به نقل از «ایرنا»

سَردر مدرسه چهارباغ اصفهان در معرض خطر ارتعاشات عبور مترو

تاریخ انتشار: ۲۵ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۵۸۷۶۳۴

به گزارش ایرنا،  حدود چهار سال از مرحله سوم پروژه عبور مترو در مرداد ماه ۱۳۹۶ و گذر قطار برای اولین بار از زیر زاینده رود و افتتاح ایستگاه میدان امام حسین(ع) می‌گذرد و اکنون ایستگاه انقلاب سیزدهمین ایستگاه‌ مترو اصفهان در مسیر اتصال شمال به جنوب خط به عنوان یکی از پر رفت و آمد ترین ایستگاه های قطار شهری محسوب می‌شود ؛ پروژه ای که سال‌های سال به دلیل عبورمترو از سی و سه پل موافقان و مخالفان زیادی داشت تا اینکه نظر برخی  مدیران شهری بر نظر کارشناسان و حتی مخالفان مردمی غلبه کرد  و مترو از زیر چهارباغ و سی و سه پل عبور کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

البته مخالفت با عبور مترو از زیر چهارباغ عباسی به سال ۶۷ برمی‌گردد که بسیاری از کارشناسان بارها درباره‌ خطرهایی که برای چهارباغ عباسی ایجاد می‌کند، هشدار دادند و پشت بند آن مدیران ومسوولان میراث فرهنگی در سال‌های پس آن مخالفت‌هایی برای عبور مترو از زیر چهارباغ داشتند تا اینکه مدیران میراث فرهنگی و گردشگری استان اصفهان در سال ۹۶ به این قضیه پایان دادند و گفتندکه ارتعاشاتِ عبور قطار شهری در محدوده چهارباغ عباسی کمتر از حد متعارف‌اند و مسیر عبور قطار را با نماینده دانشگاه علم و صنعت طی کردیم، ارتعاشات، لرزه‌نگاری‌ها و لرزش‌ها توسط حسگرها پایش شد و آن‌چه که نشان داده شد اینکه ارتعاش و لرزه‌ها کمتر از حد متعارف و مجاز بودند. بنابراین نشان می‌دهد که ابزار و تکنیک‌های به کار گرفته شده در پروژه آسیب‌زا نیست.

حتی این دل نگرانی در سال ۹۶ به یونسکو رسید ۱۵ تیر ماه همان سال در چهل و یکمین نشست کمیته میراث جهانی یونسکو که در کراکوف لهستان، مساله عبور مترو از زیر چهارباغ به عنوان نخستین بحث‌های مطرح شده در باره‌ی ایران و اصفهان مطرح شد.

اما با گذشت ۴ سال از عبور مترو از زیر چهارباغ عباسی و پیاده راه شدن این مسیر تاریخی و سنگ فرش جدید و چهره تازه آن باز نگرانی‌هایی از عبور مترو از زیر چهارباغ برای اصفهان دوستان وجود دارد.

اثر ارتعاش مترو بر چهارباغ و آثار تاریخی تدریجی است

سیدمرتضی فرشته نژاد یکی از اعضای سابق شورای فنی میراث فرهنگی اصفهان واستاد مرمت و معماری اصفهان در خصوص خطر احتمالی عبور مترو برای مدرسه چهارباغ گفت: من آن زمان که نماینده سازمان میراث فرهنگی در مترو بودم بسیار تلاش کردم که عبور مترو از چهارباغ اتفاق نیفتد زیرا متوجه خطرات احتمالی بودم.

وی افزود: پیش از راه اندازی مترو در مصاحبه و جلسات مختلف خیلی مسائل و خطرات احتمالی را موشکافانه مطرح کردم که در زیر چهارباغ و تمام آثار تاریخی در این مسیر چه بلایی می‌آید و چگونه تخریب می‌شود.

عضو سابق شورای فنی میراث فرهنگی اصفهان معتقد است که  تخریب به این صورت نیست که فوری و با دوبار گذشتن مترو از زیر زمین انجام شود؛ بلکه شبیه بمب تاخیری در انفجار هستند که بمب هست و عمل هم خواهد کرد اما در حالت فرسایش رخ می دهد.

وی ادامه داد: زمانی که نماینده سازمان میراث فرهنگی در مترو بودم عبور مترو از خیابان شمس آبادی (به موازات چهارباغ) صورت جلسه و امضا شد اما در نهایت اتفاق دیگری افتاد و مترو از چهارباغ گذشت.

