به نقل از «فارس»

فرشتگان معصوم و استعدادهای خاموش/اوتیسم آخر دنیا نیست

تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۱۸۶۹۴۰۴

به گزارش خبرگزاری فارس از ارومیه، گوشه‌گیر و منزوی است، تشنج می‌کند، به هیچ وجه وارد جمع تازه نمی‌شود، چنگ می‌زند، پرخاشگری شدید می‌کند، با تغییر جهت اسباب بازی‌هایش جنجال به پا می‌کند، شب ادراری دارد، حالش با تغییر دکوراسیون منزل بدتر می‌شود، هر روز هفته تنها به خوردن یک نوع غذا علاقه دارد، تکلمش را به مرور از دست می‎‌دهد، ضریب هوشی‌اش روز به روز افت پیدا می‎کند، شب‌ها تا صبح به خاطر درد، مادر بر بالینش قرار می‌گیرد، اغلب به ماشین لباس‎شویی و پنکه علاقه دارند، عدم برقراری ارتباط چشمی، ناتوانی کلامی، انواع رفتارها و علایق در بازی‌های تکراری، تاخیر در یادگیری و حرف زدن، بی‌توجهی به احساس درد، عدم ارتباط با دیگران و عدم تشخیص جنسیت افراد به گونه‌ای که همه را پدر و یا مادر خطاب کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اگر این علائم را در کودکتان مشاهده کردید حتما در اسرع وقت به پزشک مغز و اعصاب کودکان مراجعه کنید چرا که این نشانه‌های اختلال طیف اوتیسم است و تشخیص زودهنگام در درمان این اختلال بسیار موثر خواهد بود.

اوتیسم یا درخودماندگی نوعی اختلال روانی از نوع روابط اجتماعی است که با رفتارهای ارتباطی، کلامی غیرطبیعی مشخص می‌شود، علائم این اختلال تا پیش از سه سالگی بروز می‌کند و علت اصلی آن ناشناخته‌است، این اختلال در پسران شایع‌تر از دختران است.

اوتیسم در سال‌های اول زندگی خود را نشان می‌دهد به صورتی که ۵۰ درصد والدین پیش از ۱۲ ماهگی و ۸۰ تا ۹۰ درصد والدین پیش از ۲۴ ماهگی متوجه علائم این اختلال در کودکشان می‌شوند و کودک مبتلا با چالشهای رفتاری و اجتماعی زیادی رو به روست، مشکلاتی چون رفتارهای تکراری و عدم ارتباط با دنیای اطراف و نقایص گفتاری از این جمله هستند.

طبق بررسی‌های انجام شده و به گفته کارشناسان فن تشخیص فوری در همان سال‎های ابتدایی بروز اختلال می‎‌تواند تاثیر مثبتی در روند آموزشی و درمان کودک اوتیسمی داشته باشد تا آنها بتوانند از زندگی با کیفیت و مستقلی برخوردار باشند. 

برای آشنایی و آگاهی بیشتر از اختلال طیف اوتیسم و اطلاع‌رسانی بهتر به خانواده‌ها خبرنگار فارس سراغ کارشناس و مسوولین مربوطه رفته و مصاحبه‌ای با این افراد ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانیم.

مراکزدرمانی و توان بخشی بیماران اوتیسم در آذربایجان‌غربی پاسخ گویی نیاز بیماران نیست

مدیر کل سازمان بهزیستی آذربایجان‌غربی با اشاره به فعالیت سه مرکز آموزشی و توانبخشی اوتیسم در استان گفت: این مراکز افراد دارای اختلال اوتیسم را تحت پوشش خود قرار داده‌اند و یک مرکز روزانه آموزشی و توانبخشی افراد دارای اختلال طیف اتیسم در مرکز استان با تعداد ۸۰ نفر خدمت گیرنده فعالیت دارد.

سعیدفریور با اشاره به اینکه در شمال استان، مرکزی برای آموزش و توانبخشی افراد دارای اختلال اوتیسم وجود ندارد، خاطر نشان کرد: تنها ۲ مرکز روزانه آموزشی و توانبخشی در مهاباد و بوکان با ۵۰ نفر خدمت گیرنده فعالیت دارند.

مدیر کل سازمان بهزیستی آذربایجان‌غربی با تاکید به اینکه مراکز روزانه آموزشی و توانبخشی در ۲۴ شهرستان، استان فعال هستند و به افراد معلول خدمات ارائه می‌دهند، اظهار کرد: اما به دلیل شرایط خاص کودکان اوتیسم مراکز فعال اختصاصی اوتیسم استان  پاسخگوی نیاز تمام افراد دارای اختلال اوتیسم نیست.

فریورخاطرنشان کرد : اوتیسم نوعی اختلال پیچیده و چندوجهی رشد و شکل‌گیری سیستم عصبی است که پردازش اطلاعات و ادراک را مختل کرده و بر شکل‌گیری تعامل اجتماعی، ارتباط و رفتارهای انسانی اثر می‌گذارد.

وی ادامه داد: علائم بارز اوتیسم از ۱.۵ سالگی شروع و قابل تشخیص است و اصلی‌ترین این علائم، عدم برقراری ارتباط چشمی، تاخیر در صحبت کردن، عدم برقراری ارتباط اجتماعی و گریز از جمع و انجام کارهای تکرای بوده که نیازمند همراهی بیشتر والدین برای شناسایی افراد بیشتر درگیر با آن هستیم.

فریور با بیان اهمیت مشاوره‌های کارشناسی اظهار کرد: والدین گرامی با مراجعه به سامانه autism.behzisti.net  می‌توانند به صورت محرمانه و غیرحضوری با پاسخ به ۱۰ پرسشنامه از اختلالات فرزندان خود آگاه شده و در صورت نیاز به راهنمایی‌ها و مشاوره‌های بیشتر به کارشناسان مربوطه ارجاع داده شوند.

تعداد ۸۶۸ نفر به اختلال طیف اوتیسم در آذربایجان‌غربی مبتلا هستند

کارشناس مراکز روزانه آموزشی و توانبخشی بهزستی آذربایجان‌غربی در خصوص اختلال طیف اوتیسم به خبرنگار فارس گفت: به طور طبیعی در جمع هفت نفره یکی از افراد در طیف اختلال اوتیسم قرار دارد و طیف اوتیسم اختلالات روانی محسوب می‌شود که به دلیل اختلال در سیستم عصبی ایجاد شده، فرد فاقد مهارتهای اجتماعی و به خصوص ارتباطی است و این موضوع فرد و خانواده را دچار مشکل می‌کند.

آرزو علیزاده با بیان اینکه  تعداد ۸۶۸ نفر در استان به اختلال روانی ،طیف اوتیسم مبتلا هستند که به مراکز بهزیستی مراجعه کرده‌اند ادامه داد: اولین علایم این اختلال با عدم برقراری ارتباط چشمی و چند ارتباط دیگر شروع می‌شود.

کارشناس مراکز روزانه آموزشی و توانبخشی بهزستی آذربایجان‌غربی تصریح کرد: این افراد برای درمان به طور حتم باید با پزشک در ارتباط باشند و این امر هزینه بالایی برای خانواده‌های اوتیسمی تحمیل می‌کند و بار مالی این افراد در زمینه آموزش و توان بخشی است.

وی اضافه کرد: این افراد به طور عادی آموزش نمی‌بینند و آموزش طیف اوتیسم به صورت تک نفره است که هزینه زیادی را برای خانواده در بر دارد.

علیزاده با اشاره به اینکه تعداد ۸۶۸ نفر از خانواده‌های طیف اوتیسم در استان به مراکز بهزیستی مراجعه کردند، یادآور شد: به دلیل بالا بودن هزینه‌های درمان این افراد برای هر فرد اوتیسمی مبلغی به میزان ۸۰۰ هزار تومان یارانه دولتی در نظر گرفته شده است که بار مالی زیادی نیز برای دولت تحمیل می‌شود.

وی با اشاره به اینکه اولین مرکز درمانی و توانبخشی بیماران اوتیسم در ارومیه به نام "پیشگامان امید" در سال ۹۳ توسط دکتر" مهران سلیمانی" دایر شد، افزود: یکی از مجهزترین مراکز درمانی برای گفتاردرمانی و توان بخشی این طیف از افراد است و علاوه بر ارومیه در ۲ شهرستان مهاباد و بوکان مراکز درمانی و توان بخشی افراد اوتیسمی فعال هستند که برای خانواده‌های اوتیسمی به ارائه خدمات می‌پردازند.

این کارشناس تاکید کرد: به هیچ عنوان این مراکز و مراکز بهداشتی درمانی موجود در استان جواب‌گویی نیاز خانواده‌های دارای فرزندان اوتیسمی نیستند و شهرستان چایپاره نیز برای تحت پوشش قرار دادن این افراد نیازمند راه‌اندازی مرکز درمانی و توان‌بخشی طیف اوتیسم است.

علیزاده در خصوص آمارکودکان مبتلا به اختلال طیف اوتیسم اظهار داشت: به علت بالا بودن هزینه درمان و عدم آگاهی خانواده‌ها و نداشتن استطاعت مالی، بیشتر افراد به مراکز درمانی و بهزیستی مراجعه نمی‌کنند بنابراین آمار دقیقی از افراد مبتلا به اوتیسم در استان وجود ندارد.

وی ادامه داد: افرادی که به مراکز درمانی مراجعه می‌‌کنند فرزندان آنان در این مراکز آموزش‌های لازم را دریافت می‌کنند و این توان بخشی شامل هنر درمانی، گفتار درمانی، نقاشی درمانی، موسیقی درمانی و نمایش درمانی است.

علیزاده با اشاره به اینکه مربیان مجربی در مراکز درمانی و توان بخشی طیف اوتیسم فعالیت می‌کنند تصریح کرد: طی سال گذشته در بین افرادی که در مراکز درمانی مشغول به آموزش و درمان هستند تعدادی از کودکان اوتیسمی در بخش نقاشی موفق به کسب مقام‌های از خارج کشور شدند و بسیاری از آثار نقاشی و تابلوی‌های این افراد در نمایشگاه‌ها به فروش رسیده است.

این کارشناس توانبخشی خاطرنشان کرد: سامانه غربال‌گری اوتیسم در سایت بهزیستی فعال است و خانواده‌هایی که به رفتار کودکان خود مشکوک هستند با مراجعه به سایت و پاسخگویی به سوالات مطرح شده در سایت و با امتیاز بندی می‌توانند متوجه وضعیت کودک خود شوند که شناسایی زود هنگام اختلال روانی اوتیسم می‌تواند در جهت درمان موثر واقع شود .

تشخیص زودهنگام و مداخلالت پزشکی به هنگام تنها راز موفقیت در درمان اوتیسم است

رییس مرکز درمان و توانبخشی بیماران اوتیسم پیشگامان امید ارومیه در خصوص درمان اختلال طیف اوتیسم به خبرنگار فارس گفت: نمی توان اختلال طیف اوتیسم را به طور صددرصد درمان کرد اما اگر درمان به طور همه جانبه و مداوم باشد می‌توان آن را به طور نسبی درمان کرده و بسیاری از علائم را از بین برد اما تشخیص زود هنگام و مداخلات به هنگام تنها رمز موفقیت در حوزه درمان اختلالات طیف اوتیسم است و دوره طلایی درمان زیر ۶ سال است و بعد از ۶ سال فرآیند درمان کند می‌شود.

مهران سلیمانی افزود: علایم اختلال اوتیسم در ۲ دسته کلی که شامل اختلال و نقص در حوزه ارتباط و روابط اجتماعی و همچنین رفتارهای کلیشه‌ای و مشکلات حسی دیده می‌شوند که این نقص‌ها به شکل‌های مختلف در کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم آشکار می‌شود به طوری که در برخی کودکان مبتلا به اوتیسم مشکلات ارتباطی و نقایص زبانی در حد خیلی شدید بوده و این کودکان در خزانه واژگان درکی و بیانی مشکلات خیلی جدی را تجربه می‌کنند.

رییس مرکز درمان و توانبخشی بیماران اوتیسم پیشگامان امید ارومیه ادامه داد: در بعضی کودکان این نقص‌ها می‌تواند خفیف و به شکل اختلال در آهنگ صدا لحن گفتار درک مفاهیم انتزاعی و مشکلات گرامری و یا گفتار طوطی وار نمود پیدا کنند.

وی افزود: این کودکان در شروع ارتباط و ادامه ارتباط با هم سالان و برقراری روابط اجتماعی و تماس چشمی و استفاده از تماس زبان در موقعیت‌های اجتماعی مختلف دچار مشکل هستند در این کودکان رفتارها کلیشه‌ای به شکل تکان دادن دست، دور خود چرخیدن، ردیف کردن اسباب بازی‌ها  به صورت پشت سر هم ، چرخاندن یک وسیله دیده می‌شود.

سلیمانی با اشاره به مشکلات حسی این افراد تصریح کرد: مشکلات حسی در این کودکان می‌تواند به صورت بیش تحریکی و یا کم تحریکی در حواس مختلف مثل بینایی چشایی لامسه بویایی  حس  عمقی دیده شود.

وی یاد آور شد: میزان شیوع اختلال اوتیسم در امریکا از هر ۶۸ کودک یک کودک با اختلال اوتیسم است و در کشورمان آمار دقیقی در دسترس نیست و حدود یک درصد برآورد شده است و حدود ۸۰۰ هزار کودکان مبتلا به طیف اوتیسم در کشور وجود دارد که زیر ۱۰ هزار از کودکان مبتلا به طیف اوتیسم شناسایی شده‌اند و بیشتر این کودکان شناسایی نشده اند.

سلیمانی خاطرنشان کرد: شیوع این اختلال در پسران ۳ الی ۵ برابر بیشتر از دختران دیده می‌شود و علت مشخصی در این زمینه وجود ندارد  اگرچه عوامل ژنتیکی و برخی دوران بارداری جزو علت‌ها شمرده شده اند اما هنوز علت دقیقی برای شناسایی این اختلال مشخص نشده است.

وی با اشاره به زمان تشخیص این اختلال اظهار داشت: به هیچ عنوان امکان تشخیص این اختلال در دوران بارداری و حتی در ماه‌های اول بعد از تولد وجود ندارد و به طور معمول زمان تشخیص ۶ الی ۱۸ ماهگی بر اساس رفتار و تعاملات، رشد و گفتار و زبان واکنش کودک به محیط اطراف و اجتماعی ارتباطات قابل تشخیص می‌باشد.

رییس مرکز درمان و توانبخشی بیماران اوتیسم پیشگامان امید ارومیه عنوان کرد: کودکان با اختلال طیف اوتیسم در سه سطح مشاهدمی‌شود کودکان سطح یک معمولا هوش عادی و حتی بالاتر از هوش عادی دارند و علایم خفیفتری دارند و درمان پذیر بودن آنان بالاتر است و در آینده این افراد در صورت درمان در زندگی فردی و اجتماعی و خانوادگی موقعیت موفق‌تری داشته باشند و در این سطح در صورت درمان مناسب و زود هنگام و مداوم درمان پذیری بسیار بالا بوده اگرچه برخی مشکلات در ارتباطات اجتماعی همچنان وجود خواهد داشت.

وی ادامه داد: طیف اوتیسم سطح سه اختلال خیلی جدی بوده مشکلات ذهنی در این افراد زیاد و علائم اختلال شدید است و درمان پذیری پایین و اگرچه درمان این کودکان هم تا حد زیادی می‌تواند سطح کودک را ارتقا دهد ولی ممکن است کودک هیچگاه به مرحله استقلال کامل دست پیدا نکند.

سلیمانی با اشاره به وضعیت اختلال طیف اوتیسم در سطح ۲ اضافه کرد: کودکان سطح ۲ هم شدت علایم در حد متوسط است درمان پذیر نسبت به سطح سه بالا بوده اما هیچ وقت به سطح یک نمی‌رسد و این افراد مانند سطح یک مستقل و موفق نخواهند شد.

وی خاطرنشان کرد: ۷۵ درصد کودکان طیف اوتیسم مشکل ذهنی دارند و ۳۰ درصد هوش عادی و بالاتر از هوش معمولی دارند و در موارد خاص استعدادهای خارق العاده مشاهده می‌شود که در افراد عادی این استعدادها دیده نمی شود.

سلیمانی با بیان اینکه خانواده های اوتیسمی با مشکلات عدیده‌ای درگیر هستند گفت: یکی از مشکلات خانواده‌ها اختلالات همراه با اختلال اوتیسم است مانند سرع، بیش فعالی و نقض تمرکز، اختلات خواب ، اختلالات گوارشی، پرخاشگری‌های شدید، خودآزاری و مشکلات دیگر مراقبت از کودکان با اختلالات طیف اوتیسم سطح سه است که به علت شدت علائم روابط اعضای خانواده را دچار مشکل کرده و جمع عاطفی خانواده را به شدت تحت تاثیر قرار می‌دهد به طوری که خانواده‌ها امکان مشارکت همزمان تمام اعضای خانواده در مراسمات را ندارند.

وی در خصوص درمان کودکان اوتیسم گفت:  دارو درمانی فقط مربوط به اختلالات همراه با اوتیسم کمک کننده خواهد بود مانند کنترل سرع، بیش فعالی، نقض تمرکز مشکلات خواب و پرخاشگری های شدید و برای علایم اوتیسم دارو درمانی هیچ تاثیری نخواهد داشت و درمان این کودکان شامل گفتار درمانی کار درمانی مداخلات روانشناسی بازی درمانی موسیقی درمانی و سایر فعالیت‌های هنری مانند نقاشی و حرکت درمانی است.

این مقام مسوول یادآور شد: اولین مرکز درمانی طیف اوتیسم مرکز پیشگامان امید می‌باشد که در سال ۹۳ توسط دکتر مهران سلیمانی دایر شده و نزدیک به صد نفر کودکان طیف اوتیسم خدماتی مانند کار درمانی موسیقی درمانی، نقاشی حرکت درمانی، بازی درمانی مداخلات روانشناسی نوروفیدبک و تحریک الکتریکی مغز دریافت می‌کنند.

رییس مرکز درمان و توانبخشی بیماران اوتیسم پیشگامان امید ارومیه در خصوص هزینه درمان عنوان کرد: هزینه ارائه خدمات در مرکز پیشگامان امید برای خانواده‌های با اختلال اوتیسم بسیار ناچیز بوده و برای یک ماه ارائه خدمات از رایگان نهایت 300 هزار تومان می‌باشد.

وی تاکید کرد: در صورتی که خانواده‌ها نسبت به رفتارهای فرزندان خودشان مشکوک هستند با مراجعه به سایت بهزیستی و پر کردن فرم غربالگری اختلال طیف اوتیسم که شامل ۱۰ سوال می‌باشد اگر چناچه ازاین ۱۰ سوال سه مورد جواب مثبت باشد برای تشخیص دقیق به مرکز دائمی غربالگری اختلالات طیف اوتیسم که مرکز پیشگامان امید می‌باشد مراجعه کنند چرا که تشخیص زودهنگام رمز موفقیت درمان اختلال طیف اوتیسم است.

خاطر نشان می‌شود باتوجه به مشکلاتی که یک کودک اوتیسمی می‌تواند برای خانواده ایجاد و هزینه‌های سرسام‌آوری به آنها تحمیل کند نیاز است در این راستا خیرین و دولت دست یاری این بیماران را بفشارند و محلی برای نگهداری آنان و ارائه خدمات با کیفیت و شایسته دایر کنند بلکه اندکی از درد خانواده‌‎های اینگونه بیماران کاسته شود و طبق بررسی‌های انجام شده برخی از این کودکان دارای استعدادهای خارق‌العاده‌ای هستند که افراد عادی از آن بی بهره‌اند که کشف این استعداد نیازمند شناسایی و آموزش توسط افراد مجرب است که ضرورت دارد کودکان اوتیسمی به طور حتم از آموزش‌های لازم و کافی بهره ببرند .

انتهای پیام/

 

 

 

 

 

 

منبع: فارس

کلیدواژه: اوتیسم اختلال کودکان روابط اجتماعی روزانه آموزشی و توانبخشی عدم برقراری ارتباط افراد دارای اختلال درمانی و توان بخشی اختلال طیف اوتیسم کودکان مبتلا آذربایجان غربی طیف اوتیسم کودکان اوتیسم اختلال اوتیسم طیف اوتیسم مراکز درمانی برای خانواده ارائه خدمات وجود ندارد خانواده ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۸۶۹۴۰۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بسیاری از اختلالات روانی ریشه جسمانی دارند

تیک‌های جسیکا هیوستون زمانی شروع شد که فقط ۱۲ سال داشت. با گذشت زمان، وضعیت او رو به وخامت گذاشت تا اینکه دچار تشنج شد و سریعا به بیمارستان انتقال یافت. پزشکان بیمارستان محلی در دورهام انگلستان، وضعیت او را نادیده گرفتند و گفتند دچار اضطراب شده است و احتمالا زمان زیادی را صرف تماشای ویدئو‌های تیک تاک می‌کند.

جسیکا درواقع از بیماری خودایمنی رنج می‌برد که براثر عفونت باکتریایی استرپتوکوک به‌وجود می‌آید. بیماری او نوعی از اختلالات عصب-روان‌شناختی ایمنی خودکار کودکان مرتبط با عفونت‌های استرپتوکوک (PANDAS) بود. وقتی عفونت شناسایی و درمان شد، علائم او درنهایت شروع به بهبود کرد.

خانم هیوستون تنها فردی نیست که دچار اختلال عملکردی در مغز است که با اختلال روانی اشتباه گرفته می‌شود. شواهد فراوان نشان می‌دهند مجموعه‌ای از عفونت‌ها می‌توانند موجب وضعیت‌هایی مانند اختلال وسواس فکری-عملی، تیک، اضطراب و حتی روان‌پریشی شوند. اختلالات التهابی و متابولیکی نیز می‌توانند اثرات قابل‌توجهی بر سلامت روان داشته باشند، اگرچه روانپزشکان به‌ندرت آنها را مورد توجه قرار می‌دهند.

