از «هیچ» به همه چیز رسید!
تاریخ انتشار: ۳ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۳۸۲۹۶۸
او را به عنوان «هنرمند هیچ‌ساز» می‌شناسند. مجسمه‌سازی که پیکره می‌سازد اما خبری از سر و دست و پا نیست. انتزاع در کارهایش حرف اول و آخر را می‌زند؛ آن هم در ترکیبی عجیب و البته محبوب از مدرنیسم و فرهنگ سنتی و عرفان ایرانی.
به گزارش ایسنا، پرویز تناولی، هنرمند مجسمه‌ساز پیشکسوتی است که به همراه حسین‌زنده‌روی از موسسان مکتب سقاخانه‌ای محسوب می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
پرویز تناولی سوم فروردین‌ماه ۱۳۱۶ در محله دروازه شمیران تهران متولد شد. او هنر را با نواختن ویولن در خانه ابوالحسن صبا آغاز کرد و همزمان با نوازندگی، در دبیرستان ادیب به تحصیل مشغول شد. پس از آن یک دوره سه ساله مجسمه‌سازی را در هنرستان هنرهای زیبای تهران گذراند، در سال ۱۳۳۵ برای تکمیل آموزش در هنر به ایتالیا سفر کرد و در آکادمی هنرهای زیبای شهر کارا درس خواند.
او که با پس‌انداز اندکی به این سفر رفته بود، با بالا رفتن مخارج تحصیل مجبور به بازگشت شد؛ هرچند که این بازگشت خالی از لطف نبود و تناولی توانست دو نمایشگاه از طرح‌ها و حکاکی‌هایش را برگزار کند که اتفاق تازه‌ای در هنر ایران به شمار می‌رفت. برگزاری این دو نمایشگاه باعث شد تناولی از وزارت فرهنگ وقت بورسیه تحصیلی برای ادامه تحصیل در ایتالیا بگیرد و دوباره راهی این کشور شود.
او سال ۱۳۴۰ اولین آتلیه خود را با نام «کبود» دایر کرد که در آن برهه زمانی به یکی از مهمترین مراکز فرهنگی و هنری تهران تبدیل شده بود. او در این دوران همزمان با تدریس، در شهر به دنبال سرچشمه‌های الهام می‌گشت و به هر جایی که رنگی از فرهنگ و سنت کهن ایرانی داشت، سر می‌زد. تناولی از این گشت و گذارها متوجه شد که ایرانی‌ها تا چه اندازه در ساخت اشیای سه بعدی مهارت داشتند؛ اشیایی که مجسمه نبودند و بیشتر ابزار محسوب می‌شدند، اما در آنها خلاقیت دیده می‌شد. او به دنبال کشف زبان بصری جدید بود که با جهان اطرافش مرتبط باشد و در نهایت به این جمع‌بندی رسید که «مجسمه‌سازی ما نیاز به غرب ندارد».
آثار تناولی در نمایشگاه‌های متعددی به نمایش درآمده‌اند و شماری از آثارش نیز در مجموعه مهمترین موزه‌های جهان از جمله موزه هنرهای مدرن نیویورک، موزه بریتانیا، موزه متروپولیتن نیویورک، موزه لودویک آخن، موزه هنرهای مدرن وین و موزه هنرهای معاصر تهران قرار دارد. موفقیت او در بازارهای خارجی تا آنجایی پیش رفت که در سال ۲۰۰۸، با فروش مجسمه برنزی پرسپولیس در حراج کریستیز، رکوردار گران‌ترین هنرمند خاورمیانه شود.
به طور کلی، مهمترین آثار تناولی در چهار بخش اصلی «شاعر»، «دیوار»، «هیچ» و «عشاق» دسته‌بندی می‌شوند. هر چهار مضمون یک ریشه در دنیای جسمانی و فرهنگ اشیاء ایرانی و یک ریشه در ادبیات عرفانی ایرانی دارد. جالب است که این چهار بخش در دوره‌های گوناگون خلق نشده و گاهی نیز به صورت همزمان تولید شده‌اند. تمامی این آثار به صورت عمده از جنس برنز هستند و فقط برخی از مجسمه‌های «هیچ» با استفاده از ماده پلکسی نیز خلق شده‌اند.
تناولی همان میزان که به دغدغه‌های هنر مجسمه‌سازی توجه دارد، دل در گرو نمادها و کنایه‌های شاعرانه نیز دارد. بی‌خود نیست که گاهی او را «شاعری در برنز» خطاب می‌کنند. او خودش مجسمه‌سازی را نوعی شاعری می‌داند و می‌گوید که «من شعرم را بر سطح مجسمه‌ای می‌نویسم».
از دیگر ویژگی های مهم آثار تناولی انتزاعی بودن آنهاست. پیکره‌های تناولی به بدن انسان تجسم می‌بخشند، اما شباهت ظاهری به جسم انسان ندارند. خودش می‌گوید: «از همان ابتدا احساس می‌کردم اصلا نمی‌خواهم به بازنمایی پیکره‌ها و اشیاء بپردازم. اگرچه به زندگی انسان‌ها، خواه مرد یا زن، علاقه‌مندم ... من هرگز بر آن نبودم که فیگور انسان را به همان شکل که می‌بینم بازنمایی کنم. من همواره از تخیل و تأویل خودم کمک می‌گرفتم تا به مدد آن هیبتی کنایه‌ای خلق کنم.»
در این میان یکی از مهمترین نمادهایی که مدام در آثار تناولی تکرار می‌شود، «فرهاد کوه‌کن» است. همان پیکرتراش افسانه‌ای که کوهی عظیم را برای معشوقه خود تراشید. فرهاد، هنرمند ناشناخته و باستانی است که هیچ اثری به وی متنسب نیست، اما نامش از دوران باستان تاکنون پرآوازه مانده است. فرهاد در واقع پرچمدار هنرمندی مجسمه‌ساز در ایران باستان و هم نماد یک عاشق دلباخته است که تناولی هویت خود را از او شناخته و تلاش دارد پا جای پای او بگذارد.
بر همین اساس هم تناولی سال‌های سال فیگورهای انتزاعی و متفاوتی از فرهاد را خلق کرد. خودش اینگونه می‌گوید: «خودم را از دودمان فرهاد می‌شناسم و او را قهرمان ایده‌آل‌های خویش می‌دانم. او مجسمه‌ساز آرمانی من بود، اگرچه هیچ اثری از وی برای اعقابش بر جای نمانده است. افسانه‌هایی که در مورد قدرت و مهارت وی در سنگ‌تراشی روایت می‌شود، خود کافی است که تا از میراث او الهام بگیرم.»
به گفته خودش به هنگام تحصیل در ایتالیا و به واسطه آشنایی با تاریخ کهن و متداوم مجسمه‌سازی در این کشور به این نتیجه رسید که تاریخ ایران به جز فرهاد، اسطوره دیگری ندارد و از همان جا بود که فرهاد برایش تبدیل به یک مراد و معلم شد. می‌گوید «گاهی او را در کنار خودم می‌ساختم، گاهی با معشوقه خیالی‌اش و گاهی هم تنها. فرهاد همیشه بود، هنوز هم هست.»
اما مجسمه‌های «هیچ» از مشهورترین آثار تناولی و البته پرشمارترین آنها محسوب می‌شود. «هیچ»ها توانستند بیشترین توجه‌ها و نقدها را در داخل و خارج ایران برانگیزند تا جایی که گاهی از سوی عده‌ای از منتقدان شنیده می‌شود که تناولی از هیچ به همه چیز رسید.
به نظر می‌رسد که توجه تناولی به «هیچ» هم به واسطه وجه شکلی این واژه بوده است و هم به خاطر دلالت‌های معنایی آن. درست است که کلمه «هیچ» در فرهنگی ایرانی اشاره به نوعی یأس و ناامیدی دارد، اما مجسمه‌های هیچ تناولی کارهایی بانشاط و سرزنده محسوب می‌شوند که می‌ایستند، می‌نشینند، خم می‌شوند، تکیه می‌دهند و ... .
تناولی ساخت مجسمه‌های «هیچ» را در ابتدا اعتراضی به فضای هنری آن دوره عنوان می‌کند و می‌گوید: «... مدرسه‌ای که به روش‌ها و محتوای آموزش آن هرگز اعتقاد نداشتم؛ هنرمندانی که پدیده‌های هنری غرب را در شیپور کرده و اشرافی که با غرور و افتخار محصولات دست دوم آنها را می‌خریدند. همه اینها باعث عکس‌العمل اعتراضی من می‌شد، درحالی که هیچ صدای اعتراض دیگری نبود.»
تناولی تلاش کرد «هیچ»ها را به گونه‌ای بسازد که مردم دوستش داشته باشند؛ «هیچ در ابتدا اعتراض به وضع موجود هنر در ایران است، اما نمی‌خواستم تلخ باشد. ۷ سال در ابعاد گوناگون هیچ می‌ساختم. در نهایت متوجه شدم تخصص من در ساختن هیچ بسیار است و اگر به من هیچ‌ساز می‌گفتند هیچ اشکالی نداشت. چون واقعا هیچ‌ساز هستم.»
* برخی از اطلاعات این گزارش از کتاب «زایش مدرنیسم ایرانی ۲» به قلم علیرضا سمیع‌آذر برگرفته شده است. همچنین برخی از گفته‌های پرویز تناولی در این گزارش از گفت‌وگوی این هنرمند با یک شبکه تلویزیونی برداشته شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: پرويز تناولي تاریخ هنر ایران تاریخ هنر جهان هنرهاي تجسمي مجسمه سازي مجسمه آثار تناولی مجسمه سازی مجسمه ساز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۳۸۲۹۶۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دو بازی ایرانی نامزد جایزه MENA Games Industry شدند
به گزارش خبرنگار مهر، با اعلام اسامی فینالیست‌های بخش‌های مختلف فستیوال MENA Games Industry Awards 2024، دو بازی «امپراتورهای قلابی» از استودیو «پرشالند» و «پسرخوانده» از استودیو «پاییزان» نامزد دریافت جایزه از این فستیوال شدند.
بازی پسرخوانده از تولیدات استودیو پاییزان در بخش «بومی‌سازی» نامزد دریافت جایزه شده است. نکته جالب و هیجان انگیز اینکه بازی پسرخوانده در این بخش باید با بازی مطرح Assassin's Creed Mirage از تولیدات یوبیسافت، برای کسب جایزه نخست این بخش رقابت کند.
در این بخش این جایزه به استودیوهایی اعطا می‌شود که سال گذشته بازی‌هایی را در زمینه‌های بومی‌سازی پشتیبانی کرده‌اند. همچنین تضمین می‌کنند که هم نسخه‌های جدید و هم به‌روزرسانی‌های جدید با کمترین مشکلات ممکن منتشر شوند و به‌طور مناسب برای بازارهای هدف MENA بومی‌سازی شوند.
اما دیگر بازی ایرانی کاندید دریافت جایزه از این فستیوال یعنی امپراتورهای قلابی ساخته مهرداد رضایی در استودیو پرشالند، در بخش مهم «بازی سال منا» نامزد دریافت جایزه شده است. رقابت در این بخش نیز با توجه به دیگر بازی‌های نامزد دریافت جایزه، بسیار سخت و تنگاتنگ خواهد بود.
جایزه این بخش بر اساس خلاقیت، مکانیک بازی، دستاوردهای فنی، هنری و شنیداری، نوآوری، درگیر شدن با مخاطب و موفقیت‌های انتقادی و تجاری به بازی برگزیده اعطا می‌شود.
اعلام اسم بازی امپراتورهای قلابی در فهرست نامزدهای بازی سال فستیوال منا در حالی اتفاق افتاده است که این بازی به تازگی جایزه بهترین بازی موبایل و تبلت از فستیوال «گیم کانکشن» آمریکا را کسب کرده است.
فهرست نهایی منتخبان این فستیوال توسط هیئت داوری متشکل از بیش از ۸۰ متخصص صنعت بازی در حال رأی‌گیری است و برگزیدگان پنج‌شنبه ۲ می (۱۳ اردیبهشت)، به عنوان بخشی از اجلاس گیم اکسپو دبی ۲۰۲۴ معرفی خواهند شد.
کد خبر 6089514
علت فوت پزشک متخصص در استان فارس در دست بررسی است