فرشته نژاد اضافه کرد: جبهه غربی مدرسه چهارباغ و سَر در مدرسه پشت بند ندارد و فشارهای رانشی موجب تخریب آن می‌شود که علت آن هم مربوط می‌شود به نوع بنا که از قدیم به صورت خاص ساخته شده است.

وی با اشاره به اینکه مسوولان به موفقیت عبور مترو از چهارباغ دست یافته و در افتخاراتشان ثبت شده است؛بیان داشت:وقت آن است که واقع بینانه‌تر به قضیه نگاه کرد و باردیگر فکری برای آینده مترو و خطرات آن اندیشیده شود.

این استاد مرمت و معماری اصفهان افزود: ما نگرانیم بر اثر عبور و رفت و آمد مترو از زیر چهارباغ تخریب بناهای تاریخی به خصوص مدرسه چهارباغ با سست شدن و افتادن کاشی‌ها شروع و سپس اتفاقاتی از نوع اثر گذاری ارتعاشات مترو بر بنا آشکار شود.

فرشته نژاد گفت: حتی این ارتعاشات بر رامپ جنوبی سی و سه پل سمت پیاده رو اثر گذاشته و اخیرا ترک‌های ریزی خورده است که به دلیل لرزش‌های عبور مترو از زیر سی و سه پل است که گاهی پوشانده می‌شود.

وی تاکید کرد: باید هر چه زودتر برای تغییر مسیر مترو از  شمس آبادی تصمیم گیری شود و و عبور مترو از مسیر چهارباغ را محدود کنند و از تونل فعلی را به عنوان پناهگاه مردمی برای حوادث و خطرات آینده استفاده کنند.

ارتعاش روزانه مترو ۶ ریشتر است

همچنین  حسین یقینی پژوهشگر تاریخ و معماری و اصفهان شناس  به ایرنا گفت که  ما از ابتدا با عبور قطار شهری از مسیر چهارباغ مخالف بوده و هم اکنون هم مخالف هستیم زیرا جلوی ضرر را از هر جایی که بتوان گرفت، منفعت است.

وی افزود: درست است که هزینه خیلی زیادی تاکنون برای عبور مترو از زیر چهارباغ شده و اکنون هم؛ عبور و مرور بر قرار است اما مساله این است که آثار تاریخی و باستانی چهارباغ ارزش بسیار زیادتری از این هزینه‌هایی که تا کنون شده است، دارد.

این استاد اصفهان شناس تصریح کرد: اهل فن متوجه معرق و مقرنس‌های بالای سَر در چهارباغ می‌شوند که چه اثر ارزشمندی در این محور وجود دارد.

وی با بیان اینکه چهارباغ عباسی هم از لحاظ سخت افزاری و هم نرم افزاری دچار مشکل است، ادامه داد: طرح پیاده راه شدن چهارباغ و  ممانعت از عبور و مرور خودرو طرح بسیار خوبی بود زیرا سوخت‌های فسیلی حاصل از گازco۲ با آب در فشار ترکیب  و اسید کربنیک فرضی ایجاد می‌کنند که همین گازهای اسیدی روی کاشی ها نشسته و موجب تخریب می شود.

یقینی تاکید کرد: در دهه‌های گذشته به جای اینکه روی لایه‌های زیرین چهارباغ بررسی کارشناسی کنند؛ طرح عبور و مرور مترو از چهارباغ را مطرح کردند و تمام مقاومت مردم نیز بی نتیجه ماند.

وی اضافه کرد: درنهایت  مترو با دستور مدیران وقت شهری و میراث فرهنگی از زیر چهارباغ عبور کرد اما به جای آن یکی از بزرگترین و قدرتمندترین سَردرهای اصفهان و یادگار دوران شاه سلطان حسین در خطر قرار گرفت.

این استاد معماری گفت: هر سَردری که یک هفت و پنج روی سَر آن است؛ همیشه به سمت خارج رانش دارد و برای اینکه جلوی این رانش گرفته شود ۲ میخ بلند به نام مِنار بر آنها می‌کوبند که از رانش آن جلوگیری شود.

وی اضافه کرد: تنها جایی که مناره سَردر ندارد و رانش هم پیدا نکرده است؛ مدرسه چهارباغ است که اکنون به دلیل عبور خط مترو از چهارباغ در معرض خطر قرار گرفته است.

به گفته یقینی حرکت مترو در چهارباغ یا هر جای دیگر؛ حدود ۶ ریشتر ارتعاش دارد که در نتیجه این ۶ ریشتر در چهارباغ آرام آرام این سَر در را از بین می‌برد.