بازاندیشی درباره علت اختلالات روانی می‌تواند پیامد‌های عمیقی برای میلیون‌ها فرد مبتلا به بیماری‌های روانی داشته باشد که درحال‌حاضر به‌خوبی تحت درمان قرار نمی‌گیرند. به‌عنوان مثال، بیش از ۹۰ درصد از بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی در طول زندگی به بیماری‌های عودکننده مبتلا می‌شوند. بیش از ۴۶ درصد از کودکان مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی بهبود نمی‌یابند. حدود ۵۰ تا ۶۰ درصد از بیماران مبتلا به افسردگی پس از آزمایش دارو‌های مختلف درنهایت بهبود می‌یابند. درک عمیق‌تر مولفه‌های زیستی سلامت روان می‌تواند به تشخیص دقیق‌تر و درمان‌های هدفمندتر منجر شود.

از دیرباز، رشته روانپزشکی به‌جای اینکه بر علل زمینه‌ای متمرکز باشد، حول توصیف و طبقه‌بندی علائم متمرکز بوده است. راهنمای تشخیصی و آماری اختلال‌های روانی (DSM) در سال ۱۹۵۲ منتشر شد و حاوی توصیفات، علائم و معیار‌های تشخیصی است. گرچه این راهنما به یک‌دست‌شدن تشخیص‌ها کمک کرده است، بدون درنظر گرفتن مکانیسم‌های پشت‌صحنه‌ی اختلالات روانی بیماران را گروه‌بندی می‌کند.

بین علائم افسردگی و اضطراب همپوشانی زیادی وجود دارد و برخی این سوال را مطرح می‌کنند که آیا این موارد واقعا بیماری‌های مجزایی هستند. درعین‌حال، افسردگی و اضطراب به شکل‌های مختلفی وجود دارند. برای مثال، اختلال هراس با و بدون آگورافوبیا تشخیص‌های متفاوتی هستند، اما ممکن است تفاوت‌های معناداری بین آنها پیدا نکنیم. این امر می‌تواند به تنوع بالای بیماران شرکت‌کننده در کارآزمایی‌های دارویی منجر شود و به علت اشتراکات کم و اختلافات زیاد میان شرکت‌کنندگان، این آزمایش‌ها نتیجه‌ای حاصل نکنند.

تلاش‌های پیشین برای یافتن مکانیسم‌های علّی برای بیماری‌های روانی چالش‌برانگیز بوده است. در سال ۲۰۱۳ موسسه ملی سلامت روان سعی کرد از پژوهش برپایه‌ی طبقه‌بندی‌های مبتنی‌بر علائم DSM فاصله بگیرد. بودجه هنگفتی صرف پژوهش درمورد فرایند‌های بیماری مغز شد با این امید که ژن‌ها را مستقیما به رفتار‌ها پیوند بزند. اما این ایده درنهایت شکست خورد و بیشتر ژن‌های کشف‌شده اثرات کوچکی داشتند.

ژن‌ها گرچه ممکن است در ابتلا به اختلالات روانی نقش داشته باشند، به‌تنهایی پاسخ این موضوع نیستند. لودگر تبارتز ون الست، استاد روانپزشکی و روان‌درمانی در بیمارستان دانشگاه فرایبورگ آلمان می‌گوید بسیاری از اختلالات مانند اسکیزوفرنی، اختلال نقص توجه-بیش‌فعالی، اضطراب و اوتیسم می‌توانند براثر اختلال ژنتیکی ۲۲q۱۱.۲ ایجاد شوند که در آن بخشی از کروموزوم ۲۲ حذف شده است.

در سال ۲۰۰۷ مطالعات انجام‌شده در دانشگاه پنسیلوانیا نشان داد ۱۰۰ بیمار با علائم روان‌پزشکی یا نقایص شناختی درواقع دچار نوعی بیماری خودایمنی بودند. بدن آنها درحال ایجاد آنتی‌بادی علیه گیرنده‌های کلیدی در سلول‌های عصبی به نام گیرنده NMDA بود. این امر به تورم مغز منجر می‌شود و می‌تواند طیف وسیعی از علائم ازجمله پارانویا، توهم و پرخاشگری را ایجاد کند. بیماری توصیف‌شده آنسفالیت گیرنده ضد NMDA نام گرفت و در بسیاری از موارد با حذف آنتی‌بادی‌ها یا استفاده از دارو‌های ایمنی‌درمانی یا استروئید‌ها قابل درمان بود. مطالعات انجام‌شده روی بیمارانی که اولین دوره روان‌پریشی را داشتند، نشان داده است بین ۵ تا ۱۰ درصد آنها آنتی‌بادی‌های حمله‌کننده به مغز را نیز داشتند.

به‌نظر می‌رسد در موارد نادر اختلال وسواس فکری-عملی می‌تواند توسط سیستم ایمنی نیز ایجاد شود. این وضعیت در PANDAS دوران کودکی مشاهده می‌شود که خانم هیوستون در سال ۲۰۲۱ مبتلا به آن تشخیص داده شد. این اختلال گاهی در بزرگسالان هم دیده می‌شود. مرد ۶۴ ساله‌ای زمان زیادی را صرف کوتاه کردن چمن‌های حیاط خانه خود کرد، اما روز بعد دچار احساس پشیمانی و گناه شد. پژوهشگران دریافتند این علائم ناشی از حمله آنتی‌بادی‌ها به نورون‌های مغز او است.

اخیراً، بلیندا لنوکس، مدیر گروه روانپزشکی دانشگاه آکسفورد، آزمایش‌هایی را روی هزاران بیمار مبتلا به روان‌پریشی انجام داده است. او میزان آنتی‌بادی‌ها را در نمونه‌های خون حدود ۶ درصد از بیماران پیدا کرده است که عمدتا گیرنده‌های NMDA را هدف قرار می‌دهند. او می‌گوید مشخص نیست چگونه مجموعه‌ای از آنتی‌بادی‌ها می‌توانند علائم بالینی مختلف از تشنج گرفته تا روان‌پریشی و آنسفالیت را ایجاد کنند. همچنین مشخص نیست چرا این آنتی‌بادی‌ها ایجاد می‌شوند یا می‌توانند از سد خونی‌مغزی (غشایی که دسترسی به مغز را کنترل می‌کند) عبور کنند. او فرض می‌کند آنتی‌بادی‌ها از سد خونی‌مغزی عبور می‌کنند و ازطریق اتصال به هیپوکامپ بر حافظه تاثیر می‌گذارند و به هذیان و توهم منجر می‌شوند.

دکتر لنوکس می‌گوید برای درک آسیب‌هایی که سیستم ایمنی می‌تواند به مغز وارد کند، به بازاندیشی پزشکی نیاز است. او درحال انجام کارآزمایی‌هایی در این زمینه است.

مطالعه‌ی بیماران مبتلا به روان‌پریشی ناشی از سیستم ایمنی نشان می‌دهد طیف وسیع‌تری از استراتژی‌ها ازجمله حذف آنتی‌بادی‌ها و مصرف دارو‌های ایمنی‌درمانی یا استروئید‌ها می‌توانند درمان‌های موثری باشند.

افراد مبتلا به آنسفالومیلیت میالژیک/سندرم خستگی مزمن (بیماری عفونی که با مجموعه‌ای از مشکلات شناختی مانند مشکل تمرکز و توجه همراه است) زمانی نادیده گرفته یا دچار تمارض تشخیص داده می‌شدند. پژوهش‌های جدید نشان می‌دهد آنسفالومیلیت میالژیک هم با اختلالات ایمنی و هم با اختلالات متابولیک مرتبط است.

اختلالات متابولیک نیز می‌توانند بر سلامت روان تاثیر بگذارند. مغز عضوی به شدت انرژی‌خواه است و تغییرات متابولیکی مرتبط با مسیر‌های انرژی در اختلالات مختلفی ازجمله اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی، روان‌پریشی، اختلالات خوردن و اختلال افسردگی عمده نقش دارد.

در دانشگاه استنفورد، کلینیک روانپزشکی متابولیک وجود دارد که در آن بیماران به کمک تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی همراه با دارو درمان می‌شوند. یکی از حوزه‌های فعال تحقیقاتی در این کلینیک، مزایای بالقوه رژیم کتوژنیک است که در آن مصرف کربوهیدرات‌ها محدود است.

رژیم غذایی کتوژنیک بدن را مجبور می‌کند برای تامین انرژی چربی بسوزاند و مواد شیمیایی معروف به کتون‌ها را ایجاد کند که می‌تواند در زمان محدود بودن مقدار گلوکز به‌عنوان منبع سوخت در مغز استفاده شود.

کرک نایلن، رئیس گروه علوم اعصاب خیریه آمریکایی بازوسکی گروپ که بودجه پژوهش‌های مغز را تامین می‌کند، می‌گوید ۱۳ کارآزمایی در سراسر جهان درحال انجام است تا اثرات درمان‌های متابولیک را بر بیماری‌های روانی جدی بررسی کند.

نتایج اولیه نشان داده است گروه بزرگی از بیماران به‌طرز معناداری به این درمان‌ها پاسخ می‌دهند. داروها، گفتگو درمانی، تحریک مغناطیسی مغز و شاید درمان با الکتروشوک برای این گروه از بیماران موثر نبوده است.

