چرا تغذیه سالم برای عملکرد مغز بسیار مهم است؟
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۸۳۸۴۵۴
به گزارش حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران جوان، به نقل از سایت سلامت دانشگاه هاروارد، فکرش را بکنید مغز شما همیشه روشن است و از افکار و حرکات شما، تنفس و ضربان قلب و حواس شما مراقبت می‌کند حتی در حالی که در خواب هستید، مغز ۲۴ ساعته به سختی کار می‌کند، این بدان معناست که مغز شما به سوخت مداوم نیاز دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مانند یک ماشین گران قیمت، مغز شما وقتی بهترین سوخت را دریافت می‌کند، بهترین عملکرد را دارد. مصرف غذاهای باکیفیت که حاوی مقدار زیادی ویتامین، مواد معدنی و آنتی اکسیدان‌ها هستند، مغز را تغذیه کرده و از آن در برابر استرس اکسیداتیو محافظت می‌کند؛ «زباله» (رادیکال‌های آزاد) که در هنگام استفاده از اکسیژن توسط بدن ایجاد می‌شود، می‌تواند به سلول‌ها آسیب برساند.
به همین ترتیب مغز شما می‌تواند آسیب ببیند اگر چیزی غیر از سوخت درجه یک مصرف کنید. اگر موادی از سوخت «کم مصرف» (مانند آنچه از غذاهای فرآوری شده یا تصفیه شده دریافت می‌کنید) به مغز برسد، توانایی کمی برای دفع آن‌ها دارد؛ به عنوان مثال رژیم‌های غذایی سرشار از قند‌های تصفیه شده برای مغز مضر هستند. علاوه بر بدتر شدن تنظیم انسولین توسط بدن، آن‌ها همچنین التهاب و استرس اکسیداتیو را افزایش می‌دهند. مطالعات متعدد ارتباط بین رژیم غذایی سرشار از قند‌های تصفیه شده و اختلال در عملکرد مغز و حتی بدتر شدن علائم اختلالات خلقی، مانند افسردگی را نشان داده است.
منطقی است اگر مغز شما از تغذیه با کیفیت خوب محروم است، یا اگر رادیکال‌های آزاد یا سلول‌های التهابی آسیب رسان در فضای بسته مغز در حال گردش هستند و به آسیب بافت مغز کمک می‌کنند،اینها عواقب قابل انتظاری است. نکته جالب این است که سالهاست که حوزه پزشکی ارتباط بین خلق و خو و غذا را به طور کامل تصدیق نمی‌کند.
امروزه خوشبختانه زمینه رو به رشد روانپزشکی تغذیه در حال درک این نکته است که پیامد‌ها و ارتباطات زیادی نه تنها بین آنچه می‌خورید، چه احساسی دارید و چگونه رفتار می‌کنید، بلکه انواع باکتری‌هایی که در روده شما زندگی می‌کنند، وجود دارد.
غذا‌هایی که مصرف می‌کنید چگونه بر احساس شما تاثیر می‌گذارد؟
سروتونین یک انتقال دهنده عصبی است که به تنظیم خواب و اشتها، واسطه خلق و خو و مهار درد کمک می‌کند. از آنجا که حدود ۹۵ درصد سروتونین شما در دستگاه گوارش تولید می‌شود و دستگاه گوارش شما دارای صد میلیون سلول عصبی یا نورون است، منطقی است که عملکرد‌های داخلی دستگاه گوارش شما فقط به هضم غذا کمک نمی‌کند، بلکه احساسات شما را هدایت می‌کند. علاوه بر این، عملکرد این نورون‌ها و تولید انتقال دهنده‌های عصبی مانند سروتونین، به شدت تحت تاثیر میلیارد‌ها باکتری «خوب» است که میکروبیوم روده شما را تشکیل می‌دهند. این باکتری‌ها نقش اساسی در سلامتی شما ایفا می‌کنند. آن‌ها از پوشش روده شما محافظت کرده و اطمینان می‌دهند که سد محکمی در برابر سموم و باکتری‌های «بد» ایجاد می‌کنند. آن‌ها التهاب را کاهش داده و میزان جذب مواد مغذی را از غذای شما بهبود می‌بخشند؛ و مسیر‌های عصبی را که مستقیما بین روده و مغز حرکت می‌کنند، فعال می‌کنند.
مطالعات رژیم‌های «سنتی»، مانند رژیم مدیترانه‌ای و رژیم سنتی ژاپنی را با رژیم معمولی «غربی» مقایسه کرده‌اند که نشان داده است که خطر افسردگی در افرادی که رژیم سنتی دارند ۲۵ تا ۳۵ درصد کمتر است، زیرا به گفته دانشمندان این رژیم‌های سنتی دارای سبزیجات، میوه‌ها، غلات فرآوری نشده و ماهی و غذاهای دریایی هستند و فقط مقدار کمی گوشت بدون چربی و لبنیات دارند. آن‌ها همچنین فاقد غذا‌ها و قند‌های فرآوری شده و تصفیه شده هستند که جزء اصلی الگوی رژیم غذایی «غربی» هستند؛ علاوه بر این بسیاری از این غذاهای فرآوری نشده تخمیر شده و به عنوان پروبیوتیک‌های طبیعی عمل می‌کنند.
این ممکن است برای شما غیرقابل قبول به نظر برسد، اما این تصور که باکتری‌های خوب نه تنها بر آنچه روده شما هضم و جذب می‌کند تاثیر می‌گذارد، بلکه بر میزان التهاب در سراسر بدن شما و همچنین بر روحیه و سطح انرژی شما نیز تاثیر می‌گذارد، این موضوع در بین محققان مورد توجه قرار گرفته است.
روانپزشکی تغذیه به چه معناست؟
توجه داشته باشید که مصرف غذاهای مختلف نه فقط در لحظه بلکه روز بعد، چه احساسی در شما ایجاد می‌کند؛ سعی کنید از رژیم غذایی «پاک» به مدت دو تا سه هفته استفاده کنید، این بدان معناست که تمام غذاهای فرآوری شده و شکر را حذف کنید، ببینید چه احساسی دارید، سپس غذاهای خود را به آرامی به رژیم غذایی خود بازگردانده و احساس خود را ببینید.
بیشتر بخوانید
آیا غذاهای تند منجر به مرگ می‌شود؟انتهای پیام/
منبع: باشگاه خبرنگاران
کلیدواژه: رژیم غذایی ضربان قلب تاثیر می گذارد رژیم غذایی باکتری ها تصفیه شده روده شما مغز شما غذا ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۸۳۸۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
یک ادعای عجیب از سوءتغذیه نیمی از ایرانی‌ها
نتایج اخیر یک پژوهش چندساله نشان می‌دهد که سرانه مصرف مواد غذایی ایرانی‌ها با وجود گرانی اقلام غذایی و شرایط بد اقتصادی تغییر چندانی نداشته و آن‌ها در وضعیت سوءتغذیه بحرانی قرار ندارند، اما بخش عمده درآمدهایشان به سمت تأمین مواد غذایی رفته است.
به گزارش همشهری، متخصصان تغذیه بر مصرف همه گروه‌های غذایی؛ کربوهیدرات، چربی‌ها، پروتئین، لبنیات، میوه و سبزیجات، برای حفظ سلامت بدن و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌ها تأکید می‌کنند؛ محصولاتی که البته طی چند سال گذشته روند افزایشی قیمت داشته و به نوعی حضورشان در سفره‌ها کمتر شده. این وضعیت حواشی متعددی را هم رقم زده و اخبار متعددی از تبعات این مساله مطرح می‌شود، از جمله اینکه ایرانی‌ها در مسیر گرسنگی قرار گرفته و دچار سوءتغذیه شده‌اند.
به گفته جلال‌الدین میرزای‌رزار، رئیس انجمن تغذیه ایران، هم پیش‌تر فکر می‌کردند که بحث سوءتغذیه در کشور جدی است و به همین دلیل یک طرح ملی از سوی انستیتو تحقیقات تعذیه در این باره در کشور کلید خورد که نتایج آن سوءتغذیه خانواده‌های ایرانی را رد می‌کند.
در این باره حتی تابستان سال گذشته سازمان جهانی خواربار و کشاورزی ملل متحد -فائو- از کاهش قابل توجه سوءتغذیه در ایران طی سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ خبر داد و اعلام کرد: «طی این دوره ۶.۱ درصد از جمعیت ایران با مشکل سوء تغذیه مواجه بودند و این عدد در دوره قبل -۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰- بالغ بر ۷ درصد بوده است.»
یک ادعای عجیب از سوءتغذیه ایرانی هاعجیبترین ادعا درباره سوءتغذیه ایرانی‌ها تابستان سال گذشته مطرح شد. مدیرکل سابق مطالعات اجتماعی وزارت تعاون با بیان اینکه اوضاع سوءتغذیه در کشور بحرانی شده، عنوان کرد: «۵۷درصد ایرانی‌ها سوءتغذیه دارند و کالری مورد نیاز یعنی ۲۱۰۰ کیلوکالری را دریافت نمی‌کنند. ۱۴.۵میلیون نفر از این ۵۷درصد هم کودکند و نزدیک ۱۰میلیون نفر زیر ۱۲سال»؛ ادعایی که نشان می‌داد فقر غذایی، سلامت بیش از نیمی از جمعیت کشور را تهدید می‌کند و هم نظام سلامت و هم آینده‌سازی کشور با مشکلات قابل‌توجهی روبه‌رو است.
ادعای این مسئول همان زمان هم مورد انتقاد گرفت و عنوان شد که حتی میانگین جدول سازمان بهداشت جهانی برای میزان کالری مورد نیاز گروه‌های سنی مختلف، متفاوت است. به‌عنوان مثال درباره افراد زیر ۱۰ سال دچار سوءتغذیه که به تأکید این مسئول سابق چیزی حدود ۱۰ میلیون نفر بودند، اگر پسر باشند ۸۵۰ تا ۱۹۸۰ کالری مورد نیاز است و اگر دختر باشند ۱۲۵۰ تا ۱۷۳۰ کالری. به همین دلیل میانگین عجیب ۲۱۰۰ کیلوکالری درباره این گروه سنی مصداق ندارد.
این در حالی است که وزارت بهداشت هم براساس جدولی که از سوی انستیتو تغذیه ایران تهیه شده بود، میانگین کالری و پروتئین مصرفی دهک‌های مختلف در سال ۹۷ را اعلام کرد. براساس این جدول، تنها ۴ دهک ابتدایی کالری کمتر از ۲۱۰۰ دریافت کرده بودند؛ دهک اول ۱۶۳۵، دهک دوم ۱۸۴۱، دهک سوم ۱۹۳۴ و دهک چهارم ۲۰۰۵؛ بنابراین کالری دریافتی ۳ دهک تفاوت قابل توجهی با میانگین کالری مطرح‌شده از سوی مدیرکل سابق مطالعات اجتماعی وزارت تعاون نداشته است.
البته آمار‌های رسمی وزارت بهداشت نشان می‌دهد که حدود ۱۶درصد کودکان زیر ۶ سال در ایران دچار سوء‌تغذیه‌اند و ۸۰۰هزار کودک در سنین رشد با کمبود انرژی و مواد پروتئینی و کمبود ریزمغذی‌ها روبه‌رویند. متولیان نظام سلامت همچنین از کمبود وزن ۱۱درصد کودکان در ایران و لاغری شدید حدود ۵درصد از کودکان خبر می‌دهند.
سرانه مصرف تغییری نکردهایرانیها طی سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۲۲ بهبود ۱۲ پله‌ای در رده‌بندی جهانی سوءتغذیه داشتند و در جایگاه ۹۰ قرار گرفتند؛ یعنی در مقایسه با ۱۶۷ کشور جهان از نظر سوءتغذیه، ۷۷ کشور جهان سوءتغذیه بیشتری نسبت به ایران داشته‌اند. حالا پژوهش‌ها هم نشان می‌دهند که ایرانی‌ها از نظر سوءتغذیه در وضعیت بحرانی قرار ندارند.
رئیس انجمن تغذیه ایران در این باره به توضیح می‌دهد: دراین‌باره یک پژوهش چندساله از سوی انستیتو تحقیقات تغذیه ایران آغاز شد. نام این طرح «سرانه مصرف مواد غذایی در خانوار‌های ایرانی» بود و از ۸ هزار خانوار ایرانی یادآمد غذایی گرفته شد. در طول این مطالعه سرانه مصرف تمام اجزای مواد غذایی در کشور به‌صورت پراکنده مورد اندازه‌گیری قرار گرفت. نتایجی که اخیرا به‌دست آمده نشان می‌دهند که سرانه مصرف نسبت به قبل از شرایط بد اقتصادی خیلی تغییر نکرده است که ایرانی‌ها را دچار سوءتغذیه بحرانی کند.
هزینه‌های ۵۰ درصدی برای خوراکیهابهگفته میرزای‌رزاز، این مطالعه نشان داد که خانوار‌های ایرانی بخش قابل توجهی از درآمد خود را به تامین مواد غذایی اختصاص داده‌اند. او دراین‌باره عنوان می‌کند: اگر در سال‌های گذشته یک خانوار مجبور بود ۱۵ تا ۲۰ درصد از درآمد خود را به خورد و خوراک اختصاص دهد، اکنون این عدد به ۴۰ تا ۵۰ درصد رسیده است؛ اما مصرف سرانه چندان جابه‌جا نشده است، مگر درباره گوشت به‌صورت خاص، و شاید لبنیات.
این متخصص تغذیه درباره سرانه مصرف لبنیات در ایران توضیح می‌دهد: این شاخص در کشور ما در مقایسه با کشورهای توسعه‌یافته همیشه کم بوده و اکنون هم همان وضعیت را دارد؛ به همین دلیل نمی‌توان کاهش مصرف را خیلی به مسائل اقتصادی ربط داد.
حمایت‌های غذایی ارجح‌تر استرئیس انجمن تغذیه ایران با تأکید بر اینکه این آمار‌ها در دهک‌ها و گروه‌های آسیب‌پذیر تفاوت‌هایی دارد، عنوان می‌کند: این گروه‌ها در یک یا ۲ دهک قرار دارند که در سازمان‌های مردم‌نهاد و ان‌جی‌اوها، ارگان‌های نیمه‌دولتی مثل کمیته امداد و ارگان‌های دولتی مثل سازمان بهزیستی به‌عنوان مستمری‌بگیر ثبت شده‌اند. یکی از توصیه‌های همیشگی ما به دولت‌ها درباره این گروه‌های آسیب‌پذیر این بوده است که این گروه‌ها باید تحت حمایت‌های غذایی قرار داشته باشند؛ یعنی به جای دریافت یارانه و کمک‌های نقدی، سبد‌های مواد غذایی دریافت کنند تا دچار سوءتغذیه که عامل بسیاری از بیماری‌هاست، نشوند.
میرزای‌رزاز تأکید می‌کند: تحقیقات نشان داده است که پول نقد پرداختی به این خانوارها، به دلیل گرفتاری‌های زیادی که دارند، به مواد غذایی اختصاص پیدا نمی‌کند و صرف موارد و مسائل دیگر می‌شود.
تصادف مرگبار در محور دره شهر-بدره ۴ کشته برجای گذاشت