منابع انسانی، چالش ها و راهکار ها
تاریخ انتشار: ۲۹ فروردین ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۶۲۵۸۲۰
آنچه مقوله تحول را حیات میبخشد و بقای سازمان را تضمین میکند، منابع انسانی است. نقش انسان در سازمان و نوع نگاه به او، سهم بسزایی در موفقیت یا شکست سازمان خواهد داشت. با وجود اهمیت منابع انسانی و پر رنگ شدن نقش آن در حیات سازمان ها؛ اما مدیریت آن همواره با چالش های بسیاری رو به رو است که از آن جمله میتوان به کمبود نیروی کار ماهر و متعهد، عدم شناخت نیاز کارکنان، بی برنامگی، عدم شایسته سالاری، تبعیض و از این دست موضوع ها نام برد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فلسفه مدیریت منابع انسانی
منابع انسانی که در گذشته به نام های واحد اداری، واحد کارگزینی، واحد امور کارکنان و واحد عمومی وجود داشته و عمده فعالیت آن انجام امور روزمره خدماتی بوده است در حال حاضر در سازمانها با نام واحد منابع انسانی و اداری زیر نظر یک مدیریت به کار گرفته میشوند. همچنین در برخی از سازمانها ساختار سازمانی به شکلی طراحی شده است که واحد اداری از واحد منابع انسانی جدا شده و واحدهایی با مدیریت های مستقل از یکدیگر را تشکیل میدهند.
شایان ذکر است که به دنبال بحث منابع انسانی، بحث مدیریت منابع انسانی هم در دهه ۱۹۸۰ ظهور کرد و توسط طرفداران آن به عنوان فصل جدیدی در مدیریت نیروی انسانی تکامل یافت. اکنون این توافق وجود دارد که مدیریت منابع انسانی جایگزین مدیریت کارکنان نمیشود بلکه به فرایندهای مدیریت کارکنان از منظر متفاوتی مینگرد. هم چنین فلسفه های اصلی آن تا حد قابل ملاحظهای متفاوت از مفاهیم سنتی مدیریت کارکنان است. با این همه برخی از رویکردهای خاص مدیریت کارکنان و روابط کارکنان میتوانند تحت عنوان رویکردهای مدیریت منابع انسانی توصیف شوند زیرا در راستای فلسفه اساسی مدیریت منابع انسانی هستند.
از مهم ترین وظایف مدیریت منابع انسانی، برنامه ریزی نیروی انسانی اساساً با هدف اشتغال زایی و آموزش است. اگر در همه کشورها اعم از توسعه یافته و یا توسعه نیافته برنامه ریزی صحیح (جامع) اصولی و مدون در این زمینه صورت بگیرد، با واقعیت تلخ بیکاری و کم کاری به عنوان بزرگ ترین مساله حال حاضر در ابعاد سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مواجه نخواهند شد. در پی برنامه ریزی نیروی انسانی در سطح کلان است که مشخص میشود کدام دانش و مهارت با چه فراوانی مورد نیاز کشور میباشد تا برنامههای منابع انسانی به آن سمت سوق داده شوند.
منابع انسانی و چالش های مدیریتی آن
از آنجا که گرانبهاترین عنصر هر سازمان را انسان و به بیان دقیق تر، نیروی انسانی آن تشکیل میدهند، تردیدی نیست که واحد مدیریت منابع انسانی با جایگاه خطیری که دارد میتواند عنصر انسانی را به گونهای تامین، بهسازی و نگهداری کند که هر گونه همگامی با نیازها و چالشهای کنونی و آتی را در کلیه واحدهای سازمان میسر سازد. اکنون دست اندرکاران مسایل مدیریتی به یاری دانش موجود و تجربه دریافتهاند که بخش اعظم دشواریهای سازمانها و مدیران آن ها مستقیم یا نامستقیم با مسایل نیروی انسانی مرتبط است. نکته درخور توجه آن است که کیفیت نازل فراورده ها و خدمات، نارضایتی مشتریان و مراجعان، عدم دستیابی کامل به هدف های سازمان، عدم حضور موثر در رقابت های جهانی، پایین بودن درآمد سرانه و تولید ناخالص داخلی و نظایر آن همیشه ناشی از کمبود بودجه، امکانات و منابع مادی نیست، بلکه با اندک تعمق میتوان دریافت که به کارگیری نادرست منابع انسانی به عنوان عامل تامین کننده ماموریت سازمان و بنیادی ترین رکن اقتصاد علت اصلی است. در واقع در کشور های در حال توسعه توسعه نیافته اگرچه بعضا از سرمایه فیزیکی و طبیعی کافی و گاهی فراوان برخوردارند، اما به دلیل کم توجهی به سرمایه انسانی و عدم توسعه منابع انسانی خود با مشکلات بی شمار دست به گریباناند. کاربرد درست منابع انسانی نیز برنامهریزی نیروی انسانی، ساختار سازمانی کارآمد و همخوانی شغل و شاغل را طلب میکند تا سازمان دستخوش کندکاری، کژکاری، اشتغال ناقص، بی انگیزگی و ناشایستگی کارکنان نشود.
راهکارهایی برای مدیریت منابع انسانی
برای مدیریت بهتر منابع انسانی در سازمانها راهکارهایی پیشنهاد میشود که از آن جمله برنامهریزی نیروی انسانی راهبردی در سطح ملی و هماهنگ سازی ساختار نیروی انسانی دستگاه ها با آن به ویژه با هدف کاهش نرخ بیکاری، نوسازی ساختار طبقه بندی و ارزشیابی مشاغل به منظور دستیابی به شرح های وظیفه و شروط احراز شفاف و با توجه به رشد روزافزون سطح تحصیلات کارکنان و تجدیدنظر در تشکیلات سازمانها با گرایش به ساختارهای ویژه، گروههای کار، عدم تمرکز و یکپارچه سازی وظایف واحد ها به ویژه واحد مدیریت منابع انسانی است. هم چنین ایجاد ساختار حقوق و دستمزد بر پایه عملکرد و تلاش افراد و نیز بر پایه وضعیت بازار کار به منظور جذب کارجویان توانمند، ایجاد انعطاف در ساعات کار و محل کار به منظور بهره گیری بهتر از از متخصصان، تقویت فرهنگ مشارکت و مردم سالاری برای جلب حمایت کارکنان از سازمان و در نهایت توجه به انگیزههای فردی کارکنان در کامیابی شغلی از طریق برقراری مسیر رشد شغلی برای تامین مدیران آینده سازمانها از دیگر پیشنهادات است.
منابع: مجله مدرس، دوره۶، شماره۳، پاییز ۱۳۸۱/ مجله توسعه آموزش جندی شاپور، دوره ۶، شماره۴
برچسبها معاونت توسعه مدیریت و منابع وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجمن علمی آموزش و توسعه منابع انسانی ایران نیروی انسانیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: نیروی انسانی نیروی انسانی اخبار کنکور مدیریت منابع انسانی ریزی نیروی انسانی مدیریت کارکنان برنامه ریزی سازمان ها چالش ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۶۲۵۸۲۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
راهکارهای هدایت منابع تسهیلات به سمت تولید چیست؟
تولید فرآیندی است که اگر چرخ آن به درستی بچرخد قلب اقتصاد هم مرتب خواهد تپید، تپشی که البته نیاز به خونرسانی به موقع دارد و اگر این خون رسانی به درستی انجام نشود آهسته آهسته چرخ تولید هم بی رمق خواهد شد بی رمقی که به شکل مستقیم به سفره مردم رخنه خواهد کرد.
نامگذاری امسال یعنی «جهش تولید با مشارکت مردمی» و سال گذشته «مهار تورم، رشد تولید» خبر از میزان اهمیت تولید میدهد، تولیدی که البته کم هم با چالش مواجه نیست! در همین راستا ابراهیمی یکی از تولیدکنندگان کشور در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: برای واحد تولیدی خود نیازمند تسهیلات بودم، اما شرایط دشواری که برای دریافت این تسهیلات وجود داشت سبب شد منصرف بشوم.
در ادامه هم دیگر مخاطب باشگاه خبرنگاران جوان جعفری گفت: شرایط برای دریافت تسهیلات برای بخش تولید گاهی بسیار دشوار است اگر در این شرایط تسهیلگری شود گره از کار بسیاری از تولیدکنندگان باز خواهد شد.
اعتبارات بانکی به سمت تولید هدایت شود
هدایت اصولی تسهیلات بهسمت تولید بهعبارتی یکی از ارکان مهم خون رسانی به قلب تپنده اقتصاد است که اگر به درستی رخ ندهد سرعت چرخ تولید کاهش پیدا خواهد کرد. نکتهای که رهبر انقلاب حضرت آیتالله خامنهای ۵ اردیبهشت در دیدار با کارگران با اشاره به آن فرمودند: اعتبارات بانکی هم هدایت بشود به سمت تولید. امروز البته این جور نیست. باید بیشتر اعتبارات بانکی، تسهیلات بانکی به سمت تولید هدایت بشود که این را مسئولین بانکی باید به آن توجّه کنند.
اما چرا گاهی تسهیلات به سمت تولید هدایت نمیشود؟ در همین راستا سیاوش غیبیپور در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: بنگاهداری بانکها سبب میشود منابع به سمت سرمایهگذاری، تولید و اشتغال نرود و علاوه بر شکل گیری ناترازی حتی میتواند آن را تشدید کند؛ ناترازی شبکه بانکی که میتواند قلب اقتصاد و تولید کشور را دچار مشکل کند.
