عواملی که در بی‌اخلاقی پژوهشی دانشجویان نقش دارند
تاریخ انتشار: ۷ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۶۵۹۰۵۳
پژوهشگران دانشگاه رازی کرمانشاه با انجام یک مطالعه عوامل موثر در بی‌اخلاقی پژوهشی دانشجویان را بررسی کردند.
به گزارش ایسنا، ارتقای مداوم کیفیت پژوهش در نظام آموزش عالی یکی از اصلی‌ترین چالش‌های جهانی است که این امر مستلزم توسعه فعالیت‌های پژوهشی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی است. ایجاد مسیر علمی و حرفه‌ای پس از دوره کارشناسی با پایان‌نامه و رساله به اوج می‌رسد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
یکی از این نقاط ضعف، عدم رعایت اخلاق در پژوهش‌های دانشجویان است که در سال‌های اخیر به مسئله‌ای جدی در نظام آموزش عالی کشور تبدیل شده است. بی‌اخلاقی‌های پژوهشی مانند سوء رفتارهای پژوهشی، نبود تعهد و مسئولیت در قبال ذی‌نفعان، رعایت نشدن حقوق آزمودنی‌ها، جعل داده‌ها، تحریف داده‌ها، سرقت علمی، رعایت نشدن حقوق مالکیت معنوی پژوهش، انتشار مجدد، خرید و فروش آثار پژوهشی و جعل هویت در تحقیقات دانشگاهی هستند.
بی‌اخلاقی‌های پژوهشی به وفور در تحقیقات دانشگاهی دیده می‌شود. به گونه‌ای که کشور ما پس از کشورهای چین و هند، مقام سوم را در زمینه بی‌اخلاقی‌های پژوهشی در دنیا دارد. در نتیجه این بی اخلاقی‌ها، بسیاری تحقیقات در کشور با کیفیت پایین و بدون استمرار انجام می‌شوند و نتایج آنها به رفع نیازها و مسائل و مشکلات جامعه کمکی نمی‌کند.
با توجه به اهمیت این مسئله، پژوهشگران با انجام یک مطالعه عوامل موثر بر بروز بی‌اخلاقی‌های پژوهشی را در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی کرمانشاه بررسی کردند.
برای انجام این مطالعه ۱۶۳ نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری که تجربه پژوهشی داشتند و یا در مرحله نگارش رساله و یا پایان‌نامه بودند، از طریق پرسش‌نامه، مورد بررسی قرار گرفتند. این پرسش‌نامه در پنج بخش برای سنجش میزان بی‌اخلاقی پژوهشی، سنجش نیت دانشجویان در این خصوص، نگرش دانشجویان درباره این موضوع، هنجارهای ذهنی دانشجویان و سنجش کنترل رفتاری درک‌شده توسط دانشجویان برای رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی طراحی شد. در نهایت اطلاعات به‌دست‌آمده با استفاده از روش‌های آماری مورد تحلیل قرار گرفت.
بررسی میزان بی‌اخلاقی پژوهشی نشان داد که این رفتار در بین دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی تقریبا متوسط است. پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: با توجه به اینکه حتی مقادیر ناچیز و بسیار کم رفتارهای بی‌اخلاقی پژوهشی سبب بروز بی‌اعتمادی به یافته‌های پژوهشی محققان واقعی، سرایت به سایر حوزه‌ها، بازاری و کالایی شدن کار علمی، تشدید توسعه نیافتگی، تشدید پسرفت علمی دانشجو، احساس زیان از انجام دادن کار علمی و ... می‌شود؛ این بی‌اخلاقی‌ها در تحقیقات دانشگاهی باید به صفر برسد و حتی مقدار متوسط آن نشانه‌ای از وضعیت اسفبار است.
یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که دانشجویان بررسی شده، نیت بالاتر از متوسط برای رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی دارند. این یافته حاکی از آن است که تمایل این دانشجویان برای رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی در حال افزایش است.
بر اساس نتایج به‌دست آمده از این بررسی؛ دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی نگرش تقریبا مثبتی به بی‌اخلاقی پژوهشی دارند. این در حالی است که تاثیر مثبت و معنادار نگرش بر نیت و رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی در میان این دانشجویان تایید نشد. به گفته محققان این مطالعه؛ واضح است که با وجود آنکه دانشجویان مورد مطالعه به انجام دادن رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی تمایل دارند و رفتارهای بی‌اخلاقی پژوهشی در میان آنها یافت می‌شود، نگرش آنان در جهت نیت و رفتار آنان در خصوص بی‌اخلاقی پژوهشی نیست؛ چرا که آنها با انجام دادن این رفتارهای نادرست نمی‌توانند احساس خوبی به چنین رفتارها و پیامدهای آن داشته باشند.
در این بررسی مشخص شد که هنجارهای ذهنی این دانشجویان با بی‌اخلاقی پژوهشی هم‌سو است. هنجارهای ذهنی به فشارهای ناشی از اطرافیان مانند خانواده، دوستان، هم‌کلاسی‌ها، استادان و ... اشاره دارد. به همین دلیل می‌توان گفت که از دیدگاه پاسخگویان جو حاکم بر جامعه برای بروز رفتارهای بی‌اخلاقی پژوهشی در میان دانشجویان مثبت است و اطرافیان موجب تشویق فرد به این رفتارها می‌شوند.
بر اساس یافته‌های این مطالعه؛ دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی، کنترل رفتاری درک شده بالایی برای رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی دارند. در واقع می‌توان گفت که پاسخگویان بروز این رفتارها را ساده و آسان درک کرده‌اند و خود را برای انجام رفتارهای بی‌اخلاقی پژوهشی توانمند می‌دانند. پژوهشگران این مطالعه می‌گویند: با وجود راحتی انجام دادن بی‌اخلاقی پژوهشی و نبود نظارت دقیق و سخت‌گیری در این زمینه، طبیعی است که کنترل رفتاری دانشجویان، بر نیت آنان برای رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی تاثیر مثبت و معنادار داشته باشد.
با توجه به نتایج به‌دست آمده، محققان این مطالعه پیشنهاداتی را برای کاهش بروز رفتارهای بی‌اخلاقی پژوهشی ارائه دادند:
- فرهنگ‌سازی و تقویت ارزش‌ها، باورها و اعتقادات دانشجویان و اطرافیان آنها در جامعه از طریق برنامه‌های آموزش رسمی، غیر رسمی و آزاد و افزودن سرفصل اخلاق در پژوهش به دروس روش تحقیق و یا گنجاندن یک درس به دروس دوره تحصیلات تکمیلی با عنوان «اخلاق در پژوهش یا علم»؛
- اجرای قوانین، مقررات و دستورالعمل‌ها و برنامه‌های اجرایی دقیق و سخت‌گیرانه برای مبارزه با این بحران، پلمب و مجازات دفاتر و مراکز پایان‌نامه‌نویسی و مقاله‌نویسی، الزام استفاده نشریات و دانشگاه‌ها و ... به استفاده از نرم‌افزارهای مشابه‌یاب و ...؛
- تدوین مصوبه‌ها و آیین‌نامه‌های جدی برای کنترل پژوهش‌ها؛
- استناد به اصل مدیریتی «تشویق بی‌نهایت، تنبیه در نهایت» و حمایت از پایان‌نامه‌هایی که استانداردهای اخلاقی را رعایت می‌کنند، معرفی دانشجویان اخلاق‌مدار پژوهشی و ...
در انجام این تحقیق ناهید نور محمدی و فرحناز رستمی؛ پژوهشگران دانشگاه رازی کرمانشاه مشارکت داشتند.
نتایج به‌دست آمده از این مطالعه، بهار سال جاری به صورت مقاله علمی با عنوان «واکاوی عوامل موثر بر رفتار بی‌اخلاقی پژوهشی در میان دانشجویان تحصیلات تکمیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی» در فصل‌نامه پژوهش و برنامه‌ریزی در آموزش عالی منتشر شده است.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: تخلف پژوهشی مقاله نویسی دانشگاه رازي اخلاق در پژوهش میان دانشجویان بی اخلاقی ها دست آمده پایان نامه انجام دادن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۶۵۹۰۵۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
غزه امروز دایره المعارف پرآوازه بی‌اخلاقی‌های غرب است
به گزارش خبرگزاری مهر، حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان رییس موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی در جمع اصحاب رسانه، ضمن تبریک روز معلم، بحث تربیت را از مهم‌ترین رسالت‌های این موسسه برشمرد و در تبیین فلسفه تشکیل موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی، اظهار داشت: معارف دینی و آموزه‌های الهی در سه بخش اعتقادات، اخلاقیات و احکام و شریعت خلاصه و تقسیم می‌شود.
وی با بیان اینکه در جوامع اسلامی بخش احکام، رفتارها، شریعت و مناسک تا حدود زیادی موردتوجه قرار می‌گیرد، یادآور شد: متأسفانه بخش مهمی که کمتر بدان توجه می‌شود، بخش باورها و اعتقاداتی است که فلسفه دین متکفل آن است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان بخش اعتقادات و باورها، را عرصه پاسخ به شبهات فلسفی و اعتقادی برشمرد و اظهار داشت: در حوزه اعتقادات و باورها عرصه فراگیر مباحث اخلاقی که مرزهای دینی را در می‌نوردد، جایگاه بخشی نشده، کمتر موردتوجه قرار گرفته است.
رییس موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی ضمن اشاره به فقدان مهندسی‌های علمی برای تجلی اخلاق اسلامی در جامعه، خاطرنشان کرد: در سطح جامعه اسلامی بیش از آنچه که در مقام نظر و سطح دانش دچار مشکل باشیم، در مقام رفتار و سبک زندگی دچار چالش هستیم.
وی تصریح کرد: آنچه امروز در جامعه انسانی شاهد آن هستیم، به ویژه در قضیه فلسطین و غزه که بیت الغزل مباحث و مسئله نخست جهان اسلام است، بیش از آنکه معارضه نظامی و سیاسی باشد، شاهد بداخلاقی در جوامع انسانی هستیم.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان افزود: امروز در جبهه اسلامی مقابله با رژیم صهیونیستی، شاهد بزرگ‌ترین شاخص‌های اخلاقی هستیم که در غزوات نبوی نیز روی می‌داد؛ در مقابل رژیم صهیونیستی بدترین بد اخلاقی‌ها را رقم می‌زند.
رییس موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی با بیان اینکه در قضیه غزه هر آنچه از بی‌اخلاقی، بداخلاقی و زیر پا گذاشتن معیارهای اخلاقی به ذهن بیاید، اتفاق می‌افتد، یادآور شد: امروز شاهد قتل‌عام فجیع زنان و کودکان هستیم و دایره المعارف پرآوازه بی‌اخلاقی‌های غربی در غزه روی می‌دهد.
وی به مشکلات سبک زندگی جوامع اسلامی و انسانی اشاره و ضعف‌های اخلاقی سطوح مختلف اجتماعی را مورد توجه قرار داد و اظهار کرد: تمام بی‌ملاحظه گی‌ها و عدم رعایت حقوق یکدیگر بیش از رضایتمندی، اضطراب‌های فراوانی را در زندگی ایجاد می‌کند؛ در جامعه نیازمند ارتقای تحقق دانشی اخلاق و توجه عملیاتی به این مهم هستیم.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان ضمن اشاره به ظرفیت‌های پویای مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی تصریح کرد: موسسه اخلاق با تکیه بر توان دانشی حوزه‌های علمیه و تقویت ارتباطات دانشگاهی، موفق شده رشته‌های مرتبط با اخلاق اسلامی را ناظر به نیازهای حوزه‌های دانشی مختلف راه‌اندازی نماید. این موسسه در زمینه اخلاقی، تربیتی و مشاوره با مجوز وزارت علوم فعالیت‌های گسترده‌ای را رقم زده است.
وی با بیان اینکه موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی هم‌زمان با بحث دانشگاهی فعالیت آموزشی را در قالب مرکز تخصصی حوزوی تعلیم‌وتربیت اسلامی دنبال می‌کند، خاطرنشان کرد: پژوهشکده تهذیب، انتشارات اخلاق اسلامی، مرکز مشاوره و خدمات روان‌شناختی آلاء و نیز مرکز رسانه‌ای مرآ با محوریت اخلاق و تربیت از مهم‌ترین رویکردهای مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی است.
رییس موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی یادآور شد: در کنار پرورش نیرو و تربیت نیروهایی که مسلط به دانش اخلاق و تربیت هستند، متعهد هستیم تا امتداد اجتماعی بازدهی کارها و اقدامات صورت‌گرفته را در حوزه‌های اشتغال آفرینی اخلاقی و ارتقای بازدهی‌های معرفتی عرصه‌های نظری و دانشی اخلاق اسلامی دنبال نماییم.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان گزارشی از پذیرش بالغ بر ۴۰۰ نفر از طلاب سطح ۲ حوزه ارائه و با بیان اینکه تا کنون ۲۰۰ نفر از این عزیزان پایان‌نامه‌های خود را دفاع کردند، ابراز کرد: شکل‌گیری فعالیت راهبردی میثاق مشترک واحدهای این مؤسسه است که با تمرکز بر کیفی بخشی فعالیت‌ها، این مهم را مبتنی بر نگاه حوزوی - دانشگاهی و علمی - عملی به حوزه اخلاق پیگیری می‌کند.
وی سیاست حکمت بنیانی را از دیگر اهداف این مؤسسه برشمرد و با بیان اینکه زمینه‌های حکمی کار و کیفیت‌گرایی علمی همواره ملاک قرار گرفته شده است، تصریح کرد: تحقق منویات رهبر معظم انقلاب در رأس تمام مباحث مؤسسه آموزش عالی اخلاق قرار دارد. بخش اخلاق و معنویت بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی محوری‌ترین فعالیت این مؤسسه برای تقویت همراهی حوزه و دانشگاه در عرصه اخلاق اسلامی است.
رییس موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی یادآور شد: این موسسه در ترسیم اهداف و شکل‌دهی رسالت‌ها، مرهون تلاش‌های علامه مصباح یزدی است که در خصوص تحول علوم‌انسانی در حوزه‌های علمیه و بحث اسلامی‌سازی علوم‌انسانی کارهای ژرفی را رقم زده است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان در بخش پایانی سخنان خود گزارشی از پذیرش طلاب سطح ۲ در رشته‌های اخلاق اسلامی، مشاوره و روان‌شناسی اسلامی، اخلاق کاربردی و… ارائه کرد و گفت: طراحی دوره‌های کوتاه‌مدت در عرصه‌های مختلف دانش اخلاق اسلامی از دیگر رویکردهای موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی است.
وی خاطرنشان کرد: تربیت اسلامی، اخلاق اسلامی، مشاوره اسلامی، برنامه‌ریزی آموزشی، مدیریت آموزشی و نیز نیازهایی که در بخشی از فعالیت‌های حوزه و آموزش‌وپرورش اعم از برپایی دوره‌های تربیت مربی کودک و نوجوان و مباحث مربوط به روان‌شناسی و فعالیت‌های ترکیبی دنبال می‌شود، از دیگر رویکردهای این مجموعه است.
حجت‌الاسلام‌والمسلمین زارعان گزارشی از آزمون‌پذیرش موسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی در خردادماه امسال ارائه و بر اهمیت جهت‌دهی تحصیلی طلاب تأکید و اظهار کرد: پیگیری و ارائه تحصیلات تخصصی در رشته‌هایی که بازدهی اجتماعی آن ناظر به رسالت دینی حوزه‌های علمیه در بسترهای مختلف اخلاقی است، از جمله رسالت‌های مؤسسه آموزش عالی اخلاق اسلامی است.
کد خبر 6093174
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند