به نقل از «ایرنا»

ثبت ملی ۶هزار و ۳۲۶ اثر فرهنگی تاریخی در دولت تدبیر و امید

تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۷۰۵۶۵

به گزارش گروه فرهنگی ایرنا، روند برنامه‌ریزی ثبت آثار فرهنگی، تاریخی و طبیعی در فهرست ملی و فهرست جهانی در دولت تدبیر و امید از مهمترین برنامه های دولت یازدهم و دوازدهم در هشت سال گذشته بوده است؛ آثاری که ثبت و معرفی آنها نه تنها منجر به جذب گردشگر و توسعه گردشگری فرهنگی می شود که ایران عموماً در این گروه از گردشگری قرار می‌گیرد، شان و جایگاه فرهنگی کشور را در جوامع بین‌المللی ارتقا می‌دهد؛ روندی که در دولت تدبیر و امید تعداد آثار ملموس ثبتی ایران را از ۱۶ به ۲۴ اثر جهانی و آثار ناملموس را از ۱۰ به ۱۶ اثر جهانی رساند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این درحالی است که ۳۸هزار و ۷۱۱ اثر در قالب آثار منقول، غیرمنقول، طبیعی و ناملموس در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است و وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی رویه ها و روندهای تشکیل پرونده برای ثبت آثار را مطابق با برنامه ریزی و ظرفیت های سالانه ثبت در  فهرست جهانی یونسکو با ضرورت و سرعت بیشتری پیگیری می کند.

محمدحسن طالبیان در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره برنامه معاونت میراث فرهنگی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در حوزه ثبت آثار فرهنگی تاریخی گفت: در این دوره فرایندهای اجرایی ثبت و تعیین حریم را بازبینی و اصلاح کردیم. بر همین اساس دستورالعمل های اجرایی مرتبط با حوزه ثبت و حریم بروزرسانی و به ابلاغ شده است.

معاون میراث فرهنگی کشور درباره تشکیل پرونده ها برای ثبت در فهرست میراث جهانی اظهار داشت: تلاش کردیم فهرست میراث جهانی کشور از تنوع بیشتری برخوردار شود که  این سیاست بر اساس دستورالعمل اجرایی کمیته میراث جهانی اتخاذ شده است که تنوع در فهرست های جهانی را مورد تاکید قرار می دهد. در این راستا می توان به قرار گیری آثار طبیعی شاخص کشور در فهرست میراث جهانی یا پرونده میراث صنعتی راه آهن، منظر فرهنگی هورامان یا اورامانات و یا منظر باستان شناسی ساسانی فارس اشاره کرد.

وی توضیح داد: در هشت سال گذشته شوراهای ملی ثبت و حریم را به صورت منطقه ای و منظم برگزار کردیم، البته این روند در سال ۹۹ با توجه به شیوع کرونا با مشکلاتی مواجه شد اما علیرغم همه مشکلات در سه سال گذشته و حتی در شرایط کرونایی سال گذشته در حوزه ثبت و حریم جهش کیفی و کمی قالب توجهی داشته ایم.

ثبت ملی  ۴۱۲ اثر طبیعی و ۱۰۱۵ اثر فرهنگی ناملموس

طالبیان گفت: در مجموع تعداد ۳۸هزار و ۷۱۱ اثر در قالب آثار منقول، غیرمنقول، طبیعی و ناملموس در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است که از این تعداد ۱۸۲۲ اثر در دولت یازدهم و  ۴۵۰۴ اثر در دولت دوازدهم به تفکیک ۱۶۷۸ اثر غیرمنقول، ۱۳۹۹ اثر منقول، ۴۱۲ اثر طبیعی و ۱۰۱۵ اثر ناملموس بوده است.  

طبق آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مصوب، شورای ملی ثبت آثار، بررسی و تصویب شرایط و ارزش ثبت آثار در چهار حوزه آثار غیرمنقول (اماکن تاریخی فرهنگی)، آثار منقول (اموال فرهنگی و اشیا تاریخی)، آثار طبیعی (مناظر بدیع جغرافیایی، محوطه‌های طبیعی-تاریخی، پدیده‌ها و نمونه‌های ارزشمند گیاهی، جانوری و زیستگاه‌ها) و آثار ناملموس (رویدادها، مراسم و آیین‌های معنوی و فرهنگی، آواها و ...) در فهرست ملی را در بر می‌گیرد.

وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی رییس شورا، معاون میراث‌فرهنگی نایب رییس و مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیاء میراث معنوی‌وطبیعی به عنوان دبیر شورا هستند که جلسات آن به صورت دوره‌ای و بر اساس پرونده‌های موضوعی با حضور اشخاص حقوقی ثابت، اشخاص حقیقی و تعدادی از صاحب‌نظران و نمایندگان دستگاه‌ها و سازمان‌های مرتبط با هر پرونده به صورت متغیر تشکیل می‌شود.

ثبت جهانی ۴۰ اثر فرهنگی ملموس و ناملموس

طالبیان همچنین درباره ثبت آثار در فهرست میراث جهانی خاطرنشان کرد: تا کنون ۴۰ اثر شامل۲۴ اثر ملموس و ۱۶ اثر ناملموس در فهرست جهانی یونسکو به ثبت رسیده است که هنر نگارگری به صورت مشترک با ترکیه، جمهوری آذربایجان و ازبکستان و آیین زیارت کلیسای تادئوس مقدس در سال ۱۳۹۹ در فهرست میراث ناملموس جهانی جای گرفته است. 

ثبت جهانی خوشنویسی ۲۰۲۱ و ۵ پرونده چندملیتی ثبت جهانی سال ۲۰۲۲

معاون میراث فرهنگی کشور گفت: پرونده خوشنویسی به صورت ملی و در قالب برنامه پاسداری خوب از میراث ناملموس جهت طرح در اجلاس کمیته میراث ناملموس جهانی ۲۰۲۱ که قرار است در آذرماه سال ۱۴۰۰ در سریلانکا برگزار شود به یونسکو ارسال و در صفحه میراث ناملموس جهانی بارگذاری شده است.

طالبیان بیان کرد: در نوروز ۱۴۰۰ هم ۵ پرونده چند ملیتی جهت طرح در اجلاس ۲۰۲۲ به یونسکو ارسال شده است؛ این پرونده‌ها شامل جشن یلدا به صورت مشترک با کشور افغانستان، ترکمن‌دوزی مشترک با کشور ترکمنستان، نوغان‌داری و ابریشم‌ریسی مشترک با کشور ترکیه و دو پرونده رفع اشکال و اصلاح شده جشن مهرگان به صورت مشترک با کشور تاجیکستان و مهارت ساخت و نواختن عود به صورت مشترک با کشور سوریه است که در پانزدهمین کمیته جهانی میراث ناملموس در آذر ماه سال ۱۳۹۹ (برابر با دسامبر ۲۰۲۰) ریفر شده بود.

وی افزود: تهیه پرونده‌های مشترک چند ملیتی به دلیل استفاده از این سهمیه بنا به اعمال محدودیت‌های سهمیه‌ای یونسکو در ارسال پرونده‌های ملی کشورها به صورت هر دو سال یک بار است.

معاون میراث فرهنگی کشور درباره اولویت برای انتخاب تشکیل و ارسال پرونده آثار برای ثبت در فهرست میراث جهانی گفت: آثار تاریخی غیرمنقول(ملموس) برای ثبت در فهرست میراث جهانی توسط شورای سیاستگذاری ثبت انتخاب می‌­شوند. این انتخاب براساس سیاست‌های کلان دولت، وضعیت موجود اثر، میزان مطالعات و مستندات موجود از اثر، شرایط حفاظتی اثر و به ویژه هماهنگی‌های مدیریت محلی در جهت حفاظت اثر صورت می‌گیرد.

طالبیان گفت: درحوزه میراث فرهنگی ناملموس هم عناصر مشترک با سایر کشورها شناسایی و سپس مکاتبات لازم با آن کشورها مبنی بر تهیه پرونده مشترک انجام می‌شود و در نهایت عناصر مشترک (پرونده‌های چندملیتی) بدین ترتیب انتخاب می­‌شوند. اما پرونده‌های ملی بدلیل محدودیت سهمیه، در راستای سیاست‌های کلان دولت براساس مطالبات عمومی به ویژه صاحب‌نظران، توسط شورای سیاستگذاری انتخاب و اولویت‌بندی می‌شوند.

نوروز اثربخش ترین راه گسترش صلح، دوستی و همبستگی

طالبیان با اشاره به آیین نوروز به عنوان نخستین میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده  ایران و مشترک با یازده کشور دیگر در فهرست جهانی یونسکو گفت: نوروز جانِ کلام‌ِ صلح و دوستی و همبستگی و امید است. این میراث زنده که امروز به همه مردان جهان تعلق دارد دشمنی را می زداید و مهربانی را گسترش می‌دهد. اکنون، نوروز تنها یک آیین یا جشن آغاز سال نیست، بلکه  یک بنیان فکری و یک شیوه نگرش به روابط انسانی و سیاستگذرای‌ها است که می‌تواند در مقیاس کشوری، منطقه‌ای و جهانی تاثیرگذار باشد.

وی افزود: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی به عنوان عالی ترین نهاد فرهنگی و مسئول حفاظت از داشته‌ های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، بر آن است تا از تمام امکانات و توانمندی های خود برای ترویج فرهنگ نوروز و تقویت ریشه های مشترک فرهنگی میان ملت ایران و دیگر ملت های جهان استفاده کند.

معاون میراث فرهنگی کشور تاکید کرد: نوروز در نگاه کلان به عنوان یک دیپلماسی فرهنگی، اثربخش ترین راه گسترش صلح و دوستی و همبستگی میان مردم جهان خواهد بود که بی تردید می تواند نقش کلیدی و تاثیر گذار داشته باشد.

برچسب‌ها افغانستان جمهوری آذربایجان علی ‌اصغر مونسان سریلانکا میراث فرهنگی دولت دوازدهم شورای سیاستگذاری ازبکستان دولت یازدهم دولت تدبیر و امید سوریه محمدحسن طالبیان یونسکو ترکیه

منبع: ایرنا

کلیدواژه: افغانستان جمهوری آذربایجان علی اصغر مونسان افغانستان جمهوری آذربایجان علی اصغر مونسان سریلانکا میراث فرهنگی دولت دوازدهم شورای سیاستگذاری ازبکستان دولت یازدهم دولت تدبیر و امید سوریه محمدحسن طالبیان یونسکو ترکیه اخبار کنکور معاون میراث فرهنگی کشور گردشگری و صنایع دستی فهرست میراث جهانی دولت تدبیر و امید صورت مشترک میراث ناملموس مشترک با کشور فهرست جهانی سال گذشته پرونده ها ثبت آثار برای ثبت

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۷۰۵۶۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هنر‌های قرآنی از منظر میراث فرهنگی حائز اهمیت است

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، نشست تخصصی «سیر تحول هنر‌های قرآنی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی» در راستای اهداف پژوهشی نخستین نمایشگاه تخصصی هنر‌های قرآنی روایت باران عصر جمعه ۷ اردیبهشت، با حضور اساتید، دانشجویان، خوشنویسان و علاقمندان به هنر‌های قرآنی در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.

این پنل تخصصی با سخنرانی سجاد محمد یارزاده (رییس دانشگاه هنر‌های اسلامی ایرانی استاد فرشچیان)، مهدی خانکه (استادیار و رییس مدرسه عالی مهارتی دانشگاه استاد فرشچیان)، مهدی محمدی (استادیار و مدیر گروه هنر‌های سنتی و صنایع دستی دانشگاه سوره) و محبوبه کاظمی دولابی (مدیر مسئول نگارخانه ترانه باران) همراه بود.

* عملکرد مطلوب بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی در حوزه هنر‌های اصیل ایرانی و اسلامی

سجاد محمد یارزاده (رییس دانشگاه هنر‌های اسلامی ایرانی استاد فرشچیان) در این نشست با اشاره به عملکرد مطلوب نگارخانه ترانه باران به عنوان بخش خصوصی نسبت به بخش دولتی در حوزه هنر‌های اصیل ایرانی و اسلامی گفت: دلیل این موفقیت این است که کسی که عاشق این هنر‌ها باشد می‌تواند موفق عمل کند، هنر‌های قدسی مرز ندارند. البته طبیعی است که باید به معیشت هنرمندان و اقتصاد هنر هم توجه شود.
او با اشاره به اینکه هنرمندی که به سمت هنر اصیل برود ماندگار خواهد بود، گفت: یکی از رموز ماندگاری هنر و هنرمند رجوع به متون مرجع است و قرآن یکی از متون مرجع محسوب می‌شود.

* در دل قرآن فضای گفت‌وگوی بسیاری درباره هنر وجود دارد

در ادامه نشست مهدی محمدی (استادیار و مدیر گروه هنر‌های سنتی و صنایع دستی دانشگاه سوره) با اشاره به آنکه در دل قرآن فضای گفتگوی بسیاری درباره هنر وجود دارد، اذعان داشت: در هیچ کدام از آیات قرآن هنر تقبیح نشده است. در واقع هنر و شعر مورد توجه هستند.

* کلیت قرآن یک اثر هنری شاخص است

مهدی خانکه (استادیار و رییس مدرسه عالی مهارتی دانشگاه استاد فرشچیان) نیز سخنان خود را با محوریت الهی نگاری ادامه داد و با بیان اینکه کلیت قرآن یک اثر هنری شاخص است گفت: ادبیات نخستین تجلی الهی نگاری است. اما در مورد آیات قرآن، ما درباره محکمات تصویرگری نداریم. آثار موجود در این زمینه نشان می‌دهد هنرمندان بیشتر نسبت به متشابهات و بخش‌هایی که روایات متعدد از آنها نقل شده توجه نشان داده و علاقمند به خلق آثار هنری در شاخه‌های مختلف بوده و هستند.

او با نمایش آثار هنرمندان حوزه نگارگری با موضوع معراج، مباهله، عاشورا و همچنین چند اثر از استاد فرشچیان با استناد به آیات و روایات مانند پنجمین روز آفرینش، ضامن آهو و... گفت: بعد از دوره صفویه است که هنرمندان و عرفا فرصت پیدا کردند تا متشابهات را در قالب رشته‌های مختلف هنری روایت کنند.
در ادامه این نشست خانکه و یارزاده ابراز امیدواری کردند که برگزاری چنین نشست‌هایی بتواند ارتباط بین گالری ها، بازار هنر و دانشگاه را تقویت کنند.

* نگاه میراث فرهنگی به هنر‌های قرآنی بسیار مهم است

محبوبه کاظمی دولابی (مدیر نگارخانه ترانه باران) نیز در پایان این نشست به دلیل برگزاری نمایشگاه تخصصی هنر‌های قرآنی «روایت باران» اشاره کرد و گفت: بعد از هتک حرمتی که سال گذشته به قرآن مجید به عنوان فرهنگ اسلامی ما شد، به عنوان مدیر تنها نگارخانه تخصصی هنر‌های ایرانی اسلامی وظیفه خود دانستم که به زبان هنر نسبت به این هتک حرمت واکنش نشان دهم، نتیجه آن برگزاری نمایشگاه فاخر «روایت باران» بود. اگر به حریم فرهنگی هر کشوری در جهان توهین شود، فرد فرد آن کشور اعتراض خواهند کرد و صدای آن را به گوش جهانیان خواهند رساند.

از این رو آمادگی آنرا داریم که نمایشگاه تخصصی هنر‌های قرآنی را در کشور‌های دیگر هم برگزار کنیم. مهمترین رسالتی که ما داریم این است که حلقه‌هایی که می‌تواند در این زنجیره نقش داشته باشد را به هم متصل کنیم. چون با هر تفکر و اندیشه‌ای همه ما برای قرآن احترام قائلیم و دوست داریم به بهترین شکل ممکن در دنیا فعالیت‌های ترویجی انجام دهیم که علاوه بر تاثیرگذاری در حوزه فرهنگ ایرانی اسلامی، میتواند به موضوع معاش هنرمندان این حوزه هم توجه کند.
کاظمی با اشاره به اهمیت کتابت قرآن مجید گفت: هنر‌های سنتی به ویژه خوشنویسی، هنری نیست که هنرمند در آن ظرف چند سال بتواند به درجه استادی برسد، و دهه‌ها طول می‌کشد. بسیار خوشحالم که می‌بینم هنرمندانی داریم که تمام عمر خود را صرف هنری کرده‌اند که نتیجه آن می‌تواند کتابت کلمات نورانی قرآن مجید باشد.

وی در ادامه با بیان اینکه نگاه میراث فرهنگی به هنر‌های قرآنی بسیار مهم است. چرا که هنر‌های قرآنی را از ابعاد مختلف می‌توان تبیین و تفسیر کرد گفت: از بعد میراث فرهنگی این آثار بسیار دارای اهمیت هستند، چرا که همانطور که از قرن یکم قرآن به اشکال مختلف نوشته شده و امروز به عنوان آثار ارزشمندی از گذشته در اختیار ما قرار گرفته در موزه‌های داخلی و خارجی فخر جهانیان است و میراث ماندگار جهان محسوب می‌شود، علاوه بر، بحث عقیدتی، ما هم امروز بتوانیم زمینه خلق آثار ارزشمندی را فراهم کنیم و کتابت قرآن کریم را مورد توجه قرار دهیم تا این آثار ارزشمند برای آیندگان بماند هم به عنوان یک ثروت ملی و هم به عنوان فرصتی برای عرضه فرهنگ و هنر غنی ایرانی و اسلامی مورد توجه قرار گیرد. فکر می‌کنم این نکته که هر هنرمند با چه نگرش و بینش و ایده‌ای آیات نورانی قرآن مجید را انتخاب کرده و به چه شکلی آراسته و با چه هنر‌هایی تلفیق کرده تا یک اثر هنری خلق کند، هنر‌های قرآنی را از منظر میراث فرهنگی قابل توجه و پر اهمیت می‌کند.

این نشست تخصصی با پرسش و پاسخ پایان یافت.

نخستین نمایشگاه تخصصی هنر‌های قرآنی روایت باران به همت نگارخانه تخصصی هنر‌های ایرانی ـ اسلامی ترانه باران برگزار شده و تا پایان اردیبهشت ماه در گالری‌های ۱ و ۲ فرهنگسرای نیاوران از ساعت ۱۰ الی ۱۹ و در روز‌های تعطیل از ساعت ۱۴ الی ۱۹ میزبان بازدیدکنندگان خواهد بود.

انتهای پیام/