همچنین در ادامه حجتالله فرزانی کارشناس امور بانکی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان میگوید: در رابطه با هدایت اعتبار به سمت تولید باید اشاره کرد که با توجه به این که سال گذشته توسط بانک مرکزی سیاست انقباضی پیش گرفته شد همین مسئله باعث شد کمی توان تسهیلات دهی بانکها کاهش پیدا کند. توان تسهیلات دهی با توجه به افزایش میانگین سپرده قانونی بانکها آن هم به میزان ۳ درصد طبیعی بود که حدود ۲۰ درصد کاهش پیدا کند و این موضوع سبب میشود یک سری از صنایع از روند تسهیلات جا بمانند و یا این که بانکها تسهیلات بیشتری به بخش اقتصادی که اطمینان خاطر مطلوبتری نسبت به باز پرداخت دارند دهند.
بنگاهداری بانکها چالشی مقابل هدایت تسهیلات به سمت تولید
این کارشناس امور بانکی همچنین گفت: موضوع دیگر بحث بنگاهداری است زمانی که بخشی از منابع بانکها منجمد و در بنگاهداری خلاصه شده است در حالی که یکی از رسالتهای آن رفع نیاز خانوار و تامین تسهیلات مورد نیاز آنها و بخش تولید است به تبع منابع به بخش دیگر تخصیص داده میشود و منابع بانک محدود میشود. منابع محدود شده بانکها که میتوانست به تولید و سرمایه در گردش واحدهای تولیدی تخصیص داده شود، اما به سوی دیگر میرود که این اقدام به بخشهای تولیدی آسیب خواهد زد. بخشهای تولیدی که میزان تسهیلات دریافتی آنها متناسب با رشد تورم نخواهد بود لذا توان واحدهای تولیدی کاهش پیدا میکند. واحدهای تولیدی به سبب این که سرمایه در گردش کوچک تری توانستند دریافت کنند و تامین بر اساس ظرفیت عملی آنها کافی نیست به ناچار ظرفیت تولید کاهش پیدا میکند و اگر به شکل کلی نگاه کرد در مجموع این فرآیند باطل به کل اقتصاد کشور آسیب خواهد زد.
فرزانی همچنین بیان کرد: موضوع دیگر این که حدود ۸ بانک بزرگ ما نزدیک ۳۰ درصد مطالبات از دولتها دارند منابعی که اگر بازگردد میتواند به سمت تولید البته با نظارت هدایت شود.
راهکارهای هدایت منابع تسهیلات به سمت تولید
او در رابطه با راهکارهای هدایت منابع تسهیلات به سمت تولید هم میگوید: لازم است که جدای از بحثهای حمایتی، بانکها بتوانند از بازگشت منابع خود به نوعی اطمینان خاطر مناسبی کسب کنند که این به اعتبارسنجی اصولی و با دقت لازم بازمیگردد. همچنین اکنون ابزار درستی برای نظارت بر مصرف تسهیلات در اختیار بانکها نیست و این ضعف سبب چالشهایی در هدایت تسهیلات به سمت تولید شده است که می طلبد بانک مرکزی در این مسیر اقدامات لازم برای نظارت بر مصرف تسهیلات ایجاد کند.
فرزانی همچنین در ادامه اظهار کرد: موضوع دیگر که بانک مرکزی و وزارت صمت به جد به دنبال آن هستند بحث تأمین مالی زنجیره تأمین (Supply Chain Finance) است که این مسیر به تسریع و تسهیل فرآیند تأمین مالی سرمایه در گردش واحدهای تولیدی بسیار کمک خواهد کرد و کاهش انحراف منابع و افزایش کارایی تخصیص منابع مالی را به همراه دارد که توجه و پرداختن بیشتر به این مسیر هم میتواند در هدایت تسهیلات به سمت تولید موثر واقع شود.
سهم تزریق تسهیلات به بخش تولید که بنابر آخرین آمار بانک مرکزی، سهم تسهیلات پرداختی در قالب سرمایه در گردش در کلیه بخشهای اقتصادی طی ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ مبلغ ۳۵۲۴۴.۶ هزار میلیارد ریال معادل ۷۶.۴ درصد کل تسهیلات پرداختی به صاحبان کسب و کار است.
همچنین سهم تسهیلات پرداختی بابت تأمین سرمایه در گردش بخش صنعت و معدن در ۱۲ ماهه سال ۱۴۰۲ معادل ۱۳۷۲۸.۸ هزار میلیارد ریال بوده است که حاکی از تخصیص ۳۹.۰ درصد از منابع تخصیص یافته به سرمایه درگردش کلیه بخشهای اقتصادی (مبلغ ۳۵۲۴۴.۶ هزار میلیارد ریال) است و از ۱۶۷۴۳.۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات پرداختی در بخش صنعت و معدن معادل ۸۲.۰ درصد آن (مبلغ ۱۳۷۲۸.۸ هزار میلیارد ریال) در تأمین سرمایه در گردش پرداخت شده است.
در نهایت، هدایت اعتبارات بانکی به سمت تولید مطالبه مقام معظم رهبری است که میطلبد بانک مرکزی و دیگر دستگاههای مربوطه در این مسیر گام جدی بردارند هدایت منابعی که اگر بهدرستی رخ دهد میتواند به پایداری شاخصهای کلان اقتصادی کمک مناسبی کند.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی بانک و بیمه