فقط درک سیستم ایمنی و سوخت‌و‌ساز نیست که درحال بهبود است. اکنون حجم عظیمی از داده‌ها با سرعت بی‌سابقه‌ای تجزیه‌وتحلیل می‌شود تا ارتباطی را آشکار کنند که قبلا از دید پنهان بوده است. این امر درنهایت می‌تواند به درمان‌های شخصی‌تر و بهتر منجر شود.

اوایل اکتبر سال ۲۰۲۳ زیست‌بانک بریتانیا داده‌هایی را منتشر کرد که نشان می‌داد افراد مبتلا به دوره‌های افسردگی دارای سطوح بالاتری از پروتئین‌های التهابی مانند سیتوکین‌ها در خون خود بودند. طبق مطالعه‌ای دیگر، حدود یک‌چهارم از بیماران افسرده شواهدی از التهاب خفیف را نشان می‌دادند. آگاهی از این موضوع می‌تواند مفید باشد، زیرا پژوهش‌های دیگر نشان می‌دهند بیماران مبتلا به التهاب به دارو‌های ضدافسردگی پاسخ ضعیفی نشان می‌دهند.

پیشرفت‌های تازه‌ای در رابطه با درک علل زمینه‌ای اختلالات روانی پیش‌رو است. گروهی از پژوهشگران درحال بررسی راه‌های مختلفی برای بهبود تشخیص ADHD هستند؛ مثل طبقه‌بندی بیماران به زیرگروه‌های مختلف که برخی از آنها قبلا ناشناخته بودند. گروه‌های مختلف پژوهشگران در سه بیانیه مختلف در فوریه ۲۰۲۴ خبر کشف نشانگر‌های زیستی را اعلام کردند که می‌تواند خطر زوال عقل، اوتیسم و روان‌پریشی را پیش‌بینی کنند.

جستجو برای ابزار‌های تشخیصی بهتر نیز احتمالاً با استفاده از هوش مصنوعی تسریع می‌شود. شرکتی به نام Cognoa درحال استفاده از هوش مصنوعی برای تشخیص اوتیسم در کودکان با تجزیه‌وتحلیل فیلم‌هایی از رفتار‌های حرکتی آنها در اتاق انتظار پزشکان است.

موسسه علوم زیستی کمی (QBI) در کالیفرنیا از هوش مصنوعی برای ایجاد نقشه کاملا جدیدی از تعاملات بین پروتئین‌ها و شبکه‌های مولکولی که در اوتیسم نقش دارند، استفاده کرده است. این کار یافتن ابزار‌های تشخیصی و درمانی را تا حد زیادی تسهیل خواهد کرد.

تحولاتی که به آنها اشاره شد، امیدوارکننده است. اما بسیاری از مشکلات را می‌توان با کاهش فاصله‌ای که امروزه بین عصب‌شناسی و روانپزشکی وجود دارد، حل کرد. عصب‌شناسی اختلالات فیزیکی، ساختاری و عملکردی مغز را مطالعه و درمان می‌کند درحالی‌که روانپزشکی که با اختلالات روانی، عاطفی و رفتاری سروکار دارد. دکتر لنوکس آینده‌ای را تجسم می‌کند که در آن وقتی فردی که دچار اختلال روانی ناگهانی پس از عفونت ویروسی شده است با درمان‌های استاندارد بهبود پیدا نمی‌کند، آزمایش آنتی‌بادی انجام شود.

به‌گفته‌ی دکتر تبارتز ون الست، شکاف بین عصب‌شناسی و روانپزشکی در کشور‌های آنگلوساکسون (شامل آمریکا، بریتانیا، کانادا و نیوزیلند) بیشتر است. در کشور آلمان، روانپزشکی و عصب‌شناسی به هم نزدیک‌تر هستند، به‌طوری‌که عصب‌شناسان درزمینه‌ی روانپزشکی آموزش می‌بینند و روانپزشکان نیز یک سال تحت آموزش درزمینه‌ی عصب‌شناسی قرار می‌گیرند. این امر کار‌های پژوهشی را آسان‌تر می‌کند.

دکتر تبارتز ون الست برای بیشتر بیمارانی که برای اولین به مبتلا به روان‌پریشی یا سندرم‌های روانپزشکی شدید دیگر تشخیص داده می‌شوند، ام‌آرآی مغز، الکتروانسفالوگرام، تست‌های آزمایشگاهی برای التهاب و پونکسیون کمری تجویز می‌کند تا با پیدا کردن سرنخ‌هایی از علت بیماری، درمان‌های بهتری برای آنها ارائه شود.

منبع: زومیت

باشگاه خبرنگاران جوان علمی پزشکی کلينيک