پنجمین خوان سعدیشناسی/ ساییدن سر به ساحت خورشید
تاریخ انتشار: ۶ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۷۱۱۸۷۴
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، با برنامه ریزی مرکز سعدی شناسی، شب پنجم از هفت شب برخوان سعدی ویژه بزرگداشت شیخ اجل سعدی شیرازی با سخنرانی سه سعدی پژوه برگزار شد.
در این برنامه ابتدا دکتر محمود عابدی استاد دانشگاه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی سخنانی با عنوان سعدی غزلسرا سعدی موعظه گر نیست ایراد کرد و پس از اواستاد احمد سمیعی گیلانی به موضوع عملگرایی سعدی پرداخت و محمد رضا خالصی به عنوان سومین سخنران، ویژگی های زبانی گلستان سعدی را مورد بررسی قرار داد تا شبی دیگر از این سلسله برنامه به پایان برسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
محمود عابدی استاد دانشگاه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی نیز که در حال تصحیح جدید از کلیات سعدی است به عنوان نخستین سخنران این شب پیرامون نحوه تصحیح آثار سعدی توضیحاتی ارائه کرد.
او، گفت: پس از مقایسه و مقابله ۱۱ نسخه از آثار سعدی و رسیدن به زبان سعدی به این نکته پی بردم که در غزلیات او چیزی به عنوان غزل عرفانی به عنوان یک اثر اخلاقی در حوزه موعظه و پند به چشم نمی خورد و اگرچه سعدی خود یک فقیه واعظ بوده اما سعدی غزل سرا و غزل گو غیر از سعدی بوستان و گلستان است که می توان گفت در حوزه غزل با سعدی دیگری روبرو هستیم.
عابدی، بیان کرد: در تصحیح آثار شاعرانی چون حافظ و سعدی چیزی به نام نسخه اساس وجود ندارد و نکته بسیار مهمی که پس از مقابله ۱۱ نسخه به آن رسیدم این بود که در این ۱۱ نسخه برخی غزل ها هستند که در یک یا دو نسخه آمدند و به تدریج به اینجا رسیدم که ۴۰ غزل در کلیات مرحوم فروغی آمده از سعدی نیست و سه غزل کمال اسماعیل یا یک غزل از همام تبریزی است و دیگرانی هم هست و در هیچ غزلی از غزل های سعدی قافیه تکرار نمی شود که هر جا یک بیت دارد و قافیه تکرار شده صحت انتساب آن بیت به سعدی است که باید در آن تردید کرد.
استاد دانشگاه و عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، تصریح کرد: این موضوع که در طول تاریخ برخی آثار را خوانندگان با ذوق به عنوان اثر سعدی شناخته و زمزمه می کنند خود مشکلی برای تصحیح دقیق این آثار بوده که در ذهن علاقمندان رسوخ کرده و قرار نیست شعر و متن را آن چنان که به زبان ها افتاده است عرضه کنیم بلکه رابطه ما با شاعر نسخه ها بوده و وظیفه داریم تا آثار رسیده از کاتبان امین را به اقتضای اجتهاد علمی و اعتقاد خود و ارزش متن اماده و عرضه کنیم تا این کار باعث شود زبان فارسی که فرهنگ ایران کهن است و از آغاز تا انجام زندگی را فریاد می زند ذهن و دل و ذوق خوانندگان را شاد کند.
سعدی شاعری عملگراستهمچنین احمد سمیعی گیلانی دومین سخنران این شب بود که به بررسی نشانه های سبکی سعدی در غزل پرداخت.
او، ادامه داد: اگرچه حافظ شاعری آسمانی بود اما سعدی به واسطه سفرهای بسیاری که کرده است شاعری عملگرا و خاکی بوده که نهادهای زمان خود را قبول دارد اما نقد خود را متوجه افرادی که در صدر این نهادها هستند می داند به طور مثال نهاد قضاوت را قبول دارد اما قاضی را به عنوان یک انسان ضعیف می داند و در عین حال دیدی خدایی دارد و همان گونه که خدا به ضعف انسان واقف است سعدی هم ضعف انسان را قبول دارد و می بخشد.
عضو دائم فرهنگستان زبان و ادب فارسی، افزود: به کار بردن فعل، صنعت تکرار، جناس اشتقاق و خاکساری در عشق از جمله ویژگی هایی است که می توان از آن به عنوان سبک سعدی در غزلیات او دانست.
سمیعی، اضافه کرد: سعدی در غزل بر خلاف حافظ که تجربه و معلومات را به کار می برد تنها از تجربیات خود بهره می برد و استفاده از معلومات را به گلستان و بوستان و مجالس می سپارد تا نشان دهد که اگر در غزل نشانی از معلومات شاعر نمی بینیم دال بر بی معلوماتی او نیست و می توان از معلومات سعدی در بخش دیگری از آثارش استفاده کرد.
ویژگی های زبانی گلستان سعدیمحمد رضا خالصی، استاد دانشگاه، سعدیپژوه و نویسنده نیز در این ویژه برنامه با تاکید بر اینکه سخن گفتن از سعدی سر ساییدن به خورشید بوده، اضافه کرد: گلستان شیخ اجل بی تردید مهمترین کتاب نثر فارسی و سعدی بزرگترین نثر نویس تمام ادوار ادب ایران زمین است.
خالصی، مهمترین تحول ایجاد شده در ادبیات منثور ایران را مربوط به نثر سعدی دانست و اظهار کرد: سعدی در شعرش هم نثر ایجاد و حیات مجدد به ادبیات منثور ایرانی داد که آنچه بیش از همه به چشم می آید و چیزی که از پیش در سعدی وجود نداشت نثر به موازات شعر در ادبیات بود که همطراز با شعر پیش رفته است.
این شاعر معاصر، گفت: نثربه مرور زمان از میان رفت و جای خود را به نثری مصنوع و متکلف داد که پر از تکلف بود و هشو.
او، بیان کرد: مقایسه آثاری مانند تاریخ بلعمی، حدود العالم، عجایب البلدان، و آثاری چون کلیله و دمنه نصرالله منشی، تاریخ وصاف، تاریخ جهان گشا نشان می دهد که چه بر سر این نثر آمده است که دو تن از شیرازیان مانند نصرالله منشی و وصاف الهذره شیرازیند و اینها در نصر مکلف بسیار تاثیر گذارند، بویژه تصرالله منشی که پیروان بسیاری پس از خود بر خود برجای گذاشت.
خالصی، تصریح کرد: گلستان سعدی نبوغ سعدی را نشان میدهد، او نثر مرسل را با نثر مصنوع و دهشتناکی که ما با آن مواجه بودیم در هم آمیخته و شیوه ای جدید بنیان نهاد و ابداع کرد که در عین برخورداری از مزایا و محاسن هر دو نثر، ازمعایب و مشکلات هر دو هم مبرا بوده و این نثر نمونه اعلای بلاغت و شاهکار ادبیات و معیار زبان فارسی است.
انتهای پیام/ت
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: مرکز سعدی شناسی یاد روز سعدی فرهنگستان زبان و ادب فارسی استاد دانشگاه
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۷۱۱۸۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
برنامههای هفته میراثفرهنگی؛ از پاسداشت زبان فارسی تا تجلیل از کنشگران فرهنگی
نشست هماهنگی ستاد برگزاری هفته میراثفرهنگی و تشریح برنامههای گرامیداشت این هفته برگزار شد. در این نشست که امروز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت ۱۴۰۳، در محل سالن فجر وزارت میراثفرهنگی و با حضور مدیران کل ستادی معاونت میراثفرهنگی و نیز حضور برخط مدیران کل و معاونان میراثفرهنگی استانها برگزار شد، مهمترین برنامههای گرامیداشت هفته میراثفرهنگی تشریح شد.
فاطمه داوری مدیرکل حفظ و احیای بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در این نشست هماهنگی با بیان این که «میراثفرهنگی، مشارکت عمومی و مسئولیت اجتماعی» اصلیترین شعار و رویکرد هفته میراث فرهنگی در سال جاری است، اظهار کرد: ابلاغیه برگزاری هفته میراثفرهنگی با امضای قائم مقام وزیر و معاون میراثفرهنگی به استانها اعلام شده است.
او افزود: در این دستورالعمل کاملا برنامههای هفته میراثفرهنگی تشریح شده و بر این اساس مدیران کل استانی در روزهای ۲۳ و ۲۴ اردیبهشت با برپایی نشست خبری به استقبال هفته میراثفرهنگی خواهند رفت و به تشریح مهمترین برنامههای گرامی داشت این هفته در استانها خواهند پرداخت.
داوری با اشاره به روز ۲۵ اردیبهشت روز بزرگداشت فردوسی و نکوداشت و پاسداشت زبان فارسی، اضافه کرد: در این رابطه برنامه ملی با محوریت استان خراسان رضوی برگزار میشود، اما انتظار میرود در سایر استانها نیز برنامههای مرتبط با پاسداشت زبان فارسی برگزار شود.
مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی ادامه داد: روز ۲۹ اردیبهشت روز موزه است که برنامههای مخصوصی در این روز تدارک دیده شده است. همچنین روز ۳۱ اردیبهشت که مصادف با سالروز تولد امام رضا است به نام روز میراث رضوی و میراث دینی نامگذاری شده است. ظرفیت بهرهگیری از این میراث، در برخی از استانها وجود دارد و انتظار میرود که مدیران کل استانی دراین باره برنامهریزی مناسبی داشته باشند.
داوری ادامه داد: روز یکم خرداد با محوریت توجه ویژه به میراث ناملموس برنامههایی اجرا خواهد شد و روز دوم خرداد که به نام روز «میراثفرهنگی الفبای زندگی» نامگذاری شده، برنامهریزیها باید باعث تقویت ارتباط بین میراثفرهنگی و بدنه مردمی شود.
او در ادامه گفت: روزهای ۳ و ۴ خرداد نیز با توجه به سالروز آزادسازی خرمشهر و نیز روز مقاومت مردم دزفول، با تکیه بر این عنوان برنامههای بسیار خوبی را داریم. روز ۵ خرداد نیز به نام روز میراث دفاع مقدس نامگذاری شده و با توجه به ظرفیتهای میراث دفاع مقدس در حوزه میراثفرهنگی ملموس و ناملموس برنامههای بسیار خوبی در این باره تدارک دیده شده است.
مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی یادآور شد: اهداف رویکردی و برنامههایی که انتظار داریم این است که در درجه اول در برنامهریزیها و اهداف چند کلیدواژه مهم مانند توسعه نقش جوامع محلی، تبیین مسئولیت اجتماعی، تقویت مشارکتهای مردمی و ... مد نظر قرار گیرد.
او یادآور شد: در سطح ملی ستادی تشکیل شده و در سطح استان نیز ستاد هفته میراثفرهنگی تشکیل میشود که ریاست آن با مدیرکل استان و دبیری آن بر عهده معاون میراثفرهنگی هر استان است. البته حتما در ستادهای استانی سایر معاونان و مدیران استانی حضور و مشارکت خواهند داشت.
مدیرکل حفظ و احیاء بناها، محوطهها و بافتهای تاریخی در ادامه گفت: تهیه فهرستی از برنامههای اصلی، برگزاری نشست خبری، تهیه بستههای اطلاعرسانی، برگزاری نشست با منتخبین مردم در مجلس شورای اسلامی، راهاندازی شعب استانی انجمن خیرین، زیرنویس تلویزیونی به مناسبت هفته میراثفرهنگی، برنامهریزی برای جلسه با امام جمعه، استفاده از ظرفیتهای گرافیکی و تبلیغات محیطی، برگزاری جلسه شورای فرهنگ عمومی با موضوع میراثفرهنگی، حضور مدیران کل استانی بهعنوان سخنران پیش از خطبههای نماز جمعه، تجلیل از فعالان و کنشگران حوزه میراثفرهنگی، تدوین بستههای بازدید مسئولان و استادان دانشگاهها و نخبگان، برگزاری جشنواره کودک و میراثفرهنگی در تمامی موزهها و اماکن تاریخی و ... از مهمترین سرفصلهای برنامههای هفته میراثفرهنگی است.
در این نشست همچنین فرمانده یگان حفاظت میراثفرهنگی، مدیرکل امور موزهها، مدیرکل امور استانها، مدیرکل پایگاههای ملی و جهانی و رئیس کل موزه ملی به تشریح برنامههای مرتبط با هفته میراثفرهنگی در حوزه سازمان و ادارهکل متبوع خود پرداختند.
باشگاه خبرنگاران جوان فرهنگی هنری میراث و گردشگری