اگر هنر کاربردی نشود کم کم کنار گذاشته می‌شود/مشغول پروژه نیم ضریح امام حسین(ع) هستم که قرار است در خیمه گاه نصب شود
تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۷۸۵۳۶۴
این روزها در حوزه هنری نمایشگاه آثار هنرمندان شیشه‌نگار باشگاه معماران جوان مرکز معماری اسلامی با موضوع «بازسازی تصاویر کتاب طوفان البکاء فی مقاتل الشهدا» به سرپرستی مرضیه سادات کمانیان برپاست. کمانیان متخصص هنرهای سنتی و اسلامی است و به گفته خودش هنرش را وقف قرآن و اهل بیت کرده است. گفت‌وگوی ما با این هنرمند را می‌خوانید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش فرهنگ و هنر قدس آنلاین، ایران مهد تمدنی کهن و هنرش نمایانگر این تمدن بزرگ است؛ شیشه‌نگاری از هنرهای باستان است که همزمان با ساخت شیشه در ایران و ورود هنر نقاشی پشت شیشه به این سرزمین زینت‌بخش زندگی و خانه‌های مردمانی شد که هنر همواره جزیی از زندگی آنها بوده و هست. پیوند رنگ و نور در این هنر جادویی آن را به اعتقادات عمیق این مردمان گره زد تا جایی که هنر شیشه نگاری را هنری مذهبی نامیدند.
این روزها در حوزه هنری نمایشگاه آثار هنرمندان شیشه‌نگار باشگاه معماران جوان مرکز معماری اسلامی با موضوع «بازسازی تصاویر کتاب طوفان البکاء فی مقاتل الشهدا» به سرپرستی مرضیه سادات کمانیان برپاست.
کمانیان با بیش از ۲۵ سال تجربه طراحی، اجرا و تدریس هنرهای سنتی و اسلامی به فعالیت در این زمینه مشغول است. او هنرمندی است که نمایشگاه اولین شاهنامه شیشه ای در جهان را برگزار کرده است. کمانیان متخصص هنرهای سنتی و اسلامی است و به گفته خودش هنرش را وقف قرآن و اهل بیت کرده است. گفت‌وگوی ما با این هنرمند را می خوانید.
خانم کمانیان در ابتدا قدری درباره انگیزه برپایی این نمایشگاه برایمان بگویید و اینکه چه شد تصمیم گرفتید تصاویر این کتاب قدیمی را در قالب نقاشی پشت شیشه بازسازی کنید؟
«طوفان البکاء فی مقاتل الشهدا» کتاب مذهبی و بسیار معروفی در شرح مصائب اهل بیت(ع) است، در واقع این کتاب بیشتر درباره مصائبی است که در واقعه کربلا اتفاق افتاده است. مدتی قبل این کتاب در کاخ گلستان رونمایی شد و تصاویرش برای من بسیار جالب بود.
تصاویر این کتاب متعلق به یک هنرمند تصویرگر دوران صفویه به نام علی قلی خویی و مولف کتاب نیز محمدابراهیم جوهری است. کتابی که من از روی این نسخه برداشتم، چاپ سنگی متعلق به دوران ناصری سال ۱۲۷۳ بود که تصاویرش برایم بسیار جالب بود و از آنجایی که تخصص خودم هم نقاشی پشت شیشه است تصمیم گرفتم این تصاویر را برای نقاشی پشت شیشه بازسازی کنم.
چگونه تصاویر کتاب بازسازی و تبدیل به طرح شدند و چند اثر در این نمایشگاه حاضر است؟
طبیعتاً این اتفاق با طراحی تخصصی افتاد؛ طراحی تخصصی یعنی اینکه هر هنری طراحی خاص خودش را با توجه به تکنیک و متریال می طلبد. آن کتاب هم برای چاپ سنگی طراحی شده بود و ما آن را برای نقاشی پشت شیشه آماده‌سازی و تبدیل کردیم.
این کتاب دوازده تصویر داشت و با یک مطلع از نام کتاب، ۱۳ تابلو شد که توسط تیمی از دانشجویان مرکز معماری اسلامی با تکنیک نقاشی پشت شیشه کار شد. البته این پروژه با حضور من در مرکز معماری و ورک شاپ‌هایی که آنجا برگزار می‌کردم همزمان شد و متوجه شدم که بچه‌ها بسیار بااستعداد و خلاق هستند و از میان ۲۴ نفر، ۸ نفر را انتخاب و این پروژه را آغاز کردیم.
به دلیل کرونا کار به صورت مجازی پیش رفت و بچه‌ها تصاویر را برای من ارسال می‌کردند و ایرادها را می‌گرفتیم و کار را پیش می‌بردیم. در نهایت این پروژه به ثمر نشست و با اینکه روند کار سخت بود از نتیجه راضی هستم.
با توجه به مضمون کتاب و ویژگی های هنر پشت شیشه، شاخصه های این آثار را از طراحی تا اجرا در چه می بینید؟
نقاشی پشت شیشه یک هنر مذهبی است که در این پروژه در خدمت بازسازی تصاویر یک کتاب مذهبی هم قرار گرفته؛ کتابی که برای پژوهشگران مذهبی همیشه یک منبع مهم بوده است. این نقاشی هم در خدمت مذهب است و حتی پیشکسوتان این هنر معتقد بودند نقاشی پشت شیشه قداست دارند و نباید روی آن نقوش مدرن کار کرد و باید قداستش حفظ شود. طبیعتاً بازسازی تصاویر مذهبی در قالب هنری که ریشه‌های مذهبی دارد، همخوانی قابل قبولی را در نتیجه حاصل می کند.
نقاشی پشت شیشه در میان هنرهای سنتی ما چه جایگاهی دارد و اساساً چقدر مورد اقبال هنرمندان و مردم است؟
از زمانی که شیشه در ایران یا مصر تولید شد، شیشه نگاری هم وجود داشته اما نقاشی پشت شیشه تکنیکی است که به طور معکوس روی شیشه کشیده می‌شود و این به زمانی برمی‌گردد که شیشه‌های تخت در اواخر دوره تیموری تولید شد. البته این شیشه‌ها در چین و ایتالیا تولید شدند و زمانی که خط سیر آن را بررسی می‌کنیم می‌بینیم که این هنر از ایتالیا و دقیقاً زمانی که ارتباطات با اروپا برقرار شده وارد ایران شده است. بنابراین ایتالیا خاستگاه این هنر بوده است. آن زمان هم هنر در خدمت کلیسا بود و خیلی جالب است که از بندرعباس به ایران راه پیدا کرد و دریانوردها آن را به ایران وارد کردند و تمام شهرهایی که از بندرعباس تا تهران در این مسیر بودند کم و بیش این هنر را در خود دارند. به دلیل اینکه از هنر پشت شیشه برای موضوعات مذهبی استفاده می‌شد زمانی هم که به ایران رسید بُعد مذهبی و قداستش را حفظ کرد و البته همزمان با روی کار آمدن صفویه به عنوان اولین دولت شیعی ایران بود و به عنوان عنصری در معماری استفاده می شد. این هنر همچنان ادامه پیدا کرد و زمان قاجار در اوج خودش بود. متاسفانه با شروع دوران پهلوی موج هنر مدرن شروع شد و این هنر و نقاشی قهوه خانه ای کم کم رو به فراموشی رفت و تقریباً در حال منسوخ شدن بود تا ۵ ـ ۶ ساله اخیر که فعالیت هایی انجام شد و مجدداً رونق یافت و به صورت تزیینی و کاربردی مورد استفاده هنرمندان قرار گرفت.
با توجه پیشینه ای که این هنر دارد چقدر می تواند در چرخه اقتصادی هنر تاثیرگذار باشد و کاربردی شدن آن در زندگی روزمره چقدر است؟
به نظرم اگر هنر کاربردی نشود کم کم کنار گذاشته می‌شود، به ویژه در عصر جدید که طبیعتاً عدم کاربردی بودن آن باعث می شود این تکنیک اهمیتش را از دست بدهد، اما خوشبختانه طی این سال های اخیر که بیشتر روی آن کار می شود این هنر هم کاربردی تر و از تزیینی بودن صرف کاسته شده است و نوآوری هایی در آن پدید می آید.
قدری درباره کارهای خودتان بگویید؟
طراحی کاشی برای حرم حضرت علی(ع) در نجف و طراحی نیم ضریح امام سجاد(ع) در خیمه‌گاه که کارهای نقاشی پشت شیشه آن همراه با خاتم انجام شد، از کارهای من است. این روزها نیز مشغول پروژه نیم ضریح امام حسین(ع) هستم که طراحی اش را در یک سال اخیر انجام دادم و در مرحله آماده سازی برای نقاشی پشت شیشه است و قرار است در خیمه گاه نصب شود. همچنین یک ضریح بزرگ متعلق به حضرت زهرا(س) در حال ساخت است و قرار است در نزدیک‌ترین مکان به حرم مطهر حضرت علی(ع) نصب شود. در حال حاضر هم مشغول طراحی دو تا تابلو برای امامزاده صالح هستم که شامل خط و تذهیب است.
چه احساسی از خلق آثار مذهبی و خدمت به شخصیت های والای دین دارید؟
من فارغ‌التحصیل میراث فرهنگی هستم و رشته‌های مختلفی مانند طراحی سنتی نقاشی، فلسفه و هنرهای اسلامی خواندم اما به جایی رسیدم که احساس کردم باید دست به انتخاب بزنم. حتی در دوره‌ای طراحی مد خواندم اما دلم اینها را نمی‌خواست و اتفاقی برایم افتاد که همه چیز را تغییر داد. زمانی که برای طراحی کاشی‌های حرم حضرت علی(ع) به نجف رفتم آنجا ۱۲ پنجره زیر گنبد حضرت علی(ع) وجود دارد که هر کدام یک اتاقک است و کاشی‌های آن اتاقک‌ها را من طراحی کردم. در واقع اولین کارم طراحی آن کاشی‌ها بود و می‌خواستم هنرم را جای بهتری خرج کنم که قلباً راضی باشم و این انتخاب من است و چند سال است غیر از قرآن و اهل بیت(ع) هیچ کار دیگری انجام نمی‌دهم.
آیا تاثیرش را هم در زندگیتان دیده اید؟
بله بسیار زیاد! من کاملاً هنرم را وقف قرآن و اهل بیت(ع) کرده‌ام و برکت این کار زندگی من را دگرگون کرده است.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: نقاشی پشت شیشه بازسازی تصاویر نقاشی پشت شیشه قرآن و اهل بیت هنرهای سنتی مرکز معماری حضرت علی ع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۷۸۵۳۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اجرای عملیات عمرانی پارک ۲۲ هکتاری مشاهیر در اصفهان
مدیر منطقه ۵ شهرداری اصفهان گفت: عملیات اجرایی پروژه پارک مشاهیر در زمینی به مساحت ۲۲ هکتار آغاز شده است، همچنین پروژه توسعه فضای سبز شامل پارک بیشه خزایی (پارک سه‌راه نظر) و مرکز محله حسین آباد در دستور کار شهرداری این منطقه قرار دارد.
حسین کارگر در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با اشاره به اجرای پروژه‌های عمرانی سال گذشته اظهار کرد: در سال گذشته بیشتر اقدامات که از طرف شهرداری و شورای اسلامی شهر اصفهان تعریف شده بود، توسط شهرداری انجام شد؛ در این راستا ۹۵ درصد از بودجه مصوب منجر به اقدامات عمرانی، فرهنگی و خدمات شهری در منطقه ۵ شهرداری شده است.
وی افزود: بودجه سال جاری ۱,۸۰۰ میلیارد تومان است که نسبت به سال گذشته حدود ۴۰ درصد افزایش داشته و در این راستا اقداماتی در حوزه طراحی در دستور کار شهرداری گرفته شده است.
مدیر منطقه ۵ شهرداری اصفهان خاطر نشان کرد: عملیات اجرایی پروژه پارک مشاهیر شهر اصفهان در زمینی به مساحت ۲۲ هکتار آغاز شده است، همچنین پروژه توسعه فضای سبز شامل پارک بیشه خزایی (پارک سه راه نظر) و مرکز محله حسین آباد در دستور کار قرار دارد.
کارگر اظهار کرد: در این زمینه همچنین پروژه رفع گلوگاه‌ها، آزادسازی‌ها و اقدامات مربوطه انجام خواهد شد.
کد خبر 748495
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند