خاطرات کاسبان قدیمی تهران از رسول ترک/ چگونه زندگی پیرغلام امام حسین (ع) با عشق مولایش تغییر کرد؟
تاریخ انتشار: ۱۶ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۵۱۴۸۸
رسول ترک از همان کودکی وارد هیئت و دستههای عزاداری شد و سالهای جوانی خود را در بازار تبریز نزد یک تاجر پارچه گذراند. حقوق حلالی داشت اما کمکم دوستان نابابی پیدا کرد که کارش به لاابالیگری و خلاف کشیده شد.
به گزارش قدس آنلاین، رسول ترک یکهبزن محله بود؛ از آن آدمهایی که خدا نکند دست به تیزی شوند و به سیم آخر بزنند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سال ۷۹ کتابی به نام «رسول ترک، آزادشده امام حسین علیهالسلام» به قلم محمدحسین سیفاللهی منتشر شد. نویسنده این کتاب تحقیقات بسیاری روی زندگی رسول ترک انجام داده و اطلاعات بسیار مستندی از او دارد. به همین دلیل سراغش رفتیم تا خلاصهای از داستان رسول ترک، توبه و تغییر سبک زندگیاش برای ما بگوید.
توبه ماندگار
* درباره زندگی رسول ترک مطالب متنوعی گفته شده که گاهی با هم تناقضاتی دارند. ماجرای آن توبهای که به ثبت رسید، چه بود؟
در یکی از محلههای قدیمی قم که خانه پدریام در آن واقع شده بود، یک هیئت مذهبی بهصورت هفتگی در منزل مرحوم زهراپور برگزار میشد. به مناسبتهای مختلف واعظان و سخنرانان زیادی در این جلسه حاضر میشدند.
مرحوم حجتالاسلام والمسلمین حاج شیخ حسین کبیر یکی از واعظان این جلسه بود که از نوجوانی جزو پهلوانان زورخانه بود و به برکت نفس مرحوم شیخ حسین زاهد، جذب حوزه و لباس طلبگی شده بود. برای اولین بار قصه توبه رسول ترک را از زبان حاج شیخ حسین کبیر شنیدم. او حاج رسول را از نزدیک دیده بود.
شیخ حسین کبیر همیشه ماجرای توبه رسول ترک را با آنکه از زبان مرحوم حاج اکبر ناظم نقل میکرد، آنقدر زیبا و دلنشین میگفت که گویا تازه این ماجرا پیش آمده. بیان دلنشین او هر شنوندهای را تحت تأثیر قرار میداد.
آشنای پیرغلامان امام حسین علیه السلام
* با این توضیحات رسول ترک را مداحان قدیمی و پیرغلامان امام حسین علیهالسلام میشناختند!
همینطور است. شیخ حسین کبیر همیشه میگفت انسانهای بیتفاوت و اهل غفلتی را میشناسم که با شنیدن ماجرای توبه رسول ترک، سبک و شیوه زندگی و مرامشان تغییر پیدا کرده. به یاد دارم شیخ حسین در یکی از سخنرانیهایش میگفت یکی از ایرانیان مقیم کشورهای خارج با شنیدن داستان توبه رسول ترک، زندگیاش دگرگون شده است.
البته ماجرای رسول ترک را بعدها از زبان شخصیتهایی همچون مرحوم آیتالله حاج شیخ محمدحسن معزی تهرانی و حاجآقا قائمی که از شاگردان آیتالله بهجت بودند نیز شنیدم. ضمن اینکه حاج منصور ارضی بهواسطه حاج شیخ رضا سراج، رسول را میشناسد و در روضههایش از او یاد میکند.
ماجرای تألیف زندگینامه رسول ترک
* چه شد که شما تصمیم گرفتید زندگینامه او را تألیف کنید؟
تعریفها و نقلقولهای فراوان از توبه حاج رسول انگیزهای شد تا این ماجرای جذاب و اثرگذار را در سال ۱۳۷۹ یعنی ۴۰ سال پس از فوت حاج رسول به قلم درآورم.
اگرچه در آن زمان تعدادی از دوستان و نزدیکان او از دنیا رفته بودند اما تنها خواهر پیر او که در تهران زندگی میکرد و برادرزادهاش حسن دادخواه که اکنون در تبریز ساکن است، برای به قلم درآوردن داستان توبه حاج رسول و چگونگی زندگی او کمک شایانی به من کردند.
ریشههای یک تحول بزرگ
* دلیل لاابالیگری رسول ترک در دوران جوانیاش چه بود؟ درواقع میخواهیم فضای خانوادگی و جامعه آن روز را بهتر بدانیم تا ریشههای این تحول بزرگ را درک کنیم.
در یکی از محلههای مذهبی تبریز و در یک خانواده معمولی به دنیا آمد؛ محلهای که به جهت تعدد مسجد و هیئتهای مذهبی، فرهنگ حسینی در آن موج میزد؛ محلهای که در تاسوعا و عاشورای حسینی پر از دسته و تکیه میشد و بوی کربلا میگرفت.
رسول هم مثل همه بچهمحلهایش از همان کودکی وارد هیئت و دستههای عزاداری شد و سالهای جوانی خود را در بازار تبریز نزد یک تاجر پارچه گذراند. حقوق حلال و خوبی داشت اما کمکم دوستان نابابی پیدا کرد و درنهایت کارش به لاابالیگری و خلاف کشیده شد.
مدتی بعد رسول برای ادامه بزهکاریهایش به تهران رفت. میگویند وقتی به تهران رفت، خلافکاریهایش بیشتر شد؛ بهگونهای که برخی از دوستانش میگفتند رسول ترک که زور و بازوی مادرزادی داشت، در تهران شروع به قلدر بازی و زورگیری کرد.
خاطرات کاسبان قدیمی تهران از رسول ترک
* از کسبه قدیمی تهران هم کسی خاطرهای از او نقل کرده است؟
بله. یکی از کاسبهای قدیمی بازار تهران در رابطه با زور بازوی حاج رسول میگفت: «یک لات و گردنکلفتی در تهران بود که بسیار شرور و نامرد بود. او بنیه قوی و دل و جرئت زیادی داشت اما بدذات، بیرحم و بیمروت بود. یکبار برای اینکه دخلش را بیاورند، تعدادی شرور همچون خودش او را به یک زیرزمین کشاندند و پس از قفل کردن همه در و پنجرهها به جان او افتادند. این مرد گردنکلفت بهقدری چالاک و جسور بود که از دست آنها جان سالم به در برد؛ طوری که دو یا سه نفر از آنها را بهشدت زخمی و ناکار کرده بود.»
کسبه قدیمی و پیر بازار که رسول را میشناختند و او را دیده بودند، خاطرات زیادی از قلدربازیهای او در زمان جاهلیت و غفلتش داشتند. البته رسول بعد از توبه هیچگاه اهل دعوا و زد و خوردهای نفسانی نبود اما اگر جایی که دیگران قصد داشتند حقش را پایمال کنند کوتاه نمیآمد، ولی بدون آنکه بخواهد شرع را زیر پا بگذارد حقش را میگرفت.
حاج رسول خودش روضه مجسم بود
* گویا رسول ترک با روضه امام حسین علیهالسلام گره خورده بود. درست است؟
همینطور است. وقتی میخواستم کتاب زندگینامه رسول را بنویسم، برای اولین بار سری به مسجد بزرگ آذربایجانیها در بازار تهران زدم. وقتی نام رسول ترک را در مقابل یکی از ریشسفیدان این مسجد به زبان آوردم، خیرهخیره نگاهم کرد و بدون اینکه حرفی بین ما رد و بدل شود چشمانش پر از اشک شد.
گریهکن کمنظیر حضرت سیدالشهدا علیهالسلام
* حاج رسول در میان آذریزبانها کمتر بهعنوان یک توبهکننده مطرح بود. دلیل این اتفاق چیست؟
بله. آذریزبانها او را به عنوان یکی از گریهکنان نمونه و کمنظیر حضرت سیدالشهدا علیهالسلام میشناختند. آذریزبانها او را نماد و اسوه یکی از سبکهای روضهخوانی و گریه کردن قبول داشتند.
بسیاری از پیرمردان مسجد آذربایجانیها میگفتند حاج رسول خودش روضه بود. به گفته آنها او با اینکه چهرهای خشن و مقتدری داشت، اما برای اربابش امام حسین علیهالسلام مثل مادران جوانمرده گریه میکرد. گریههای او هر آدمی را منقلب میکرد و با گریههای او اشکها نیز سرازیر میشد.
یکی از چشمگیرترین جلوههای گریه حاج رسول در میان دستههای و هیئتهای عزاداری بود که با صدای جانسوز ولی حجیم و بلندش نکتهها و تکیهکلامهایی را بر زبان جاری میکرد که آتش به جان هر دردمندی میانداخت.
اما رسول ترک قبل از اینکه توفیق توبه را پیدا کند، همیشه برای مجالس عزای امام حسین علیهالسلام احترام قائل بود و برای حضور در این مجالس تلاش میکرد. به گفته حاج سید حسن قدسی، مرحوم حاج رسول قبل از توبه نسبت به همه سادات و افراد منسوب به پیامبر صلیالله علیه و آله بسیار مؤدب بود و اگر متوجه میشد شخصی سید است، بههیچوجه آزارش به او نمیرسید.
منبع: تسنیم
انتهای پیام /
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: خاطرات رسول ترک پیرغلام امام حسین ع امام حسین علیه السلام توبه رسول ترک شیخ حسین کبیر رسول ترک حاج رسول حاج شیخ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۵۱۴۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عنوان قدیمیترین نماد نهادهای علم جهان یونسکو به دانشگاه تهران اعطا شد
به گزارش گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، سید محمد مقیمی رئیس دانشگاه تهران در آستانه سالروز شهادت استاد شهید مرتضی مطهری و روز معلم در جمع اساتید و دانشجویان دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، با اشاره به قرارگیری در آستانه نودمین سالگرد تأسیس دانشگاه تهران، گفت: ویژگی متفاوتی که آئین نود سالگی دانشگاه تهران نسبت به برنامههای هفتاد و هشتاد سالگی دارد، این است که تلاش کردیم قدمت نهاد علم در ایران را به سابقه دانشگاه تهران ضمیمه کنیم.
رئیس دانشگاه تهران به سابقه سنت دانشگاهی در ایران از جندیشاپور تا دانشگاه تهران اشاره کرد و افزود: این سابقه حتی در بین دانشگاهیان هم مغفول مانده و کمتر به آن توجه میکنیم. از این رو در سال ۱۴۰۲ طی مکاتبهای رسمی به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد شد تا این سابقه به نوعی به تاریخ و قدمت دانشگاه تهران ضمیمه شود. جندیشاپور نماد نهادهای علم در ایران بوده و در سال ۲۰۱۷ میلادی از سوی یونسکو بهعنوان قدیمیترین دانشگاه جهان با ۱۷۵۰ سال سابقه معرفی شده است که البته این رکورد پیش از آن متعلق به دانشگاه بولونیا در ایتالیا با نزدیک به ۱۲۰۰ سال قدمت بوده است.
استاد دانشگاه تهران ادامه داد: افتخار بزرگ تعلق گرفتن پایهگذاری سنت دانشگاهی به ایران، در حالی مورد اذعان جهانیان است که خودمان کمتر در خصوص این داشتهها و هویت ایرانی- اسلامی مطالعه کرده و کمتر بر روی آن تبلیغ و فعالیتهای ترویجی انجام دادهایم و جوانان ما کمتر از این سرمایههای ملی شناخت دارند. از دانشگاه تهران انتظار میرود که بهعنوان دانشگاه پیشگام و نوآور بیشتر به این موضوع توجه داشته باشد و به تقویت هویت ایرانی-اسلامی برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی از طریق دانشگاه تمدن ساز که در گام دوم انقلاب اسلامی مورد توجه ویژه قرار گرفته است، بپردازد؛ و بدون شک آثار ارزشمند علامه شهید مطهری منبع بسیار ارزشمندی برای حرکت در این مسیر است.
مقیمی با اشاره به تأکید مقام معظم رهبری بر تمدن سازی دانشگاه، فرازهایی از کتاب خدمات متقابل اسلام و ایران اثر شهید مطهری درباره نقش تمدن سازی نهاد علم در ایران از جندیشاپور و اذعان ویل دورانت که جندیشاپور را محور تمدن ایران در دوره ساسانی میداند را یادآوری کرد و بیان داشت: اینکه بگوییم دانشگاه تهران با قدمت ۹۰ ساله، نماد آموزش عالی ایران است، با واقعیت خیلی فاصله دارد. درست است که ۹۰ سال از قدمت مجموعه ساختمانهای فعلی نماد آموزش عالی کشور که در سال ۱۳۱۳ ساخته شده است میگذرد؛ ولی وقتی به سیر تکامل و زنجیره چرخه عمر دانشگاه تهران بهعنوان نماد آموزش عالی ایران را بررسی میکنیم، در مرحله قبلی به دارالفنون میرسیم و هر چه که به گذشته برمیگردیم به نهادهای آموزش عالی همچون ربع رشیدی، نظامیهها و در نهایت به جندیشاپور میرسیم.
وی افزود: بر اساس مصوبه اولین جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۴۰۳ که با حضور رئیسجمهوری برگزار شد، سابقه دانشگاه جندیشاپور به دانشگاه تهران منضم شد و شورای عالی انقلاب فرهنگی مأموریتی به دانشگاه تهران سپرد تا برای اینکه دانشگاهها بهویژه دانشگاه تهران نقش محوری تمدن سازی را ایفا کنند، طرح جامعی ارائه شود و برای ارتقای فرهنگ و تمدن ایرانی-اسلامی بر محور نهاد علم تلاش شود. اساتید، دانشجویان و پژوهشگران دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران میتوانند نقشآفرینی ویژهای در این زمینه داشته باشند.
رئیس دانشگاه تهران ادامه داد: وقتی به سیره نظری و عملی شهید مطهری نگاه میکنیم، ملاحظه میشود که ایشان استاد و معلمی در تراز دانشگاه تمدن ساز است و شخصیتی است که نقش تمدن سازی را به اندازه چند نهاد علمی ایفا کرده است؛ لذا انتظار میرود اساتید دانشگاه همین نقش را ایفا کنند تا بتوانیم به اهداف تمدن سازی دانشگاه نائل شویم. آثار و نوشتههای شهید مطهری همان چیزی است که نیاز امروز ما است و هیچ وقت کهنه نمیشود. یکی از مهمترین منابع ما در زمینه مطالعه تمدن سازی دانشگاه، آثار شهید مطهری است که باید به سهم خودمان در تقویت این مجموعه تلاش کنیم.
مقیمی در پایان از برگزاری بزرگداشت ۱۷۵۷ سال سنت دانشگاهی در ایران زمین همزمان با نود سالگی دانشگاه تهران خبر داد و گفت: بر اساس آثار شهید مطهری، دانشگاه جندیشاپور نقطه عطفی است که وجوه مشترکی را برای تمدن اسلامی و ایرانی ایجاد کرد. امروز اگر میخواهیم به تمدن نوین اسلامی ایرانی دست یابیم، دانشگاه باید یکی از مهمترین کانونهای توجه ما باشد؛ لذا امروز به شدت به آثار شهید مطهری نیاز داریم تا با رویکرد دانشگاه تمدن ساز بتوانیم آثار مورد نیاز درباره قدمت نهاد علم در ایران را استخراج و نقشه راهی بر اساس اندیشه شهید مطهری تنظیم کنیم.
انتهای پیام/