به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

هندسه مقرنس در دستان بانوی هنرمند شیرازی

تاریخ انتشار: ۲۴ شهریور ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۱۱۷۷۶۹

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز،  اشکال زیبای هندسی حسینیه در یکی از شهرک‌های شیراز توجه مرا به خود جلب کرد سراغ سازنده اش را گرفتم با کمال تعجب نام بانویی هنرمند را شنیدم، فاطمه سیرجانیان.

به سراغش رفتم در نگاهش طاقچه‌های تزیینی زیبایی را دیدم که با نظم و قاعده ساخته شده بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این بانوی هنرمند با آجر، گچ، کاشی، چوب و فلز اشکال هندسی را آن چنان زیبا در بنا‌ها ایجاد و آرایش می‌کند که آدمی را به تحسین وا می‌دارد.

مقرنس نوعی تزئین حجمی و تاقچه‌بندی آذینی است که در زیرگنبد‌ها یا نیم‌گنبد‌های روی ایوان‌ها و درگاه‌های ورودی، در زیر گلدسته‌های مناره‌ها، بالای ایوان مساجد، بالای محراب مساجد و دیگر بنا‌ها استفاده می‌شود.

در ساخت مقرنس از آجر، گچ، کاشی، چوب یا فلز استفاده می‌شود که در هر رده تاقچه‌ها از رده زیرین خود پیش می‌نشیند تا درگاه به هم آید.

در طاقچه‌ها برجستگی‌ها و تورفتگی‌هایی همراه با نگاره‌های گوناگون درآورده می‌شود.

فاطمه سیرجانیان معمار و هنرمند جوان متولد سال ۱۳۷۲در شهر شیراز است که رشته معماری را برای تحصیل انتخاب کرد و همواره به تحصیل اکتفا نکرد.

معماری سنتی و تزیینات را به صورت تجربی و عملی نزد پدرش استاد عبدالرسول سیرجانیان که از پیشکسوتان و فعالان تجربی در این حرفه است فرا گرفت.

اکنون این بانوی هنرمند در حاشیه فعالیت معماری خود مقرنس‌کاری را به عنوان حرفه تخصصی برگزیده و به پژوهش و بررسی در این زمینه پرداخته است.

علاوه بر این در زمینه طراحی و اجرای ابنیه‌های سنتی، کاربندی، گره چینی و معقل فعالیت دارد.

 

پای گفت و گوی  بانوی چیره دست مقرنس کار شیرازی می نشینیم که این هنر را پیچیده ترین نوع تزیین در معماری می داند.

از چه سنی شروع به کار کردین؟

قبل از ورود به هنرستان معماری پدرم نقوش هندسی را به من یاده داد و در طراحی و ترسیمات طرح‌های خودش نیز مرا مشارکت داد که این خود مقدمه‌ای بود برای ورود من به حوزه معماری سنتی در سن ۱۴ سالگی.

نخستین کار‌هایی که به صورت حرفه‌ای انجام دادید چه بود؟ چه شد که به مقرنس کار تبدیل شدید؟

اولین کار من اجرای طرح سر درب ورودی بیت الزهرا در سال ۸۶ بود که در طراحی و قالب گیری مقرنس ورودی با پدرم همراه بودم.

به نظر شما جایگاه شیراز در هنر مقرنس کاری نسبت به کل کشور در کجا قرار دارد؟

سبک مقرنس شیرازی یکی از بهترین و پیچیده‌ترین نمونه‌های مقرنس است که از نظر طراحی شاید شباهت‌هایی با بقیه سبک‌ها داشته باشه، اما از نظر اجرایی وارائه محصول نهایی تفاوت بسیار زیادی دارد که امروزه جایگاه این سبک با توجه به کم بودن تعداد استاد کار ماهر با کم توجهی کارفرما‌ها نسب به سبک‌های دیگر کمرنگ شده است.

چه کسانی مشوق شما در این راه بودند؟

پدرم بزرگترین استاد و راهنمای من بود که با حمایت او انگیزه بیشتری برای شروع و ادامه این کار در من بوجود آمد.

از چه کسانی الگو گرفتین؟

همان طور که گفتم این هنر رو از کار‌های پدرم شناختم و بهش علاقمند شدم و پیرو سبک‌های پدرم هستم، اما منابعی هم وجود دارد که برای بهره بردن به طور مثال نمونه کار‌هایی که از قبل در طول تاریخ اجرا شده است.

به جز حرفه مقرنس کاری به کار دیگری هم مشغول هستید؟

رشته تحصیلی من معماری است و من طرح‌های ساختمانی، مسکونی، تجاری، ویلا، طراحی نما و طراحی داخلی مقرنس را به صورت تخصصی دنبال می‌کنم.

توصیه شما به جوانان علاقمند به حرفه مقرنس کاری چیست؟

توصیه من به جوانان علاقمند به این حرفه این است که به این حرفه به عنوان برزخ هنر و معماری نگاه کرده  و به خاطر سختی و موانع موجود در کار و کم لطفی‌هایی که به فعالان این حرفه می‌شود از علاقه و استعداد خود دست نکشند و با خلاقیت و پشتکار از موانع عبور کنند.

آیا کارگاه مقرنس هم دارید؟

مقرنس رو باید در محل طرح و اجرا بسازند نیاز به کار کار گاه ندارد.

معماری اصیل‌ترین هنر ایرانی

احمد بهمنی کارشناس توسعه و ترویج اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس نیز در گفت گو با  خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز،گفت: هنر معماری مقرنس از دوره‌های مختلف تاریخی به رشد و توسعه رسیده که مجموعه‌ای از هنر‌های زیبا را در خود جای داده است.

او بیان کرد: قدمت این هنر به قبل از اسلام می‌رسد که در دوره هخامنشیان تحول پیدا کرد و در دوره اشکانیان توسعه یافت.

بهمنی تصریح کرد: در شهر شیراز که مجموعه‌ای از زیباترین جلوه‌های هنر معماری است، در دوره زندیه هنر مقرنس کاری به اوج و اعتلای خود رسیده و امروز ما نمونه بارز آن را در مسجد وکیل و بنای هفت تنان می‌بینیم.

 

کارشناس توسعه و ترویج اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان فارس ادامه داد: در دوران هخامنشی هنر مقرنس تحولی چشم‌گیر و بارز یافت و ادامهٔ آن با طرح‌های ارزنده‌تری در دوران اشکانی ظاهر گشت تا جائی که می‌توان شاهد نقش آفرینی بیشتر مقرنس در این زمان بود.

انتهای پیام/ت

منبع: باشگاه خبرنگاران

کلیدواژه: صنایع دستی مقرنس کاری مقرنس کاری مقرنس کار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۱۱۷۷۶۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دستان شگفت انگیز مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی

به گزارش ورزش سه، مرحله یک هشتم نهایی جام حذفی فوتبال ایران به پایان رسید و تکلیف ۸ تیم برتر این تورنمنت مشخص شده است. این دوره از جام حذفی با حساسیت خاصی همراه شده و حذف سرخابی های پایتخت نشین باعث شده تا دیگر تیم در جام شگفتی‌ها، امیدوار به خلق شگفتی باشند. این موضوع روز گذشته می‌توانست با حذف تراکتور و سپاهان هم همراه باشد اما طلایی پوشان پیش از پایان ۱۲۰ دقیقه و تراکتوری‌ها در ضربات پنالتی موفق شدند از این اتفاق گریختند. با این حال در ۴ بازی از ۸ تقابل این مرحله، برنده در دوئل حساس و  سرنوشت ساز پنالتی‌ها مشخص شد که در این مسیر دروازه‌بان‌ها به مراتب تاثیرگذار تر از عدم تمرکز مهاجمان بودند.

امیرحسین آسیابان پور از چادرملو
سنگربان اردکانی‌ها مقابل مس کرمان روز خاصی را تجربه کرد. او در طول بازی با سیوهای فوق العاده‌اش کاری کرد که بازی به ۱۲۰ دقیقه و پس از آن به پنالتی‌ها کشیده شود و در ضربات پنالتی هم با خونسردی مثال زدنی‌اش توانست جهت پنالتی‌ها را به درستی تشخیص دهد و ۲ پنالتی را هم مهار کند.

احمد گوهری از آلومینیوم 
گوهری مقابل تیم سابقش انگیزه خاصی داشت و علی رغم دریافت ۴ گل در طول ۱۲۰ دقیقه، در ضربات پنالتی نشان داد که نسبت به اسماعیلی فر و وحید امیری دو همبازی سابق شناخت قابل توجهی دارد. گوهری با مهار این دو پنالتی در اراک شب خوبی را به ثبت رساند و عملکرد امروزش مقابل سرخپوشان به مراتب یکی از بهترین خاطرات دوران بازیگری‌اش خواهد بود. گوهری در هر دو پنالتی با اعتماد به نفس و مطمئن برای تشخیص جهت پنالتی بازیکنان سرخپوش برنامه داشت و حتی پیش از مهار این ۲ ضربه هم، واکنش‌هایش کیفیت بالای او را در پنالتی‌ها نشان می‌داد.

حسین پورحمیدی از تراکتور
پس از غروب عجیبی که پورحمیدی مقابل ذوب آهن در لیگ داشت، بازی در جام حذفی  برابر این تیم، پورحمیدی را در وضعیت خاصی قرار داده بود. پورحمیدی در همان شروع کار، ۲ پنالتی از گرامی و قریشی گرفت که همین ۲ ضربه برای از بین رفتن روحیه و تمرکز ذوبی‌ها در یادگار امام کافی بود.

پارسا جعفری از ذوب آهن 
همتای پورحمیدی هم مقابل این تیم بیکار نبود و او هم در ضربه نخست، دست امیرحسین حسین زاده را خواند و مانع از گل شدن ضربه او شد اما در ادامه جز پنالتی آخر که توانست جهت ضربه ارسلان مطهری را تشخیص دهد، دیگر هیچ کدام از پنالتی‌ها را درست نپرید و حتی همان ضربه مطهری هم از زیر دستان دروازه‌بان جوان ذوبی‌ها گذر کرد.

حامد لک از مس رفسنجان 
سنگربان تیم مس رفسنجان هم در بازی مقابل سایپا، اگرچه در طول بازی ا توجه به حملات بیشمار مسی‌ها، خطر زیادی روی دروازه‌اش احساس نکرده بود، در ضربات پنالتی بسیار مطمئن عمل کرد و در همان شروع کار با مهار پنالتی نخست تمرکز سایپایی‌ها را پیش از پنالتی‌ها دیگر خراب کرد.