه سخنگوی کاخ سفید اعلام کند فشارهای حداکثری به جمهوری اسلامی مفتضحانه شکست خورده است.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»