زعفران؛ نشان بینشان خراسان جنوبی
تاریخ انتشار: ۱۰ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۶۶۸۳۴
محمد بلبلی-همشهری آنلاین:
اقتصاد خراسان جنوبی بر محور کشاورزی میچرخد و یکی از محصولات تولیدشده پرارزش این استان طلای سرخ یعنی زعفران است. خراسان جنوبی باکیفیتترین زعفران را در ایران و حتی جهان تولید میکند، اما دستاندرکاران این محصول در زمینههای تولید، عرضه، فرآوری، برندسازی، صادرات و... با مشکلات بسیاری روبهرو هستند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
موانع صادرات
ساماندهی و رفع مشکلات و موانع توجه مسئولان را میطلبد و اگر مسیر تولید زعفران هموار شود میتوان این محصول را به تمام دنیا صادر و علاوه بر ارزآوری بالا مشکلات معیشت کشاورزان و کمبود اشتغال را رفع کرد.
معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی به همشهری آنلاین گفت: در حال حاضر بازار کشورهای پرمصرفی مانند هندوستان به دلیل بالا بودن تعرفههای صادراتی ایران از سوی افغانستان مدیریت میشود، زیرا تعرفههای صادرات افغانستان صفر است در حالی که ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیاست و فرصت بازار این کشور از استانهای زعفران خیز مانند خراسان جنوبی گرفته شده.
محمدرضا اکبری با اشاره به اینکه سال گذشته از مزارع زیرکشت در استان ۷۰هزار و ۱۵۵کیلوگرم محصول زعفران برداشت شد و هرکیلویی ۷ میلیون تا ۱۲میلیون تومان به فروش رسید، ادامه داد: در سال زراعی جدید سطح زیر کشت زعفران در استان ۱۷۱ هزار و ۵۲ هکتار است و شهرستان قاینات با ۵هزار و ۸۸ هکتار سطح زیر کشت و تولید ۲۲ تن و ۷۳۸کیلوگرم زعفران، رتبه نخست تولید این محصول را در استان دارد.
وی با بیان اینکه خراسان جنوبی رتبه نخست کیفیت زعفران و رتبه دوم تولید این محصول در کشور را دارد، افزود: در حالحاضر۳۲ هزار و ۲۸۲ بهرهبردار زعفران در خراسان جنوبی فعالیت میکنند و خردهمالکی مشکل عمده استان در این حوزه محسوب
میشود.
این مسئول، زعفران شهر قائن را مرغوبترین نوع زعفران میداند که از نظر کیفیت گوی سبقت را از دیگر شهرها ربوده و در مقام اول جهانی قرار دارد. او توضیح داد: همچنین منبع اصلی درآمد مردم شهر قائن از کاشت زعفران است و اغلب خانوادهها سالهای بسیار طولانی است به کاشت زعفران در مزارع خود مشغول هستند.
ضرورت راهاندازی ایستگاههای تحقیقاتی
معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی درباره پایین آمدن آمارخرید و فروش در بازار نیز گفت: قیمت پایین زعفران با وجود افزایش قیمت سایر کالاها و محصولات، رغبت نداشتن کشاورزان به فروش، پایین آمدن خرید و فروش در بازار به دلیل کمبود نقدینگی، موانع صادرات با توجه به کرونا و سختتر شدن استانداردهای بینالمللی، نبود ایستگاه تحقیقات زعفران، سرعت کند توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری پیشرفته زعفران، فروش زعفران با قیمت نامناسب به ویژه برای کشاورزان خرده مالک، نبود برنامه مدون برای صادرات زعفران و حمایت نشدن از توسعه مزارع زعفران از اصلیترین مشکلات در این حوزه است.
اکبری با بیان اینکه در سالهای اخیر شاهد تغییرات اقلیمی و بروز تنشهای مختلف، مخصوصا معضل بزرگ خشکسالی در استان بودهایم، افزود: زعفران مهمترین محصول تولیدی استان است و برای اینکه کیفیت این محصول استراتژیک کاهش نیابد، باید هرچه سریعتر ایستگاههای تحقیقات زعفران در استان راهاندازی شوند.
تسهیلات کمبهره
معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی با اشاره به اینکه کمتر از ۱۰ درصد زعفران تولید شده در استان فرآوری میشود، اظهار کرد: توسعه صنایع تبدیلی و فرآوری پیشرفته زعفران با سرعت بسیار کندی پیش میرود و اگر وضعیت به همین منوال باشد، همچنان از قافله تولید و صادرات عقب خواهیم ماند و کشاوزان دلسرد میشوند. برای برونرفت از این مشکلات باید تسهیلات کمبهره بیشتری برای فرآوری به ویژه فرآوریهای پیشرفته زعفران در نظر گرفته شود.
اکبری با تاکید بر اینکه برای بهبود شرایط موجود باید از برندسازی زعفران استان و صادرات این محصول حمایتهای گسترده شود، گفت: با وجود اینکه زعفران خراسان جنوبی بالاترین کیفیت را دارد، اما متاسفانه برندسازی صورت نگرفته و از این شرایط اقلیمی استفادهای برای بهبود وضعیت کشاورزان نشده است.
وی با بیان اینکه کشت پیاز زعفران تا پایان شهریور امسال در استان خراسان جنوبی ادامه دارد و در این مدت بیش از ۳۰۰هکتار به سطح زیرکشت این محصول افزوده خواهد شد، افزود: تأمین نشدن تسهیلات مناسب موجب شده است بخشی از بنه زعفران از استان خارج و موجب توسعه کشت این محصول در سایر استانها شود و به دلیل نامناسب بودن شرایط اقلیمی در برخی نقاط، کیفیت تولید کاهش یافته است.
به گفته اکبری، قیمت بنه زعفران کیلویی ۵ تا ۱۰ هزار تومان در نوسان است و به ایجاد مزارع تخصصی تکثیر بنه و ساماندهی توزیع در استان نیاز مبرم وجود دارد.
قاچاق به افغانستان و چین
معاونت بهبود تولیدات گیاهی جهاد کشاورزی خراسان جنوبی درباره قاچاق این محصول هم اظهار کرد: با توجه به اینکه قاچاق بنه زعفران تا حد زیادی کنترل شده، اما مواردی از قاچاق در مبادی خروجی سایر استانها به گوش میرسد و مقصد قاچاق بنه زعفران به طور معمول کشورهای افغانستان و چین هستند.
اکبری افزود: با توجه به دستوالعمل جدید صادرات زعفران، بسیاری از کشاورزان تولیدکننده محصول سالم با مشکل مواجه شدند و نیاز است برای حمایت تولیدکنندگانی که موارد فنی و کاهش مصرف سموم را رعایت کردند، شرایطی در نظر گرفته شود تا محصول خود را با قیمت بالاتری در بازارهای داخلی به فروش برسانند.
کد خبر 629854 برچسبها صادرات زعفران استان خراسان جنوبی کشاورزیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: صادرات زعفران استان خراسان جنوبی کشاورزی بنه زعفران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۶۶۸۳۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
۲۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف میشود
علی حسینی عضو شورای ملی زعفران در گفت و گو با باشگاه خبرنگاران جوان، به موضوع قیمت زعفران در بازار، وضعیت صادرات و تولید زعفران و علل قاچاق پرداخت.
وضعیت قیمت زعفران در بازار چگونه است؟
حسینی: هم اکنون زعفران در دست کشاورزان و صادرکنندگان نیست و تنها عوامل بازارگردان با احتکار زعفران در انبارها اقدام به گران فروشی می کنند.
صادرکنندگان و تولیدکنندگان نقشی در بازار زعفران ندارند و از آنجاکه هیچ نهاد نظارتی در بازار نیست، سودجویان و عوامل واسطه زعفران های مانده در انبارها را با قیمت های نجومی دد بازار عرضه می کنند که اختلاف معناداری با قیمت خرید محصول از کشاورزان دارد. آمارها حاکی از آن است که کشاورزان حداقل هرکیلو زعفران را با نرخ ۳۰ میلیون و حداکثر ۴۳ میلیون تومان فروختند.
با توجه به آنکه گردانندگان بازار دلالان هستند که با خرید و نگهداری زعفران در انبارها بدنبال سودهای نجومی هستند، از این رو نمی توان پیش بینی راجع به بازار داشت.
تقاضا از سوی تجار خارجی برای خرید طلای سرخ ایرانی چگونه است؟
حسینی: با توجه به نوسان قیمت زعفران در بازار، قاچاقچیان در کنار دلالان اقدام به سودجویی می کنند به طوریکه زعفران تاریخ گذشته و مانده در انبارها را به آن سوی مرزها قاچاق می کنند که این امر اعتبار بزرگترین تولیدکننده زعفران را دچار خدشه می کند.
صادرکنندگان با ریسک بالا اقدام به صادرات می کنند چراکه بازگشت ارز به سامانه نیما با مشکلاتی روبروست که همین امر بر رونق قاچاق دامن زده است.
بنابر آمار سالانه افغانستان ۶۷ تن زعفران صادر می کند، درحالیکه تولید زعفران این کشور کمتر از ۲۰ تن است که این امر بدان معناست که بخشی از زعفران های قاچاق شده به این کشور به اسم زعفران افغانستان صادر می شود. براین اساس مشکلات قاچاق زعفران باید عارضه یابی و رفع شود.
سالانه چه میزان زعفران کشور به بازارهای هدف قاچاق می شود؟
حسینی: آمارها حاکی از آن است که سالانه ۱۰ تن زعفران به آن سوی مرزها قاچاق می شود و از آنجا که حداکثر تاریخ انقضا زعفران ۳ سال از زمان برداشت است، قاچاقچیان زعفران های تاریخ گذشته مانده در انبارها را به آن سوی مرزها قاچاق می کنند که این امر آسیب جدس به آینده زعفران می زند چراکه با از دست دادن بازارها زیان قابل جبران نیست.
اکثر زعفران های قاچاق، زعفران هایی هستند که تاریخ مصرف آنها گذشته است که در شرایط کنونی با ورود دلالان به بازار خطر هشدار تشدید قاچاق زعفران را می دهیم.
پتانسیل تولید چه میزان زعفران در کشور وجود دارد؟
حسینی: بنابر آمارهای اعلامی سطح زیرکشت زعفران در استان های خراسان بیش از ۱۲۰ هزارهکتار است که براین اساس پتانسیل تولید بیش از هزارتن محصول در کشور وجود دارد، درحالیکه تولیدفعلی زعفران در کشور ما یک چهارم تا یک پنجم این میزان است که براین اساس منابع و انرژی کشور برای تولید کمتر از ۳۰۰ تن زعفران صرف می شود.
آمارها حاکی از آن است که سالانه ۲۰ تا ۲۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف و مابقی صادر می شود. در شرایط کنونی که کمتر از ۳۰۰ تن زعفران تولید می شود، این احتمال وجود دارد که ۱۰ تا ۱۵ درصد زعفران تولیدی در داخل مصرف شود.
بنابر آمار طلای سرخ ایران به ۶۰ تا ۶۸ کشور دنیا صادر می شود، اما اگر مشکلات عارضه یابی شود، می توان سهم بیشتری داشت. به عنوان مثال سالانه ۶۰ تن زعفران به امارات صادر می کنیم، درحالیکه حداکثرمصرف ۵ تن است و ۵۵ تن دیگر را مجدد به اسم خود صادر می کنند. درحالیکه ما باید آن کشورها را شناسایی کنیم و مستقیما خود صادرات داشته باشیم، اما متاسفانه سالهاست غفلت کرده ایم.
اگر استراتژی دقیقی برای تولید و صادرات زعفران را در نظر بگیریم به مرور هم می توان از خام فروشی جلوگیری کرد.
عملکرد تولید زعفران در هکتار چقدر است؟
حسینی: بنابر آمار تا دهه ۶۰ در هرمتر مربع ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلی گرم یعنی بیش از نیم گرم و معادل ۶ تا ۷ کیلو در هکتار تولید داشتیم، درحالیکه تولید فعلی کمتر از ۲ کیلو در هکتار است که علت این امر باید بررسی و رفع شود چراکه آیندگان از ما طلب می کنند.
با توجه به آنکه قدمت تولید زعفران در کشور ما به ۳ هزار سال پیش بازمی گردد،آیا کافی نیست که در این خصوص تمهیداتی داشته باشیم چرا که فرصت های زیادی را از دست دادیم و برای کشوری که بیش از ۹۰ درصد تولید زعفران دنیا را در اختیار دارد، این موضوع زیبنده نیست.
با توجه به افزایش قیمت زعفران و ورود دلالان در سطح بازار و تشدید قاچاق به آن سوی مرزها بعید است که میزان صادرات به ۲۸۶ تن سال گذشته برسد.
باشگاه خبرنگاران جوان اقتصادی صنعت ، تجارت و کشاورزی