 وی اضافه کرد: البته برخی از مدیرانی هم هستند که سایر کشورهایی همچون ایتالیا با کلی آثار باستانی و عبور مترو را با چهارباغ مقایسه می‌کنند اما این افراد نمی‌دانند توپوگرافی و بافت زمین چهارباغ با بافت زمین آن کشورها متفاوت است.

این استاد اصفهان شناس اظهار کرد: در گذشته رودخانه زاینده رود آنقدر به سمت شمال شهر کشیده شده بوده که از سمت خیابان سپاه فعلی هم رد شده بوده و دلیل واضح آن هم این است که هر گاه در این خیابان عملیات عمرانی می‌کنند ریگ‌های رودخانه ای پیدا می‌شود.

وی در توضیحات انتقال ارتعاش صدا با بیان اینکه همان ریگ‌های رودخانه ای در مسیر چهارباغ هم هست،گفت: اگر انتقال صوت در خلاء باشد کم  و اگر در مایع باشد مقداری و اگر در محل قابل ارتعاش باشد بیشتر و  اگر ازریگ های رودخانه ای دارای سیلیس باشد؛ ارتعاشات بسیار سریع‌تر عبور می‌کند.

 پژوهشگر تاریخ و معماری گفت: زیر چهارباغ که قطار شهری عبور کرده است، ارتعاشات بسیاری وجود دارد که چهارباغ و مدرسه و مستحدثات(بناهای ساخته شده) اطراف آن را خراب خواهد کرد.

وی اظهار امیدوار کرد تا پیش از اینکه دیر شود مسوولان امر از اکنون فکر عبور جایگزین خط مترو از همان مسیرهای جایگزینی همچون شمس آبادی و سایر خیابان های اطراف باشند.

خبرنگار ایرنا در چند مرحله در صدد کسب نظر مدیران اداره کل میراث فرهنگی اصفهان در باره خطر احتمالی عبور مترو از زیر چهارباغ عباسی شد ولی موفق به تماس با آنان نشد.

مدرسهٔ چهارباغ که مدرسهٔ سلطانی و مدرسهٔ مادرشاه نیز نامیده می‌شود، آخرین بنای تاریخی باشکوه دوران صفوی در اصفهان است که برای تدریس و تعلیم به طلاب علوم دینی در دوره شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه صفوی، از سال ۱۱۱۶ تا ۱۱۲۶ هجری قمری ساخته شده‌است. مدرسه چهار باغ که به قول بسیاری از محققان هم مدرسه و هم مسجد بوده‌است، با هشت هزار و ۵۰۰ متر مربع مساحت در ضلع شرقی خیابان چهارباغ قرار دارد.

سبک معماری این بنا به شیوه اصفهانی است که  ازنظر تناسب معماری و زیبایی طرح کاشی‌کاری، گنبد مدرسه چهارباغ بعد از مسجد شیخ لطف‌الله قرار دارد ولی در نظر استادان بزرگ این فن، در مجلّل این بنا که با طلا و نقره تزئین شده از لحاظ زرگری، طلاکاری، طراحی و قلمزنی، شاهکاری از صنایع ظریفه است و نظیر ندارد.

مدرسه چهار باغ از لحاظ کاشی‌کاری هم دارای اهمیت است و انواع مختلف این فن را مانند کاشی هفت رنگ، معرق، گره چینی، پیلی و معقلی را در خود جای داده و در حقیقت موزه کاشی‌کاری اصفهان است.

برچسب‌ها چهارباغ اصفهان میراث فرهنگی پروندهٔ خبری گردشگری و میراث فرهنگی نصف جهان

منبع: ایرنا

کلیدواژه: چهارباغ اصفهان میراث فرهنگی چهارباغ اصفهان میراث فرهنگی اخبار کنکور مترو از چهارباغ مدرسه چهارباغ چهارباغ عباسی میراث فرهنگی سی و سه پل قطار شهری مسیر چه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۵۸۷۶۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لطفا خودخواهانه تردد نکنید!

 رعایت نکردن قوانین در همه زمینه‌ها نشانه زرنگی ما نیست. نشانه بی‌فرهنگی است. این امکانات نیست که با خود آسایش به همراه دارد بلکه استفاده درست از امکانات با خود آسایش و البته آرامش به ارمغان می‌آورد. یکی از این امکانات، وسایل حمل‌ونقل عمومی و مسیر‌های خاصی است که به منظور به حداقل زمان ممکن رسیدن رفت و آمد‌های ما وجود دارد، مثل مترو یا اتوبوس‌های بی‌آر تی متأسفانه به رغم زمان‌بندی مناسب در خدمات‌دهی حمل‌ونقل عمومی، اما عدم رعایت برخی حقوق شهروندی از سوی خود شهروندان باعث می‌شود آسایشی در کار نباشد و همواره ناراضی باشیم و انگشت اتهام را سمت دیگران بگیریم. چندبار تا به حال این انگشت را سمت خود گرفتیم؟! انگار یک خودخواهی مستتر در رفتار عمومی خود داریم! 

خیلی از ما حتی حاضر نیستیم چند دقیقه بیشتر صبر کنیم تا مسافران داخل مترو پیاده شوند و بعد سوار شویم! چند دقیقه تحمل نمی‌کنیم تا به کسی فشار وارد نشود، در نتیجه به هر زور و اجبار و تنشی شده، خودخواهانه و حتی به قیمت بسته نشدن مکرر در مترو، سوار می‌شویم. انگار این همیشه ما هستیم که عجله داریم، دیرمان شده، فرصت‌مان از بین می‌رود، قراری داریم، وقت ملاقات و تعیین قرار با پزشک و مشاور داریم و تنها این ما هستیم که اگر به جلسه نرسیم، مرگ و زندگی‌مان یکی می‌شود، انگار فقط بچه ما تنها در خانه مانده است، عزیز ما روی تخت بیمارستان است و والدین ما نیازمند کمک لحظه‌ای ما هستند، خانه ما را دزد زده یا خطری ماشین‌مان را تهدید می‌کند، کلاس ما فقط مهم است و میهمان ما پشت در مانده است و... دیگران بیکار‌هایی بیش نیستند که جهت تفریح از حمل‌ونقل عمومی استفاده یا در خیابان رانندگی می‌کنند. از هزار نفر شاید تنها یک نفر اینگونه باشد. همه ما درگیری‌هایی در حد و اندازه خودمان داریم و صرفاً سطح دغدغه‌ها تفاوت دارد! 

متأسفانه این نگاه در شیوه رانندگی‌کردن هم بسیار اثرگذار است و تک تک ما در کف خیابان‌های شهرمان از خودخواهی‌های شهروندان به ستوه آمدیم. روز ایمنی حمل‌ونقل بهانه‌ای شده تا درد و دل‌های مشابه را بنویسیم. آن خودخواهی که بالاتر نوشتیم در رانندگی ایرانی‌ها تلفیقی از لجاجت را هم دارد! دقت کردید؟! 
جایی که مخصوص عبور افراد کم‌توان است خودروی شخصی را پارک می‌کنیم و به این فکر نمی‌کنیم که این فرد ناتوان بنا به دلایل مختلف نیازمند فضای بیشتری برای پارک است. اصلاً چرا فکر می‌کنیم فقط این ما هستیم که برای پارک کردن خودروی خود صلاحیت داریم؟!

در خیابانی که فضای پارک خودرو می‌تواند برای چندین ماشین فراهم باشد طوری ماشین را پارک می‌کنیم که نه جلوتر و نه عقب‌تر امکان پارک خودرو وجود نداشته باشد. تنها به فکر خروج راحت و ساده خودمان از پارک هستیم! آیا غیر این است؟! 

عابران پیاده‌ای که قربانی رانندگان بی‌معرفت شدند! بماند که کمتر کسی کارکرد خط عابر پیاده را می‌داند و حقی برای عابران و توقف کامل قائل است، اما حتی روی خط عابر پیاده پارک می‌کنیم. ما حتی داخل پیاده‌رو و مقابل پل و مدخل عابر پیاده پارک می‌کنیم فارغ از این حق که شاید پیرزن و پیرمردی توانایی عبور از بالاتر و پایین‌تر از آن ناحیه را نداشته باشد یا مادری با کالسکه مجبور شود مسیر خود را تغییر دهد که اینگونه امنیت او به مخاطره می‌افتد. 

جایی که سطل‌های زباله مکانیزه قرار داده شده ماشین را پارک می‌کنیم، نه صرف حمل زباله بلکه این حق شهروندان است که به راحتی دسترسی برای ریختن زباله خود داشته باشند. 

شهر‌های بزرگ معضل جای پارک دارد، بسیار خب به خاطر پیدا نکردن جای پارک، ماشین را جایی نگذاریم که برای سایرین ایجاد مزاحمت کند! به خاطر نیم متر پیاده روی کمتر، ماشین را دوبل نگذاریم! برسیم به شیوه رانندگی کردن که همه ما کم و بیش یکی از مصادیق آن هستیم. 

از حاشیه‌های خاکی یا ویژه پارک بزرگراه‌ها از کنار بقیه خودرو‌هایی که دقیقه‌ها است ایستادند به راحتی رد می‌شویم پیروزمندانه عبور می‌کنیم. 

راهنمای ماشین که کلاً دکور و تزیینی است و اعتقادی به آن نداریم. بر عکس، اگر کسی راهنما بزند به جای اینکه مسیر را برای او خالی کنیم بلکه پا را روی پدال بیشتر فشار می‌دهیم تا مبادا چند ماشین از ما جلو بیفتد! 

چرا باید انقدر فاصله را با ماشین جلویی کم کنیم که در نهایت مجبور شویم ترمز بیشتری بگیریم و استرس مضاعف هم به خودروی جلویی و عقبی بدهیم، هم خودمان! چرا وقتی در باند سه اتوبان با سرعت کم در حال حرکت هستیم مسیر را برای خودرو‌هایی که سرعت بالاتری دارند باز نمی‌کنیم؟! چرا فکر می‌کنیم بقیه هم دوست دارند موسیقی که ما گوش می‌دهیم را به اجبار و با صدای بلند گوش دهند؟! گفته می‌شود درصدی از دعاوی و ضرب و جرح به همین فرهنگ رانندگی کردن و عدم رعایت حقوق دیگران برمی‌گردد! 

راستی چرا با خانم‌ها بیشتر لج می‌کنیم؟! چرا با دیدن یک خانم پشت فرمان مشکل داریم؟! با فرض غلط رانندگی نامناسب خانم‌ها، چرا سعی نمی‌کنیم با ایجاد امنیت خاطر و روان به رانندگی بهتر آنها کمک کنیم؟! چرا فکر می‌کنیم با دستپاچه کردن یک خانم به موفقیت در رانندگی و طی مسیر می‌رسیم یا حتی فارغ از نگاه جنسیتی برای همه در رانندگی ایجاد دستپاچگی می‌کنیم. چراغ زدن‌های ممتد در جاده و اتوبان، سبقت‌های نزدیک به ماشین جلویی و... از جمله این موارد است. 

متأسفانه این مثال‌ها فقط به شهر و خودرو‌های شهری و شخصی برمی‌گشت. آمار بالای قربانیان جاده‌ها حکایت دیگری از این مثال‌ها است و این خودخواهی و لجاجت در جاده‌های بین شهری و توسط ماشین‌های سنگین شکل مرگ به خود می‌گیرد. شاید بگوییم مشکل از ماشین‌ها و خودرو سازان است. بله حق با شماست، اما وقتی یک مسیر ما را به سرمنزل مقصود نمی‌رساند باید مسیر را تغییر داد. ایمن‌ترین خودرو‌های جهان هم در سرعت بالا تابوت مرگ هستند. 

بخش اصلی ماجرا مربوط به فرهنگ ما در رانندگی و سیستم حمل‌و‌نقل چه در بعد عمومی، چه ریلی و چه جاده‌ای است. فرهنگ ما استفاده از حمل‌و‌نقل را برای دیگران ایمن یا نا ایمن می‌کند و این صرف رانندگی نیست. یک‌بار برای همیشه یاد بگیریم در مترو و اتوبوس به افراد زل نزنیم. صفحه گوشی بقیه را نگاه نکنیم. داخل وسایل نقلیه عمومی سیگار نکشیم. مکالمات طولانی را در حمل‌ونقل عمومی قطع کنیم. آقایان محترم، چرا انتقام فضای محدود مترو و اتوبوس را از بانوان می‌گیرید و وارد حریم آنها می‌شوید؟! 

موتورسوار محترم که قانون مخصوص به خود را داری، با عبور از چراغ قرمز و ورود ممنوع چرا خود و خانواده دیگری را به خاک سیاه می‌نشانی؟ از پیاده رو تردد نکن. بار بیش از اندازه ظرفیت روی موتور حمل نکن! موتور خود را طوری پارک کن که ماشین‌ها امکان پارک داشته باشند. خیابان‌ها حق مسلم تو نیست که دائماً برای خودرو‌های شخصی بوق و چراغ میزنی (البته توأم با ناسزا) که کنار بروند و تو رد شوی. ما باید طوری رانندگی کنیم که نه سرنشینان داخل خودرو و نه کسانی که بیرون از خودروی ما هستند اعم از عابران پیاده و سایر خودرو‌ها احساس خطر نداشته باشند و با امنیت تردد کنند. همه ما از این مثال‌ها زیاد داریم که شاید اگر قرار باشد همه را بنویسیم، صفحات روزنامه برای آن کم باشد، پس فقط خودمان باید روی فرهنگ خود کار کنیم تا امنیت برای خودمان و سایرین فراهم شود.

منبع: روزنامه جوان

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی