به نقل از «فارس»

«قانون مسعودی»؛ دایره المعارف بزرگ نجومی ابوریحان بیرونی معرفی شد

تاریخ انتشار: ۱۶ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۰۴۵۴۶۹

به گزارش خبرگزاری فارس از مشهد به نقل از آستان‌نیوز، همزمان با روز بزرگداشت ابوریحان بیرونی، حکیم و دانشمند شهیر ایرانی، نود و چهارمین برنامه سه‌شنبه‌های علمی - فرهنگی آستان قدس رضوی به معرفی قدیمی‌ترین نسخه «قانون مسعودی»؛ دایره المعارف بزرگ نجومی اثر این اندیشمند قرن چهارم هجری قمری اختصاص پیدا کرد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

پژوهشگر علوم اسلامی در این نشست وبیناری اظهارکرد: تسلط ابوریحان بیرونی به زبان‌های فارسی و عربی و آشنایی با زبان‌های یونانی و سریانی به او کمک کرد تا از علوم آن روزگار به‌خوبی بهره بگیرد و به دانش خویش بیفزاید.

حمیدرضا محمدخانی به جسارت ابوریحان در تحقیق‌های علمی اشاره کرد و افزود: این دانشمند برای خلق نظریه‌های تازه، علوم دریافتی دانشمندان پیشین را مورد بررسی دوباره قرار می‌داد و برای تکمیل یافته‌های خویش به‌کار می‌گرفت.

وی با بیان اینکه در سده‌های پیشین که علم جدید هنوز ظهور و بروز نیافته بود، پیوستگی خاصی میان علم ریاضی و نجوم قرار داشت، افزود: یکی از مزایای دانشمندان گذشته سیر بین علوم متقدم بود و این آگاهی حلقه مفقوده کنونی به حساب می آید زیرا که علوم مترتب بر هم هستند و وقفه بین آن باعث عدم درک درست ادامه علم‌ها می‌شود.

این پژوهشگر علوم اسلامی از کتاب قانون مسعودی به عنوان اثر این دانشمند پرآوازه نام برد که در آن به مبانی نجوم و هیأت قدیم یا گاه‌شماری طول روز، ماه و سال و به طور کلی تاریخ قمری و استخراج تقویم اشاره دارد.

محمدخانی تصریح کرد: این کتاب که به بحث‌های دیگری همچون مبانی رویت هلال ماه و محاسبه بین الطلوعین(فاصله زمانی از طلوع فجر و اذان صبح تا طلوع آفتاب) و طلوع شفق و فلق می‌پردازد و برای حساب کردن اذان صبح و مغرب و خسوف و کسوف نیز کاربرد دارد.

وی آثار و کتاب‌های برجای مانده از ابوریحان بیرونی را نشانی بر سرآمدی این دانشمند بر بزرگان علمی عصر خود عنوان کرد و گفت: ابوریحان بیرونی مباحث بسیاری را مطرح و نظریات جدیدی را بیان کرده که پیش از وی کسی به آن‌ها نپرداخته است.

۱۵ نسخه خطی از آثار بیرونی در کتابخانه مرکزی رضوی

در مرکز نسخ خطی کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی نیز ۱۵ نسخه خطی از آثار ابوریحان بیرونی نگهداری می‌شود که یکی از نفیس‌ترین و کهن‌ترین نسخه‌های خطی این گنجینه، کتاب «قانون مسعودی» است.

«قانون مسعودی»، یک دایره المعارف بزرگ نجومی است که از ۱۱ مقاله تشکیل شده که هر مقاله دارای ابواب و فصولی راجع به مثلثات کروی، زمین و ابعاد آن، خورشید و ماه و سیارات است.

نسخه موجود در کتابخانه مرکزی آستان قدس رضوی، مجلد دوم کتاب قانون مسعودی و از قدیمی‌ترین و جزو اولین نسخه‌های خطی موجود در ایران به شمار می‌رود.

روز سیزدهم شهریور بزرگداشت ابوریحان بیرونی، ریاضی‌دان، منجم، فیلسوف، جغرافیدان، داروشناس، کانی‌شناس، دین‌شناس و سیاح ایرانی، نام‌گذاری شده است.

انتهای پیام/ ۷۰۰۵۱

منبع: فارس

کلیدواژه: پژوهشگر علوم اسلامی قانون مسعودی ابوریحان بیرونی قانون مسعودی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۰۴۵۴۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

۱۱۱ فرصت سرمایه‌گذاری پیش‌بینی و معرفی شده است

حمیدرضا ایزدی از آمایش فرصت‌های سرمایه گذاری این استان خبر داد و گفت: براساس آمایش صورت گرفته برای هر یک از شهرستان‌های استان فارس سه فرصت و ظرفیت سرمایه گذاری تعریف و این فرصت‌ها در قالب یک کتاب تدوین و به چاپ رسیده است.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت فارس با اشاره به اینکه اکسپو ۲۰۲۴ به دنبال شناسایی و معرفی ظرفیت‌های کم نظیر استان فارس در حوزه‌های صنعت، معدن وتجارت به سرمایه گذاران می‌باشد؛ ابرازداشت: این نمایشگاه می‌تواند زمینه توسعه هر چه بیشتر این ظرفیت‌ها را فراهم کند.

او با بیان اینکه چندماه پیش از آغاز نمایشگاه برنامه ریزی‌های لازم برای حضور پربار و پرشور در این رویداد بزرگ اقتصادی انجام شده؛ اظهارداشت: در این راستا برای نخستین بار کتاب «راهنمای اولویت‌ها و سرمایه گذاری در استان فارس» تهیه و تدوین شد و برای هر شهرستان مشخصات کامل سه فرصت سرمایه گذاری به همراه راهبرد‌ها و فرایند‌های اخذ مجوز‌ها مورد توجه قرار گرفته است.

به گفته مدیرکل صنعت، معدن و تجارت فارس در مجموع در این کتاب ۱۱۱ فرصت سرمایه گذاری پیش بینی و معرفی شده است.

ایزدی در ادامه از رونمایی از این کتاب با حضور استاندار فارس و دیگر مسئولان استان و کشور در سومین روز نمایشگاه خبر داد و افزود: در مجموع دو سند آمایش در اختیار داریم که یکی سند آمایش خود استان فارس و دیگری سند آمایش صنعتی وزارتخانه است که به عنوان اسناد بالادستی اولویت‌های سرمایه گذاری استان را مشخص می‌کند.

او همچنین از معرفی مزیت‌های رقابتی استان فارس به بازدیدکنندگان در قالب ارایه کاتالوگ‌ها و بروشور‌ها خبر داد و خاطرنشان کرد: در رایزنی با هیات‌های خارجی تلاش می‌کنیم تا ماشین آلات و تکنولوژی‌های لازم برای تکمیل زنجیره ارزش تولید در صنایع بالادستی و پایین دستی محصولات مختلف همچون آلومینیوم و فولاد را تکمیل کنیم.

مدیرکل صنعت، معدن و تجارت فارس همچنین از انعقاد تفاهم‌نامه‌هایی در حوزه زنجیره ارزش فولاد طی روز‌های آتی خبرداد.

ایزدی رونمایی از واحد تولید شارژر خودرو‌های برقی در شیراز را مورد اشاره قرار داد و افزود: با توجه به سیاست دولت در خصوص واردات خودرو‌های برقی، تولید این شارژر این خودرو‌ها مورد توجه قرار گرفته است.

او در پایان از انعقاد تفاهم نامه همکاری با ادارت کل استان‌های جنوبی در خصوص تجارت دریامحور خبر داد و افزود: هدف از این تفاهم نامه رفع مشکلات اداری احتمالی برای تولیدکنندگان و صادرکنندگان استان فارس است.

باشگاه خبرنگاران جوان فارس شیراز