به نقل از «ایرنا»

همکاری ۲۵ساله ایران با چین از چند زاویه

تاریخ انتشار: ۱۴ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۴۶۶۳۲۷

تقریبا از یک سال پیش موضوع سند توافق ۲۵ ساله ایران و چین در سپهر سیاسی و رسانه ای کشور مطرح شده و تاکنون دیدگاه ها و نقطه نظرات گوناگونی نسبت به این توافق مطرح شده است.

طبیعی است که حساسیت ها هم از ناحیه افکار عمومی و هم از طیف نخبگان به این توافق با توجه به بازه زمانی طولانی اش و از همه مهم تر طرف حساب بودن یک قدرت شرقی مثل چین بیش از حد معمول باشد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آنچه درباره این توافق که به ذهن برخی متبادر می شود اینکه شاید چینی ها از موقعیت بین المللی ایران که تحت نظام تحریم های ظالمانه قرار دارد بهره برده و از این وضعیت برای استفاده حداکثری از منابع و امکانات زیرزمینی ایران سود جویند.

از سوی دیگر تجربه توافق ها و قراردادهای بلندمدت در کشور، تجربه مناسبی نیست و شاهد این هستیم که طی تاریخ معاصر ایران امتیازهای نفتی مهمی از سوی حکومت های سابق به قدرت های بزرگ ِآن زمان به خصوص روسیه و انگلیس واگذار شده که عموما این توافق ها منافع یک طرف یعنی قدرت های خارجی را بیشتر هدف قرار داده است. برای همین باور و پسینه ذهنی ایرانی ها نسبت به توافق های بلندمدت منفی و همراه با سوءظن است.

البته ذکر این موارد به مفهوم بی اهمیت دانستن تلاش های دولت و مجموعه نظام در پیگیری منافع اقتصادی و تجاری کشورمان در تعاملات بین المللی نیست. مقصود این است که فرهنگ سیاسی شکل گرفته در کشورمان در همکاری های بلندمدت آمیخته با شک، بدبینی و توطئه پشت پرده است.

نکته مهمی که باید در نظر داشت راهبرد و اهداف استراتژیک دولت چین از توافق ۲۵ ساله با ایران است و اینکه چین با چه اهداف و نگرشی به دنبال این توافق با ایران است. به هر روی ایران تحت تحریم های یکجانبه آمریکا قرار دارد و هر کشور و شرکتی که حاضر به سرمایه گذاری در بازار ایران باشد، با مجازات های مالی وزارت خزانه داری آمریکا به صورت بلوکه شدن دارایی و اموال اش مواجه می شود.

 پرسش اینجا است که آیا چینی ها متوجه این ریسک و خطر نیستند. چینی ها در ازای این تهدید، چه منافع و سودی نصیبشان می شود که حاضر به تقابل با آمریکا  هستند. ذکر این نکته از این جهت است که باید در تحلیل ها به نگاه هر دو طرف پرداخت و موضوع را فراتر از خواسته های خودمان دنبال کنیم.

با نگاهی جامع و شناخت درست از ماهیت مناسبات نهفته قدرت در سیاست بین الملل بهتر می توان به تحلیل و فهمی درست از چرایی توافق تجاری ایران و چین دست یافت. در وهله اول باید گفت که شالوده توافق ۲۵ ساله ایران و چین حدود چهار سال قبل در زمان حضور شی جین پینگ در تهران ریخته شد.

توافق ۲۵ ساله را و انعقاد سند همکاری میان ایران و چین را با شرایط چهار سال پیشِ کشور باید تحلیل کرد.

اگر به موقعیت زمانی و محیط پیرامونی آن دوره نگاه کنیم به پاسخی مناسب به پرسش ابتدایی مان که چرا چینی ها به دنبال این توافق و همکاری های بلندمدت با ایران هستند؛ می رسیم. چینی ها زمانی توافق ۲۵ ساله را به ایران پیشنهاد دادند که نظام تحریم ها با توافق برجام برچیده شده بود. ایران با قطعنامه ۲۲۳۱ از ذیل فصل هفتم منشور سازمان ملل خارج و کشور وارد بهترین دوره تعامل با قدرت های بزرگ جهانی شد.

در این سال هیات های اقتصادی از سوی قدرت های بزرگ اروپایی یکی پس از دیگری وارد ایران می شدند و دنبال سرمایه گذاری های بلندمدت بودند. شرکت های بزرگ نفتی مثل توتال وارد سرمایه گذاری در پارس جنوبی شده بودند. در این شرایط چینی ها علاقه مند بودند در رقابت با شرکت های بزرگ غربی از قافله رقابت عقب نمانند و بتوانند با حضوری فعال سهم شان را در بازار ایران حفظ کنند.

از این جهت باید توافق ۲۵ ساله را با شرایط چهارسال گذشته کشور تحلیل کرد. چینی ها به نوعی با پیشنهاد این توافق دنبال سرمایه گذاری بلندمدت در بازار بزرگ نفتی، گازی، ریلی و سایر بخش های اقتصادی ایران بودند و به زعم خودشان حاضر نبودند این بازار مهم و استراتژیک را به قدرت های اروپایی واگذار کنند.

اطلاعاتی که از سند توافق ایران و چین منتشر شده گویای این امر است که دولت چین تمرکز اصلی اش بر دو حوزه نفت و گاز و حمل و نقل است. در واقع، سرمایه گذاری در صنعت نفت و گاز و نیز در حوزه حمل و نقل ایران انجام خواهد گرفت؛ دو حوزه ای که اتفاقا بیشترین نیاز سرمایه گذاری در آن‌ها احساس می شود.

در تحلیل رفتار چینی ها هم ذکر چند نکته ضروری است؛ نخست اینکه چین امروز به قطب اقتصادی بزرگ در دنیا تبدیل شده است و به قول اقتصاددانان این کشور دیگر تحریم پذیر نیست و تحریم این کشور، تحریم اقتصاد جهانی است. سهم چین در اقتصاد دنیا رو به فزونی است. ضعیف شدن اقتصاد چین مساوی است با کوچک شدن حجم اقتصاد جهان. تجربه چهار سال جنگ تجاری چین و «دونالد ترامپ» هم گویای این امر است که ترامپ علی رغم تلاش های فراوان موفق به مهار اقتصادی چین و کاهش موقعیت اقتصادی این کشور نشده است. به عنوان مثال شرکت بزرگ هوآوی امروز حدود ۲۰ درصد بازار موبایل و گوشی های تلفن همراه و سایر ابزارهای الکترونیکی را در اختیار گرفته است.

حجم اقتصاد چین و تولید ناخالص داخلی این کشور رقمی در حدود ۱۹ تریلیون دلار است که مطابق آخرین پیش بینی ها اقتصاد این کشور در سال ۲۰۲۵ از اقتصاد آمریکا پیشی خواهد گرفت. جالب اینجا است که طبق گزارش نهادهای مالی جهانی در همین شرایط کرونایی، اقتصاد چین در قیاس با سه ماهه اول سیاسی میلادی گذشته رشد قابل ملاحظه ای داشته است. با این تفاسیر رهبران چین به خوبی متوجه واکنش آمریکا و تحریم های این کشور هستند اما هدف و دوربرد چینی ها چیز دیگری است. چین امروز دیگر قدرت ساکت گذشته نیست و خواهان سهم خودش از اقتصاد جهانی است. این حضور چینی ها اتفاقا محدود به ایران نیست. سرمایه گذاری کلان چینی ها در شمال آفریقا که بیشتر معطوف به جاده سازی، زیرسازی، ریل سازی و سرمایه گذاری در حوزه های نفتی و گازی است با عطف به همین نگرش خودباروی و اعتماد به نفس چینی هاست و بر این باورندکه  قادر به پیگیری مستقلانه اهداف و خواسته های ژئوپلیتکی شان هستند.

کوتاه سخن اینکه کشورمان با توجه به موقعیت ژئواستراتژیک ، بازار بزرگ مصرفی، ذخایر عظیم انرژی و جهت گیری سیاست خارجی، جایگاه خاصی در استراتژی کلان دولتمردان چین قرار دارد.

بی دلیل نیست که چندی پیش روزنامه نیویورک تایمز در تحلیل همکاری ۲۵ ساله ایران و چین از عبارت به چالش طلبیدن آمریکا استفاده کرده و آورده است که سرمایه گذاری عظیم چینی ها در اقتصاد ایران نشانه شکست سیاست فشار حداکثری ترامپ است که دنبال محدود سازی ایران بود.

از این زاویه بهتر می توان تمایل چینی ها به حضور در ایران راتحلیل کرد. از دید برخی ناظران، چین با نزدیکی به ایران، نشان دادن قدرت و توان سیاسی و اقتصادی را در سطح بین المللی پیگیری می کنند. این انگیزه ها باعث شده که چین با آگاهی از تاثیر تحریم های آمریکا بر شرکت ها و موسسات مالی که در ایران سرمایه گذاری خواهند کرد؛ به سمت همگرایی استراتژیک با ایران حرکت کند. البته متغیر هند هم در رفتار چینی ها بی تاثیر نیست.

هندی ها که از سال ۲۰۰۳ آمادگی‌شان را برای توسعه بندر چابهار اعلام کرده بودند، هر بار در مرحله اجرای توافقشان با ایران با مانع آمریکا مواجه شدند و اکنون چین در همکاری با راهبردی با ایران، ملاحظات رقابت استراتژیک با هند را هم پیش رو می‌بیند.

نیکنام ببری

برچسب‌ها برجام چین سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین ایران پروندهٔ خبری سند جامع همکاری‌های ایران و چین

منبع: ایرنا

کلیدواژه: برجام چین سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین برجام چین سند همکاری ۲۵ ساله ایران و چین ایران اخبار کنکور ۲۵ ساله ایران و چین سرمایه گذاری توافق ۲۵ ساله تحریم ها چینی ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۴۶۶۳۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کارگران رکن مهم اقتصاد کشور هستند

جمعه یزد با بیان اینکه کارگران رکن مهم اقتصاد کشور هستند، گفت: نباید به کارگران ظلم شود بلکه باید با برنامه‌ریزی در کارخانجات و کارگاه‌ها، با شکوفایی استعداد کارگران راه را برای رشد و تعالی این افراد هموار کرد.

به گزارش خبرگزاری ایمنا از یزد، آیت‌الله محمدرضا ناصری ظهر امروز _ جمعه هفتم اردیبهشت_ در خطبه‌های نماز جمعه این هفته یا بیان اینکه خانواده‌ها و والدین باید در تربیت فرزندان خود به‌گونه‌ای عمل کنند که کودک از همان ابتدای تربیت دوستدار خدا و پیامبر خداوند باشد، اظهار کرد: در مدارس هم رفتار معلمان و مسئولان تربیتی مدارس باید در این راستا باشد، کودکان امانت خداوند هستند.

وی افزود: فضای مجازی در شکل‌گیری شخصیت کودکان و فرزندان نقش مهمی دارد و همواره دشمنان و مستکبران خواستند که کودکان ما توان تفکر نداشته باشند و بر همین اساس است که اشاعه فرهنگ غرب در فضای مجازی را شاهد هستیم.

امام جمعه یزد گفت: شجاعت و ایستادگی امام خمینی (ره) الگو و اصل اساسی ما در ایستگاهی‌ها بود، تدبیرهای امام در بحران‌ها و خنثی کردن نقشه‌های دشمن، سبب شد با شجاعت، ایستادگی، توکل بر خدا (ره) نظام ما سرفراز و سربلند باشد.

آیت‌الله ناصری به توطئه‌هایی شرقی و غربی علیه کشور اشاره و خاطرنشان کرد: جوانان و نوجوانان و تربیت‌شدگان مکتب امام خمینی (ره) هستند که همواره از این انقلاب محافظت کرده و اقتدار ایران را به جهانیان نشان دادند.

وی با اشاره به وجود و گسترش دروغ‌ها و بی‌انصافی‌ها علیه انقلاب و امام راحل بیان کرد: این اقدام راهبرد دشمنان برای از بین بردن انقلاب و نظام است.

امام جمعه یزد ادامه داد: از شجاعت و صلابت مقام معظم رهبری و نیروهای سپاه پاسداران تشکر می‌کنیم چرا که دیدیم تاکنون هیچکدام از کشورها جرئت نداشتند که در برابر صهیونیست‌ها بایستند؛ اما ایران تنها کشوری است که در برابر ظلم آن‌ها ایستاد، کمک کرد و انسان‌دوستی را رواج داد.

آیت‌الله ناصری بیان کرد: تمام دشمنان دنیا ایران ذلیل شدند، حرکتی که ایران در مقابل کشورهای مستکبر جهان و هم‌پیمانان خارجی انجام داد، به اراده خداوند ذلت و خواری دشمنان اسلام و ایران را رقم زد.

وی در ادامه به اهمیت مسئله حجاب اشاره نمود و گفت: قصد دشمن آلوده کردن و اسیر کردن فرزندان ایران در هوا و هوس و خواسته‌های نفسانی است تا اجازه ندهند تا نسل‌های امروزی ما همچون شهید احمدی روشنی‌ها اهل دین، علم و دانش باشند.

امام جمعه یزد با بیان اینکه وقتی دشمنان نتوانند از نظر اقتصادی، نظامی و سیاسی به کشور ایران ضربه بزند دست به رخنه کردن در فرهنگ و رفتار دینی مردم می‌زنند، گفت: آن‌ها تلاش می‌کنند تا با ایجاد فساد جامعه را به تزلزل و فحشاء سوق دهند.

آیت‌الله ناصری با بیان اینکه کارگران رکن مهم اقتصاد کشور هستند، گفت: نباید به کارگران ظلم شود بلکه باید با برنامه‌ریزی در کارخانجات و کارگاه‌ها، با شکوفایی استعداد کارگران راه را برای رشد و تعالی این افراد هموار کرد.

وی ادامه داد: شکوفایی کارگران در صنعت به معنای توسعه صنعت است و نباید کارگران تا پایان عمر کاری خود تنها کارگر بمانند؛ جهش تولید یعنی استفاده از ظرفیت جوانان و کارفرماها و شکوفایی استعداد آن‌ها در راستای خودکفایی در تولید و جلوگیری از مونتاژکاری است.

کد خبر 748111